Przykłady – epos bohaterski, romanse.
Oświecenie – wiek powieści.
Schemat powieści moralizatorskiej:
· fabuła
· świat przedstawiony
· narrator
· następstwo zdarzeń
Robinson Cruzoe D. Defoe I liczne adaptacje historii Robinsona
· bohater zaradny, cierpliwy, odznaczający się hartem ducha – godny naśladowania
Powieści:
· Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki Ignacego Krasickiego (1776)
o elementy powieści satyryczno-obyczajowej, przygodowej, robinsonady, utopii
o postać przedstawiona negatywnie, wyraźne odniesienie wad (cz. I)
o przedstawienie idealnego, utopijnego społeczeństwa – pochwała cech pozytywnych (cz. II)
· Pan Podstoli Krasickiego (cz. I 1778, cz. II 1784, cz. III 1803)
o bezpośrednia kontynuacja ww. powieści
o narrator I-planowy, podróżny – reporter
· Podolanka wychowana w stanie natury Dymitra Michała Krajewskiego
o nieudolny opis eksperymentu pedagogicznego o wychowywaniu dwojga młodych ludzi w zamkniętej blaszanej piwnicy
· Wojciech Zdarzyński D.A. Krajewskiego
o edukacja domowa i szkolna głównego bohatera i wykpienie jej nieskutecznych metod
o charakter satyryczno-obyczajowych
· Pani Podczaszyna D.A. Krajewskiego
o wzorcowy obraz życia szlachcianki
o styl powieści – chłodny, rezonerski, opisowy
Antybebok