WADY WRODZONE U NOWORODKA
ZAROŚNIĘCIE PRZEŁYKU
I. Przed zabiegiem
1. zaleganie wydzieliny w jamie ustnej
- zastosowanie drenażu ułożeniowego
- ułożenie półwysokie , na boku
- założenie ssania ciągłego do jamy ustnej lub
- ssanie okresowe co 15-20 min
- kontrola ilości zalegającej wydzieliny
2. utrzymanie właściwej temperatury ciał
- umieszczenie w inkubatorze
- kocyk elektryczny
3. założenie dokumentacji
4.badania diagnostyczne
- wprowadzenie okrągło zakończonego cewnika przez jamę ustną do przełyku (lekarz)
- przeglądowe zdjęcie jamy brzusznej i klatki piersiowej
- badania biochemiczne
5. przekazanie noworodka na blok operacyjny
II. Bezpośredni okres pooperacyjny –po zabiegu jednoetapowym (zespolenie koniec do końca)
1. utrzymanie zespolenia przełyku:
- oznaczenie położenia sondy, odnotowanie w dokumentacji;
- ułożenie z przygięciem głowy do klatki piersiowej;
- mechaniczna ewakuacja wydzieliny z jamy ustno – gardłowej (cewnik włożony nie więcej niż na głębokość 10 cm ,u wcześniaków 8 cm);
- zakrapianie jamy ustnej 1% Neomycyną ( na zlecenie lekarza), toaleta jamy ustnej;
2. monitorowanie parametrów życiowych (co 1 godz.);
3. utrzymanie rurki intubacyjnej – respirator , terapia oddechowa:
- osłuchanie płuc po obu stronach;
- umocowanie rurki intubacyjnej (zmiana plastrów);
- odsysanie wydzieliny z dróg oddechowych w zależności od potrzeby
- rozrzedzenie wydzieliny w drzewie oskrzelowym 0,9 % NaCl;
- kontrola ciśnienia w balonie;
4. utrzymanie właściwej higieny ciała
5. odżywianie pozajelitowe, prowadzenie karty obserwacyjnej, prowadzenie bilansu płynów
6. obserwacja i pielęgnacja rany pooperacyjnej
7. obserwacja drenażu ssącego:
- obserwacja miejsca wprowadzenia drenu
- kontrola umocowania drenu
- obserwacja wydzieliny (ilości, barwy)
- kontrola ciśnienia ssania
- kontrola szczelności układu
8. pielęgnacja centralnego i obwodowego dostępu naczyniowego;
9. zapobieganie zakażeniom: odcewnikowym, rany pooperacyjnej, układu oddechowego;
10. zapobieganie odleżynom, odparzeniem;
11.prowadzenie dokumentacji procesu pielęgnowania;
12. obserwacja diurezy godzinowej, pielęgnacja cewnika założonego do pęcherza moczowego; 13. prowadzenie terapii przeciwbólowej;
III. Bezpośredni okres pooperacyjny –po zabiegu dwuetapowym (lub więcej)
1. obserwacja i monitorowanie parametrów życiowych,
2. utrzymanie rurki inkubacyjnej – respirator, terapia oddechowa,
3. pielęgnacja i obserwacja wyłonionej śliniaki; - ewakuacja gęstej śliny, częste zmiany
opatrunków;
- obserwacja ilości, barwy zapachu wydzieliny;
4. pielęgnacja i obserwacja okresowo wyprowadzonej gastrostomii;
5. pielęgnacja skóry wokół gastrostomii (opatrunki, higiena ciała);
6. odżywianie pozajelitowe;
7. wkłucie centralne – pielęgnacja, utrzymanie drożności:
- aspiracja krwi;
- utrzymanie ciągłej podaży płynów ; - obserwacja skóry wokół wkłucia;
- zmiana opatrunku co 2-3 dni (opatrunek typu Tekaderm);
- zmiana kraników, przedłużaczy - 1 raz dziennie, dezynfekcja dojść każdorazowo przed użyciem;
IV. Po zabiegu - metodą laparoskopową
a) utrzymanie zespolenia przełyku (sąonda zespalająca)
b) monitorowanie parametrów życiowych (1 godz.)
c) utrzymanie rurki inkubacyjnej – okresowa
- toaleta drzewa oskrzelowego, oklejenie
d)odżywianie pozajelitowe – bilans płynów
e) zapobieganie odparzeniem
f) prowadzenie dokumentacji procesu pielęgnowania
Postępowanie w dalszych dobach po zabiegu operacyjnym:
1. odżywianie przez sondę zespalającą i gastostomoię:
- indywidualne podejście do czasu rozpoczęcia;
- zestaw do odżywiania: strzykawki jednorazowego użytku, rozmiar zależny od ilości
podawanego pokarmu, rękawiczki, gaziki;
- płyn do płukania po podaniu pokarmu: 5% glukoza, aqua do iniekcji
-podawanie pokarmu przez sondę: siłą ciężkości, przy użyciu pomp pokarmowych (gastrostomia);
- zapobieganie ulewaniu, zachłyśnięciu
- dobór diety – gotowe mieszanki ( np. Bebilon Pepti, Humany)
2. Higiena ciała ze szczególnym uwzględnieniem wrażliwej skóry wcześniaka/noworodka;
3. Kontrola wagi – codzienna;
4. Ułożenia ciała w inkubatorze – najlepiej otwartym;
5. Współpraca z rodzicami – wsparcie, edukacja;
WYTRZEWIENIE
1. umieszczenie noworodka w inkubatorze otwartym;
2. wytrzewione jelita okryć jałową gazą nawilżaną roztworem ciepłej 0,9% NaCl;
3.ułożenie na boku z powodu niebezpieczeństwa upośledzenia ukrwienia w obrębie wytrzewinych jelit;
4.zaopatrzone jelita gazą okryć dodatkowo folią aluminiową lub folią operacyjną – dla
zmniejszenia utraty płynów i ciepła;
5. zapewnienie dostępu do żyły obwodowej;
6. intubacja – asystowanie;
7.założenie cewnika do pęcherza moczowego
8. Badania diagnostyczne
- rtg klatki piersiowej i jamy brzusznej
II. Po zabiegu – I etap
1.Trzewia podwieszone po zabiegu na wyciągu
Ø obserwacja miejsca wszycia worka w skórę;
Ø natłuszczenie skóry wokół worka;
Ø kontrola skuteczności obciążenia wyciągu;
Ø dziecko ułożone pod kątem 30 stopni;
Ø worek obłożony jałowymi gazikami, nawilżanie ciepłym r-rem Batadyny 1:10;
2. Terapia oddechowa - respirator, rurka intubacyjna;
3. Centralny cewnik żylny:
- obserwacja
- pielęgnacja
4. Odżywianie pozajelitowe, bilans, kontrola masy ciala;
5. Prowadzenie monitoringu parametrów życiowych;
6. Obserwacja i pielęgnacja cewnika założonego do pęcherza moczowego;
7. Zapobieganie zakażeniom szpitalnym – stosowanie izolacji ochronnej;
8. Obserwacja zgłębnika żołądkowego (wydzieliny);
9. Pielęgnacja jamy ustnej;
10. prowadzenie dokumentacji procesu pielęgnowanie.
Ø Okres po pierwszym etapie zabiegu jest bardzo indywidualny – kończy się z chwila ułożenia zawartości wytrzewienia w jamie brzusznej.
II. Po zabiegu – II etap
1.Trzewia w jamie brzusznej – rana pooperacyjna – obserwacja;
2. Monitorowanie parametrów życiowych
3. Nadal prowadzona terapia oddechowa – respirator;
4. Zgłębnik żołądkowy – obserwacja ilości, barwy;
5. Centralny cewnik naczyniowy – żywienie pozajelitowe, antybiotykoterapia;
6. Obserwacja i monitorowanie diurezy – cewnik moczowy;
7. Kontrola masy ciała – codzienna;
8. Prowadzenie dokumentacji procesu pielęgnowania;
III. Dalsze postępowanie
Ø Wprowadzenie odżywiania dojelitowo – zgłębnik, indywidualny czas;
Ø Wybór odpowiedniej diety – gotowe mieszanki lecznicze
Ø Higiena ciała;
Ø Kontrola masy ciała;
Ø Współpraca z rodzicami – edukacja
ZAROŚNIĘCIE ODBYTU
I. Przed zabiegiem (I etap)
- ułożenie w inkubatorze otwartym;
- obserwacja oddawanego moczu - u chłopców, wydzielina z pochwy u dziewczynek (smółka);
- badania diagnostyczne i laboratoryjne, rezerwacja krwi;
- założenie wymaganej dokumentacji;
- przekazanie noworodka na blok operacyjny z dokumentacją;
II. Po zabiegu (I etap) – pierwsze doby
1. Wyłonienie sztucznego odbytu (stoma/przetoka jelitowa)
- obserwacja wydzieliny z przetoki
- pielęgnacja skóry wokół przetoki – zapobieganie odparzeniom
- przymoczki na przetokę w pierwszych dniach po zabiegu 0,9% NaCL;
2. Obserwacja parametrów życiowych;
3. Okresowa tlenoterapia;
4. Odżywanie pozajelitowe – bilans płynów
5. Kontrola masy ciała;
6. Prowadzenie dokumentacji procesu pielęgnowania;
III. Dalsze doby po zabiegu:
1. Higiena ciała
- kąpiel w roztworze nadmanganianu potasu lub Manusanu
- stosowanie worków stomijnych
2. Odżywianie – ustalenie diety
3. Kontrola masy ciała
4. Edukacja rodziców
III. Przed zabiegiem (II etap)
1. Przygotowanie jelita przed zabiegiem
- do przeprowadzenia zabiegu potrzebne są dwie pielęgniarki
- do jelita wprowadza się przewód gumowy - u niemowląt, na głębokość 4 cm, a u dziecka starszego na głębokość 5 -10 cm
- do płukania używa się izotonicznego roztworu chlorku sodowego
- u niemowląt 20-40 ml, u dzieci małych 50- 75 ml a dziecka starszego100 ml
- pomiar wypływającego płynu z jelita (ważne jest , aby w jelicie nie pozostała nadmierna ilość płynu);
- nie należy w tym celu używać rurki odbytniczej;
3. Diagnostyka, badania laboratoryjne;
2. Niemowlę pozostaje na czczo przed zabiegiem minimum 6 godz.
VI. Po zabiegu (II etap)
- monitorowanie parametrów życiowych
- prowadzenie terapii przeciw bólowej
- obserwacja diurezy
- obserwacja rany pooperacyjnej - krocze
- odżywianie pozajelitowe
- pielęgnacja cewnika centralnego
- zapobieganie odparzeniom, odleżyno zapobieganie powikłaniem ze strony układu oddechowego
V. Przed zabiegiem (III etap) – zespolenie
1. przygotowanie jelita przed zabiegiem
- bardzo dokładne - pomiar wypływającego płynu z jelita (ważne jest, aby w jelicie nie
pozostała nadmierna ilość płynu), płyn powinien być czysty ;
- żywienie pozajelitowe 2-3 dni przed zabiegiem
VI. Po zabiegu (zespolenia)
1. Monitorowanie parametrów życiowych
2. Prowadzenie terapii przeciw bólowej
3. Obserwacja sądy żołądkowej
4. Obserwacja diurezy
5. Obserwacja rany pooperacyjnej
6. Odżywianie pozajelitowe
7. Pielęgnacja cewnika centralnego
8. Zapobieganie odparzeniom, odleżynom
9. Zapobieganie powikłaniom ze strony układuoddechowego
10.Higiena ciała- pośladki, krocze
CHOROBA HIRSCHSPRUNGA
- oczyszczanie mechaniczne jelita grubego kilkakrotnie w ciągu dnia
- przepłukiwanie dystalnego odcinka jelita do chwili uzyskania wypływu czystej wody
- podanie do pętli jelita preparatu sulfonamidowego lub metronidazol w celu zniszczenia
- flory bakteryjnej
- podawanie diety bezresztowej
II. Po zabiegu:
- obserwacja parametrów życiowych (1 h)
- obserwacja opatrunku, wyprowadzonych
- drenów (szczególna troska o drożność)
- odżywianie pozajelitowego i zleconych antybiotyków
- przetoczenie krwi (w razie potrzeby w trakcie zabiegu)
- prowadzenie dokumentacji
PRZEPUKLINA PRZEPONOWA
1. ułożenie półwysokie;
2. tlenoterapia- kontrola podaży tlenu;
3. odżywianie doustne lub przez zgłębnik (w zależności od stany);
4. diagnostyka, badania laboratoryjne;
5. w dniu zabiegu – pacjent na czczo;
II. Po zabiegu
1. monitorowanie parametrów życiowych;
2. terapia oddechowa – respirator, rurka intubacyjna;
3. płynoterapia, antybitykoterapia;
4. zgłębnik żołądkowy – obserwacja wydzieliny;
5. obserwacji rany pooperacyjnej;
6. kaniula obwodowa / cewnik centralny - pielęgnacja
7. kontrola masy ciała;
8. bilans płynów;
9. prowadzenie dokumentacji procesu pielęgnowania;
Postrzelona