Standardy sprawozdawczości finansowej.docx

20.10.2012r – Sobota - Wykład 1

Zaliczenie: Egzamin – test + uzupełnienie (05.01.2012r. I termin), kalkulatory.

Rachunkowość – system informacyjny przedsiębiorstwa; system ciągłego w czasie ujmowania, grupowania, przetwarzania, prezentowania i interpretowania danych wyrażonych wartościowo, danych ogólnych i szczegółowych oraz bilansujących się, a dotyczących sytuacji majątkowej, kapitałowej i zdarzeń zachodzących w ramach prowadzonej działalności.

Rachunkowość wykorzystuje trzy metody:

·         podmiotową - polega na prowadzeniu rachunkowości odrębnie dla każdego jednego podmiotu

·         bilansową - polega na szukaniu równowagi w stanach majątku i źródłach jego finansowania i ich zmianach. Przejawem stosowania tej metody jest w rachunkowości sporządzanie sprawozdania finansowego czyli bilansu i dwustronne ujmowanie operacji gospodarczych

·         grupowania - polega na porządkowaniu zjawisk podlegających ewidencji księgowej.

Rachunkowość pełni kilka funkcji: informacyjna, sprawozdawcza, analityczno-interpretacyjna, kontroli wewnętrznej, statystyczna.

Ustawa o rachunkowości - określa zakres rachunkowości stanowiąc iż rachunkowość obejmuje: stosowanie zasad rachunkowości, określanie polityki rachunkowości, prowadzenie na postawie dowodów księgowych ksiąg rachunkowych w sposób chronologiczny i systematyczny, wycena składników aktywów i pasywów oraz ustalanie wyniku finansowego, sprawdzanie za pomocą inwentaryzacji stanu aktywów i pasywów, sporządzanie sprawozdań finansowych, gromadzenie i przechowywanie dowodów księgowych oraz innej dokumentacji przewidzianej ustawą, badanie sprawozdania finansowego i jego ogłaszanie.

Naczelnym zadaniem rachunkowości jest identyfikacja, gromadzenie informacji o aktywach i pasywach, ich wycena, a także prezentacja sprawozdania finansowego zgodnie z zasadą true and fair view (wiernego i rzetelnego obrazu).

Globalizacja gospodarek wymaga (aby zachować zasadę wiarygodnego i rzetelnego obrazu):

- Standaryzacja rachunkowości

- Harmonizacji rachunkowości.

Standaryzacja – oznacza stosowanie tych samych reguł i zasad sporządzania sprawozdań finansowych.

Harmonizacja – oznacza proces redukowania różnic w sprawozdawczości finansowej poszczególnych krajów, jednak nie musi (nawet nie powinna) prowadzić do unifikacji sprawozdań finansowych – musi być możliwość stosowania wewnętrznych zasad rachunkowości dostosowanych do specyfikacji działalności jednostki.

Standaryzację i harmonizację rachunkowości przede wszystkim wymusili użytkownicy sprawozdań finansowych – głównie inwestorzy.

Przyczyny standaryzacji i harmonizacji rachunkowości:

1.      Globalizacja rynków kapitałowych

2.      Procesy prywatyzacji na świecie

3.      Powstanie i rozwój ponadnarodowych korporacji i ugrupowań

4.      Regionalizacja gospodarki światowej

5.      Potrzeby porównywalności informacji finansowych różnych podmiotów gospodarczych.

Obecnie na świecie ukształtowały się w ewolucyjny sposób dwie odmienne od siebie koncepcje rachunkowości (modele):

Dwie teorie rachunkowości określające zasadniczy cel sprawozdania finansowego.

Jednostka prowadząca działalność gospodarczą zobowiązana jest do sporządzania sprawozdania finansowego. W teorii rachunkowości można wyodrębnić dwa modele koncepcyjne określające zasadniczy cel sprawozdania finansowego:

1.      Teorię transakcyjną – według której, głównym celem sprawozdania finansowego jest ustalenie prawidłowego obrazu osiągniętej rentowności w danym okresie obrachunkowym. Podstawowym źródłem informacji jest więc rachunek zysków i strat. Ujmuje historyczne rozliczenie zdarzeń.

2.      Teorię wartości – według, której głównym odbiorcą sprawozdania finansowego są obecni i potencjalni inwestorzy, a głównym celem sprawozdania finansowego jest przedstawienie rzetelnej sytuacji finansowej jednostki gospodarczej, mierzonej wielkością jej kapitału własnego. Głównym źródłem informacji jest więc bilans. Pokazuje jakie zasoby posiada jednostka, aby w przyszłości mogła generować przychody.

Obserwuje się w rozwiązaniach międzynarodowych odejście od rygoryzmu zasady transakcyjnej na rzecz teorii wartości (pomnożenia bogactwa).

Proces standaryzacji rachunkowości na świecie, czyli tworzenia „międzynarodowego języka biznesu”

Początkowo poszczególne kraje tworzyły standardy rachunkowości wyłącznie na własny użytek:

·         W ramach UE ograniczanie różnic w rachunkowości na początku następowało na podstawie wydawanych Dyrektyw UE, w szczególności Dyrektywy IV i VII, a w Stanach Zjednoczonych na podstawie Amerykańskich Standardów Rachunkowości US GAAP.

Jednak okazało się, iż w przypadku UE Dyrektywy (szczególnie ważne w latach 80-tych 20 wieku) nie są dostatecznie szczegółowe, nie obejmują wielu obszarów rachunkowości, a także dopuszczają wielowariantowość rozwiązań. MSR, które powstawały później okazały się być bardziej szczegółowe.

·         W 2002 roku Parlament UE przyjął rozporządzenia nr1606/2002 UE w sprawie stosowania MSR w UE.

27.10.2012 r - Sobota - Wykład 2

Geneza MSR-ów:

o       Zapoczątkowany proces w 1973 roku poprzez powołanie w Londynie Komitetu MSR. To niezależna, prywatna organizacja, założona na mocy porozumienia zawodowych organizacji księgowych z Australii, Francji, Holandii, Irlandii, Japonii, Kanady, Meksyku, Niemiec, USA i Wielkiej Brytanii

o       W 2001 roku (w momencie przekształcenia) Komitet zrzeszał 153 organizacje zawodowe ze 113 krajów, w tym Stowarzyszenie Księgowych w Polsce

o       Został powołany w celu opracowywania i publikowania MSR, które będą obowiązujące przy sporządzaniu ogólnie dostępnych sprawozdań finansowych oraz promowania tych Standardów na całym świecie – w tym celu powołano:

ü      W 1981 roku Grupę Konsultacyjną

ü      W 1995 roku Komisję Doradczą

ü      W 1997 roku Stały Komitet do spraw interpretacji

Komitet wydał 41 standardów (MSR), 24 interpretacje MSR-ów oraz Ramy koncepcyjne opracowania sprawozdań finansowych (tzw. Założenia Koncepcyjne).

o       W 2001 roku Komitet MSR pracami został przekształcony w 14-osobową Radę MSR (RMSR), standardy opublikowane do tego czasu określone są mianem MSSF, których celem jest stopniowe zastępowanie dotychczasowych MSR.

o       Do zadań RMSR należy:

ü      Opracowanie globalnych, zrozumiałych i wysokiej jakości globalnych standardów rachunkowości,

ü      Promowanie stosowania i wdrażania tych standardów

ü      Współpraca z krajowymi podmiotami tworzącymi standardy w celu uzyskania rozwiązań najlepszej jakości

o       Integralną częścią MSR-ów są interpretacje wydawane przez Komitet do spraw Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej KIMSF (wcześniej SKI). Zawierają one wskazówki, które mają zapewnić poprawne stosowanie postanowień standardów (najczęściej dotyczą kwestii, które mogą być przedmiotem sporu).

Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej to standardy i interpretacje przyjęte przez RMSR i składają się z:

·         MSSF

·         MSR

·         Interpretacji wydanych przez KIMSF lub istniejący wcześniej Stały Komitet do spraw Interpretacji SKI

Aktualna lista MSR i MSSF

Międzynarodowe Standardy Rachunkowości

MSR nr 1 – Prezentacja sprawozdań finansowych

MSR nr 2 – Zapasy

MSR nr 7 – Sprawozdanie z przepływów pieniężnych

MSR nr 8 – Zasady (polityka) rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i korygowanie błędów.

MSR nr 10 – Zdarzenia po zakończeniu okresu sprawozdawczego

MSR nr 11 – Umowy o usługę budowlaną

MSR nr 12 – Podatek dochodowy

MSR nr 16 – Rzeczowe aktywa trwałe

MSR nr 17 – Leasing

MSR nr 18 – Przychody

MSR nr 19 – Świadczenia pracownicze

MSR nr 20 – Dotacje rządowe oraz ujawnianie informacji na temat pomocy rządowej

MSR nr 21 – Skutki zmian kursów wymiany walut obcych

MSR nr 23 – Koszty finansowania zewnętrznego

MSR nr 24 – Ujawnianie informacji na temat podmiotów powiązanych

MSR nr 26 – Rachunkowość i sprawozdawczość programów świadczeń emerytalnych

MSR nr 28 – Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych

MSR nr 29 – Sprawozdawczość finansowa w warunkach hiperinflacji

MSR nr  32 – Instrumenty finansowe: prezentacja

MSR nr 33 – Zysk przypadający na jedną akcję

...