wspolczulnyogolnie.doc

a1              kom. mm. gładkich naczyń skóry              skurcz              fenylefryna, metoksamina              prazosyna

terazosyna             

a2              część presynaptyczna ukł. cholinergicznego przywspółczulnego              uuwalniania NA,A              NA, A,

klonidyna

guanabenz             

johimbina             

              na trombocytach              agregacja              guanfacyna                           

b1              serce              tsiły i n skurczu              noradrenalina              acebutolol             

              aparat przykłębkowy nerki              treniny              adrenalina dobutamina               atenolol metoprolol             

b2              kom. mm. gładkich oskrzeli              rozszerzenie oskrzeli              A i NA (słabo)

fenoterol             

butoksamina             

              kom. naczyń mm. szkieletowych              rozkurcz              klenbuterol

salbutamol                           

b3              kom. tk. tłuszczowej              tlipolizy              NA i A (słabiej)              nie znane             

Parasympatykomimetyki

Leki pobudzające bezpośrednio receptory muskarynowe

·183           Betanechol (Ureocholine) - tabl. 5mg, 10mg, 25mg, 50mg 3xdz, fiol. 5mg/1ml 5mg s.c. co 30 min

·183           Metacholina

·183           Acetylocholina (Acetylocholium ophtalmicum) - amp. 100mg; do przygot. 1% roztworów

·183           Muskaryna                           

·183           Karbachol (Carbachol) - tabl. 2mg;   amp. 0,25mg 0,25mg s.c. co 0,5 h gtt. 3% 1-2 co 8 h

·183           Pilokarpina (Pilocarpinum hydrochloricum) - amp. 10mg/1ml 5mg s.c.; 2% maść i krople

Leki hamujące odwracalnie aktywność acetylocholinoesterazy

·183           Fizostygmina (Physostigminum salicylicum) - amp. 0,5mg/1ml 0,5mg s.c.             

·183           Neostygmina (Polstigminum) - tabl. 15mg 30mg-60mg p.o.; amp. 0,5mg/1ml 0,5mg-2mg s.c., i.v., i.m.; krople 3% 1-2 krople do worka; maść do oczu i nosa 1%             

·183           Pirydostygmina (Mestinon) - tabl. 10mg, 60mg 30mg-240mg p.o.; amp. 1mg/1ml, 1mg/2ml 1mg-5mg s.c., i.v., i.m.; fiol. 25mg/5ml; syrop 60mg/5ml             

·183           Edrofonium (Tensilon) - amp. 10mg/1ml 2mg-10mg i.v.;  fiol. 100mg/10ml             

leki hamujące nieodwracalnie aktywność acetylocholinoesterazy

·183           Fluostygmina              (Diflupyl) - krople 0,01% 1 kropla do worka 3xdziennie              ; (Floropryl)- maść do oczu 0,025% do worka 3xdziennie             

·183           Ekotiopat (Phospholine) - fiol. 1,5mg, 3mg, 6,5mg, 12,5mg substancja sucha do sporządzania kropli do oczu             

Reaktywatory acetylocholinoesterazy

Obidoksym (Obidoxim) - amp. 500mg/5ml 250mg i.v.             

Pralidoksym (              Toksobidin) - amp. 250mg/1ml             

                            (Toksogonin) - amp. 250mg/1ml             

Zastosowanie leków parasympatykomimetycznych

1. Atonia przewodu pokarmowego - po operacjach jamy brzusznej i w przebiegu chronicznych zaparć ŕ betanechol, karbachol, neostygminę, pirydostygminę

2. Refluks żołądkowo-przełykowy - zwiększenie napięcia ŕ betanechol

3. Atonia pęcherza moczowego - betanechol, karbachol, neostygmina, pirydostygmina

4. Nużliwość mięśni - wzrost stężenia Ach przez podanie inhibitorów AchE - neostygminy, pirydostygminy. Edrofonium służy do diagnostyki nużliwości.

5. Jaskra - dospojówkowo stosuje się: karbachol, neostygminę

6. Zaburzenia rytmu serca

7. Zanikowy nieżyt błony śluzowej nosa - miejscowo karbachol lub neostygminę

8. Zatrucia - w zatruciach cholinolitykami, trójmierścieniowatymi antydepresantami oraz przeciwhistaminowymi stosuje się fizostygminę i pirydostygminę

Przeciwwskazania

1. nadwrażliwość na inhibitory AchE, istnieje niebezpieczeństwo zatrucia

2. dychawica oskrzelowa, ponieważ powodują skurcz oskrzeli i zwiększone wydzielanie śluzu

3. nadczynność gruczołu tarczowego, ponieważ mogą wywołać zaburzenia rytmu serca

4. niewydolność krążenia nie wyrównana ponieważ działają inotropowo ujemnie

5. choroba wrzodowa, ponieważ pobudzają wydzielanie żołądkowe

6. choroba Parkinsona, bo zwiększają przewodnictwo cholinergiczne w mózgu

7. stany zapalne lub uszkodzenie gałki ocznej ŕ nie wolno miejscowo do worka

parasympatykolityki

leki blokujące receptory muskarynowe

zastosowanie leków parasympatykolitycznych

1. Stany skurczowe mięśni gładkich - atropina, bromowodorek hioscyny, butylobromek hioscyny, adyfeninę i oksyfenonium

2. Biegunki - atropina, hioscyna, adyfenina i oksyfenonium

3. Choroba wrzodowa - pirenzepina i telenzepina

4. Stany skurczowe dróg oddechowych - ipratropium

5. Diagnostyka okulistyczna - atropina, bromowodorek hioscyny

6. Zaburzenia rytmu serca - atropina (przyspieszenie rytmu w bradykardii)

7. Premedykacja przedoperacyjna (zmniejszenie napięcia nerwu błędnego i zmniejszenie wydzielania śluzu w drogach oddechowych) - skopolamina

8. Choroba lokomocyjna - atropina i skopolamina

9. Choroba Parkinsona

10. Moczenie nocne - atropina

11. Zatrucia - leczenie zatruć cholinomimetykami, a zwłaszcza inhibitorami AchE

Przeciwwskazania

1. Jaskra

2. Choroba niedokrwienna serca

3. Zaburzenia rytmu z częstoskurczem

4. Przerost gruczołu krokowego

5. Zaparcia, zwężenia przewodu pokarmowego i dróg moczowych

6. Choroby gorączkowe