Obecnie papier jest otrzymywany wyłącznie w procesach zmechanizowanych. Na jego jakość wpływają głównie surowce z jakich został wytworzony.
Dzisiejszy papier dzieli się na dwie grupy towarowe:
· wytwory z papieru
· przetwory z papieru
Wyroby wykonane na bazie papieru
Traktując o wytworach papierniczych przywołujemy równocześnie samo znaczenie papieru. Papierem, będącym wyrobem papierniczym jest spilśniony wytwór, który został wytworzony z zawieszonych w wodzie włókien roślinnych, następnie osiadł na sicie, został wysuszony oraz wzbogacony o dodatki wypełniające, substancje zaklejające lub barwniki by na koniec być ukształtowany na arkusze lub wstęgi.
wypełniacze - pigmenty, o białej barwie mające na celu podczas produkcji papieru pokrycie włókien
Inna definicja podaje, że papier to produkt papierniczy mający postać arkusza albo wstęgi i posiadający maksymalną masę jednostkową 250 g/m2.
Przetwory na bazie papieru
Przetwory papiernicze są wytworami powstałymi przez obróbkę wyrobów z papieru za pomocą obróbki:
· Chemicznej oraz fizykochemicznej - powlekanie
· Mechanicznej- wykrawanie
· Chemicznej, fizykochemicznej i mechanicznej jednocześnie
Substancje podstawowe do otrzymania papieru
Głównym surowcem przy wyrobie papieru jest drewno, wykorzystuje się przy tym następujące drzewa: topola, sosna, świerk, brzoza, jodła oraz osika.
Podczas obróbki chemicznej z drewna otrzymywana jest masa celulozowa. Można ją otrzymać poprzez proces rozpuszczenia ligniny wiążącej roślinne włókna. Pozbycie się ligniny nadaje drewnu strukturę pojedynczych włókien z dominującą przewagą celulozy. Wyroby otrzymywane na bazie mas celulozowych nazywa się wytworami bezdrzewnymi
Podczas obróbki chemicznej otrzymywana jest z drewna masa celulozowa, a obróbka mechaniczna daje ścier drzewny. Są to dwa surowce, z których otrzymuje się większość papieru na całym świecie.
Ścier drzewny powstaje podczas ścierania drewna w obróbce mechanicznej, można wyróżnić ścier:
· biały (w przeważającej części z drewna świerkowego),
· ścier brązowy ( w pierwszym etapie użyto drewna pod ciśnieniem - zazwyczaj sosnowego)
· ścier chemiczny (gdy drewno zostało wpierw poddane impregnacji)
Surowce pomocnicze
· woda - wchodzi w skład masy papierniczej, jest używana przy myciu oraz płukaniu, najlepsza jest woda miękka o dużej czystości.
· wypełniacze - białe pigmenty, które nanoszone są na włókna; dzięki nim otrzymany wyrób ma większą przeźroczystość i jest bielszy
· środki zaklejające - kleje zwierzęce lub żywiczne,
· barwniki
· środki koagulujące
· pigmenty
· środki wodoutrwalające
Proces wytwarzania papieru
1) Sporządzenie masy papierniczej
Proces mielenia masy papierniczej - noże mielące rozgniatają, tną oraz gładzą masę; działanie to nadaje większość dalszych cech papieru
Zaklejanie papieru - ten etap nadaje pożądany stopień zaklejenia, odpowiedzialny za odporność na rozlewanie różnorodnych cieczy i ich przenikanie; odbywa się to na zasadzie dodatku kleju do samej masy lub tylko na jej powierzchnię
Wypełnianie papieru - za pomocą wypełniaczy; dodaje się na włókna oraz do samej masy białe pigmenty nadające papierowi wysoką białość, gładkość powierzchni, miękkość oraz nieprzeźroczystość, wypełniacze obniżają jednak wytrzymałość oraz stopień zaklejania papieru.
Barwienie - używa się w tym procesie paru substancji koloryzujących pozwalających nadać wyrobowi papierniczemu pożądaną barwę, zastosowanie pigmentów barwiących oraz barwników.
Rozwodnienie
Proces oczyszczania
2) Spilśnianie papieru
Przykłada się masę papierniczą do odpowiednich sit i prowadzi odwodnienie, poprzez oczka sita przepływa woda składająca się z masy papierniczej
Następnie specjalnym walcem naciska się na masę, która ulega spilśnieniu oraz w odpowiedni sposób rozkłada się na niej włókna; możliwe jest jednoczesne wygniatanie znaków wodnych
filigran - napis, znak firmowy, rysunek, godło, jest to znak, który widać, gdy arkusz wyprodukowanego papieru jest oglądany pod światło, zastosowanie dla wysokojakościowych papierów oraz przy papierach o dużej wartości
Odciśnięcie wody - włókna papieru rozkłada się na taśmie, którą wprowadza się między walec wyżymaka wyciskającego ze wstęgi papieru wodę
3) Proces formowania wstęgi papieru
Dalsza utrata wody przez wstęgi odbywa się dzięki prasom
Kolejno wstęga papieru zostaje poddana sprasowaniu i przenosi się ją na cylindry, gdzie jest suszona dzięki podgrzewaniu jej do temperatury 1200C -w tej temperaturze żywica ulega stopieniu a pozostała część wody odparowuje, wstęga papieru zostaje równomiernie uformowana
Chłodzenie oraz zwinięcie wstęgi papieru
Urządzenia oraz maszyny używane do produkcji papieru
· Gilotyna - tnie papier na formaty o mniejszym rozmiarze
· Egutera (Maszyna papiernicza) - przetwarza masę papierniczą na wstęgę papieru
· Kalander - jest odpowiedzialny za nadanie papierowi gładkości, równomiernej grubości oraz połysku
· Przewijarko-krajarka - za jej sprawą wstęgi papieru są nawijane na zwoje
· Przekrawacz papieru - jego zadaniem jest cięcie papieru do pożądanych formatów
Justyna Balcerek
PWiPP
Gr. A1
coliberek44