gekon hodowla.docx

....:::: Opieka ::::....

Kupno Gekona

Decydując się na kupno Gekona lamparciego, lepiej kupić młodą jaszczurkę, ponieważ szybciej się oswaja, niż dorosła. Oszczędzi nam to czasami wielu wstępnych kłopotów z zaaklimatyzowaniem geka jak niechęć do jedzenia, osowiałość itp. Poza tym młody gekon będzie dłużej żył w terrarium, a co za tym idzie lepiej poznamy jego zachowanie. Kupując młode gekony nie ma się jednak pewności, jakiej są one płci. Można się o tym przekonać dopiero, gdy dorosną. Dlatego też nastawiając się na hodowlę gekonów, warto kupić kilka młodych sztuk, z których, gdy dorosną, wybiera się parę, a resztę wymienia z innymi hodowcami. Jeżeli kupuje się gekony od hodowcy, można liczyć na to, iż będzie on znał ich wiek i że nie będą to osobniki bardzo stare (kupując w sklepie na ogół nie ma się takiej pewności, ponieważ często osobniki tej samej wielkości są w różnym wieku, związane jest to z warunkami, w jakich dorastały). Gady rosną całe życie, toteż przyjmuje się, że im są większe, tym są starsze, co wiedząc, do jakiej dorastają maksymalnej wielkości, pozwala oszacować ich wiek. Niezależnie czy kupuje się gekona młodego czy dorosłego, najważniejsze jest, aby był to osobnik zdrowy i w dobrej kondycji. Osobie, która po raz pierwszy ma do czynienia z gekonami, trudno jest na ogół ocenić, w jakim są one stanie. Dlatego przed kupnem warto obejrzeć różne osobniki (najlepiej u hodowcy), co ułatwi ocenę. Gekon w dobrej kondycji jest kontrastowo i żywo ubarwiony, ma pełny brzuch i gruby ogon, a po otwarciu terrarium przyjmuje postawę straszącą lub szybko chowa się do swojej kryjówki.

Nie powinno się kupować gekona, który jest osowiały, nie reaguje na to co dzieje się w jego otoczeniu, jest bardzo chudy (nie może mieć wystających, prześwitujących przez skórę kości), ma na sobie resztki nie zrzuconej wylinki lub ma świeże ślady okaleczeń. Kupując gekona w sklepie zoologicznym, warto zwrócić uwagę, w jakich warunkach był przetrzymywany, czy terrarium było dostatecznie ogrzane i urządzone. Dobrze wyglądający gekon, który przez kilka dni był w złych warunkach, może stwarzać problemy po przeniesieniu go do odpowiedniego terrarium. Na przykład może być przeziębiony, czego nie da się ocenić na pierwszy rzut oka. Dobrze jest również zwrócić uwagę na odchody gekona, znajdujące się w terrarium. Powinny być one zwięzłe i bezwonne. Wodniste i cuchnące świadczą o zaburzeniach czynności przewodu pokarmowego i złym stanie fizjologicznym gekona, a ich brak oznacza, że gekon nie chce przyjmować pokarmów. W niektórych sklepach zoologicznych gekony są trzymane w terrariach z trocinami, jak chomiki. Należy unikać kupowania w takich sklepach, gdyż świadczy to, że sprzedawca nie zna potrzeb tych zwierząt i nie potrafi im zapewnić odpowiednich warunków, co może skończyć się ich śmiercią, gdy nie trafią pod troskliwą opiekę.

Gekony lamparcie transportuje się w płóciennych workach. Są przewiewne, nie przepuszczają światła, dzięki czemu zmniejszamy gekowi stres, na jaki jest narażony, nie powodują ocierania się zwierząt.
 

Pierwsze dni

Pierwsze dni zmiany zarówno zamieszkania jak i opiekuna dla każdego zwierzęcia są bardzo trudne. Powinniśmy starać się jak najbardziej ograniczyć stres jaszczurki. Po zakupieniu terrarium należy przenieść gada do urządzonego już terrarium. Jaszczurka taka nie wie, co się wokół niej dzieje, więc przez pierwsze dni powinniśmy rzadko przebywać w pobliżu terrarium, stopniowo zwiększając odwiedziny. Następnie możemy zacząć karmienie gekona z ręki. Gdy się tego nauczy, czas na pierwsze bliższe spotkanie. Gekona lamparciego należy wyjmować z terrarium na spacery po mieszkaniu tylko wtedy, gdy jest dostatecznie oswojony i nie będzie stanowić to dla niego męczarni. Pamiętamy, że jest to zwierzę aktywne o zmierzchu i w nocy, więc wyjmujemy gada wieczorem. Wtedy cały czas obserwujemy jaszczurkę. Potrafi szybko biegać i lubi chować się w zakamarki. Terrarium powinno być zawsze czyste, tzn. codziennie sprzątamy odchody jaszczurki.

              ....:::: Terrarium ::::....

Gekon lamparci jest gadem żyjącym w klimacie suchym. W naturalnym środowisku żyje na półpustyniach, na skalnych zboczach gór. Terrarium powinno być więc stepowe o dużej powierzchni, ale o niedużej wysokości bo gad ten rzadko wspina się na ściany bądź korzenie. Przykładowe wymiary terrarium dla jednego gekona - 80x40x30.

Jako podłoże powinien służyć piasek, żwirek, kamyczki. Można wsypać jeden rodzaj podłoża lub je zmieszać. Gekony lamparcie mają tendencję do zjadania ściółki, szczególnie młode osobniki. Należy więc uważać żeby 'gek' nie jadł piasku czy żwirku. Oczywiście nie da się wykluczyć zjadania go wraz ze zdobytym pokarmem. W małych ilościach np. zjedzony piasek wspomaga funkcje trawienne żołądka. Zjedzone w zbyt dużej ilości i o za dużych rozmiarach przechodząc dalsze odcinki przewodu pokarmowego zatykają go (niedrożność mechaniczna z zaczopowania) uniemożliwiając dalszy pasaż treści jelitowej. Pojawiają się wzdęcia i zaparcia. Szybko dochodzi do pogorszenia stanu zwierzęcia. Należy udać się wtedy do weterynarza. Z dorosłymi nie ma tego problemu. Dlatego gdy hodujesz młodego gekona, warto się zastanowić nad innym rodzajem podłoża, którym może być np. kostka bukowa, podłoże kokosowe czy kora mielona. Wszystkie te rodzaje ściółki dostępne są w sklepach zoologicznych.

Do terrariów stepowych i pustynnych nie zaleca się jako podłoże torfu, bo gdy wysycha zaczyna pylić, co jest niezdrowe dla gekona.

Terrarium powinno być urozmaicone licznymi kryjówkami, w których gad będzie spędzał dzień. Kryjówkami mogą być kompozycje z ułożonych kamieni, odwróconych doniczek, kawałków kory, łupin orzechów kokosowych Należy jednak pamiętać, że terrarium ma stanowić dla gekona przytulny i praktyczny dom a nie cudaczny eksponat, który będziemy prezentować znajomym. Trzeba usunąć wszelkie szpary, w których mógłby się schować żywy pokarm, a gekon ani my nie mielibyśmy do niego dostępu.. Kamienie, które umieszczamy nie powinny mieć zbyt ostrych krawędzi, ale też nie powinny być zupełnie obłe, ponieważ w czasie wylinki gekony ocierają się o dekoracje terrarium, co pomaga im pozbyć się złuszczającej się skóry.

przykładowe urządzenie terrarium

Jeśli chodzi o roślinność, jest to wybór hodowcy. Gekona można chować bez roślinki. Jeśli jednak zdecydowałeś się na jej kupno, zaopatrz się w roślinę np. Lawendę, inaczej zwana przyprawową. Jest to idealna roślina do tego typu środowiska. Pielęgnowana w doniczce i stale przycinana tworzy z czasem ładne kępy. Rośliny do terrarium stepowego potrzebują bardzo dużo światła. Z tego powodu lepiej pozostawić je w doniczkach i 2-3 razy w roku wymieniać na inne, dając odpocząć na parapecie lub w ogrodzie. Bardzo dobrym rozwiązaniem jest też kupno Lithops, czyli żywych kamieni, albo innych roślin nadających się do terrarium stepowego. Gdy ma się roślinkę w terrarium, trzeba uważać na żarłoczność świerszczy lub koników polnych. Gdy przesadzimy z ilością podawanych świerszczy, gek nie będzie miał ochoty na te, które zostały niezjedzone. Wtedy z naszych roślinek mogą pozostać tylko łodygi... Więc gdy mamy roślinkę w terrarium, powinniśmy podawać owady roztropnie. Tak, aby wszystkie były w krótkim czasie zjedzone.

W terrarium należy też umieścić miseczkę z wodą. Miseczka powinna być na tyle płytka, żeby gekon po wejściu do niej mógł się swobodnie wydostać. W przeciwnym razie może utonąć. Woda w miseczce powinna być zawsze świeża. Jednak Gekony lamparcie nie mają zwyczaju picia wody z miseczki, robią to tylko nieliczne. Większość zaś zlizuje wodę z kamieni bądź z własnych ciał. Spryskuj więc często terrarium letnią wodą, co pozwoli utrzymać w nim odpowiednią wilgotność (ok. 40%) i dostarczy wody, którą gekony będą pić. Zabieg ten powinieneś przeznaczyć na godziny wieczorne, gdyż również w warunkach normalnych w tych regionach temperatura drastycznie się obniża po zachodzie słońca. Wilgotność powietrza zwiększa się więc skokowo.

Jeśli chodzi o ogrzewanie, jest wiele sposobów. Optymalna temperatura dla Lamparciego to 27-35°C. Można kupić kabel grzejny, o mocy odpowiadającej wielkości terrarium (zwykle 15-25 W) którego zakopujemy. Zamiast kabla grzejnego można użyć tańszej grzałki akwarystycznej, ale nie polecam, ponieważ zdarza się, że zbyt nagrzane, przy braku wody pękają. Niektóre gekony grzebią w piasku w celu szukania miejsca na złożenie jaj, przez co mogą się dokopać do grzałki i się poparzyć, więc połóż na grzałkę np. kafelki łazienkowe.

Jednak najlepszym rozwiązaniem będzie kupno nowoczesnego sprzętu np. tzw. - matę grzewczą, którą się nakleja pod spód terrarium. Podłączona do kontaktu potrafi ogrzać sporą część powierzchni. Ogrzewa ściółkę, na której odpoczywa jaszczurka. Musimy pamiętać, żeby zostawić część powierzchni nieogrzewanej, aby gekony mogły same wybierać sobie miejsce, którego temperatura w danej chwili im odpowiada.

Do oświetlenia terrarium używa się przeważnie żarówki, która oświetla terrarium nadając mu specyficzny wygląd także je ogrzewając, lub jarzeniówek, które emitują promieniowanie UV. Warto także zaopatrzyć się w czerwoną żarówkę, która nie przeszkadza Gekonowi. Gekon jest zwierzęciem nocnym, więc możemy obserwować go wieczorem w terrarium przy zapalonej czerwonej żarówce. Jaszczurka nie reaguje na nią, co daje możliwość ciekawej obserwacji gekona. Terrarium najlepiej umieścić w miejscu, w którym często przebywasz. Wtedy gekony oswajają się z Twoim wyglądem.

              ....:::: Żywienie ::::....

W naturalnym środowisku Gekon lamparci żywi się drobnymi zwierzętami - bezkręgowcami, takimi jak: świerszcze, karaczany, ćmy, oraz pajęczaki. W hodowli natomiast jaszczurka jest zdana tylko na Ciebie. Jej zdrowie, życie zdane jest na Twoją łaskę. Gekon powinien regularnie dostawać pożywienie. Więc jeżeli nie masz ochoty lub nie masz pewności co do tego czy zapewnisz gekonowi odpowiednie warunki, nie podejmuj się tego zadania. Życie w niewoli dla gekona powinno być właściwe, zbliżone do życia w środowisku naturalnym, a nie kilkuletnią męczarnią, głodówką, bólem. Karmienie jaszczurki jest rzeczą najbardziej pracochłonną, ale tez najprzyjemniejszą. Nie może Ci się to znudzić. Gekon to nie zabawka, tylko zwierzę, które całkowicie podlega Tobie.

Pokarm powinien być zróżnicowany. Najodpowiedniejszym pokarmem dla Gekonów lamparcich są świerszcze, larwy mączniaka, karaczany, szarańcza, muchy. Są to owady dostępne w sklepach zoologicznych. Larwy mączniaka nie należy podawać często, bo zawierają dużo tłuszczu i chityny. Bardzo dobrym pokarmem są świerszcze. Jednak najzdrowszym jedzeniem dla jaszczurki są owady z środowiska naturalnego np. koniki polne, chrabąszcze, ćmy, stonogi. Owady te żyją na wolności odżywiając się bardzo zróżnicowanym jedzeniem, więc zawierają najwięcej składników odżywczych. Ale pamiętaj, żeby nigdy nie podawać jaszczurce owadów z sadów, w których stosuje się pestycydy. Mogą one poważnie zaszkodzić zdrowiu gekona i nawet doprowadzić do jego śmierci.

Gekon zjadający świerszcza

Młode osobniki mają większy apetyt niż dorosłe. Dziennie potrafią zjeść nawet kilka świerszczy lub karaczanów. Należy pamiętać, aby młodym osobnikom nie dawać larw mączniaka, bo zawierają za dużo tłuszczu. Młodym pokarm posypujemy witaminami, np. Vibowitem Junior, Reptovit. Niektóre gekony grymaszą na takie jedzenie. Wystarczy poczekać aż zgłodnieją i zaczną jeść. Młode gekony lamparcie są narażone na krzywicę. Aby jej zapobiec musisz 2-3 razy w tygodniu podawać gekonowi wapno i naświetlać je lampką UV. W trakcie lata, wskazane jest wypuszczenie gekona na kilka chwil na słonce. Promienie słoneczne bardzo dobrze wpływają na zdrowie, samopoczucie i kondycję fizyczną jaszczurki. Kilka chwil na nasłonecznionym balkonie z gekonem w ręku jest świetnym rozwiązaniem.

Z dorosłymi postępujemy podobnie. Pokarm posypujemy witaminami, dostarczamy gekonom wapno i naświetlamy je od czasu do czasu lampką UV przez kilkanaście minut. Dobrym pomysłem jest kupienie specjalnej karmy dla świerszczy, która zawiera niezbędne witaminy (jest proszek, który zapachem przypomina pokarm dla rybek) potrzebne jaszczurkom. Przyznam, że używam tej metody. Jest ona po prostu prostsza. Nie tracimy czasu na posypywaniu świerszcza witaminami. Po za tym mamy pewność, że witaminy cały czas będą "siedziały" w świerszczu od momentu wrzucenia go do terrarium. Posypany świerszcz, gdy nie zostanie prędko zjedzony, szybko otrzepuje się z takiego płaszcza witaminowego, przez co gekon nie otrzymuje odpowiedniej porcji witamin.

Dojrzałym gekonom dajemy kilka owadów dziennie. Uważaj, żeby ich nie przekarmić, ale także żeby nie głodzić. Dobrze odżywiony gekon ma grubszy ogon. Oswojone jaszczurki zjadają pokarm z ręki. Czasem zdarza się, że gekon nie chce przyjmować pokarmu. Poznaje się to po tym, że w terrarium nie ubywa podawanych owadów oraz brak jest odchodów gekona. Czasem gekony same aplikują sobie kilkudniową głodówkę i jeżeli wcześniej były w dobrej kondycji, nie powinno im to zaszkodzić, a wręcz jest to niezbędne dla ich zdrowia. Jeżeli natomiast głodówka trwa więcej niż tydzień - staje się niepokojącym objawem. U gekonów świeżo wpuszczonych do nowego terrarium może to być następstwo stresu, który na ogół mija po kilku dniach, po zaaklimatyzowaniu się, i wtedy gekony znów zaczynają jeść. Okres ten nie powinien jednak trwać dłużej niż dwa tygodnie, gdyż inaczej mogą powstać w organizmie zwierzęcia nieodwracalne zmiany, zwłaszcza, gdy gekon był bardzo zabiedzony i w słabej kondycji. Jeżeli nie zacznie on samodzielnie polować i będzie chudł, można spróbować zacząć karmić go "na siłę". Wtedy najlepiej zgłoś się do weterynarza, bo możesz uszkodzić delikatną szczękę gekona.

Odchody gekonów powinny być zwięzłe i prawie bezzapachowe. Od czasu do czasu jaszczurka zrobi kupę trochę ciemniejszą, która będzie śmierdzieć. Jeżeli zdarzy się to raz, nie trzeba się przejmować. Jednak, gdy takie odchody będą się powtarzać, możliwe jest, że gekon się zatruł i procesy trawienne w organizmie zostały zachwiane. Wtedy zastosuj krótkotrwałą głodówkę. Nie dawaj gekonowi jedzenia przez ok. 6 dni. Jeśli odchody nadal będą nie takie, jakie powinny być, zgłoś się z gekonem do weterynarza.

....:::: Zachowanie ::::....

Gekony lamparcie są bardzo ciekawymi zwierzętami. Gdy się nimi dobrze opiekujemy, możemy zauważyć ich specyficzne zachowania i gesty, jakie wykonują także w naturze. Warto przyglądać się, w jaki sposób ta jaszczurka radzi sobie z niebezpieczeństwem i polowaniem. Gdy gek zauważy, że coś się wokół niego dzieje, np. otwieramy drzwi terrarium, co prędzej ucieka się schować, a oswojony osobnik staje się czujny, napręża ciało, przybiera postawę straszącą. Jeśli gekon odczuwa silne emocje, jego ogon staje się sztywny i lekko się unosi. W trakcie polowania oczy gekona się powiększają, a tuż przed rzuceniem się na ofiarę, jego ogon unosi się i lata gwałtownie na boki. Gdy bierzemy go na ręce, jego ogon, szczególnie mniej oswojonych jaszczurek, także się napręża i lekko unosi, po czym gad widząc, że nic mu nie grozi, ogon opada. Ciekawe zjawisko można zaobserwować przy zraszaniu terrarium wodą. Niektóre reagują na to gwałtownie, szybko zmykając do kryjówki, inne to ciekawi. Nieoswojone jaszczurki na pewno uciekną ze strachem do swojej kryjówki. Natomiast oswojone osobniki, zachowują się inaczej. Przybierają postawę straszącą, naprężając ogon, ale powolutku z zainteresowaniem podchodzą do urządzenia, którym zraszamy terrarium. Tak więc oswojone gekony są bardziej ciekawskie, oraz mniej bojaźliwe na zabiegi czynione przez jego opiekuna, co dostarcza nam niezapomnianych wrażeń.

Gekony co parę tygodni zrzucają swoją wylinkę. Młode osobniki robią to częściej, bo szybciej rosną. Im gad jest starszy tym rzadziej zrzuca wylinkę. W trakcie lnienia, gekon będzie osowiały, po czym zacznie ocierać się o dekoracje terrarium. Nie wolno na siłę zrywać z jaszczurki wylinki. Czasami na jego kończynach pozostaje wylinka, której gekon sam nie potrafi zdjąć. Należy wtedy pokropić te miejsca letnią wodą. W przeciwnym razie może dojść do obumarcia i odpadania palców. Często jaszczurka zjada wylinkę, bo zawiera ona wapno.

W dzień Gekon lamparci większość czasu spędza w ulubionej kryjówce. Kryjówka taka musi być ciepła, tzn. w powinna być koło grzałki lub nad matą grzewczą. Wieczorem gek wychodzi, poszukując pożywienia. 'Gek' lubi, przynajmniej mój, przypatrywac się, co robię. Terrarium mam ustawione naprzeciwko siebie, więc zarówno on jak i ja mamy siebie na oku. Podchodzi do przedniej szybki i obserwuje moje ruchy.

Swoje niezadowolenie Gekony lamparcie okazują w postaci cichego skrzęknięcia. Znaczy to, że się zdenerwował i coś mu nie odpowiada. Młode gekony okazują niezadowolenie w inny sposób: np. tupią przednią łapką, jak niezadowolone dziecko... Wygląda to przezabawnie.

....:::: Rozmnażanie ::::....

Rozpoznawanie płci

Gekony lamparcie są jaszczurkami, które łatwo rozmnażają się w terrarium. Aby uzyskać młode, potrzebna jest do kopulacji oczywiście samica i samiec, oraz stworzenie im odpowiednich do tego warunków. U młodych osobników nie jesteśmy w stanie rozpoznać płci. Gdy dojrzeją, u samca w okolicach kloaki, po stronie brzusznej widoczne są pory (małe wgłębienia w łuskach), oraz podwójny narząd kopulacyjny samców-hemipenis, znajdujące się u nasady ogona. Po za tym samce są większe. Mają szersze głowy. Gekonów lamparcich nie zaleca się hodowania razem z innymi gatunkami zwierząt. Najlepszym rozwiązaniem jest hodowanie pary gekonów. Pamiętaj, żeby nie trzymać dwóch samców w tym samym terrarium. Obudzą się w nich instynkty - zaczną bronić własnego otoczenia, samce zaczną ze sobą walczyć. Walki te mogą spowodować poważne uszkodzenia gada a nawet jego śmierć. Wskazane jest natomiast trzymanie jednego samca z paroma samicami. Daje to sposobność ciekawszych obserwacji oraz większe prawdopodobieństwo ich rozmnożenia.
 

po lewej stronie samiec, po prawej samica

Kopulacja

Gekony lamparcie osiągają dojrzałość płciowa w wieku 2 lat. Aby doszło do godów, należy zapewnić jaszczurkom odpowiednie warunki. Gekony rozmnażają się w okresach ciepłych (późną wiosną i latem). Aby uzyskać w terrarium przychówek, należy odtworzyć gekonom ich naturalny cykl biologiczny, poprzez obniżenie temperatury w terrarium, co będzie imitowało okres zimy. Przez okres 3-4 tygodni należy obniżyć temperaturę w terrarium do 16-18°C. Po tym okresie gekony przystępują do godów, podczas których samiec zwabia samicę na swoje terytorium. Następnie dochodzi do kopulacji, która odbywa się w godzinach wieczornych lub w nocy, trwa kilka minut i wygląda następująco: samiec wchodzi na samicę, łapie ją szczękami za kark, wsuwa swoją kloakę pod kloakę samicy i owija swój ogon wokół jej ogona. W tym czasie narząd kopulacyjny samca zostaje wprowadzony do kloaki samicy.

Ciąża

Ciążę u samicy łatwo zauważyć, gdyż jej brzuch zaokrągla się. Po około miesiąca od czasu kopulacji samica szuka miejsca na składanie jaj, które składają 1-2 w cyklu miesięcznym. Należy przygotować miejsce, w którym samica złoży jaja. Mieszamy wilgotny piasek z torfem i ziemią ogrodową. Taką mieszankę wsypujemy do małego pojemnika i zakopujemy w jednym z rogów terrarium tak, aby gek nie miał problemów z dostaniem się tam. Najlepiej zabezpieczyć to miejsce połówką doniczki lub kawałkiem kory, by samica miała pewność co do bezpieczeństwa miejsca złożenia jaj. Jaja otoczone są skorupką wapienną, która chroni zarodki przed urazami i wysychaniem. Gdy jajka zostaną złożone, należy przenieść cały pojemnik z jajami ostrożnie do inkubatora. Nie wolno odwracać jajek ani ich przechylać, bo zarodki obumrą. Gekony lubią grzebać w piasku, przez co mogłyby jaja uszkodzić, więc pojemnik przenosimy zaraz po złożeniu jaj przez samicę. Inkubator, do którego przeniesiemy pojemnik z jajami powinien wyglądać na przykład tak:
 

schemat budowy inkubatora

Temperatura inkubacji powinna być utrzymywana na poziomie 29-33°C. Naukowcy donoszą, że od temperatury zależy płeć wyklutego gekona. Przy temperaturze 26°C wylęgają się przeważnie samice, a przy temp. 29°C stosunek płci jest mniej wiecej 1:1, a przy temp. 32°C wylęgają się przeważnie samce. Wilgotność powinna być utrzymywana na poziomie 75%-90%. Po około 2 miesiącach wylęgają się młode. Warto dodać, że im wyższa temperatura tym czas inkubacji trwa krócej. Kilka dni przed wykluciem, jajka "pocą się" tzn. pojawiają się na nich kropelki. Krótko po tym wykluwają się małe gokony. Długość ich ciał to 7-8cm. Nie jest wskazane trzymanie młodziutkich gekonów w piasku bądź w innym drobnym podłożu, bo gekoniki ściółkę jedzą, co może się to dla nich źle skończyć. Sposób karmienia młodych gekonów lamparcich opisany jest w dziale Żywienie

....:::: Choroby ::::....

Tutaj przedstwię najczęstsze choroby, na które zapadają Gekony Lamparcie. Opisane są objawy, sposoby leczenia, nienaturalne zachowania, oraz sposoby właściwej pielęgnacji, dzięki której nasz pupil będzie żył długo i zdrowo.

...:::: Niedrożność Jelit / Zapchanie ::::....

Częstą chorobą wśród jaszczurek, jest choroba, fachowo zwana niedrożnością jelit, potocznie zapchaniem. Jaszczurka się zapycha zjedzoną ściółką, np. duża ilością piasku, lub kilkoma elementami ściółki, np. paroma małymi kamyczkami. Połknięta ściółka zatyka jelita uniemożliwiając dalszy pasaż treści jelitowej. W małych ilościach zjadana ściółka (wraz ze zdobytym pokarmem) wspomaga procesy trawienne w organizmie. Jednak gdy Twoja jaszczurka sama zacznie lizać podłoże i połykać elementy podłoża jest to podstawowy objaw tej choroby. Zjedzony pokarm, który trafia do zapchanego żołądka, często nie jest trawiony, a zwierzę nie może wydalić go na zewnątrz. Pokarm, który długo przebywa w środku chorego gada zaczyna się rozkładać a toksyny przenikają przez ściany jelita i zatruwają cały organizm. W przypadku tej choroby interwencja opiekuna musi być natychmiastowa.

Objawy

Objawy tej choroby na szczęście łatwo zauważyć. Jeśli jesteś doświadczonym terrarystą nie będziesz miał problemu z jej identyfikacją.

1.      Pierwsze oznaki tej choroby to odchody. Jeżeli hodujesz jaszczurkę na piasku, lub na innej drobnej ściółce, a w odchodach znajdziesz spore ilości elementów ściółki, powinieneś zdwoić czujność. Jeżeli ich ilość jest bardzo mała, nie trzeba się przejmować. Gdy kupa jest nafaszerowana piaskiem lub inną drobną ściółką jest to pierwszy syndrom zapchania. Jeżeli w tym wypadku udasz się szybko do weterynarza, gad na pewno szybko wyzdrowieje bo jest to dopiero ostrzeżenie przed chorobą.

2.      Jaszczurka przestaje regularnie robić kupy, odchody wydala coraz rzadziej, lub w ogóle przestaje je wydalać. W tym czasie gad jest mniej ruchliwy, coraz rzadziej spaceruje po terrarium. Leży głównie w swoim ulubionym miejscu. Staje się osowiały. Większość czasu przeznacza na sen.

3.      Niechęć do jedzenia. Jaszczurka albo zaczyna polować lub przyjmować pokarm z mniejszym zapałem i apetytem, albo w ogóle rezygnuje z jedzenia. Wtedy można uznać, że choroba jest na zaawansowanym poziomie. Należy wtedy zaprzestać podawania zwierzęciu pokarmu, bo nie strawiony zacznie wydzielać toksyny, które przenikną przez ściany jelita i zatrują organizm. Jeżeli wcześniej nie poszedłeś do lekarza, to czas najwyższy. Jeśli nie zainterweniujesz w żaden sposób, żywot gada może skończyc się tragicznie.

4.      W miarę przebiegu choroby brzuszek jaszczurki przy odbycie jest charakterystycznie spłaszczony i szeroki. Im choroba jest bardziej zaawansowana, tym brzuch jaszczurki jest szerszy.

Na tych zdjęciach rentgenowskich Gekona Lamparciego widać piasek zalegający żołądek. Choroba jest w zaawansowanym stanie.

Przyczyny

Podstawową przyczyną tej choroby jest oczywiście zjadanie ściółki. Tak więc zanim zdecydujemy się na stałe podłoże, obserwujemy który typ ściółki jest zjadany przez jaszczurkę, a który nie. Należy także uwzględnić, czy dana ściółka nadaje się do naszego terrarium, np. torf nie może być w terrariach stepowych i pustynnych bo pyli. Teraz najważniejsze pytanie - dlaczego jaszczurki zjadają piasek skoro może to zaszkodzić ich zdrowiu? Warto dodać, że im bardziej zaawansowana choroba tym gad bardziej notorycznie zjada ściółkę. Najczęstszym elementem który powoduje zapchanie jest piasek. Powstaje kolejne pytanie. Skoro w niewoli jaszczurka zjada piasek, który może spowodować niedrożność, to dlaczego w naturze gdzie też występuje piasek go nie je? Otóż jaszczurka zjada piasek, bo ma niedobór wapnia, niedobór makroelementów lub mikroelementów. Ściółke zjada instynktownie. Wapno w naturalnym środowisku potrafi zdobyć, np. promienie słoneczne powodują produkcje w organizmie witaminy D3, dzięki której jaszczurka jest zdolna do pobierania wapnia z pokarmu. W niewoli często jaszczurki nie mają dostępu do wapnia, wskutek czego jaszczurka może dostać krzywicy i zjada ściółkę. Ściółkę zjadają przeważnie młode jaszczurki, więc to one najczęściej zapadają na tą chorobę.

Jak leczyć

Podstawą jest oczywiście udanie się do weterynarza specjalizującego się w gadach. Zostanie zrobione zdjęcie rentgenowskie jaszczurki. Gdy ono wykaże, że żołądek jest zapchany, lekarz poda jaszczurce parafinę bezpośrednio do żołądka. Tyle może zrobić weterynarz. Resztę musimy my sami w domu. Są to na szczęście zabiegi nietrudne, nie będziemy musieli wkładać gadowi rurkę z parafiną do żołądka. Zrobi to lekarz w kolejnych wizytach. Lekarz poda następujące metody samodzielnego leczenia chorego na niedrożność jelit gada.

1.      Ważną czynnością są ciepłe kąpiele. Przygotowywujemy ciepłą wodę 30-35C w jakimś pojemniku np. w misce, i zanurzamy w rękach gada tak, żeby brzuch był w większej części zanurzony, a pyszczek wystawał oczywiście nad wodą. Teraz masujemy brzuch jaszczurki palcem kierując się w stronę kloaki. Masaże powinny być w miarę silne. Masujemy tak z kilkanaście razy. Taki zabieg pomaga opróżnić się jaszczurce, która w czasie tej choroby ma problemy z wydalaniem, a wydalać musi, aby pozbyć się całej zalegającej w żołądku ściółki.

2.      Wapno i mikroelementy. Należy często, nawet codziennie podawać jaszczurce Calcium w płynie bezpośrednio do pyska i co 2 dni mikroelementy . Pomagają wypróżnić się jaszczurce. Pamiętamy aby wapno nie zawierało żadnych walorów smakowych jak np. wapno o smaku bananowym.

3.      Po dawce parafiny jaką jaszczurka dostała u weterynarza następnego dnia gad zapewne się opróżni. Wtedy można spróbować podać jaszczurce pokarm, ale są małe szanse, że pokarm zostanie zjedzony. Jeżeli jaszczurka zacznie jeść, oznacza to, że jest na najlepszej drodze do wyzdrowienia.

4.      Po zabiegach opisywanych w powyższych punktach jaszczurka też powinna wydalać kolejne odchody. Jeżeli nie, należy albo pojechać szybko do weterynarza, albo spróbować samemu dać jaszczurce parafinę. W tym przypadku odradzam stosowanie rurki która włożymy "w" gada. Należy parafiną (którą zapewne da na ten wypadek lekarz) pokropić pyszczek gada. Olej parafinowy pełni tutaj funkcję oleju silnikowego. Pozwala on na ułatwienie pasażu ściółki znajdującej się w żołądku w stronę odbytu oraz jego wydalenie. Gdy lek zostanie zlizany, ocieramy i lekko myjemy pyszczek jaszczurki i odstawiamy ją do terrarium. W krótkim czasie jaszczurka powinna się opróżnić.

5.      Gdy jaszczurka jest zapchana, należy bezwzględnie wyeliminować ściółkę, która jest przyczyną choroby. Ściółkę należy wymienić na papier, np. gazetę. Papier musi pozostać do czasu, aż gad wyzdrowieje. Jaszczurka, u której choroba już minęła, nie może być trzymana ponownie na ściółce którą jadła ani na żadnej innej drobnej. Powinna być albo trzymana wciąż na papierze ( jest to rozwiązanie najbardziej praktyczne, bo mamy pewność że gad już nic nie połknie), ale ze względu na estetykę, zaleca się kupienie żwirku, byle o dużych kamyczkach, podłoża kokosowego, lub kory, która pocięta jest na spore płachty, czyli takie które jaszczurka nie może zjeść.

Jak zapobiegać

Aby zapobiec tej nieprzyjemnej dla jaszczurki choroby, należy usunąć ściółkę która byłaby przez gada zjadana. Jest to podstawowy sposób zapobiegania zapchania. Pamiętamy, że zjadanie piasku jest spowodowane także niedoborem wapnia oraz witamin, więc należy systematycznie podopiecznemu podawać Calcium. Jeżeli zapewnimy jaszczurce podłoże, które będzie spełniało warunki danego terrarium i które nie będzie połykane przez gada, nasz pupil nie zachoruje na Niedrożność Jelit i możemy spać spokojnie...

UWAGA:

Opis choroby oraz sposoby leczenia napisałem na podstawie własnych doświadczeń oraz rad lekarza weterynerii. Mój gekon zachorował na niedrożność jelit, i miał objawy takie, jakie przytoczyłem w powyższym opisie. Może zdarzyć się, że mimo, iż Wasz gekon będzie miał objawy podobne, na tę chorobę nie zachoruje i na odwrót. Może mieć inne objawy niż tutaj przedstawione, a się zapcha. Co do leczenia, są to sposoby uniwersalne, sprawdzone i jak najbardziej polecane.

....:::: Galeria ::::....

Zdjęcia dorosłych Gekonów Lamparcich:

...