Rozdzial13.pdf

Po przeczytaniu tego rozdziaþu czytelnik

powinien:

€

€ o

€ oo

pacjenta i osoby, ktrym pacjent udzieliþ takiego prawa.

Jedynym wyjĢtkiem od tej reguþy jest sytuacja, gdy

mamy do czynienia ze zdarzeniem kryminalnym i kiedy

nie poinformowanie odpowiednich wþadz moŇe

skutkowaę wystawieniem na niebezpieczeıstwo dobra

spoþecznego.

Wszystkie dziaþania medyczne muszĢ kierowaę siħ

dobrem pacjenta. Ta zasada oznacza, Ňe pacjentowi sĢ

zaoferowane wszystkie moŇliwe procedury

diagnostyczne i kaŇdy potencjalnie przynoszĢcy

korzyĻci sposb leczenia.

Wszyscy pacjenci muszĢ byę traktowani w rwny

sposb. Konieczne jest oferowanie opieki tej samej

jakoĻci dla wszystkich, bez dyskryminacji ze wzglħdu na

pþeę, rasħ, religiħ czy czynniki socjoekonomiczne, a

takŇe zagwarantowanie rwnych szans i racjonalnego

podziaþu Ļrodkw. Dodatkowo dziaþania medyczne

muszĢ byę zgodne z prawem cywilnym i karnym.

Etyka jest naukĢ, ktra zajmuje siħ prbĢ zrozumienia

dziaþaı czþowieka poprzez aspekt moralny. Etyka

medycyny, zajmuje siħ zasadami etycznymi, ktre

wpþywajĢ na zachowania pracownikw medycznych.

Zasady etyczne nie sĢ staþe, ale zmieniajĢ siħ w czasie i

rŇniĢ siħ w zaleŇnoĻci od spoþecznej i kulturowej

charakterystyki danej grupy ludzi.

Dziaþania personelu medycznego nie mogĢ przynosię

krzywdy. NaleŇy unikaę leczenia, ktre szkodzi. NaleŇy

dokþadnie ocenię potencjalne korzyĻci i szkody

proponowanego leczenia, a takŇe korzyĻci, jakie moŇe

ono przynieĻę pacjentowi. Powinno byę stosowane tylko

leczenie o udowodnionej skutecznoĻci.

W przeszþoĻci etyka praktyki medycznej byþa

wywodzona w myĻl zasady Hipokratesa áczyı dobro i

unikaj krzywdyÑ i nie dociekaþa w ogle opinii pacjenta.

Ostatnio uznano nadrzħdnĢ rolħ pacjenta (rodzicw lub

opiekunw w przypadku dzieci) w procesie

podejmowania decyzji. Obecnie etyka medycyny oparta

jest na czterech kluczowych zasadach.

OsobĢ, ktra musi podjĢę ostatecznĢ decyzjħ dotyczĢcĢ

procedur i leczenia jest odpowiednio poinformowany,

kompetentny, majĢcy peþne prawa do ich podejmowania

pacjent. Ta zasada wymaga, aby caþy personel

medyczny wspieraþ aktywny udziaþ pacjenta w leczeniu i

podejmowaniu przez niego decyzji. W odniesieniu do

pacjentw pediatrycznych, podstawowĢ rzeczĢ jest

upewnienie siħ, Ňe rodzice/opiekunowie zostali

wþaĻciwie poinformowani i w peþni rozumiejĢ stan

kliniczny dziecka, plan leczenia i jego rŇne opcje zanim

podejmĢ stosowne decyzje. JeŇeli pacjent nie ma peþni

praw do podejmowania decyzji z powodu wieku lub

zaburzeı stanu psychicznego, rodzice/opiekunowie

muszĢ podjĢę takĢ decyzjħ w jego imieniu. Pacjent ma

prawo do poufnoĻci: lekarzowi wolno informowaę tylko

Zatrzymanie krĢŇenia i inne stany zagroŇenia Ňycia

mogĢ wystĢpię w sposb nieprzewidywalny. MoŇe nie

byę szansy przedyskutowanie sposobw leczenia z

dzieckiem lub jego rodzicami/opiekunami przed

zdarzeniem. W takich okolicznoĻciach trudno stosowaę

zasadħ autonomii dziecka i pracownik medyczny musi

podjĢę decyzjħ o resuscytacji. W takim przypadku,

zgoda na zabiegi ratujĢce Ňycie jest zgodĢ

domniemanĢ. W przypadku dzieci, informacje powinny

zostaę przekazane rodzicom/opiekunom, chyba, Ňe nie

pozwala na to charakter zdarzenia. JeŇeli

rodzice/opiekunowie sĢ obecni, mogĢ byę

poinformowani w czasie trwania resuscytacji, jeĻli

natomiast nie sĢ obecni, wszystkie wydarzenia muszĢ

byę szczegþowo opisane w dokumentacji medycznej

oEtyka w Resuscytacji

dziecka. W pewnych przypadkach, moŇe wystĢpię

konflikt interesw pomiħdzy rodzicami, lub mogĢ oni nie

wyrazię zgody na odpowiednie i skuteczne leczenie,

powoþujĢc siħ na przekonania religijne lub innej natury.

W takiej sytuacji lekarz musi podjĢę decyzjħ, ktra

bħdzie chronię najlepiej pojħty interes dziecka, bħdzie

przy tym wymagana interwencja prawna. Konieczna w

takim przypadku jest wnikliwa i szczegþowa

dokumentacja wþĢczajĢc w to powody podjħtej decyzji.

DorastajĢcy pacjenci mogĢ stanowię Ņrdþo

szczeglnych konfliktw i wĢtpliwoĻci odnoĻnie ich

peþnego prawa do decyzji, poufnoĻci czy wþaĻciwego

poinformowania.

€ SĢ inni poszkodowani, ktrzy majĢ potencjalnie

wiħksze szanse na przeŇycie i rwnoczeĻnie

wymagajĢ zabiegw resuscytacyjnych.

€ Ustalono deklaracjħ ánie podejmowania

resuscytacjiÑ.

€ Podstawowe i zaawansowane zabiegi

resuscytacyjne byþy kontynuowane, przez co

najmniej 20 minut, bez objaww powrotu

spontanicznego krĢŇenia. Jednak zabiegi

resuscytacyjne powinny byę kontynuowane u dzieci:

w hipotermii, w przypadku zatrucia, utrzymujĢcego

siħ migotania komr, w przypadku, kiedy do

zatrzymania krĢŇenia dojdzie u dzieci

monitorowanych inwazyjnie (kiedy moŇna w sposb

ciĢgþy oceniaę ciĻnienie przepþywu wieıcowego,

zapewniajĢc w ten sposb, Ňe podczas masaŇu

serca generowany jest rzut zapewniajĢcy

odpowiedniĢ perfuzjħ Ňyciowo waŇnych narzĢdw),

u ktrych zespþ resuscytacyjny rozwaŇy w oparciu

o specyficzne przesþanki, Ňe wysiþki resuscytacyjne

powinny byę kontynuowane.

CzynnoĻci resuscytacyjne powinny byę podjħte w

nastħpujĢcych przypadkach:

€ Resuscytacja byþa skuteczna i przywrcono

spontaniczne krĢŇenie i oddech.

€ Nagþe i nieoczekiwane zatrzymanie krĢŇenia i

oddechu

€ U noworodkw wydano odpowiednie wytyczne

(patrz rwnieŇ Rozdz.13).

€ KrtkotrwajĢce zatrzymanie krĢŇenia. JeŇeli od

zatrzymania krĢŇenia do podjħcia resuscytacji

upþynħþo 30 minut lub wiħcej, lub sĢ pewne

biologiczne oznaki Ļmierci, resuscytacja nie

powinna byę podejmowana, za wyjĢtkiem utoniħcia

i/lub hipotermii.

Miħdzynarodowe ustalenia sĢ zgodne, Ňe Ļmierę pnia

mzgu jest ekwiwalentem Ļmierci osoby. Kiedy doszþo

do Ļmierci pnia mzgu, jedynĢ przesþankĢ do

podtrzymywania funkcji Ňyciowych sĢ dalsze badania

lub czynnoĻci pozwalajĢce na przeszczep narzĢdw. W

takich okolicznoĻciach, jeĻli dojdzie do zatrzymania

czynnoĻci serca, podejmowanie resuscytacji jest

niewþaĻciwe.

€ Zatrzymanie krĢŇenia wywoþane potencjalnie

odwracalnĢ przyczynĢ.

€ Choroba nie terminalna. Resuscytacja nie jest

wskazana, jeŇeli zatrzymanie krĢŇenia jest

koıcowym i naturalnym zdarzeniem w procesie

umierania, kiedy wyczerpano wszystkie dostħpne

sposoby leczenia. Prawo do umierania w godnoĻci

powinno zostaę uszanowane.

Deklaracja DNAR wymaga pewnych rozwaŇaı:

€ JeŇeli nie istnieje deklaracja ánie podejmowania

resuscytacjiÑ (áDo not attempt resuscitationÑ -

DNAR)

€ Przewidywanie zatrzymania krĢŇenia. Deklaracja

musi byę wyraŇona przed zatrzymaniem krĢŇenia,

w porozumieniu z lekarzem leczĢcym, innymi

pracownikami ochrony zdrowia i rodzinĢ pacjenta.

€ Nie ma ryzyka dla ratownika

€ JeŇeli masz wĢtpliwoĻci, podejmij resuscytacjħ!

€ Prognozy i oczekiwania odnoĻnie jakoĻci Ňycia.

€ Uzyskanie Ļwiadomej zgody, biorĢc pod uwagħ

warunki i potrzeby etyczne.

€ Deklaracja DNAR musi mieę formħ pisemnĢ i byę

doþĢczona do dokumentacji medycznej dziecka.

Resuscytacja powinna byę zakoıczona, jeĻli:

€ Deklaracja DNAR moŇe byę w kaŇdej chwili

odwoþana.

€ SĢ pewne objawy Ļmierci biologicznej.

€ Deklaracja DNAR musi wspþistnieę z opiekĢ

paliatywnĢ.

€ Ratownik jest wyczerpany lub grozi mu

niebezpieczeıstwo.

€ Deklaracja DNAR musi byę regularnie rewidowana

Rodzice dzieci chorujĢcych przewlekle mogĢ byę

przyzwyczajeni do obecnoĻci podczas procedur

medycznych i czħsto sĢ rwnieŇ obecni w czasie

resuscytacji swoich dzieci.

ProĻba o zgodħ na dawstwo narzĢdw do celw

transplantacji powinna byę wyraŇona po stwierdzeniu

Ļmierci pnia mzgu dziecka, lub w celu transplantacji

zastawek serca w przypadku Ļmierci serca. Kontakty z

rodzinĢ potencjalnego dawcy organw powinna

cechowaę wraŇliwoĻę i szacunek. Czħsto proĻba o

dawstwo narzĢdw jest akceptowana, jeŇeli przedstawi

siħ jĢ jako pomoc innym dzieciom. Procedura dawstwa

narzĢdw nie moŇe zakþcaę procesu Ňaþoby, jaki

przechodzi rodzina dziecka.

Kiedy dziecko umiera, obowiĢzkiem osoby kierujĢcej

resuscytacjĢ jest poinformowanie o tym rodzicw

dziecka. Jest to zawsze trudne zadanie, szczeglnie,

jeŇeli rodzice nie byli obecni podczas resuscytacji.

Przeciwwskazaniami do pobrania narzĢdw sĢ:

PoniŇsze zasady mogĢ uþatwię proces informowania

rodzicw:

€ UzaleŇnienie od substancji podawanych doŇylnie

€ ZakaŇenie

€ Wybierz odpowiednie otoczenie (zapewniajĢce

prywatnoĻę) na czas rozmowy.

€ Choroby metaboliczne

€ Ustal z pewnoĻciĢ, kto jest kim w rodzinie i ich

zwiĢzek z dzieckiem.

€ Nowotwory z wyjĢtkiem niektrych nowotworw

mzgu, o ktrych wiadomo, Ňe nie dajĢ przerzutw

€ WyjaĻnij w sposb niebudzĢcy wĢtpliwoĻci, Ňe

dziecko nie Ňyje (uŇyj dokþadnie sþw ánie ŇyjeÑ).

WiadomoĻę powinna byę przekazywana z empatiĢ,

wspþczuciem i sympatiĢ. Szczegþy okolicznoĻci

towarzyszĢcych Ļmierci dziecka powinny byę

przekazane w sposb zrozumiaþy. UŇywaj imienia

dziecka.

WiħkszoĻę rodzicw chciaþaby byę obecna w czasie

resuscytacji ich dziecka. ObserwujĢc dziaþania

resuscytacyjne i widzĢc wszystkie wykonywane

czynnoĻci mogĢ zobaczyę, Ňe zrobiono wszystko, co

byþo moŇliwe.

€ Zachħcaj rodzicw do zobaczenia i zostania z

dzieckiem. Powinni byę zachħceni do dotkniħcia i

przytrzymania dziecka.

Wykazano, Ňe rodziny, ktre byþy obecne w czasie

Ļmierci dzieci, doĻwiadczajĢ mniejszego lħku i

przygnħbienia, lepiej przystosowujĢ siħ i þagodniej

przechodzĢ proces ubolewania po Ļmierci bliskiej

osoby, kiedy oceniano ten czas z perspektywy

kilkunastu miesiħcy.

€ W czasie rozmowy powinna byę zachowana

profesjonalna postawa medyczna, z prostym i

zrozumiaþym wytþumaczeniem faktw, a

jednoczeĻnie powinna byę wspþczujĢca, powinny

byę rozpoznane potrzeby emocjonalne rodzicw.

€ Szczeglnie w przypadku Ļmierci nagþej,

niewytþumaczalnej lub wywoþanej wypadkiem,

poinformuj rodzicw, Ňe w takich przypadkach

rutynowo informowana jest policja.

ObecnoĻę rodzicw w miejscu resuscytacji moŇe pomc

pracownikom medycznym zachowywaę siħ w sposb

jak najbardziej profesjonalny, poprzez przypominanie o

tym, Ňe pacjent, ktrego resuscytujĢ to istota ludzka i

czþonek rodziny.

€ Zgoda na badanie poĻmiertne powinna byę

uzyskana od rodzicw, tylko wtedy, gdy pozwala na

to ich stan emocjonalny.

Szansa obserwowania czynnoĻci resuscytacyjnych

dziecka powinna byę zaoferowana rodzicom, ktrzy

powinni wsplnie z zespoþem podjĢę takĢ decyzjħ.

JeŇeli zadecydujĢ, Ňe chcĢ zostaę, oddelegowany

czþonek zespoþu powinien przebywaę z nimi i tþumaczyę

czynnoĻci wykonywane podczas resuscytacji w sposb

peþen empatii. Jest on rwnieŇ odpowiedzialny za to,

Ňeby rodzice nie zakþcali procesu resuscytacji. JeŇeli

jest to stosowne, powinno siħ pozwolię rodzicom na

fizyczny kontakt z dzieckiem, a jeĻli jest to moŇliwe

powinno siħ pozwolię rodzicom na bycie z ich

umierajĢcym dzieckiem w ostatnich chwilach jego Ňycia.

€ Zapytaj o jakiekolwiek wymagania religijne.

€ Nie domniemaj rozpoznania, wyjaĻnij, Ňe patolodzy

sprbujĢ ustalię pewnĢ diagnozħ.

€ Ustal czas kolejnego spotkania w celu dyskusji i

przekazania dalszych informacji.

€ Nazwisko i adres rodzicw.

Osoba kierujĢca czynnoĻciami resuscytacyjnymi

decyduje, kiedy przerwaę zabiegi resuscytacyjne, a ta

decyzja powinna byę przekazana rodzicom w sposb

delikatny i ze zrozumieniem.

€ Datħ urodzenia zmarþego dziecka.

€ Czas przybycia do oddziaþu ratunkowego

€ Czas zgonu.

oEtyka w Resuscytacji

€ Pediatrħ lub lekarza rodzinnego, podajĢc adres

miejsca, do ktrego udajĢ siħ rodzice i dane do

kontaktu z nimi.

1. Beckman AW, Sloan BK, Moore GP, et al. Should parents be

present during emergency department procedures on children, and

who should make that decision? A survey of emergency physician

and nurse attitudes. Acad Emerg Med 2002;9:154-8.

€ Pracownika socjalnego.

€ Osoby, o ktrych poinformowanie proszĢ rodzice

dziecka.

2. Boie ET, Moore GP, Brummett C, Nelson DR. Do parents want

to be present during invasive procedures performed on their

children in the emergency department? A survey of 400 parents.

€ Zanotuj wszystkie te informacje w dokumentacji

dziecka i upewnij siħ, Ňe jest ona bezpiecznie

przechowywana.

Ann Emerg Med 1999;34:70-4.

3. Horisberger T, Fischer JE, Fanconi S. One year survival and

neurological outcome after pediatric cardiopulmonary

resuscitation. Int Care Med. 2002; 28: 365-368.

• Etyka usiþuje zrozumieę ludzkie dziaþania w

aspekcie moralnym.

• W obecnej etyce medycyny, cztery gþwne

zasady to: autonomia, dziaþanie na korzyĻę

pacjenta, sprawiedliwoĻę i nie czynienie

krzywdy.

• Informacje muszĢ byę przekazywane dziecku i

jego rodzicom/opiekunom.

• WiħkszoĻę rodzicw chciaþaby byę obecna

podczas resuscytacji ich dziecka.

• JeĻli dziecko umiera, obecnoĻę podczas

resuscytacji pomaga rodzicom w przeŇywaniu

Ňaþoby.

4. Powers KS, Rubenstein JS. Family presence during invasive

procedures in the pediatric intensive care unit: a prospective study.

Archives of Pediatrics & Adolescent Medicine 1999;153:9558

5. Lung.1993; 22:46-546. Meyers TA, Eichhorn DJ, Guzzetta CE,

et al. Family presence during invasive procedures and

resuscitation. Am J Nurs 2000;100:32-42; quiz 3.

7. Sacchetti A, Lichenstein R, Carraccio CA, Harris RH. Family

member presence during pediatric emergency department

procedures. Pediatric Emergency Care 1996;12:268-71

8. Robinson SM, Mackenzie-Ross S, Campbell Hewson GL,

Egleston CV, Prevost AT. Psychological effect of witnessed

resuscitation on bereaved relatives.[comment]. Lancet

1998;352:614-7Sharp M.C., Strauss R.P., Lorch R.C.

Communicating medical bad news : parentsÓ experiences and

preferences. J Pediatr. 1992; 121 :539-46

9. Taylor N, Bonilla L, Silver P, Sagy M. Pediatric procedure: do

parents want to be present? Crit Care Med 1996;24:A131Tsai E.

Should family members be present during cardiopulmonary

resuscitation? N Engl J Med. 2002; 346:1019-1 021

10. Woolley H, Stein A, Forest GC, et al.. Imparting the diagnosis

of life threatening illness in children. BMJ.1989; 298:1623-6

11. Youngblut J.M., Shiao S.Y.P.. Child and family reactions during

and after pediatric ICU hospitalization: a pilot study. Heart

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: