Leki roślinne stosowane w chorobach układu pokarmowego.
1.WĄTROBA - narząd miąższowy o zwartej masie identycznych komórek parenchymatycznych, podstawowa jednostka morfologiczno-czynnościowa – tzw. płacik czyli zespół komórek zgrupowanych wokół trójzespołu naczyń. Spełnia 3 zadania: czynność krążeniowa, czynność wydzielnicza, czynność ochronna.
2. Żółć – kwasy żółciowe
· zwiększanie napięcia mięśni gładkich i ruchu jelit
· neutralizacja i alkalizacja kwaśnej zawartości z żołądka
· utrzymywanie w roztworze cholesterolu
· wzmaganie wydzielania soku trzustkowego
· umożliwiają wchłanianie kw. tłuszczowych i witamin rozpuszczalnych w tłuszczach – A, D, E, K
3. Leki zwiększające wydalanie żółci
a) leki żółciotwórcze – choleretica – pobudzają miąższ wątroby do wytwarzania żółci
b) leki żółciopędne – cholekinetica, cholagoga – efekt motoryczny opróżnienia pęcherzyka
4. Preparaty roślinne stosowane w fitoterapii:
· ułatwiają proces odtruwania wątroby
· moczopędnie
· przeciwzapalnie
· przeciwbakteryjnie
· przeciwwirusowo
· spazmolitycznie
· pobudzają czynność trawienną – wzmożenie wydzielania soku żołądkowego i trzustkowego
· regulują perystaltykę jelit
· regulują dopływ soku żółciowo- trzustkowego
5. Choroby wątroby: 1. Alkoholizm, 2. żółtaczka tupu B i C, 3. zatrucie środowiska.
Żółtaczka typu Bi C: 170mln ludzi zakażonych wirusem żółtaczki na świecie, 500tyś w Polsce; leczenie – leki p/wirusowe, interferon, leki roślinne (31%) i inne
Ostropest plamisty-Silybi mariani fructus-Silybum marianum-Compositae – złożone - SKŁAD:
· Flawonolignany: Sylibina, Sylikrystyna, Sylidiamina, Izosylimaryna, Sylibinomery
· Flawonoidy: taksyfolina, dihydrokemferol, kemferol, kwercetyna, eriodyktiol
· olej tłusty (20% - 30%)
· sterole
· olejek eteryczny (0,08%)
· aminy biogenne
· gorycze
Preparaty: SYLIMAROL drażetki; SYLIVIT kapsułki twarde; LEGALON iniekcje; SYLICYNAR; SYLICYMAR; ARTECHOLIN; SYLIGRAN granulat.
Mechanizm działania hepatoprotekcyjnego (sylimaryny):
· stymulacja syntezy rRNA
· hamowanie peroksydacji lipidów
· blokowanie wiązania toksyn
· regulacja poziomów enzymów wątrobowych
· czynnik antyfibrotyczny
· ochrona membran komórkowych przed wolnymi rodnikami stabilizacja membran komórkowych
Sylimaryna – Sylibinina:
· hepatoprotekcyjnie
· przeciwnowotworowo (niewykorzystywane ze względu na słabą biodostepność flawonolignanów)
Działanie Sylimaryny i Sylibininy:
· hamowanie cyklooksygenazy
· wpływ na limfocyty T
· hamowanie NF- %B
· hamowanie iNOS
· homaowanie 5 - lipooksygenazy
Sylimaryna
Sylibinina
· hamowanie wzrostu ludzkich linii kom. nowotworu prostaty LNCaP, DU 145, żołądka, piersi, szyjki macicy, jajnika A2780, modele in vivo i in vitro
· hamowanie chemiczne indukowanej karcinogenezy nowotworu pęcherza moczowego, okrężnicy, brodawczaka skóry i języka
· terapia łączona ( I faza badań klinicznych)
- z doksorubicyną w nowotworze prostaty
- z cisplatyną w nowotworze jajnika
Tarczyca bajkalska - Scutellariae radix – Scutellaria baicalensis –Labiateae – wargowe - SKŁAD:
· flawony: wogonina – przciwirusowe wobez HBV
· baikaleina, baikalina
Działanie:
· p/zapalne, p/nowotworowe, p/miażdzycowe, antyfibrynowe, p/utleniające
· wogonina – hamowanie ekspresji antygenów powierzchniowych HBs i HBe oraz ograniczenie form liniowej i kolistej HBV DNA w teście aktywności endogennej polimerazy HBV DNA
· czynnik antyfibrynogenne w infekcji HCV via hamowanie stresu utleniającego
· ochrona hepatocytów
Picrorhiza kurroa Royle ex Benth -Scrophulariaceae – trędownikowate - SKŁAD:
· glikozydy irydoidowe : kutkozyd, pikrozyd I, II, III
· pikroliw – frakcja glikozydów irydoidowych
MIESZ&PREP: Sylicymar.
Działanie: hepatocurativum porównywalny z sylimaryną, działanie p/utleniające
Cytryniec chiński - Schizandrae fructus – Schizandra chinensis Bail. – Schizandraceae – cytryńcowete; SKŁAD:
· lignany: Gomisyna A
· schizandryny – też hepatoprotekcyjnie
· indukcja enzymów mikrosomalnych wątroby
· aktywność antyutleniająca
· wzrost poziomu glutationu i aktywności reduktazy glutationu
· wzrost proliferacji retikulum endoplazmatycznego
Phyllantus - Phyllantus amarus, Ph. tenelus, P. virgatus, P. multiflorus - Euphorbiaceae – wilczomleczowate - SKŁAD:
· Lignany: nirtetralina, nirantyna
· p/wirusowe wobec HBV – hamuje ekspresję antygenów powierzchniowych HBsAg i ABeAg
· hamowanie aktywności polimerazy DNA wirusa HBV
· hipoglikemiczne, antyhepatotoksyczne
MIESZ&PREP: SYLICYMAR
Lipa srebrzysta - Tiliae Inflorescentia – Tilia argentea – Tiliaceae – lipowate -
Skład: tilirozyd.
· w modelu indukowanym D-GaIN/LPPS
· obniżenie poziomu transaminaz w surowicy krwi
...
karsic