SYST_UBEZPIECZ.02.12.12.docx

WYKŁAD 2 (02.12.2012)

Prawna regulacja ubezpieczeń gospodarczych:

1. Zasady prowadzenia działalności ubezpieczeniowej- Ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej Dz. U. Nr. 124, poz. 1151 z późniejszymi zmianami

Zawiera między innymi:

Ø      czynności ubezpieczeniowe,

Ø      formy prowadzenia działalności ubezpieczeniowej,

Ø      wymogi kapitałowe i wymogi bezpieczeństwa prowadzenia,

Ø      likwidacja zakładu ubezpieczeń i połączenia ubezpieczycieli.

2. Zasady nadzoru ubezpieczeniowego- Ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o nadzorze ubezpieczeniowym oraz Rzeczniku Ubezpieczonych, Dz. U. Nr. 157 poz. 1119

Model nadzoru w Polsce to model konsolidujący.

Podstawowe uprawnienie nadzoru:

1) wydawanie i cofanie zezwoleń na prowadzenie działalności ubezpieczeniowej

2) kontrola działań ubezpieczycieli pod kątem zgodności tej działalności z prawem.

3. Zasady prowadzenia pośrednictwa ubezpieczeniowego- Ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym, Dz. U. Nr. 124 poz. 1154 z późn. zm.

Zawiera między innymi:

Ø      określenie kto może prowadzić pośrednictwo ubezpieczeniowe

Ø      wymogi, które musi spełnić podmiot , który chce prowadzić pośrednictwo ubezpieczeniowe

Ø      odpowiedzialność za działania pośrednika

Pośrednikiem ubezpieczeniowym w Polsce jest agent ubezpieczeniowy, broker, multiagent

Pośrednik ubezpieczeniowy musi spełnić pewne warunki- musi zdać egzamin wewnętrzny, który zdaje się w biurze pośrednictwa ubezpieczeniowego.

Broker musi zdać egzamin państwowy brokerski, który jest bardzo skomplikowanym, wieloetapowym egzaminem.

Za działanie agenta odpowiada ubezpieczyciel, a za działanie brokera odpowiada on sam dlatego musi mieć ubezpieczenie

4. Zasady ubezpieczeń obowiązkowych- Ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Dz. U. Nr. 124 poz. 1152 z późn. zm.

Zawiera między innymi:

Ø      wskazanie ubezpieczeń obowiązkowych powszechnych

Ø      zasady prowadzenia ubezpieczeń obowiązkowych

Ø      konsekwencje niedopełnienia obowiązku posiadania ubezpieczenia

5.       Zasady zawierania umów ubezpieczenia – Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, Dz. U. Nr. 16 poz. 93 z późn. zm.

Zawiera między innymi:

Ø      specyficzne zasady zawierania umowy ubezpieczenia

Ø      zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela w ramach zawartej umowy

Ø      szczególne zasady dotyczące ubezpieczeń majątkowych i osobowych

Zakłady ubezpieczeń – formy prowadzenia działalności ubezpieczeniowej w Polsce

1. Ubezpieczeniowa spółka akcyjna

2. Towarzystwo ubezpieczeń wzajemnych

3. Zagraniczne zakłady ubezpieczeń – główny oddział

4. Zagraniczne zakłady ubezpieczeń ( oddział – licencja UE)

Działalność ubezpieczeniowa – to wykonywanie czynności ubezpieczeniowych związanych z :

Ø      oferowaniem oraz

Ø      udzielaniem ochrony na wypadek ryzyka wystąpienia skutków zdarzeń losowych

Ø      uzyskanie zezwolenia organu nadzoru,

Ø      prowadzenie działalności jako : zakład ubezpieczeń i reasekuracji, zakład ubezpieczeń, zakład reasekuracji. (zezwolenie na prowadzenie działalności ubezpieczeniowej i reasekuracji udzielane są odrębnie! bo są to dwie różne rzeczy- zawarcie umowy reasekuracji między cedentem i reasekuratorem nie ma wpływu na umowę ubezpieczenia)

System funkcjonowania zakładu ubezpieczeń – cele działalności:

Ø      komercyjny(spółka akcyjna)

Ø      wzajemny (TUW)

Krajowe zakłady ubezpieczeń:

1. ubezpieczeniowa spółka akcyjna

2. towarzystwo ubezpieczeń wzajemnych

UBEZPIECZENIOWA SPÓŁKA AKCYJNA

Ø      działa w oparciu o przepisy Kodeksu Spółek Handlowych oraz przepisy ustawy o działalności ubezpieczeniowej (na test- ubezpieczeniowa spółka akcyjna działa na podstawie ustawy o działalności ubezpieczeniowej- bo prawo szczególne jest nadrzędne nad prawem ogólnym)

Ø      spółka ubezpieczeniowa prowadząca działalność ubezpieczeniową nie może prowadzić innej działalności, (na test, np. czy klient banku może zawrzeć w placówce banku umowę na ubezpieczenie- tak, pod warunkiem, że bank jest pośrednikiem ubezpieczeniowym)

Ø      minimalny wymagany kapitał zakładowy jest wyższy niż w innych spółkach akcyjnych oraz ma charakter gwarancyjny  i nie może podlegać umarzaniu- im wyższa skala działalności tym większy wymagany kapitał ( nie można wycofać się w trakcie działalności)

Ø      nadzór sprawuje Komisja Nadzoru Finansowego.

TOWARZYSTWA UBEZPIECZEŃ WZAJEMNYCH np. Compensa

Ø      ubezpieczenie na zasadzie wzajemności, każdy członek towarzystwa jest jednocześnie ubezpieczonym                           i odwrotnie, (np. nasza grupa wykładowa może się zrzucić składkami i założyć sobie towarzystwo ubezpieczeń wzajemnych)

Ø      usługi są również udostępnione podmiotom spoza towarzystwa, ale składka od tych podmiotów do max. 10% ogółu składek,

Ø      nie są nastawione na maksymalizację zysku, lecz zapewnienie ochrony ubezpieczeniowej członkom towarzystwa,

Ø      członkowie mają wpływ na działalność towarzystwa poprzez udział w zebraniu członków,

Ø      składka jest zaliczką (mogą być wymagane dopłaty , ale jeśli są nadwyżki to się je rozdysponowuj)

ZAGRANICZNE ZAKŁDY UBEZPIECZEŃ DZIAŁAJĄCE NA TERTORIUM RP

I. Główny oddział zagranicznego zakładu ubezpieczeń

(na test np.- Towarzystwo Ubezpieczeń na życie Amplico jest podmiotem, w którym kapitał zagraniczny stanowi 90% kapitału własnego, zarejestrowany jest w Warszawie i jest spółką- krajową? czy zagraniczną?- jest to spółka krajowa                o przeważającym kapitale zagranicznym)

Ø      podjęcie działalności ubezpieczeniowej przez zagraniczny zakład ubezpieczeń wymaga zezwolenia polskiego organu nadzoru,

Ø      główny oddział działa na podstawie przepisów prawa polskiego i podlega polskiemu nadzorowi finansowemu

Ø      obowiązkowe jest wniesienie kaucji

(Jest to na tyle trudne, że bardziej opłaca się założyć towarzystwo ubezpieczeń w Polsce niż oddział, dlatego nie                    w Polsce oddziałów zagranicznego zakładu ubezpieczeń)

II. Zagraniczny zakład ubezpieczeń z państw członkowskich UE (zasada swobody świadczenia usług) – ubezpieczyciel z licencją unijną

Ø      może wykonywać działalność ubezpieczeniową na terenie RP jeżeli w swoim kraju uzyskał zezwolenie na prowadzenie tej działalności,

Ø      może wykonywać działalność na terytorium RP przez oddział lub w inny sposób na zasadzie swobody świadczenia usług,

Ø      podlega nadzorowi zagranicznego organu nadzoru (w swoim macierzystym kraju),

Ø      zgłasza organowi nadzoru w swoim kraju zamiar wykonywania działalności na terenie RP,

Ø      stosuje prawo polskie.

Typologia ubezpieczeń gospodarczych

Klasyfikacja rodzajowa ubezpieczeń

Ubezpieczenia gospodarcze

                                                        osobowe                                                                       majątkowe

OSOBOWE

Ø      przedmiotem ubezpieczenia jest: życie, zdrowie, zdolność do pracy

Ø      obejmują zarówno pozytywną jak i negatywną zależność losowa(np. urodzenie dziecka nie jest zdarzeniem negatywnym, albo dożycie np. 65lat)

Ø      prawa niemajątkowe,

Ø      umowna suma ubezpieczeniowa zależna od woli stron i możliwości finansowych,

Ø      świadczenia dotyczące osób

A)    na życie

Ø      wypadkiem ubezpieczeniowym jest śmierć lub dożycie określonego wieku,

Ø      długoterminowe

Ø      zdarzenie losowe musi nastąpić, nieznany jest termin jego wystąpienia

B) wypadkowe i chorobowe

Ø      wypadkiem ubezpieczeniowym jest uszkodzenie ciała lub śmierć wskutek wypadku,

Ø      krótkoterminowe

Ø      zdarzenie losowe nie musi wystąpić

Ø      ubezpieczenie z tytułu następstw nieszczęśliwych wypadków i chorobowe.

MAJĄTKOWE

Ø      przedmiotami ubezpieczenia są: rzeczy lub majątek,

Ø      obejmują negatywne zdarzenie losowe,

Ø      prawa i obowiązki majątkowe,

Ø      suma ubezpieczenia a wartość przedmiotu ubezpieczenia,

Ø      odszkodowania dotyczące osób prawnych i innych jednostek.

A) majątkowe sensu sticto

Ø      wierzytelności i zobowiązania teraźniejsze i przyszłe np. OC

B) rzeczowe

Ø      dobra materialne

Systemy ubezpieczenia majątku

...