Biuletyn IPN 2005-07-08.pdf

(5022 KB) Pobierz
9663948 UNPDF
BIULETYN
INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ
BIULETYN
ISSN 1641- 9561
9 771641 956001
numer indeksu 374431
nakład 4000 egz.
cena 7,50 zł (w tym 0% VAT)
NR 7–8 (54–55)
lipiec–sierpień
2005
INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ
numer indeksu 374431
nakład 4000 egz.
cena 7,50 zł (w tym 0% VAT)
9663948.006.png 9663948.007.png
NOWOŚCI IPN
Głównym przedmiotem zainteresowania
autorów jest orzecznictwo sądów warszawskich
w sprawach karnych o charakterze politycznym
od grudnia 1981 r. do grudnia 1988 r. Autorzy
skupili się więc nie tylko na działaniu wymiaru
sprawiedliwości PRL w stanie wojennym,
lecz także pokazali, jak różne instytucje
i rozwiązania prawne trwały do końca systemu
komunistycznego w Polsce.
W książce przedstawiono wyniki badań,
przeprowadzonych na podstawie aktów
oskarżenia i wyroków oraz całej dokumentacji
sądowej. Wskazują one
na znaczące zróżnicowanie postaw sędziów
– od wielkiej odwagi do skrajnego
oportunizmu.
Książka ukazuje wzajemne relacje między społeczeństwem
a władzą w Polsce południowo-wschodniej w ostatniej
dekadzie PRL. Autor scharakteryzował główne nurty
zinstytucjonalizowanego oraz niezorganizowanego
sprzeciwu społecznego, począwszy od struktur powstałych
przed sierpniem 1980 r., na komitetach obywatelskich
„Solidarność” w 1989 r. skończywszy. Przedstawił również
rolę Kościoła katolickiego w wydarzeniach społecznych.
Szczególnej analizie poddał działania organów
bezpieczeństwa przeciwko opozycji i oporowi społecznemu.
9663948.008.png
BIULETYN
NR 7–8 (54–55)
LIPIEC–SIERPIEŃ
2005
SPIS TREŚCI
ROZMOWY BIULETYNU
Polacy i Niemcy a „Solidarność” – dyskusja z udziałem
– dyskusja z udziałem
Gabriele Lesser, Zbigniewa Romaszewskiego,
– dyskusja z udziałem
Gabriele Lesser, Zbigniewa Romaszewskiego,
Kazimierza Wóycickiego, Wolfganga Templina
Kazimierza Wóycickiego, Wolfganga Templina
i Jerzego Eislera; moderator – Piotr Semka
i Jerzego Eislera; moderator – Piotr Semka ........................... 4
KOMENTARZE HISTORYCZNE
Bogusław Kopka –
Bogusław Kopka – Burza na partyjnym zebraniu ............ 18
Andrzej Friszke –
Andrzej Friszke – „Tygodnik Solidarność” 1981 ................ 21
Agnieszka Dębska –
Agnieszka Dębska – Czas wolnych poetów .......................... 51
Przemysław Zwiernik –
Przemysław Zwiernik – Konflikt w Lubogórze ..................... 60
Grzegorz Majchrzak –
Grzegorz Majchrzak – Próba stworzenia
„neo-Solidarności” ........................................................ 69
Paweł Piotrowski –
Paweł Piotrowski – „Solidarność Walcząca”
w świetle materiałów Służby Bezpieczeństwa ....... 80
Agnieszka Łuczak –
Agnieszka Łuczak – Wesołych Świąt życzy Komuna ........... 89
DOKUMENTY
Sławomir Cenckiewicz –
Sławomir Cenckiewicz – Kalendarium Sierpnia ’80.
Wypisy źródłowe z dokumentów MO i SB ................ 95
Tomasz Danilecki –
Tomasz Danilecki – Rozpracowanie
podziemnych struktur.
Region Białystok NSZZ „Solidarność” ...................... 126
RELACJE I WSPOMNIENIA
Paweł Nowacki –
Paweł Nowacki – „Zapis”, „Spotkania”
i potyczki z Kuroniem.................................................... 136
RECENZJE
Historie stare i nowe ......................................................... 148
1
INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ
Gabriele Lesser, Zbigniewa Romaszewskiego,
Kazimierza Wóycickiego, Wolfganga Templina
i Jerzego Eislera; moderator – Piotr Semka
Bogusław Kopka –
Andrzej Friszke –
Agnieszka Dębska –
Przemysław Zwiernik –
Grzegorz Majchrzak –
Paweł Piotrowski –
Agnieszka Łuczak –
Sławomir Cenckiewicz –
Tomasz Danilecki –
Paweł Nowacki –
9663948.009.png 9663948.001.png 9663948.002.png 9663948.003.png
Czerwiec 2005
1 czerwca
„Sowieckie Piekło 1939–1956” – otwarcie wystawy, przygotowanej przez OBEP
Poznań, w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Nowogardzie.
2 czerwca
„Dekret o reformie rolnej po 60. latach. Dokumenty i świadectwa z czasu wy-
gnania” –
gnania” – otwarcie wystawy, przygotowanej przez poznański Oddział IPN we współ-
pracy z Oddziałem Wielkopolskim Polskiego Towarzystwa Ziemiańskiego, w Pałacu
Sztuki w Krakowie.
3 czerwca
„Polacy–Ukraińcy 1939–1947” – otwarcie wystawy (w ramach IX Dni Kultury Ukra-
ińskiej) na Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie.
– „Polskie drogi do wolności 1939–1989. Rewolucja Solidarności”
„Polskie drogi do wolności 1939–1989. Rewolucja Solidarności” – finał konkur-
su (zorganizowanego przez głogowskie III LO im. Bohaterów Westerplatte i Muzeum
Archeologiczno-Historyczne oraz wrocławski Oddział IPN) w Głogowie. Konkursowi
towarzyszyło otwarcie wystawy „Ludzie UB”.
4 czerwca
„Jarocin w obiektywie bezpieki” – wystawa łódzkiego Oddziału IPN w ramach im-
prezy „Jarocin PRL Festiwal”.
7 czerwca
Umowę o współpracy pomiędzy IPN-KŚZpNP a Federalnym Urzędem ds. Dokumen-
tów Służb Bezpieczeństwa byłej NRD
tów Służb Bezpieczeństwa byłej NRD podpisali prof. Leon Kieres i Marianne Birthler.
Spotkanie z Władysławem Bartoszewskim w Klubie Historycznym im. gen. Stefana
Roweckiego „Grota” w Warszawie.
8–10 czerwca – „Szlakiem 21. Dywizji Piechoty Górskiej we wrześniu 1939 r.”
– Spotkanie z Władysławem Bartoszewskim
„Szlakiem 21. Dywizji Piechoty Górskiej we wrześniu 1939 r.” – rajd edukacyjny
dla młodzieży, zorganizowany przez rzeszowskie OBEP IPN w Lasach Sieniawskich.
10 czerwca
„Konferencja jałtańska i jej skutki” – referat posła do PE, prof. Wojciecha Roszkow-
skiego, wygłoszony podczas spotkania Klubu Historycznego im. gen. Stefana Rowec-
kiego „Grota” w Katowicach.
– Uroczystość wręczenia nagrody Kustosza Pamięci Narodowej im. Grzegorza
Uroczystość wręczenia nagrody Kustosza Pamięci Narodowej im. Grzegorza
Jakubowskiego
Jakubowskiego odbyła się w auli Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie. Tego-
rocznymi laureatami zostali: prof. Barbara Otwinowska, gen. Bolesław Nieczuja-
Ostrowski, ppłk Stanisław Dąbrowa-Kostka, ojciec Józef Mońko oraz Stowarzyszenie
Archiwum „Solidarności”.
– Związki gen. Wojciecha Jaruzelskiego z wojskowymi służbami specjalnymi ko-
Związki gen. Wojciecha Jaruzelskiego z wojskowymi służbami specjalnymi ko-
munistycznej Polski
munistycznej Polski wyjaśni kwerenda archiwalna przeprowadzona przez zespół po-
wołany przez Prezesa IPN-KŚZpNP. W przypadku znalezienia kolejnych dokumentów
na ten temat zostaną one przekazane specjalnie ustanowionej komisji IPN, która
ogłosi publicznie wyniki swych prac.
– „Śladami Armii Krajowej i Konspiracyjnego Wojska Polskiego po ziemi radom-
„Śladami Armii Krajowej i Konspiracyjnego Wojska Polskiego po ziemi radom-
szczańskiej”
szczańskiej”– lekcja historii w terenie zorganizowana przez łódzkie OBEP IPN w Bą-
kowej Górze.
– Termin odpowiedzi na wniosek Lecha Wałęsy
Termin odpowiedzi na wniosek Lecha Wałęsy o uznanie go za osobę pokrzywdzoną
uzależniony jest od zakończenia kwerendy prowadzonej na ten temat we wszystkich
archiwach IPN – poinformował w specjalnym komunikacie Instytut.
13 czerwca
– Powołanie Klubu im. gen. Stefana Roweckiego „Grota” w Szczecinie.
„Polacy–Ukraińcy 1939–1947” – otwarcie wystawy (przygotowanej przez lubelskie
OBEP IPN) w muzeum w Stargardzie Szczecińskim.
14–15 czerwca – 50. rocznicę śmierci Metropolity Wileńskiego abp. Romualda Jałbrzykowskiego
– „Polacy–Ukraińcy 1939–1947”
50. rocznicę śmierci Metropolity Wileńskiego abp. Romualda Jałbrzykowskiego
uczczono sesją historyczną w Archidiecezjalnym Wyższym Seminarium Duchownym
w Białymstoku. W sesji uczestniczyli przedstawiciele białostockiego Oddziału IPN.
15 czerwca
„Zapomniana okupacja. Okupacja sowiecka ziem wschodnich Rzeczypospolitej
w latach 1939–1941”
w latach 1939–1941” – wykład dr. Marka Wierzbickiego w gdańskim Oddziale IPN.
16 czerwca
Dane identyfikujące tajnych współpracowników organów bezpieczeństwa PRL prze-
staną być chronione
staną być chronione w trybie znowelizowanej ustawy o ochronie informacji niejaw-
nych – poinformował IPN-KŚZpNP.
2
„Sowieckie Piekło 1939–1956”
– „Sowieckie Piekło 1939–1956”
„Dekret o reformie rolnej po 60. latach. Dokumenty i świadectwa z czasu wy-
„Dekret o reformie rolnej po 60. latach. Dokumenty i świadectwa z czasu wy-
– „Dekret o reformie rolnej po 60. latach. Dokumenty i świadectwa z czasu wy-
gnania” –
– „Polacy–Ukraińcy 1939–1947”
„Polacy–Ukraińcy 1939–1947”
„Polskie drogi do wolności 1939–1989. Rewolucja Solidarności”
„Jarocin w obiektywie bezpieki”
„Jarocin w obiektywie bezpieki”
– „Jarocin w obiektywie bezpieki”
Umowę o współpracy pomiędzy IPN-KŚZpNP a Federalnym Urzędem ds. Dokumen-
– Umowę o współpracy pomiędzy IPN-KŚZpNP a Federalnym Urzędem ds. Dokumen-
tów Służb Bezpieczeństwa byłej NRD
8 czerwca
Spotkanie z Władysławem Bartoszewskim
„Szlakiem 21. Dywizji Piechoty Górskiej we wrześniu 1939 r.”
– „Konferencja jałtańska i jej skutki”
„Konferencja jałtańska i jej skutki”
Uroczystość wręczenia nagrody Kustosza Pamięci Narodowej im. Grzegorza
Jakubowskiego
Związki gen. Wojciecha Jaruzelskiego z wojskowymi służbami specjalnymi ko-
munistycznej Polski
„Śladami Armii Krajowej i Konspiracyjnego Wojska Polskiego po ziemi radom-
szczańskiej”
Termin odpowiedzi na wniosek Lecha Wałęsy
Powołanie Klubu im. gen. Stefana Roweckiego „Grota” w Szczecinie.
14 czerwca
„Polacy–Ukraińcy 1939–1947”
50. rocznicę śmierci Metropolity Wileńskiego abp. Romualda Jałbrzykowskiego
50. rocznicę śmierci Metropolity Wileńskiego abp. Romualda Jałbrzykowskiego
„Zapomniana okupacja. Okupacja sowiecka ziem wschodnich Rzeczypospolitej
– „Zapomniana okupacja. Okupacja sowiecka ziem wschodnich Rzeczypospolitej
w latach 1939–1941”
Dane identyfikujące tajnych współpracowników organów bezpieczeństwa PRL prze-
Dane identyfikujące tajnych współpracowników organów bezpieczeństwa PRL prze-
– Dane identyfikujące tajnych współpracowników organów bezpieczeństwa PRL prze-
staną być chronione
9663948.004.png
16–18 czerwca – „Komunistyczny aparat bezpieczeństwa w Europie Środkowo-Wschodniej 1944/45–
„Komunistyczny aparat bezpieczeństwa w Europie Środkowo-Wschodniej 1944/45–
1989”
1989” – międzynarodowa konferencja, zorganizowana w Warszawie przez IPN wraz
z jego odpowiednikami z państw byłego bloku komunistycznego.
22 czerwca
– Teczka Marka Belki
po dokonanym w wyniku nowelizacji ustawy o ochronie
informacji niejawnych przeglądzie, została uznana za „jawną”
po dokonanym w wyniku nowelizacji ustawy o ochronie
informacji niejawnych przeglądzie, została uznana za „jawną” – poinformował
IPN-KŚZpNP.
22–23 czerwca – Wydarzenia związane z narodzinami i działalnością demokratycznej opozycji na
informacji niejawnych przeglądzie, została uznana za „jawną”
Wydarzenia związane z narodzinami i działalnością demokratycznej opozycji na
Wybrzeżu
Wybrzeżu wyznaczyły trasę czwartej wędrówki Historycznego Klubu Turystycznego
przy gdańskim Oddziale IPN.
„Życiorys Akowca – 10 lat zbiega” – Witold Lewoc był gościem łódzkiego Klubu
Historycznego im. gen. Stefana Roweckiego „Grota”. W. Lewoc ps. „Brzozak” – żoł-
nierz AK obwodu Augustów, który uciekł w czasie sowieckiej obławy i do 1956 r.
ukrywał swą tożsamość i zmieniał miejsce zamieszkania. W latach 1980–1981 dorad-
ca prawny NSZZ „Solidarność” Ziemi Łódzkiej. Działa w ŚZŻAK w środowisku biało-
stockim, autor wspomnień i artykułów historycznych.
27–29 czerwca – Rajd szlakiem żołnierzy 5. Wileńskiej Brygady Armii Krajowej – Powiśle,
– „Życiorys Akowca – 10 lat zbiega” –
„Życiorys Akowca – 10 lat zbiega” –
Rajd szlakiem żołnierzy 5. Wileńskiej Brygady Armii Krajowej – Powiśle, zorga-
nizowany w powiecie sztumskim przez gdańskie OBEP IPN.
28 czerwca
– Wokół „Tygodnika Wojennego”
Wokół „Tygodnika Wojennego” – dyskusja panelowa w IPN w Warszawie z udziałem:
prof. Jerzego Eislera, prof. Andrzeja Friszke oraz twórców i wydawców pisma: prof.
Waldemara Baraniewskiego, red. Jana Strękowskiego i Włodzimierza Cichomskiego.
30 czerwca
– Informacja o ustaleniach końcowych śledztwa w sprawie pozbawienia życia
Informacja o ustaleniach końcowych śledztwa w sprawie pozbawienia życia
79 mieszkańców powiatu Bielsk Podlaski
79 mieszkańców powiatu Bielsk Podlaski (w okresie od dnia 29 stycznia 1946 r. do
dnia 2 lutego 1946 r. przez członków oddziału NZW dowodzonego przez R. Rajsa ps. „Bu-
ry”) została podana przez OKŚZpNP w Białymstoku.
jmr
STATYSTYKA PRZYJMOWANIA WNIOSKÓW O UDOSTĘPNIENIE DOKUMENTÓW/ZAPYTANIE
O STATUS POKRZYWDZONEGO
czerwiec 2005 r.
od początku wydawania
BIAŁYSTOK
brak danych
1165*
BYDGOSZCZ
45
1075
GDAŃSK
123
5486
KATOWICE
173
3851
KIELCE
brak danych
410
KRAKÓW
265
3843
LUBLIN
118
2311
ŁÓDŹ
87
2421
POZNAŃ
213
4344
RADOM
34
666
RZESZÓW
218
2869
SZCZECIN
82
884
WARSZAWA
109
4683
WROCŁAW
110
3170
BUiAD
2108
6124
KONSULATY
5
335
RAZEM
3690
43 637
WNIOSKI ZREALIZOWANE
18 452
* wszystkie dane po korekcie związanej z osobnym traktowaniem zapytań o potwierdzenie
tożsamości osób znajdujących się na ujawnionej liście zasobów archiwalnych
3
„Komunistyczny aparat bezpieczeństwa w Europie Środkowo-Wschodniej 1944/45–
1989”
1989”
Teczka Marka Belki
Teczka Marka Belki, po dokonanym w wyniku nowelizacji ustawy o ochronie
Wydarzenia związane z narodzinami i działalnością demokratycznej opozycji na
Wydarzenia związane z narodzinami i działalnością demokratycznej opozycji na
Wybrzeżu
23 czerwca
Rajd szlakiem żołnierzy 5. Wileńskiej Brygady Armii Krajowej – Powiśle,
Wokół „Tygodnika Wojennego”
Informacja o ustaleniach końcowych śledztwa w sprawie pozbawienia życia
79 mieszkańców powiatu Bielsk Podlaski
79 mieszkańców powiatu Bielsk Podlaski
9663948.005.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin