Zaimki COD
Zaimki COI
l.pojedyncza
l.mnoga
me ( m`)
nous
te (t`)
vous
le, la, (l`)
les
lui
leur
Zastępują dopełnienie bliższe czyli grupę nominalną (rzeczownik z determinantem, którym może być rodzajnik określony, zaimek dzierżawczy przymiotny, zaimek wskazujący przymiotny + ewentulnie z przymiotnikem lub sam rzeczownik jeśli jest to nazwa własna) stojącą tuż po czasowniku bez żadnego przyimka.
Czasowniki wymagające dopełnienia bliższego to te, których konstrukcja w słownikach jest:
Regarder qn ( quelqu`un) qch ( quelque chose)→ je regarde Marie ( Marie= quelqu`un) je regarde la télé ( la télé= quelque chose) → je la regarde : Marie lub la télé zostaje zastąpione przez la oraz zmienia miejsce w zdaniu. Miejsce zaimków COD w czasach prostych jest przed czasownikiem
Zastępują dopełnienie dalsze czyli grupę nominalną ( rzeczownik z determinantem, którym może być rodzajnik określony, zaimek dzierżawczy przymiotny, zaimek wskazujący przymiotny + ewentulnie z przymiotnikem lub sam rzeczownik jeśli jest to nazwa własna) stojącą po czasowniku poprzedzoną przyimkiem à .
Czasowniki wymagające dopełnienia dalszego to te, których konstrukcja w słownikach jest:
Demander à qn ( quelqu`un). Zaimkami COI może być zastąpiona tylko osoba, nie rzecz→ je demande à Marie de venir demain → je lui demande de venir demain: à Marie zaostaje zastąpioone przez lui oraz zmienia miejsce w zdaniu
Miejsce zaimków COI w czasach prostych jest przed czasownikiem.
Miejsce zaimków COD , COI , en oraz y w czasach złożonych:
a) z bezokolicznikiem: przed bezokolicznikiem
· futur proche: Je vais la regarder . Je vais lui demander.
(Zaraz ją obejrzę lub na nią popatrzę. Zaraz ja poproszę)
· z czasownikiem aimer, pouvoir, vouloir : J`aime la regarder ( lubię ją oglądać)
a) z participe passé: przed czasownikiem posiłkowym ( nie przed participe passé !)
COD- uzgadniamy participe passé z rodzajem i liczbą rzeczownika, który zastępujemy zaimkiem
· passé composé : Je l`ai regardée ( zamiast la jest l` z powodu elizji, za to dopisujemy –e do participe, aby zaznaczyć rodzaj żeński; stąd wiemy, że ja popatrzyłam na nią a nie na niego
je l`ai regardé- popatrzyłam na niego ( l` zamiast le )
je les ai regardés- popatrzyłam na nich
je les ai regardées- popatrzyłam na nie
COI –nie uzgadniamy participe passé.
· passé composé : Je lui ai demandé ( porosiłam ją lub jego)
je leur ai demandé (poprosiłam je lub ich)
Zaimek en
Zaimek y
Zastępuje rzeczownik ( rzecz, czasem osobę- patrz niżej) poprzedzony:
1. rodzajnikiem nieokreślonym: un, une, des
J`ai des fleurs – j`en ai
2. rodzajnikiem cząstkowym: du de la, de l` des
J`ai mangé du chocolat- j`en ai mangé
3. liczebnikiem lub innym wyrażeniem ilości: un, une, deux, trois ..., beaucoup de, peu de,
un peu de, un kilo de ...
( wtedy zaimkiem en zastępujemy tylko ten rzeczownik, zaś ilość zostawiamy i podajemy ją na końcu) j`ai beaucoup de patience- j`en ai beaucoup)
Combien d`enfants as-tu?- J`en ai trois ( mimo, że dzieci to osoby)
4. przyimkiem de lub rodzajnikiem ściągniętym z tym przyimkiem de la, de l`, du, des.( ale wtedy nie zastępuje osoby, a jedynie rzecz)
Je parle de mon travail- j`en parle
J`ai assez de ton comportement- j`en ai assez
5. Okolicznik miejsca - miejsce, z którego pochodzimy / wracamy
Je viens de Paris - j`en viens
Ale: Je reviens de chez le dentiste-
je reviens de chez lui
Zastępuje rzeczownik ( tylko rzecz, nie może to być osoba- patrz niżej) poprzedzony przyimkiem à, a właściwie rodzajnikiem ściąnietym z tym przyimkiem:
à la, à l`, au, aux
Je vais à Paris – j`y vais
Okolicznik miejsca- miejsce, w którym jesteśmy, bądź do którego się udajemy
Je suis dans ma chambre – j`y suis
Je vais à l`Opéra- j`y vais
ale: Je vais chez le dentiste- je vais chez lui
Przykładowe czasowniki i wyrażenia z de
Przykładowe czasowniki i wyrazenia z à
Venir de – pochodzić (skąd)
Être de – być z
Parler de- mówić o
Rêver de- marzyć o
S`occuper de- zajmować się ( czym)
Se souvenir de – przypominać sobie o
Avoir assez de- mieć czegos dość
Avoir besoin de – potrzebować czegoś
Avoir honte de – wstydzić się czegoś
Avoir peur de – bać się czegoś
Être amoureux de – być
Être content / mécontant de- być z czegoś zadowolony / niezadowolony
Être heureux / malheureux de- być z jakiegoś powodu szczęśliwy / nieszczęśliwy
Être fier de – być dumny z kogoś, czegoś
Se rendre compte de- zdawać sobie sprawę z
Aller à – iść do
Étre à- być w
Penser à- myśleć o czymś
S`intéresser à- interesować się (czym)
Attention!
Nie mylić z czasownikami wymagajacymi dopełnienia dalszego: Parler à- mówić do kogoś,
téléphoner à- dzwonić do kogoś ( są to czasowniki, które nie „przyjmują” rzeczy- nie można mówić, czy dzwonić np. do szafy czy krzesła)
Jeśli po tych czasownikach lub wyrażeniach występuje osoba, nie możemy jej zastąpić zaimkiem en ani y, lecz zaimkami osobowymi akcentowanymi: moi, toi, lui. elle, nous, vous, eux, elles , które pozostają w tym miejscu, gdzie stałyby zastąpione przez nie rzeczowniki: Je pense à mon travail J`y pense- myślę o tym. Je pense à ma mère-Je pense ...
Jesperka