FINANSE I RACHUNKOWOŚĆ (ćwiczenia)
CZĘŚĆ TEORETYCZNA
1. Pojęcie finansów i ich klasyfikacja
Finanse – to zjawiska i procesy związane z gromadzeniem i podziałem zasobów pieniężnych. Finanse są integralnie związane ze zjawiskami finansowymi, w których pieniądz, może wystąpić w formie gotówki, rachunku bankowego, należności lub zobowiązań.
Klasyfikacja finansów:
· finanse przedsiębiorstw
· finanse publiczne (finanse państwa, ubezpieczeń społecznych itd.)
· finanse banków i innych instytucji finansowych
· finanse ubezpieczeń gospodarczych
· finanse gospodarstw domowych (finanse ludności)
2. Pieniądz, jako środek wymiany
Pieniądz – jest to środek wymiany, przyjmowany powszechnie jako zapłata w transakcjach gospodarczych. Określony środek wymiany może być powszechnie akceptowany jako pieniądz, gdy posiada następujące cechy.:
a.) trwałość – nie ulega łatwo zepsuciu i zniszczeniu
b.) przenośność – nie powinien być ciężki, nie powinien mieć dużej objętości, powinien umożliwiać przenoszenie znacznych wartości
c.) podzielność – środek pełniący funkcję pieniądza musi być podzielny na małe jednostki bez straty na wartości
d.) ograniczona podaż – wszystko, co istnieje w nieograniczonej podaży, nie może pełnić funkcji pieniądza.
3. Istota finansów przedsiębiorstwa i zarządzanie nimi
Zjawiska ekonomiczne, związane z gromadzeniem i wydatkowanie środków pieniężnych na cele działalności gospodarczej firmy, określa się mianem finansów przedsiębiorstwa.
Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa polega na sterowaniu pozyskiwaniem źródeł finansowania działalności oraz lokowaniem w składnikach majątkowych w sposób umożliwiający maksymalizowanie korzyści osób, które ulokowały w przedsiębiorstwie swoje kapitały
4. Rachunkowość zarządcza i jej funkcje
Rachunkowość zarządcza, przygotowuje informacje i informacje dla potrzeb kierownictwa firmy (odbiorców wewnętrznych) pod kątem zarządzania przedsiębiorstwem - to jest planowanie działań i kontroli.
Proces zarządzania obejmuje cztery podstawowe funkcje.:
· planowanie (to najtrudniejsza funkcja zarządzania. Sprowadza się do projektowania przyszłej działalności, czyli do ustalania tego co przedsiębiorstwo chce osiągnąć w przyszłości i za pomocą jakich środków.)
· organizowanie (sprowadza się do działań i środków niezbędnych do wykonania ustalonych w planie zadań)
· motywowanie (jest to postawa i zaangażowanie wszystkich pracowników)
· kontrolowanie (jest to proces zmierzający do m.in.: działania w ustalonym okresie i aby nie odbiegały od przyjętych w planie)
5. Cele przedsiębiorstwa, a rachunkowość
6. Istota i cel rachunku kosztów w przedsiębiorstwie
Rachunek kosztów stanowi pieniężny instrument pomiaru racjonalności gospodarowania. Przy użyciu różnych metod kalkulacji dzieli koszty działalności między poszczególne przedmioty kalkulacji, którymi mogą być zlecenia produkcyjne, rodzaje, gatunki, partie wyrobów (usługi). Pozwala zatem ustalić koszty zakupu, produkcji i sprzedaży, a w rezultacie i wyniki działalności gospodarczej w szczegółowym przekroju przedmiotów kalkulacji.
7. Pojęcie i znaczenie rodzajowego układu kosztów
Rodzajowy układ kosztów – to koszty klasyfikowane według zużytych czynników produkcji (koszty rodzajowe). Typowe koszty rodzajowe to:
- amortyzacja
- zużycie materiałów i energii
- usługi obce
- wynagrodzenia
- świadczenia na rzecz pracowników
- podatki i opłaty
- pozostałe koszty.
Wymienione składniki kosztów rodzajowych pozwalają zbadać wielkość i strukturę zużytych zasobów. Na tej podstawie można ustalić jakie koszty poniesiono w przedsiębiorstwie i w jakiej wysokości.
8. Podmiotowy układ kosztów
Podmiotowy układ kosztów – nazywany jest także celowym lub funkcjonalnym. Są to koszty działalności operacyjnej w danym okresie sprawozdawczym i można podzielić je na następujące miejsca:
- koszty wydziałów podstawowych
- koszty wydziałów pomocniczych
- koszty zarządu
- koszty zakupu
- koszty sprzedaży.
9. Kalkulacyjny układ kosztów
Kalkulacyjny układ kosztów – to koszty bezpośrednie i pośrednie, które stanowią podstawę grupowania kosztów w układzie kalkulacyjnym. W układzie kalkulacyjnym kosztów mogą wystąpić następujące pozycje:
- materiały bezpośrednie
- płace bezpośrednie
- inne koszty bezpośrednie
- koszty wydziałowe
- techniczny koszt wytworzenia
- zakładowy koszt wytworzenia
- koszty sprzedaży
- całkowity koszt własny
10. Istota kosztów stałych i zmiennych
Całokształt kosztów przedsiębiorstwa można podzielić na koszty stałe i zmienne. Podstawowym kryterium takiego podziału kosztów jest zachowanie się kosztów względem rozmiarów produkcji. Za miernik rozmiarów produkcji przyjmuje się wielkość produkcji, liczbę godzin czasu pracy, liczbę przejechanych kilometrów.
Koszty stałe – to koszty które nie wykazują zależności od rozmiarów produkcji
Koszty zmienne - to koszty które zależą od wielkości produkcji, czyli zmieniają się z jej rozmiarami.
11. Koszty stałe użyteczne
Koszty stałe dla celów zarządczych można rozpatrywać z punktu widzenia wykorzystanej i niewykorzystanej zdolności produkcyjnej. W tym aspekcie koszty stałe mogą być kosztami użytecznymi lub nieużytecznymi.
12. Klasyfikacja kosztów zmiennych
· koszty zmienne proporcjonalne (występują, gdy wzrostowi produkcji towarzyszy proporcjonalny wzrost kosztów)
· koszty zmienne progresywne (rosną szybciej od wzrostu rozmiarów produkcji)
· koszty zmienne degresywne (występują wówczas, gdy koszty rosną wolniej niż produkcja)
13. Koszty istotne i nieistotne z punktu widzenia podejmowania decyzji
Stosując kryterium istotności kosztów przy podejmowaniu pojedynczych decyzji, rozróżnia się koszty decyzyjne i koszty nie decyzyjne.
Koszty decyzyjne – są to takie koszty, których wysokość ulega zmianie na skutek podjęcia konkretnych decyzji. Obejmują one koszty istotne (znaczące), które zmieniają się w zależności od wyboru wariantu działania.
Koszty nie decyzyjne – to koszty, które nie dotyczą podejmowania decyzji. Koszty nie decyzyjne określane są jako koszty nieistotne lub nieznaczące.
14. Koszty przesądzone i nieprzesądzone
Koszty przesądzone – to takie które są wywołane decyzjami wcześniejszymi, i których nie można już zmienić na etapie podejmowania decyzji. Są to koszty zapadłe i nieodwołalne.
Koszty nieprzesądzone – to przeciwieństwo kosztów przesądzonych, są to koszty jeszcze nie zapadłe, a więc przyszłe, których można uniknąć, ponieważ nie są zdeterminowane wcześniejszymi zobowiązaniami, ani zaangażowaniem środków.
15. Koszty utraconych korzyści
Z podziałem kosztów dla celów decyzyjnych wiąże się pojęcie kosztów utraconych korzyści oraz korzyści z oszczędzonych kosztów. Są to koszty, które wyrażają korzyść straconą w wyniku wyboru określonego sposobu działania, przy równoczesnym zaniechaniu sposobu alternatywnego lub wariantowego. Oznacza to że określają one wielkości, które jednostka traci, rezygnując z przyjęcia konkretnego wariantu działania.
16. Koszty kontrolowane i niekontrolowane
Koszty kontrolowane – to koszty ponoszone w ramach ośrodka odpowiedzialności, o wysokości których decyduje kierownik, np.: koszt zużycia materiałów.
Koszty niekontrolowane – to takie, na wysokość których kierownik ośrodka odpowiedzialności i nie ma wpływu np.: koszt amortyzacji maszyn.
17. Próg rentowności w ujęciu matematycznym i graficznym
18. Istota i cel sporządzania rachunku wyników
Podstawowym miernikiem rentowności przedsiębiorstwa jest osiągany wynik finansowy. Rachunek wyników to drugie po bilansie podstawowe sprawozdanie finansowe, w którym zestawia się wszystkie elementy kształtujące wynik finansowy, a mianowicie: przychody, koszty, wyniki nadzwyczajne oraz podatek dochodowy. Sprawozdanie to prezentuje sposób osiągania w przedsiębiorstwie wyniku finansowego z prowadzonych rodzajów działalności.
...
rafulus