GOSPODARKA TURYRYSTYCZNA NA UNIWERSYTECIE EKONOMICZNYM IM. KAROLA ADAMIECKIEGO W KATOWICACH
Projekt badania dotyczący preferencji i profilu turystów krajowych zwiedzających województwo Śląskie
Katowice 2012
Spis treści
Wprowadzenie…………………………………………...…………… …….. 3
1. Cele badania………………………………………………..…………... 5
2. Hipotezy badawcze…………………………………………..…………. 6
3. Zakresy badań……………………………………………………..……. 6
4. Metodologia badań………………………………………........................ 7
5. Opis doboru próby…………………………………………...………….. 8
6. Harmonogram badań………………………………………..………....... 10
7. Kierownik projektu………………………………………………..…….11
Załącznik…………………………………..……………………..…………. 15
WPROWADZENIE
Pojęcie ,,turystyka’’ zdefiniowane w ,,Metodologii UE w dziedzinie statystyki turystyki’’ podaje, iż jest to ogól czynności osób podróżujących i przebywających poza codziennym miejscem zamieszkania, nieprzekraczający jednak 12 miesięcy w celach wypoczynkowych, służbowych, zdrowotnych itp., z wyłączeniem takiej podroży, której celem jest zarobek.
Do 3 podstawowych form turystyki w Województwie Śląskim należą:
· Turystyka regionalna- uprawiana przez rezydentów danego regionu, jednak nienależącego do ich codziennego miejsca przebywania.
· Turystyka przyjazdowa- uprawiana przez nie-rezydentów, którzy podróżują w obrębie danego regionu, ale nie należy on do ich codziennego otoczenia.
· Turystyka wyjazdowa- uprawiana przez rezydentów danego obszaru w miejsca znajdujące się poza obszarem danego regionu.
Podział podróżujących dokonany przez WTO:
· Odwiedzający:
1) Międzynarodowi
a. Podróżujący – zatrzymują się, na co najmniej 1 noc.
b. Odwiedzający jednodniowi (passanci) – nie korzystają z żadnej formy noclegu (należą do nich także pasażerowie i załoga statku, którzy nie korzystają z bazy noclegowej miejsca odwiedzanego).
2) Krajowi
a. Turyści – zatrzymują się, na co najmniej jedna noc.
b. Odwiedzający jednodniowi (tzw. passanci) - nie korzystają z żadnych form zakwaterowania.
· Inni podróżni- celem podroży nie jest cel turystyczny
Ruch turystyczny definiowany jest, jako zjawisko ekonomiczno-społeczne, tworzone przez podróżnych, którzy motywowani są rożnymi celami, społeczno-kulturowo-zawodowymi, które planują osiągnąć po dobrowolnym i czasowym opuszczeniu miejsca stałego zamieszkania zarówno w kraju jak i poza jego granicami.
Rynek turystyczny - to stosunki wymienne miedzy strona popytowa ( osoby i instytucje nabywające usługi i towary turystyczne) i podażowa (osoby i instytucje sprzedające usługi i towary turystyczne)
Atrakcyjność turystyczna - składają się na nią obiektywne czynniki, warunki środowiska oraz subiektywne odczucia osób, które przebywają w danym miejscu. Elementami, które oceniają atrakcyjność są: walory turystyczne, dostępność komunikacyjna, infrastruktura turystyczna
Potencjał turystyczny - to wszystkie zasoby, które znajdują się na danym obszarze, zarówno te naturalne, jak i stworzone przez instytucje samorządowe, które warunkują rozwój turystki.
Walory turystyczne – to wszystko to, co bezpośrednio wpływa na zainteresowanie turysty i decyduje o wyborze miejsca spędzania czasu wolnego, dzielimy je ze względu na pochodzenie na:
Ø Walory środowiska antropogenicznego- stworzone przez człowieka.
Ø Walory środowiska naturalnego- ukształtowane przez naturę.
Profil turysty:
Większość osób odwiedzających Województwo Śląskie pochodzi z większych lub mniejszych miast, wiekowo przeważają osoby młode, i w średnim wieku, z przewaga mężczyzn biorąc natomiast pod uwagę wykształcenie najliczniejsza grupę stanowią osoby z wykształceniem wyższym, będący w dobrej sytuacji materialnej.
Turystyka stanowi jeden z priorytetów działań władz Województwa Śląskiego w rozwoju regionu. Niezbędne są do tego działania marketingowe, ich rozwój. Badania ruchu turystycznego, są po to, aby dać najlepsze rezultaty. Efektem tych działań ma być dostosowanie form i sposobów promocji oraz zasięgu do konsumentów produktu turystycznego Województwa Śląskiego. Dlatego uważamy, ze takie badania są potrzebne, aby wypromować Górny Śląsk.
1. Cele badania
Jak wynika z formalnego pisma dotyczącego strategii promocji woj. Śląskiego, turystyka stanowi jeden z priorytetów rozwojowych gospodarki regionu. Konieczny jest rozwój marketingu turystycznego województwa, w tym marketingu terytorialnego i wydarzeń, który będzie popierany cyklicznymi badaniami upodobań i sylwetki turysty zamieszkującego nasz kraj. Konsekwencją takich działań ma być dostosowanie rozmiarów i jakości promocji oraz jej sposobu, do wybrania grupy docelowej produktu turystycznego Śląska. Działania powinny też wspomóc promocję atrakcji turystycznych woj. Śląskiego w innych regionach na terenie Polski, z którymi województwo posiada regularne połączenia autokarowe, kolejowe i lotnicze.
Głównym celem badania jest rozbudowa infrastruktury turystycznej i paraturystycznej, bazy noclegowej oraz komunikacyjnej. Na podstawie nagromadzonych materiałów oraz po przeprowadzeniu odpowiedniego badania chcemy otrzymać portret odwiedzających turystów mając na uwadze, m.in. stan cywilny, wiek, płeć, miejsce zamieszkania i wykształcenie. Do opisu turystyki przyjazdowej konieczne jest zebranie danych, które odpowiedzą na pytania dotyczące doświadczeń turystów z przeszłości, jak długo zamierzają przebywać w tym województwie, jakie środki transportu zamierzają wybrać, skąd czerpią informacje na temat atrakcji turystycznych, jaki typ wypoczynku preferują, jakie motywy nimi kierują przy wyborze miejsca docelowego, z jakiego rodzaju lokum będą korzystać, w jakim stopniu są zadowoleni, czy będą chcieli powrócić na Śląsk oraz ile osób towarzyszy im w podróży. Dodatkowo zaplanowano zgromadzić negatywne i pozytywne opinie dotyczące regionu i jego oferty turystycznej. Wnioski z tych badań zostaną wykorzystane w procesie promocji oraz budowania pozytywnego wizerunku wybranych atrakcji turystycznych dla konkretnego segmentu turystów krajowych.
2. Hipotezy badawcze
Największą grupą odwiedzającą atrakcje turystyczne województwa śląskiego są średnio zamożni turyści w wieku od 25 do 35 lat, których dochód wynosi ponad 2000zł.
3. Zakresy badań
a. Podmiotowy:
· Jednostka badana:
15 najczęściej odwiedzanych obiektów przez turystów spośród sporządzonej listy 50 atrakcji turystycznych województwa śląskiego.
· Podmiot badania:
Podmiotem badań będą turyści w wieku od 18 lat wzwyż, mieszkający na terenie Polski oraz zwiedzający 50 najatrakcyjniejszych miejsc.
b. Przedmiotowy:
Poznanie preferencji i profilu turystów krajowych zwiedzających woj. Śląskie, czyli ich motywy/cele przyjazdu, długość pobytu, stopień zadowolenia i szanse na ponowne odwiedzenie tego obszaru.
c. Czasowy:
Badanie profili i preferencji turystów zostanie zrealizowane w okresie od 1 lipca do 31 sierpnia. Uznano, iż badania będą przeprowadzone za pomocą wywiadu bezpośredniego, a czas badań nie powinien przekroczyć 10 minut, ponieważ ankieter zadaje pytania respondentom według kwestionariusza wywiadu.
d. Przestrzenny:
Badanie zostanie przeprowadzone na terenie województwa śląskiego wśród zlokalizowanych najpopularniejszych obiektów uznanych za atrakcje turystyczne. Dobór miejsc badania ma charakter celowy, natomiast dobór respondentów - losowy, uwzględniając przy tym okresy o zwiększonym natężeniu ruchu turystycznego.
4. Metodologia badań
Badanie opinii turystów odwiedzających województwo Śląskie powinno zostać zrealizowane poprzez metodę bezpośredniego wywiadu osobistego przy pomocy kwestionariusza wywiadu. Celem tego badania będzie pozyskanie sprecyzowanego zestawu informacji, mianowicie określenie profili i preferencji turystów krajowych odwiedzających województwo śląskie. Badanie przeprowadzone będzie podczas wizyt respondentów w 15 miejscach uważanych za atrakcje turystycznych województwa śląskiego. Miejsca, jakie zostały wybrane należą naszym zdaniem do najatrakcyjniejszych miejsc w regionie.
Niestety wybór wywiadu bezpośredniego tej metody badawczej pociąga za sobą wiele wad. Wykorzystując tę metodę badawczą należy liczyć się z poniesieniem wysokich kosztów, dodatkowo jest czasochłonna i wymaga poświęcenia dużych nakładów czasu, a także i pracy ze strony ankieterów. Odpowiedzi respondentów mogą być sugerowane wpływem ankietera, co będzie prowadziło do niepoprawnych wyników. W badaniu tym ankieterzy prowadzą bezpośrednią rozmowę twarzą w twarz z respondentami, co powoduje, iż respondenci nie czują się do końca anonimowi. Mogą przyjąć bierną postawę i nie wykazywać chęci odnośnie odpowiedzi na pytania.
Jednakże pomimo wad, metoda ta ma również wiele zalet, które głównie przemawiają za wyborem tej techniki badawczej. Po pierwsze - daje możliwość osobistego zachęcenia respondentów do udziału w wywiadzie oraz doboru odpowiedniej próby badawczej, co pozwoli nam skupić się tylko i wyłącznie na turystach krajowych i osobach powyżej 18 lat.
Wyjątkowo w wywiadzie bezpośrednim możemy się posłużyć bardziej skomplikowanym kwestionariuszem, ponieważ mamy osobisty kontakt z respondentem i jesteśmy w stanie wyjaśnić wszystkie jego wątpliwości dotyczące zadawanych pytań, a także uzyskać odpowiedni stopień dokładności odpowiedzi. Ankieter ma możliwość zadawania dodatkowych pytań w celu pogłębienia wypowiedzi respondenta.
Reasumując, wybraną metodą badawczą, w tym badaniu powinien być wywiad bezpośredni, ponieważ pomimo wysokich kosztów realizacji ankietowania, dostarcza dużą efektywność pozyskiwanych informacji i pozwala na minimalizację błędów pojawiających się w czasie badania. Z racji tego, iż ankieterzy mają bezpośredni kontakt z respondentem, są w stanie zweryfikować szczerość wypowiedzi na podstawie obserwacji jego zachowań.
5. Opis doboru próby
Populację badaną będą stanowić turyści krajowi w wieku od 18 lat wzwyż, którzy zwiedzą 15 spośród 50 miejsc uznanych za najatrakcyjniejsze na Górnym Śląsku. Wywiad bezpośredni będzie przeprowadzany od 1 lipca do 31 sierpnia. W jednym obiekcie przebadanych będzie 30 respondentów. Łącznie da to możliwość przebadania 450 respondentów. Dobór respondentów zostanie zrealizowany w oparciu o metodę losową zgodnie z opracowaną instrukcją dla ankieterów, przy wyborze osób do badania, (co n-ty turysta odwiedzający poszczególne, ujęte w tabeli atrakcje województwa śląskiego). Wywiad będzie poprzedzony pytaniem eliminującym turystów zagranicznych oraz osoby poniżej 18-stego roku życia.
Wykaz jednostek próby: 50 atrakcji turystycznych woj. Śląskiego.
Liczebność próby: 15 jednostek
Metoda doboru próby badawczej: dobór nielosowy, wybranie najpopularniejszych i najczęściej odwiedzanych atrakcji turystycznych na Górnym Śląsku.
Region katowicki: 25 atrakcji
Region bielski: 19 atrakcji
Region częstochowski: 9 atrakcji
Wybrane atrakcje turystyczne:
1. Wojewódzki Park Kultury i Wypoczynku w Chorzowie
2. Czantoria – Kolejka
3. „Spodek” – Hala Widowiskowo-Sportowa w Katowicach
4. Ustroń – Uzdrowisko
5. „Szlak Orlich Gniazd” w Ogrodzieńcu
6. Tyskie Muzeum Piwowarstwa(Tychy)
7. Góra Żar
8. Muzeum zamkowe w Pszczynie
9. Skansen podziemny Guido – Zabytkowa Kopalnia węgla kamiennego w Zabrzu
10. Kopalnia Zabytkowa Rud Srebra, Cynku i Ołowiu w Tarnowskich Górach
11. Muzeum Chleba w Radzionkowie
12. Barania Góra
13. Zamek w Będzinie
14. Muzeum Historii Radia i Sztuki Mediów Radiostacja Gliwice
15. Jasna Góra w Częstochowie
6. Harmonogram badań
Opis zadania
UmbraPagan