Gramatik.doc

Elżbieta Reymont Eugeniusz Tomiczek

Jubi

GRAMMATIK ? KEIN PROBLEM!

Materiały pomocnicze dla szkół podstawowych i średnich

CZESC I

WROCŁAW 20!

co najmniej 91 punktów, a tym samym będzie mógł wystawić sobie ocenę najwyższą - celującą, pod warunkiem jednak, że w czasie samooceny nie będzie zaglądał do rozwiązań.

Testy tematyczne oraz test diagnostyczny posiadają rozwiązania w końcowej części podręcznika. Rozwiązania podane w nawiasach prosimy traktować jako alternatywne, czyli równie poprawne.

Idea napisania takiego podręcznika-repetytorium z gramatyki niemieckiej zro­dziła się z potrzeby i braku na polskim rynku podręcznikowym materiałów pomocniczych do nauki języka niemieckiego. Importowane podręczniki zachod­nie choć atrakcyjne, barwne, świetnie ilustrowane i wydawane, są bardzo drogie, nie zawsze też nadają się do nauki języka niemieckiego dla Polaka, nie mającego wsparcia ze strony nauczyciela.

Autorzy zdecydowali się na pewien eksperyment redakcyjny. Autorka- praktyk napisała bowiem część teoretyczną, zaś autor-teoretyk opracował część ćwicze­niową i testującą.

W przygotowaniu część II GRAMMATIK? KEIN PROBLEM!, tym razem dla użytkowników bardziej zaawansowanych w nauce języka J. W. Goethego.

Wszystkim nauczycielom i lektorom języka niemieckiego, teoretykom i prak­tykom, przede wszystkim zaś uczniom i studentom, uczestnikom kursów języko­wych i samoukom będziemy bardzo wdzięczni za wszelkie propozycje metodycz­ne, wskazówki redakcyjne, a przede wszystkim za uwagi krytyczne.

Autorzy

CZĘŚĆ I

CZASOWNIK - DAS VERB

1.1.    Odmiana czasownika — Dic Konjugation des Verbs Czas teraźniejszy — Prasens

Formą wyjściową przy tworzeniu czasu teraźniejszego jest bezokolicznik. Bezokoliczniki polskie zakończone są zawsze na -ć, natomiast niemieckie kończą się zazwyczaj na -en (rzadko na -n).

fragen              -              pytać

lesen              -              czytać

trinken              -              pić

Aby odmienić czasownik w czasie teraźniejszym, odrzucamy końcówkę bezokolicznika -en i do otrzymanego tematu czasownika dodajemy stałe końcó­wki według poniższego schematu. Jeżeli temat czasownika zakończony jest na -t, -d lub grupę spółgłosek jak -tm, -chn, -ffn, to końcówki spółgłoskowe po­szerzamy o -e.

Przykłady: arbeit-en, bad-cn, rechn-en atm-en, offn-en, bitt-en, find-en, schad-en, vorbereit-en, wart-en, itd.

Schemat końcówek

Istnieją jednak czasowniki, które w swej odmianie wykazują odstępstwa od tej zasady:

a)    czasowniki: sein (być), haben (mieć), werden (być, stawać się) odmieniają się nieregularnie. Mogą występować samodzielnie w podanym znaczeniu,
a także jako czasowniki pomocnicze, posiłkowe w tworzeniu innych form czasownika (np. czasy przeszłe, czas przyszły, strona bierna).

b)  czasowniki zakończone na -eln gubią w pierwszej osobie liczby pojedyn­czej -e z tematu (np.: sammcln, segeln, bugeln).

c)   jeżeli temat czasownika kończy się na -s, -B, -z, -tz, -ss, dodajemy w drugiej osobie liczby pojedynczej końcówkę -t, a nie -st.

d)  czasownik wissen odmienia się nieregularnie w liczbie pojedynczej - pierw­sza i trzecia osoba nic mają końcówek oraz występuje tu zmiana samogłoski