Skawiński jest bohaterem, który miał życie podobne do losu wielu polskich emigrantów. Brał udział w powstaniu listopadowym, zmuszony był po jego upadku do przymusowej emigracji. Najlepsze lata swojego życia poświęcił walce na rzecz ruchów niepodległościowych. Próbował później znaleźć sobie zajęcie i dom na obczyźnie. Skawiński jest postacią tragiczną: z jednej strony nie mógł żyć w rodzinnym kraju, z którym był bardzo związany, za który przecież przelewał krew i narażał życie. Z drugiej natomiast: wszelkie jego próby „zapuszczenia korzeni” w innym miejscu kończyły się niepowodzeniem. Był skazany na tułactwo.
Skawiński walczył jednak ze swoim złośliwym losem, nigdy nie tracił nadziei, że ten kiedyś się do niego uśmiechnie. Jest on typowym powstańcem-bojownikiem walczącym „za naszą i waszą wolność”. Przez całe swoje życie miał nadzieję, że będzie miał kiedyś możliwość powrotu do wolnej Polski. Sienkiewicz zamieścił psychologiczny portret bohatera: do jego nostalgii dołączyła rezygnacja. Smutne doświadczenia życia, starość i zmęczenie stały się przyczyną jego zwątpienia. Późniejsza posada latarnika wydaje mu się być największym szczęściem, oazą spokoju. Samotność jednak negatywnie wpływa na bohatera. Traci kontakt z ludźmi, cywilizacją, przestaje marzyć o ojczyźnie.
Zapada w stan półczuwania - pół snu, pół śmierci. Nie cierpi już, ale pogrąża się w odrętwieniu. Ze snu wyrywa go dopiero lektura Pana Tadeusza, dzięki niej znowu zaczyna żyć, ale życie to musi okupić ponownym tułactwem. Skawiński dzięki epopei na nowo odzyskuje swe korzenie, łączy się w myślach z ojczyzną! Samotna wyspa dała mu poczucie bezpieczeństwa i spokoju, ale były one tylko pozorne. Życie w latarni sprawiło, że powoli tracił poczucie własnej tożsamości, zapominał o swojej przeszłości i korzeniach. Sienkiewicz przekazuje nam poprzez tę nowelę oczywistą prawdę: żaden człowiek nie może być szczęśliwy, jeżeli nie wie, kim jest, zapomina o rodzimej tradycji i historii swojego kraju.
Skawiński dzięki lekturze Adama Mickiewicza „powrócił cudem na ojczyzny łono”, cofnął się wspomnieniami do lat swojego dzieciństwa, do czasów walki o niepodległość Polski. Stracił swoją pracę, ale przypomniał sobie, kim jest, to wróciło mu znowu siły i chęć do życia.
Nowela Sienkiewicza jest również utworem traktującym o roli literatury w życiu każdego narodu. To dzięki niej nowe, wzrastające pokolenia mają świadomość ciągłości tradycji swojego kraju. Była ona, jest i będzie szczególnie ważna dla tych narodów, które przez wiele lat musiały walczyć o swoją wolność.
To właśnie patriotyzm, pielęgnowany przez dzieła wybitnych polskich pisarzy, pozwolił Polakom przetrwać niewolę, dzięki niej nie zatracili oni poczucia tożsamości narodowej, pamiętali, kim są i o co muszą zawsze walczyć.
Rafaello70