21. Doględa wielka Doględa wielka Grindeliae Herba Grindelia Robusta Compositae złożone SKŁAD: 20 % substancje żywicowate: kwasy diterpenowe (dział.p/drobnoustrojowe), olejek eteryczny (borneol), flawonoidy, niewielka iloć saponin; DZIAŁ. I ZAST.: rozkurczowo na mięsnie gładkie oskrzeli, zmniejszenie lepkoci zalegajšcego luzu, przywrócenie normalnych ruchów nabłonka rzęskowego, p/bakteryjne w obrębie gardła i oskrzeli (tez działanie p/reumatyczne); MIESZ&PREP: Kelastmin, Bronchicum paracelsus, Bronchicum elixir, Grindelin N. 22. Drzewo herbaciane Drzewo herbaciane Oleum Melaleucae Melaleuca alternifolia - Myrtaceae mirtowate; SKŁAD: olejek etryczny: (terpinen, alfa-terpinen, beta-terpinen, sabinen, terpinolen, cymen, kadinen, limonen, cyneol. DZIAŁ. I ZAST.: p/drobnoustrojowe, bakterio- i grzybostatyczne. 23. Dymnica pospolita Dymnica pospolita - Fumariae herba-Fumaria officinalis - Papaveraceae-makowate Skład: alkaloidy izochinolinowe (2%): protopina, krypt opina, korydalina, tetrahydroprotoberberyna, sangwinaryna, fuma rycyna, fumarylina, fumarotycyna, fumarytyna flawonoidy żywice luz garbniki MIESZ&PREP: AMPHOCHOL tabletki; ODDIBIL drażetki; ODDISPASMOL drażetki Działanie: ułatwienie odpływu żółci i normalizacja jej działania rozkurczajšco na zwieracz bańki wštrobowo-trzustkowej (zwieracz Oddiego) 24. Dynia zwyczajna Dynia zwyczajna - Cucurbitae peponis semen-Cucurbita pepo - Cucurbitaceae-dyniowate- SKŁAD: Mišższ: karoteny, prowitamina A, pektyny, sole (K, Ca, Mg, Fe), witaminy (A, B, C, PP i inne); Nasiona: do 60 % tłuszczu, witamina E, białka, fitosterole (beta-sitosterol), kwasy organiczne, żywice, aminokwas (kukurbitacyna), sole mineralne, pierwiastki ladowe; DZIAŁ. I ZAST.: mišższ dyni stosowany jest jako lek moczopędny w leczeniu obrzęków pochodzenia sercowego i nerkowego. 25. Dziewanna wielkokwiatowa Dziewanna wielkokwiatowa - Verbasci flos-Verbascum densiflorum - Scrophulariaceae-trędownikowate- SKŁAD: polisacharydy luzowe 3%, saponiny (przez nie surowiec wykazuje silniejszy efekt wykrztuny, zwiększa czynnoć wydzielniczš błony luzowej) ; DZIAŁ. I ZAST.: łagodzšcy podrażnienia, wykrztuny. Napary z rozdrobnionego surowca oraz inne przetwory galenowe do użytku wewnętrznego. MIESZ & PREP: Sirupus Verbasci, Pulmosan. 26. Dziurawiec zwyczajny Dziurawiec zwyczajny - Hyperici herba-Hypericum perforatum - Guttiferae-soczne SKŁAD: składniki antranoidowe: hiperycyna, pokrewne jej pseudohiperycyna, protohiperycyna, cyklopseudohiperycyna flawonoidy: hyperozyd, rutozyd, kwercetyna, biflawonoidy (amentoflawon, biapigenina), protocyjanidyny olejek eteryczny (kwiaty) garbniki katechinowe (3-8%, licie do 16%) kwas kawowy, chlorogenowy ksantony Wycišgi i napary: zawierajš zwišzki o charakterze raczej hydrofilnym: flawonoidy, fenolokwasy, garbniki efekt: działanie cišgajšce, spazmolityczne i przeciwzapalne Grupy leków, z którymi wchodzi w interakcje, m.in.: doustne leki antykoncepcyjne: krwawienia między miesišczkami, nieplanowane cišże leki przeciwdepresyjne: nasilenie efektu serotoninowego z inhibitorami wychwytu zwrotnego serotoniny leki przeciwbólowe: Tramadol syndrom serotoninowy leki przeciwmigrenowe i dużo więcej Działania niepożšdane: zaburzenia trawienia reakcje alergiczne zmęczenie niepokój fotouczulenie poparzenia słoneczne 27. Dziurawiec zwyczajny Dziurawiec zwyczajny - Hyperici herba-Hypericum perforatum - Guttiferae-soczne Skład: flawonoidy: rutyna, hyperozyd, izokwercetyna, kwrecytryna, kwercetyna, biflawony, amentoflawon naftodiantrony: hyperycyna, pseudohyperycyna floroglucynole: hyperforyna procyjanidyny: (B2) garbniki katechinowe kwasy fenolowe: kwas chlorogenowy, kwas kawowy ksantony: 1,3,6,7-tetrahydroksyksanton olejek eteryczny wycišg alkoholowy przeciwdepresyjnie wycišg wodny żółciopędnie, żółciotwórczo, spazmolitycznie Działanie i zastosowanie 1. wewnętrznie żółciopędne i żółciotwórcze flawonoidy, fenolokwasy zaburzenia czynnoci wštroby, stany skurczowe dróg żółciowych, stany zapalne błon luzowych żołšdka i jelit, niedostateczne wydzielanie soku żołšdkowego przeciwdepresyjne hyperforyna, hyperycyna, amentoflawon moczopędne osłabione wydalanie moczu, kamica moczowa, skaza moczanowa, przewlekły gociec, nadmierna przepuszczalnoć i łamliwoć naczyń włosowatych, zastoje kršżenia obwodowego krwi 2. zewnętrznie cišgajšce, przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe Oleum Hyperici sprzyjajšce zablinianiu ran , gojeniu oparzeń, odmrożeń, owrzodzeń żylakowatych Działania uboczne: hyperycyzm uczulenie na wiatło słoneczne Interakcje: cyklosporynš, digoksyna, teofilina, warfaryna, doustne rodki antykoncepcyjne MIESZ&PREP: Mieszanki ziołowe: Cholagoga I i III, Cholagoga II fix, Hipokrates fix, Gastrina fix, Hepatina fix, Neocholagoga III fix; SUCCUS HYPERICI sok ze wieżego ziela dziurawca 28. Eukaliptus gałkowy Eukaliptus gałkowy - Euclaypti foliumEucalyptus globulus Myrtaceae mirtowate; SKŁAD: olejek eteryczny: cyneol, alfa-pinen, p-cymen; garbniki, tri terpeny (kwas oleanolowy i ursolowy); flawonoidy; DZIAŁ. I ZAST.: wykrztune (sekretomotoryczne i sekretolityczne), rozkurczowe (w obrębie dróg oddechowych); olejek: antyseptyczne i chłodzšce; w nieżytach błony luzowej nosa; w stanach zapalnych gardła i oskrzeli; olejek do inhalacji i wcierań. PRZECIWSKAZANIA: choroby wštroby, stany zapalne przewodu pokarmowego i dróg żółciowych. MIESZ&PREP: Bronchicum, napary, mieszanki ziołowe. 29. Fiołek trójbarwny Fiołek trójbarwny - Violae tricoloris herba-Viola tricolor - Violaceae-fiołkowatev - SKŁAD: flawonoidy (rutozyd), antocyjany (poch. delfinidyny i peonidyny), lady olejku eterycznego, saponiny, karotenoidy; DZIAŁ. I ZAST.: moczopędny, zwiększa wydzielanie moczu i potu, pobudza metabolizm w wypryskach skórnych przy złej przemiany materii. 30. Fiołek trójbarwny Fiołek trójbarwny - Violae tricoloris herba-Viola tricolor - Violaceae-fiołkowate- SKŁAD: kwas sailcylowy I jego ester (wiolutozyd), kwasy fenolowe (kawowy, kumarowy), luz, garbniki, antocyjany, karotenoidy, kumaryny (umbeliferon), saponiny, flawonoidy (rutyna, wiolantyna) ; DZIAŁ. I ZAST.: p/zapalny i moczopędny, usuwanie toksycznych produktów przemiany materii. MIESZ&PREP: Fito-mix XI. 31. Glistnik Glistnik, jaskółcze ziele - Chelidonii herba-Chelidonium majus - Papaveraceae-makowate Skład: alkaloidy izochinolinowe (0,3%): a.) pochodne benzofenantrydyny: chelidonina, sangwinaryna, chelerytryna b.) pochodne protopiny: protopina, allokryptopina c.) pochorne protoberberyny: berberyna, koptyzyna kwas chelidonowy flawonoidy olejek eteryczny enzymy proteolityczne w żółtym soku mlecznym Działanie: chelidonina a.)spasmolyticum b.)analgeticum c.)sedativum berberyna a.)cholereticum b.)spasmolyticum sangwinika, chelerytryna a.)miejscowo drażnišco b.)przedawkowanie chelerytryna a.)krótkotrwale narkotycznie b.)skurcze tężcowe mięni sangwinaryna porażenie orodka oddechowego Działania uboczne - jaskra MIESZ&PREP: TINCTURA CHELIDONII; Species cholagogae, Cholagoga II; CHOLITOL preparat złożony; CHELIKUR płyn; CHOLAGOGUM N 32. Godzik korzenny Godzik korzenny - Caryophylli flosJabosa caryophyllus Myrtaceae mirtowate; SKŁAD: olejek etryczny: (eugenol, octan eugenolu, kariofylen i jego tlenek); kumulen; flawonoidy; garbniki; kwasy fenolowe: (galusowy, protokatechowy); sterole; olej tłusty. DZIAŁ. I ZAST.: jako wykrztuny rzadko stosowany, rodek w zaburzeniach układu pokarmowego; żołšdkowy, wiatropędny, tonizujšcy; antyseptyczny, p/bakteryjny, p/grzybiczy, p/wirusowy, miejscowo znieczulajšcy, rozkurczowy; działanie żołšdkowe jako przyprawa, olejek eteryczny jest składnikiem maci i żeli rozgrzewajšcych. 33. Hakorol rozesłana Hakorol rozesłana Harpagophyti radix Harpagophytum procumbens Petaliaceae SKŁAD: irydoidy (harpagozyd, harpagid), flawonoidy ; DZIAŁ. I ZAST.: p/zapalne, p/bólowe, choroby zwyrodnieniowe stawów i kręgosłupa, gociec przewlekły, zapalenie cięgien, schorzenia tkanki łšcznej okołostawowe; w medycynie ludowej Afryki lek p/reumatyczny oraz w schorzeniach nerek i pęcherzyka żółciowego; w latach 80 był składnikiem preparatów homeopatycznych na choroby reumatyczne. PRZECIWSKAZANIA: wrzody żołšdka i dwunastnicy, kamica żółciowa, arytmia serca i nadcinienie. MIESZ&PREP: Harpagid, Harpagon, Reumaphyt, Rheumaherb. 34. Imbir lekarski Imbir lekarski Zingiberis rhizoma Zingiber officinale Zingiberaceae imbirowate SKŁAD: olejek eteryczny (węglowodory seskwiterpenowe, np. zingiberen, alfa-kurkumen, beta-bisabolen, beta-seskwifelandren), monoterpenowe aldehydy, alkohole (cytral, kamfen, alfa-i beta-pinen), żywice, skrobia, białka, tłuszcze; DZIAŁ. I ZAST.: p/zapalne, żółciopędne, profilaktyczne w chorobie lokomocyjnej, p/bólowe, p/migrenowe, p/wirusowe, p/bakteryjne, p/grzybicze; zapobiega agregacji płytek krwi, obniża poziom cholesterolu, działa napotnie, wykrztunie, immunosupresyjnie, p/rakowe (indukcja apoptozy). MIESZ&PREP: Zinaxin. DZIAŁANIA UBOCZNE: dyspepsje, zgaga, nieprzyjemny smak w ustach. PRZECIWSKAZANIA: uczulenie na imbir, cišża, choroby pęcherzyka żółciowego. 35. Jałowiec pospolity Jałowiec pospolity - Juniperi fructusJuniperis communis Cupressaceae - cyprysowate; SKŁAD: olejek eteryczny: alfa-pinen, beta-pinen, sabinen, mirycen, limonene, kadinen i inne; cukry, żywice, woski, kwasy organiczne, garbniki, zwišzki flawonoidowe; DZIAŁ. I ZAST.: moczopędny, żołšdkowy i żółciopędny (olejek eteryczny), przy długotrwałym stosowaniu może powodować podrażniania nerek...
karsic