charitas.pdf

PIUS VI

Brewe o przysiędze cywilnej we Francji

CHARITAS

Do naszych umiłowanych synów Kardynałów Świętego Kościoła Rzymskiego, do

naszych czcigodnych braci Arcybiskupów i Biskupów, do naszych ukochanych dzieci

zakonników, księży i ludu Francji.

Umiłowani synowie, Czcigodni Bracia i ukochane Dzieci, pozdrowienie i apostolskie

błogosławieństwo.

PAPIEŻ USIŁUJE ZAPOBIEC SCHIZMIE

1. Miłość, która jest cierpliwa i łaskawa – jak mówi apostoł Paweł, wspiera i

cierpliwie znosi rzeczy tak długo, jak długo pozostaje nadzieja, że umiarkowanie zapobiegnie

narastaniu powstających błędów. Lecz jeśli błędy codziennie się powiększają i zbliżają się do

punktu, w którym powstaje schizma, wówczas samo prawo miłości wspólnie z naszym

obowiązkiem domagają się, abyśmy ujawnili błądzącym ich potworny grzech i ciężkie

kanoniczne kary, jakie na siebie ściągają.

Surowość pokieruje tymi, którzy schodzą z drogi prawdy, aby odzyskali swój rozum,

odrzucili swe błędy i powrócili do Kościoła, który otworzy swe ramiona, jak pełna dobroci

matka i obejmie ich po powrocie. Pozostali wierni będący w tej samej sytuacji zostaną szybko

wybawieni z oszustwa fałszywych pasterzy, którzy wchodzą do owczarni w inny sposób niż

przez drzwi, a których jedynym celem jest kradzież, masakra i zniszczenie.

2. Z myślą o tych boskich nakazach dowiedzieliśmy się właśnie o wojnie przeciwko

religii katolickiej, którą rozpoczęli myśliciele rewolucyjni, którzy jako grupa utworzyli

większość w Zgromadzeniu Narodowym we Francji. Zapłakaliśmy w Bożej obecności dzieląc

nasz smutek z kardynałami i ogłosiliśmy publiczne i prywatne modlitwy. 9 lipca 1790 r.

napisaliśmy do króla Ludwika, ciągle go zachęcając aby nie podpisywał Konstytucji Cywilnej

Kleru, która mogłaby doprowadzić jego lud do błędu i schizmy. Z tego względu

niedopuszczalne było, żeby zgromadzenie polityczne mogło zmieniać powszechną praktykę

Charitas

Kościoła lekceważąc opinie Ojca Świętego i dekrety soborów, wywracając porządek

hierarchii i nadzorując wybór biskupów, znosząc stolice biskupie i wprowadzając gorszą

postać Kościoła przed usunięciem lepszej.

3. W następnych dniach posłaliśmy dwie instrukcje do arcybiskupów Bordeaux i

Vienne, którzy przebywali z królem, zalecając im po ojcowsku, żeby doradzili królowi, że

jeśli zatwierdzi on tę Konstytucję, jego królestwo znajdzie się w stanie schizmy. Ponadto

będziemy uważać jakiegokolwiek biskupa mianowanego zgodnie z tymi dekretami za

schizmatyka, któremu brakuje wszelkiej jurysdykcji kościelnej. Aby usunąć wszelkie

wątpliwości co do tego, że nasza troska dotyczy wyłącznie spraw religii, i aby uciszyć

wrogów Stolicy Apostolskiej poleciliśmy, żeby zaprzestać zbierania wpływów z podatków

francuskich, chociaż te podatki były należne naszej posłudze na podstawie nieprzerwanego

zwyczaju i wcześniejszych porozumień.

4. Król na pewno powstrzymałby się z zatwierdzeniem Konstytucji, ale Zgromadzenie

Narodowe w końcu zmusiło go do jej podpisania, jak o tym świadczą jego listy do Nas z 28

lipca, 6 września i 16 grudnia. Błagał Nas uporczywie, żeby zatwierdzić przynajmniej

tymczasowo pięć i następnych siedem artykułów. Artykuły te tak były podobne w brzmieniu,

że stanowiły pełne streszczenie nowej Konstytucji.

5. Wiedzieliśmy od razu, że nie możemy aprobować lub tolerować żadnego z tych

artykułów, ponieważ były one sprzeczne z regulacjami kanonicznymi. Jednak nie chcieliśmy

dawać naszym wrogom okazji do oszukiwania narodów przez twierdzenie, że jesteśmy

przeciwni każdemu rodzajowi negocjacji. Dlatego napisaliśmy do króla w naszym liście z 17

sierpnia, że uważnie rozważamy artykuły i naradzamy się z kardynałami, którzy spotykają się,

aby przedyskutować każdy aspekt propozycji. Po spotkaniu kardynałów 24 września i 16

grudnia w celu omówienia dwóch początkowych artykułów, zdecydowali oni jednomyślnie,

żeby poprosić o opinię biskupów francuskich na temat tych artykułów w przypadku gdyby

mogli oni pokazać jakiś konieczny powód ich akceptacji. Taki powód nie był łatwy do

wyobrażenia w takiej odległości od Francji, co napisaliśmy wcześniej w innych listach do

króla.

BISKUPI FRANCJI PRZECIW KONSTYTUCJI KLERU

6. Tymczasem zostaliśmy wielce pocieszeni, gdy większość biskupów francuskich

mocno sprzeciwiła się Konstytucji i zaatakowała każdy jej punkt, który dotyczył sprawowania

władzy w Kościele. Nasza pociecha wzrosła, gdy kardynał Rochefoucauld, arcybiskup Aix i

trzydziestu innych arcybiskupów i biskupów odwołało się do Nas po pomoc w obliczu tak

wielkich niebezpieczeństw. 10 października wysłali oni wyjaśnienie głównych punktów

zawartych w Konstytucji Kleru, prosząc Nas o pomoc i radę.

Nasza pociecha wzrastała dalej, ponieważ wielu innych biskupów przyłączyło się do

tych trzydziestu w akceptacji tego wyjaśnienia. Tylko czterech spośród 131 biskupów miało

inne zapatrywanie. Wielka liczba zakonników i większość księży z parafii i niższego kleru

Charitas

również przyłączyło się do biskupów. Tak więc to wyjaśnienie przyjęte z harmonijną

jednomyślnością powinno być uważane za naukę dla całego Kościoła Francji.

DZIAŁANIA ZGROMADZENIA NARODOWEGO

7. My sami natychmiast zajęliśmy się zadaniem zbadania wszystkich artykułów

Konstytucji. Choć Zgromadzenie słyszało o tym jednomyślnym poglądzie Kościoła Francji,

nie porzuciło jednak projektu, lecz próbowało jeszcze bardziej zniszczyć opór biskupów. Ale

wiedziało ono dobrze, że żaden z metropolitów lub biskupów seniorów nie zgodzi się udzielić

święceń nowym biskupom, którzy byliby wybrani w okręgach municypalnych przez

świeckich, heretyków, niewierzących i żydów, jak to nakazywał opublikowany dekret.

Rozumiało też ono, że ta niemądra forma Kościoła nie mogłaby się nigdzie utrzymać,

ponieważ bez biskupów zniknąłby widzialny Kościół.

W rezultacie Zgromadzenie rozważało opublikowanie innego, nawet bardziej

niemądrego dekretu, i uczyniło to 15 i 27 listopada 1790 r., oraz 3, 4 i 26 stycznia 1791.

Dekrety te posiadające aprobatę króla, stanowiły, że jakikolwiek biskup pochodzący z

dowolnego dystryktu może konsekrować wybraną osobę, jeśli metropolita lub biskup senior

odmawia uczynienia tego. Ponadto, w celu rozproszenia wszystkich wiernych biskupów i

księży parafialnych, dekrety stanowiły, że wszyscy pasterze powinni jednoznacznie

przysięgać, że będą przestrzegać już opublikowanej Konstytucji, jak i przepisów, które

zostaną opublikowane później. Tych, którzy odmówiliby tego, rozważano, aby odwołać z ich

urzędów. Ich biskupstwa i parafie straciłyby swych pasterzy. Gdy legalni pasterze i księża

zostali wypędzeni - gdy było to niezbędne także przy użyciu siły - okręgi municypalne mogły

zebrać się w sprawie wyboru nowych biskupów i księży parafialnych. Po wyborze ludzie ci,

nie zważając na metropolitów i biskupów seniorów, którzy odmówili przysięgi, udali się do

egzekutywy Zgromadzenia, które mianowało kilku biskupów, żeby im udzielili święceń.

8. Te późniejsze dekrety ponownie niezmiernie wzmogły nasz smutek. Ponadto

utrudniły Nam one jeszcze bardziej wysłanie odpowiedzi do biskupów, którą

przygotowywaliśmy dla nich, ponieważ musieliśmy wziąć pod uwagę rozwój wypadków.

DALSZY OPÓR BISKUPÓW FRANCUSKICH

Biskupi spowodowali, że zarządziliśmy publiczne modlitwy, żeby błagać Boga o

pomoc. Biskupi francuscy opublikowali nowe listy pasterskie. Rozpoczynali już oni ze

znakomitą bystrością atak na Konstytucję Cywilną Kleru. Obecnie cały swój wysiłek

poświęcili oni temu, żeby przeciwstawić się postanowieniu o depozycji biskupów, wakansowi

stolic biskupich i wyborom i konsekracji nowych biskupów. Zgodzili się oni, że te przysięgi

cywilne powinny być uważane za krzywoprzysięstwo i świętokradztwo, nie wyłączając nie

tylko kleru, ale też jakiegokolwiek katolika. Wszystkie działania opierające się na tych

przysięgach powinny być postrzegane jako schizmatyckie, nieważne i bezprawne, podlegające

surowemu potępieniu.

Charitas

ZDRADA

9. Te chwalebne oświadczenia duchowieństwa francuskiego przyniosły skutki. Niemal

wszyscy biskupi i większość księży parafialnych odmówiło z niebywałą stanowczością

złożenia przysięgi. Nieprzyjaciele religii zrozumieli to dokładnie, że występne plany sczezną

na niczym, chyba że przekonaliby jakiegoś biskupa, odwołując się bądź do jego ambicji bądź

do jego głupoty, żeby złożył przysięgę posłuszeństwa na Konstytucję i podjął się

świętokradzkich konsekracji, zapoczątkowując przez to schizmę. Pośród tych, którzy zostali

opanowani przez to niegodziwe oszustwo pierwszy był Karol, biskup Autun, największy

zwolennik Konstytucji. Kolejnym był Jan-Józef, biskup Liddy, trzecim Ludwik, biskup

Orleanu, czwartym Karol, biskup Viviers, a piątym kardynał de Lomenie, arcybiskup Sens,

oraz kilku nieszczęśliwych pasterzy niższego szczebla.

ROZMOWY Z BISKUPEM DE LOMENIE

10. Co do kardynała de Lomenie, próbował się on wytłumaczyć ze złożenia przysięgi

w liście do Nas z 25 listopada. Stwierdził on, że nie było to postrzegane jako zgoda umysłu i

twierdził, że nie był on całkowicie zdecydowany w kwestii ordynacji biskupów, którzy zostali

wybrani. (Jeszcze tego nie uczynił). Ponieważ było bardzo ważne, żeby żaden biskup nie

konsekrował osób wybranych, poszerzając w ten sposób drogę do schizmy, zdecydowaliśmy

się odłożyć nieco naszą odpowiedź do biskupów, która była bliska ukończenia. Zamiast tego

23 lutego napisaliśmy bezzwłocznie do kardynała. Wskazaliśmy mu na błąd w jego poglądach

co do złożenia przysięgi i na kary kanoniczne, które bylibyśmy zobowiązani ze smutkiem

zastosować, pozbawiając go godności kardynała jeśli nie usunie publicznego skandalu przez

właściwe i stosowne odwołanie.

Co do jego niezdecydowania w sprawie wyświęcania osób wybranych, poleciliśmy mu

w odpowiedzi, żeby nie konsekrował nowych biskupów z jakiegokolwiek bądź powodu, nie

przyłączając w ten sposób nowych buntowników do Kościoła. Prawo ordynowania biskupów

należy tylko do Stolicy Apostolskiej, jak zadeklarował Sobór Trydencki. Święcenia nie mogą

być przyjęte przez żadnego biskupa lub metropolitę. W przeciwnym razie obligowałoby to

Nas do ogłoszenia schizmatykiem obu – zarówno tego, który wyświęca, jak i tego, który

przyjmuje święcenia, aby w ten sposób unieważnić ich przyszłe działania.

OCENA KONSTYTUCJI CYWILNEJ KLERU

11. Kiedy zakończyliśmy tę kwestię, zabraliśmy się za odpowiedź dla biskupów. To

zadanie stało się bardziej kłopotliwe i czasochłonne z powodu nowych wydarzeń, które miały

z nim związek. Po zbadaniu wszystkich artykułów, aby wyjaśnić każdemu, że w tym

orzeczeniu Stolicy Apostolskiej, o które zwrócili się z prośbą biskupi francuscy i która była z

zapałem oczekiwana przez francuskich katolików, stwierdziliśmy, że nowa Konstytucja Kleru

jest złożona z zasad pochodzących od herezji. Jest ona w konsekwencji heretycka w wielu

swych postanowieniach i niezgodna z nauką katolicką. W innych swych postanowieniach jest

ona świętokradzka i schizmatycka. Wywraca ona prawa i prymat Kościoła, jest sprzeczna z

Charitas

dawną i obecną praktyką, a została wymyślona i opublikowana jedynie w zamiarze

całkowitego zniszczenia wiary katolickiej. Stosuje się ona tylko do tego jednego wyznania,

które nie może być w wolny sposób sprawowane, którego prawowici pasterze są wydalani i

której własność jest przejmowana. Wyznawcom innych sekt pozostawiono wolność i

zachowanie swej własności. Wypunktowaliśmy to wszystko w jasny sposób, ale

stwierdziliśmy łagodnie, że dotąd powstrzymaliśmy się od ekskomunikowania autorów tej

złowróżbnej Konstytucji Cywilnej Kleru. Jednak naszym obowiązkiem jest, aby uwydatnić, że

będziemy zobowiązani ogłosić schizmatykiem każdego, kto nie odrzuci błędów, które

przedstawiliśmy (zwyczajowe postępowanie Stolicy Apostolskiej w takich przypadkach). Ta

groźba stosuje się do twórców Konstytucji, jak również do tych, którzy przysięgali, aby ją

przestrzegać, do tych, którzy nadzorowali wybór nowych biskupów, konsekrowali wybranych

lub przyjmowali święcenia. Żaden z nich nie miałby prawowitego urzędu ani nie byłby w

jedności z Kościołem.

12. Jesteśmy gotowi pokazać tak wielką korzyść dla Francuzów jak tylko możemy bez

szkody dla nauczania i powszechnej praktyki Kościoła. postępując według rady kardynałów, z

którymi konsultowaliśmy się w tej sprawie, powtarzamy informację, którą zawarliśmy w

liście posłanym do króla. Zaleciliśmy biskupom, którzy znajdują się w centrum wydarzeń,

żeby nas informowali o jakiejkolwiek innej metodzie działania, która nie jest sprzeczna z

nauczaniem katolickim i powszechną praktyką, i aby przedkładali to pod naszą rozwagę.

Wspomnieliśmy o naszych zamiarach królowi i posłaliśmy mu kopię naszej odpowiedzi dla

biskupów. Zaleciliśmy też mu, żeby wprowadził mądrych biskupów do swej rady, aby

zastosować właściwe lekarstwo do choroby, która pochodzi częściowo od królewskiego

upoważnienia. W końcu zawiadomiliśmy go, że z naszego pasterskiego obowiązku będziemy

przykładać taką samą miarę do tych, którzy pozostają uparci w swym błędzie, tak jak nasi

poprzednicy, gdy znajdowali się w podobnej potrzebie.

AKT SCHIZMY DOKONANY

13. Nasze listy z 10 marca do króla i do biskupów zostały powierzone szybkiemu

gońcowi, który wyruszył rankiem następnego dnia. 15 marca przyszła zwykła poczta z Francji

i dowiedzieliśmy się, że schizma została dokonana w Paryżu 24 lutego. W dniu tym biskup

Autun, już splamiony krzywoprzysięstwem i winny opuszczenia i zrzeczenia się władzy nad

swym Kościołem na rzecz ludzi świeckich, przeciwstawił się swej kapitule przyłączając się do

biskupów Babilonu i Liddy. Biskup Babilonu otrzymał od Nas przywilej noszenia paliusza i

tymczasową pomoc, ale okazało się, że jest on wart innego biskupa Babilonu – Dominika

Varlet, o którym było głośno ze względu na schizmę Utrechtu. Biskup Liddy był również

winny krzywoprzysięstwa, budząc nienawiść i odrazę u dobrych ludzi z powodu odstępstwa

od poprawnego nauczania biskupa i kapituły Kościoła w Bazylei, którego jest sufraganem.

Owego dnia biskup Autun przy pomocy tych dwóch biskupów nierozważnie i po

świętokradzku konsekrował Alojza Aleksandra Expilly i Klaudiusza Eustachego Franciszka

Marolles w kościele księży Oratorianów bez zezwolenia ordynariusza. Nie otrzymali też oni

żadnego upoważnienia od Stolicy Apostolskiej. Pominęli oni przysięgę posłuszeństwa

papieżowi, zaniedbali zbadania i wyznania wiary, co jest przepisane w Pontyfikale

Rzymskim, który powinien być powszechnie przestrzegany: złamali i wzgardzili wszystkimi

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: