Eksploatacja urządzeń.pdf

(197 KB) Pobierz
Microsoft Word - Eksploatacja urządzeń
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA GOSPODARKI, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ
z dnia 29 października 2003 r.
w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń
transportu bliskiego
(Dz. U. Nr 193, poz. 1890)
Na podstawie art. 8 ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (Dz. U. Nr 122, poz. 1321 oraz z 2002 r.
Nr 74, poz. 676) zarządza się, co następuje:
Rozdział 1
Przepisy ogólne
§ 1. Rozporządzenie określa warunki techniczne dozoru technicznego w zakresie eksploatacji następujących urządzeń
transportu bliskiego:
1) wciągarek i wciągników,
2) suwnic,
3) żurawi,
4) układnic,
5) wyciągów towarowych,
6) podestów ruchomych,
7) urządzeń dla osób niepełnosprawnych,
8) schodów i chodników ruchomych,
9) przenośników okrężnych kabinowych i platformowych,
10) dźwigów, w szczególności do transportu osób lub ładunków, dźwigów budowlanych i dźwigów towarowych małych,
11) dźwignic linotorowych,
12) urządzeń technicznych służących do przemieszczania kontenerów przy pracach przeładunkowych,
13) dźwigników przeznaczonych do przemieszczania ładunków nieprostoliniowo, w tym systemów do parkowania
samochodów,
14) wózków jezdniowych podnośnikowych z mechanicznym napędem podnoszenia
- zwanych dalej "UTB".
§ 2. Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:
1) udźwig - nominalną, maksymalną wielkość obciążenia wyrażoną w kilogramach lub tonach, dla której zaprojektowano UTB
i dla której producent zapewnia prawidłową jego pracę;
2) niebezpieczne uszkodzenie - nieprzewidziane uszkodzenie UTB, w wyniku którego UTB nie nadaje się do eksploatacji lub
jego dalsza eksploatacja stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego, mienia lub środowiska;
3) nieszczęśliwy wypadek - zdarzenie nagłe, które spowodowało śmierć, trwałą lub czasową niezdolność do pracy osób
narażonych;
4) osoba narażona - osobę znajdującą się w strefie niebezpiecznej;
5) strefa niebezpieczna - strefę w obrębie lub wokół UTB, w której występuje zagrożenie bezpieczeństwa lub zdrowia
ludzkiego.
§ 3. 1. Formy dozoru technicznego i terminy badań technicznych UTB określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.
2. W przypadkach uzasadnionych stanem technicznym, mającym wpływ na bezpieczeństwo UTB, terminy badań
technicznych UTB mogą być skrócone na podstawie decyzji organu właściwej jednostki dozoru technicznego.
Rozdział 2
Dokumentacja
§ 4. 1. Zgłaszając UTB do organu właściwej jednostki dozoru technicznego, eksploatujący dołącza dwa egzemplarze
dokumentacji określonej w ust. 2, z zastrzeżeniem § 22 ust 2.
2. W przypadku gdy rozporządzenia wydane na podstawie ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności
(Dz. U. Nr 166, poz. 1360 oraz z 2003 r. Nr 80, poz. 718, Nr 130, poz. 1188 i Nr 170, poz. 1652) albo specyfikacje techniczne
uzgodnione z organem właściwej jednostki dozoru technicznego nie stanowią inaczej, dokumentacja zawiera w szczególności:
1) opis techniczny;
2) rysunek zestawieniowy;
3) schematy: elektryczny, hydrauliczny i pneumatyczny, o ile mają zastosowanie;
4) schemat układów cięgnowych w mechanizmach napędowych;
5) instrukcję eksploatacji;
6) kopieświadectw badania typu dla urządzeń zabezpieczających, o ile ma to zastosowanie;
7) dokumentację uzupełniającą, o ile ma to zastosowanie;
8) potwierdzenie prawidłowości zainstalowania urządzenia w strefie zagrożonej wybuchem, o ile ma to zastosowanie.
§ 5. 1. Opis techniczny UTB powinien zawierać:
1) nazwę i adres wytwórcy;
2) określenie rodzaju UTB i jego przeznaczenia;
3) typ UTB, numer fabryczny, rok budowy, oznakowania;
4) podstawowe parametry i urządzenia zabezpieczające, o ile mają zastosowanie, w szczególności:
a) udźwig,
b) wysokość podnoszenia,
c) prędkości ruchów roboczych,
d) rodzaj napędu,
e) wielkość całkowitej masy UTB,
f) ograniczniki ruchów roboczych,
g) szczegółowe dane dotyczące urządzeń chwytających,
h) dane techniczne cięgien nośnych, z określeniem współczynników bezpieczeństwa,
i) urządzenia sygnalizacyjne,
j) ogranicznikiobciążenia,
k) miejsce i rodzaj sterowania,
l) ogranicznikiprędkości i urządzenia chwytne lub inne elementy zapobiegające nadmiernemu wzrostowi prędkości.
2. W zależności od rodzaju UTB opis techniczny powinien zawierać informacje dla:
1) suwnic:
a) wielkość rozpiętości mostu,
b) określenie największych nacisków kół jezdnych,
c) wskazanie rodzajów odbojnic i zderzaków;
2) wciągników i wciągarek:
a) określenie największych nacisków kół jezdnych,
b) wskazanie rodzajów odbojnic i zderzaków;
3) żurawi:
a) diagram udźwigów,
b) wielkość kąta obrotu wysięgnika,
c) wskazanie rodzaju pracy dla żurawi samojezdnych - na podporach lub bez podpór,
d) parametry pracy, przy których współczynnik stateczności osiąga wartość minimalną,
e) dla żurawi torowych określenie największych nacisków kół jezdnych oraz wskazanie rodzajów odbojnic i zderzaków;
4) układnic:
a) rysunek pola pracy urządzenia z pokazaniem pól remontowych, przejść i dojść do układnicy,
b) określenie rodzaju i typu urządzeń zabezpieczających i urządzeń ochronnych na czole magazynu oraz polach
odkładczych;
5) wyciągów towarowych:
a) wysokość podnoszenia mierzona w pionie,
b) kąt nachylenia prowadnic,
c) sposób zabezpieczenia otworów ładunkowych;
6) podestów ruchomych - dodatkowe wyposażenie, jeżeli jest stosowane;
7) urządzeń dla osób niepełnosprawnych:
a) rodzaj elementuprzenoszącego obciążenie,
b) liczbę przystanków i drzwi przystankowych,
c) opis urządzeń ryglujących drzwi przystankowych;
8) dźwigów:
a) liczbę przystanków i drzwi przystankowych,
b) masę kabiny i przeciwwagi,
c) opis dojścia do maszynowni i linowni,
d) stosowne obliczenia,
e) opis urządzeń ryglujących drzwi przystankowych;
9) dźwignic linotorowych:
a) dopuszczalną wielkość rozpiętości między podporami toru jezdnego,
b) określenie środków porozumiewawczych niezbędnych do obsługi UTB;
10) urządzeń technicznych służących do przemieszczania kontenerów przy pracach przeładunkowych:
a) diagram udźwigu,
b) parametry pracy, przy których współczynnik stateczności osiąga wartości minimalne;
11) wózków jezdniowych podnośnikowych z mechanicznym napędem podnoszenia:
a) diagram udźwigów,
b) zdolność pokonywania wzniesień,
c) rodzaj i typ urządzeń zabezpieczających oraz, o ile ma to zastosowanie, urządzeń ochronnych na czole magazynu oraz
polach odkładczych, w przypadku wózków jezdniowych z osobą obsługującą podnoszoną wraz z ładunkiem,
d) określenie dopuszczalnych nacisków kół jezdnych, w przypadku wózków z osobą obsługującą podnoszoną wraz z
ładunkiem i wózków z wysięgnikiem.
§ 6. 1. Dla UTB montowanych w miejscu eksploatacji powinna być dostarczona dokumentacja uzupełniająca, o której
mowa w § 4 ust. 2 pkt 7, zawierająca:
1) szkic sytuacyjny zmontowanego UTB uwzględniający w szczególności, nieujęte w rysunku zestawieniowym, rzeczywiste
odległości UTB od otoczenia, przejścia, dojścia i ewentualne elementy osłonowe;
2) schematy zasilania UTB ze wskazaniem w szczególności: osprzętu, wielkości, rodzaju zabezpieczeń, rodzaju i typu
przewodów zasilających;
3) poświadczenie prawidłowości montażu i przeprowadzonych prób pomontażowych, wystawione przez instalującego;
4) protokoły pomiarów rezystancji izolacji obwodów elektrycznych, skuteczności ochrony przeciwporażeniowej oraz instalacji
odgromowej;
5) protokół odbioru części budowlanej UTB.
2. W przypadku wciągników poświadczenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, może być wystawione przez osobę, dla której
organ właściwej jednostki dozoru technicznego wydał odpowiednie zaświadczenie kwalifikacyjne dotyczące konserwacji,
zgodnie z wymaganiami określonymi w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 18 lipca 2001 r. w sprawie trybu sprawdzania
kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych (Dz. U. Nr 79, poz. 849 oraz z 2003 r. Nr 50, poz.
426).
3. W przypadku zmiany miejsca zainstalowania wymagającego demontażu i ponownego montażu UTB przepis ust. 1
stosuje się odpowiednio.
§ 7. Instrukcja eksploatacji UTB, o której mowa w § 4 ust. 2 pkt 5, powinna zawierać w szczególności:
1) wskazania dotyczące bezpiecznej eksploatacji UTB, w zależności od jego przeznaczenia i przewidywanych warunków
pracy, a także dających się przewidzieć sytuacji anormalnych;
2) informacje dotyczące wymaganych kwalifikacji osób zajmujących się obsługą i konserwacją UTB;
3) opis budowy, działania i regulacji mechanizmów, zespołów i elementów wyposażenia mechanicznego, elektrycznego,
hydraulicznego lub pneumatycznego;
4) opis budowy, działania i regulacji elementów bezpieczeństwa;
5) w zakresie obsługi UTB:
a) opis działania urządzeń sterowniczych i sygnalizacyjnych,
b) informacje dotyczące wskazań przyrządów pomiarowo-kontrolnych wraz z rysunkami przedstawiającymi
rozmieszczenie tych przyrządów,
c) wskazanie sposobu i zasad sterowania ruchami mechanizmów,
d) wykaz obowiązków obsługującego i niezbędnych do wykonania czynności przed, podczas i po zakończeniu pracy;
6) w zakresie konserwacji UTB:
a) zasady wykonywania czynności konserwacyjnych, technologii montażu i demontażu, z określeniem wielkości
momentów dokręcania połączeń śrubowych oraz sprawdzenia prawidłowości wykonanych działań wraz z określeniem
zakresów i terminów przeprowadzanych przeglądów,
b) wykaz czynności niezbędnych do wykonania przez konserwującego w ramach jego obowiązków;
7) wykaz podstawowych usterek lub nieprawidłowości, które mogą występować podczas eksploatacji UTB, z określeniem
przyczyn i sposobu ich usunięcia;
8) warunki dotyczące wykonania i eksploatacji torowiska i toru jezdnego, o ile ma to zastosowanie.
Rozdział 3
Ogólne warunki eksploatacji UTB
§ 8. 1. Przed wydaniem decyzji zezwalającej na eksploatację UTB organ właściwej jednostki dozoru technicznego
wykonuje następujące czynności:
1) sprawdza kompletność i odpowiedniość dokumentacji, o której mowa w § 4;
2) identyfikuje UTB, sprawdza jego stan techniczny i oznakowanie;
3) sprawdza zgodność wyposażenia z przedłożoną dokumentacją;
4) przeprowadza badania odbiorcze.
2. Badania odbiorcze przeprowadza się w przypadku:
1) UTB montowanych po raz pierwszy w miejscu eksploatacji, gdy bezpieczna eksploatacja UTB zależy od warunków jego
zainstalowania;
2) pozostałych UTB, o ile nie zostały wprowadzone do obrotu albo udostępnione po raz pierwszy użytkownikowi na podstawie
przepisów innych rozporządzeń, wydanych na podstawie ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności.
3. W przypadku UTB, o których mowa w ust. 2 pkt 1, badania odbiorcze przeprowadza się u eksploatującego.
4. W przypadku UTB, o których mowa w ust. 2 pkt 2, dopuszcza się przeprowadzenie badań odbiorczych u
wytwarzającego.
§ 9. 1. UTB powinny być eksploatowane zgodnie z instrukcją, o której mowa w § 4 ust. 2 pkt 5, i użytkowane zgodnie z
przeznaczeniem, z zastrzeżeniem § 17.
2. Eksploatujący powinien wyposażyć UTB w stanowiskową instrukcję obsługi, opracowaną na podstawie instrukcji
eksploatacji i dostępną dla obsługującego.
§ 10. W celu bezpiecznej eksploatacji UTB eksploatujący zapewnia właściwą obsługę i konserwację UTB.
§ 11. Eksploatujący powinien dla każdego UTB założyć i przechowywać dziennik konserwacji prowadzony przez
konserwującego, w którym odnotowuje wykonywane czynności.
§ 12. 1. W przypadku UTB wyposażonych w aparaty elektryczne eksploatujący powinien zapewnić wykonywanie:
1) pomiarów rezystancji izolacji:
a) nie rzadziej niż raz w roku - dla urządzeń pracujących w pomieszczeniach lub strefach zagrożonych wybuchem, z
wyziewami żrącymi, urządzeń pracujących na otwartym powietrzu oraz dźwigów,
b) nie rzadziej niż raz na dwa lata - dla urządzeń pracujących w warunkach innych niż wymienione w lit. a;
2) pomiarów rezystancji uziemień roboczych, o ile są stosowane, oraz skuteczności ochrony przeciwporażeniowej:
a) nie rzadziej niż raz w roku - dla urządzeń pracujących na otwartym powietrzu lub w pomieszczeniach bardzo
wilgotnych, gorących lub z wyziewami żrącymi,
b) nie rzadziej niż raz na dwa lata - dla urządzeń pracujących w warunkach innych niż wymienione w lit. a.
2. Niezależnie od pomiarów, o których mowa w ust. 1, powinny być wykonane także pomiary każdorazowo po
wprowadzeniu zmian lub wykonaniu prac w instalacji elektrycznej, przestawieniu i zmontowaniu UTB na nowym miejscu oraz
we wszystkich przypadkach, gdy możliwe jest przypuszczenie, że stan izolacji lub ochrony przeciwporażeniowej uległ
pogorszeniu lub wystąpiły uszkodzenia.
§ 13. Do obsługującego UTB należy w szczególności przestrzeganie instrukcji eksploatacji w zakresie obsługi UTB.
§ 14. 1. Do konserwującego należy w szczególności:
1) przestrzeganie instrukcji eksploatacji;
2) dokonywanie przeglądów konserwacyjnych UTB w terminach i zakresie określonych w instrukcji eksploatacji, w tym
sprawdzanie:
a) stanu technicznego mechanizmów napędowych, układów hamulcowych oraz cięgien nośnych i ich zamocowań,
b) działania elementów bezpieczeństwa i ograniczników ruchowych,
c) działania urządzeń sterujących, sygnalizacyjnych i oświetleniowych,
d) prawidłowości obsługi UTB;
3) sprawdzanie przez oględziny, nie rzadziej niż co 12 miesięcy, jeżeli w instrukcji eksploatacji nie ustalono innych terminów,
stanu:
a) konstrukcji nośnej, w szczególności połączeń spawanych, nitowanych i rozłącznych,
b) toru jezdnego dźwignic szynowych,
c) instalacji ochrony przeciwporażeniowej;
4) bieżące usuwanie usterek i innych nieprawidłowości w działaniu UTB;
5) odnotowywanie z podaniem daty i potwierdzanie podpisem w dzienniku konserwacji wyników przeglądów i
wykonywanych czynności;
6) bezzwłoczne powiadamianie eksploatującego UTB o nieprawidłowościach, które spowodowały konieczność wyłączenia
UTB z eksploatacji, i dokonywanie odpowiedniego wpisu do dziennika konserwacji.
2. Konserwujący w ramach czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 4, może bez uzgodnienia z organem właściwej
jednostki dozoru technicznego dokonać wymiany elementów UTB, o ile mają one parametry techniczne i charakterystyki takie
jak elementy wymieniane i uwzględnione są wymagania określone w § 24 ust. 2.
3. Przeglądy konserwacyjne powinny być wykonywane nie rzadziej niż w terminach określonych w załączniku nr 2 do
rozporządzenia, o ile wytwórca nie określa inaczej.
§ 15. W przypadku zmian lokalizacji związanej z demontażem i ponownym montażem UTB wymienionych w § 25,
niewymagających wykonania doraźnych badań eksploatacyjnych, do konserwującego należy:
1) sprawdzenie stanu technicznego mechanizmów napędowych cięgien i ich zamocowań;
2) sprawdzenie zgodności montażu z dokumentacją;
3) sprawdzenie poprawności działania elementów bezpieczeństwa;
4) przeprowadzenie prób ruchowych bez obciążenia i z obciążeniem nominalnym;
5) po pozytywnych wynikach oceny zgodnie z wymaganiami, o których mowa w pkt 1-4, odnotowanie w dzienniku
konserwacji faktu uruchomienia UTB w nowym miejscu pracy.
§ 16. Eksploatacja UTB w pobliżu napowietrznych linii elektroenergetycznych może się odbywać pod warunkiem
zachowania minimalnych odległości określonych w przepisach dotyczących linii elektroenergetycznych.
§ 17. 1. Eksploatacja UTB w przypadku innego zastosowania niż przeznaczenie określone przez wytwórcę lub w
warunkach kolizyjnej lokalizacji jest dozwolona za zgodą organu właściwej jednostki dozoru technicznego.
2. Eksploatujący, w przypadku zastosowań UTB, o których mowa w ust. 1, powinien przedłożyć i uzgodnić z organem
właściwej jednostki dozoru technicznego instrukcję eksploatacji zawierającą co najmniej:
1) szkic sytuacyjny;
2) wskazanie możliwych elementów kolizyjnych;
3) zastosowane techniczne i organizacyjne środki zabezpieczające.
3. W przypadku gdy obsługujący UTB nie jest w stanie obserwować całej drogi, jaką pokonuje ładunek, osoba kierująca
ładunkiem powinna pozostawać w ciągłym kontakcie z obsługującym UTB. Powinny być zapewnione środki organizacyjne
zapobiegające możliwym kolizjom ładunku.
4. W przypadku gdy ładunek ma być podniesiony przez dwa lub więcej UTB, instrukcja, o której mowa w ust. 2, powinna
zawierać odpowiednią procedurę zapewniającą właściwą koordynację pracy współpracujących UTB.
5. W przypadku podnoszenia osób przez UTB niezaprojektowane specjalnie do tego celu, należy zapewnić spełnienie
odpowiednio przepisów ust. 1 i 2.
6. Zgoda, o której mowa w ust. 1, nie dotyczy przypadków kolizyjnej lokalizacji UTB na terenie budowy.
§ 18. Do eksploatującego należy w szczególności odpowiednie dobranie zawiesi z uwzględnieniem:
1) rodzaju i wartości przewidywanych obciążeń;
2) miejsc uchwytu;
3) sposobu podwieszania ładunku;
4) warunków środowiskowych.
Rozdział 4
Rodzaje, zakres i terminy badań technicznych
§ 19. 1. Organ właściwej jednostki dozoru technicznego przeprowadza następujące rodzaje badań technicznych UTB:
1) odbiorcze - wykonywane po zakończeniu wytwarzania UTB, w warunkach jego gotowości do pracy, przed wydaniem
decyzji zezwalającej na eksploatację;
2) okresowe - wykonywane w toku eksploatacji UTB objętych dozorem pełnym, w terminach określonych dla danego rodzaju
UTB;
3) doraźne - eksploatacyjne i kontrolne, powypadkowe lub poawaryjne oraz wykonywane w terminach wynikających z
bieżących potrzeb.
2. Badań technicznych nie przeprowadza się dla UTB objętych dozorem uproszczonym.
§ 20. 1. Zgłaszający UTB do badań przedkłada, w zależności od rodzaju badania, odpowiednią dokumentację w zakresie
niezbędnym do wykonania badania.
2. UTB przedstawione do badań powinno być całkowicie zmontowane, sprawne technicznie i przygotowane do
eksploatacji, zgodnie z warunkami określonymi w rozporządzeniu i instrukcji eksploatacji.
3. Eksploatujący, zgłaszając UTB do badań, powinien zapewnić bezpieczne warunki pracy oraz oprzyrządowanie do
przeprowadzenia badań.
4. Badania UTB przeprowadzane u eksploatującego powinny być wykonywane w obecności eksploatującego oraz
konserwującego i obsługującego UTB.
§ 21. 1. Celem badania odbiorczego jest stwierdzenie, czy:
1) UTB jest zgodne z przedłożoną dokumentacją;
2) montaż i przeznaczenie UTB są zgodne z instrukcją eksploatacji i przepisami o dozorze technicznym;
3) napisy ostrzegawcze, informacje i instrukcje zostały umieszczone na UTB oraz są czytelne i zrozumiałe;
4) UTB może być przekazane do bezpiecznej eksploatacji.
2. Przed przystąpieniem do badania odbiorczego UTB w miejscu zainstalowania, organ właściwej jednostki dozoru
technicznego upewnia się, czy dokumentacja dotycząca UTB została sprawdzona, zgodnie z wymaganiami, o których mowa w §
8 ust. 1.
3. Zakres badania odbiorczego powinien obejmować:
Zgłoś jeśli naruszono regulamin