projekt.doc

Uniwersytet Zielonogórski                                   Zielona Góra, dn. 22.01.08 r.

Instytut Inżynierii Środowiska

GOSPODARKA ODPADAMI

Temat: Projekt składowiska odpadów dla miasta i gminy o łącznej liczbie mieszkańców= 90 tys.

                                                    Wykonała:

                                                                Żukowska Marta

                                                 Gr. 45 B

I. OPIS TECHNICZNY:

1. Przedmiot  i podstawa opracowania:

Podstawą niniejszego opracowania jest temat wydany przez  dr hab. inż. Andrzeja Jędrczaka   w ramach zajęć projektowych z gospodarki odpadami.

Przedmiotem niniejszego opracowania jest zaprojektowanie składowiska odpadów komunalnych dla miasta i gminy o całkowitej liczbie mieszkańców  na rok 2007

OLM= 90000. Wg danych dotyczących 2007 r. liczba mieszkańców miasta wynosi 65000; a wsi 25000, przyrost naturalny dla miasta wynosi 0,1%, dla wsi 0,05%. W 2007 r. 85 % mieszkańców jest objętych wywozem. Przewiduje się liniowy wzrost procentowego udziału mieszkańców objętych wywozem, osiągając w 2010 r. 100%.

Opracowanie to dotyczy okresu obliczeniowego wynoszącego 10 lat, a więc od 2007r.-2017r.

Składowisko położone jest 5 km za miastem w kierunku południowym. Na lokalizację przeznaczono tereny nieużyteczne rolniczo, które są własnością gminy. Lokalizacja składowiska zgodna jest z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego gminy.

2 Dane wstępne:

Odpadami komunalnymi określamy odpady powstające w gospodarstwach domowych, a także odpady nie zawierające odpadów niebezpiecznych pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych.
Głównym źródłem powstawania odpadów komunalnych związanych z działalnością bytowo-gospodarczą człowieka w środowisku są przede wszystkim gospodarstwa domowe zlokalizowane na terenach miejskich i wiejskich. Odpady z terenów wiejskich (w porównaniu z miejskimi) trafiające na składowiska odpadów charakteryzują się mniejszym udziałem substancji organicznych, papieru oraz zwiększonym udziałem tworzyw sztucznych i szkła. Papier, tektura są wykorzystywane w celach opałowych, natomiast odpady organiczne są zagospodarowywane jako kompost.

Za gospodarkę odpadami w gminie odpowiada Zakład Gospodarki Komunalnej.

Na terenie gminy w gospodarstwach domowych i obiektach infrastruktury powstają typowe rodzaje odpadów (odpady domowe i podobne do domowych) takie jak: odpady organiczne (pochodzenia roślinnego, zwierzęcego i inne), papier i tektura, tworzywa sztuczne, materiały tekstylne, szkło, metale. Ponadto, w skład strumienia odpadów komunalnych wchodzą odpady wielkogabarytowe, odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych, odpady z pielęgnacji terenów zielonych i inne. Odpady niebezpieczne ze strumienia odpadów komunalnych są czasowo magazynowane, a następnie przekazywane do unieszkodliwiania do zakładu utylizacji.  Pozostałe odpady przeznaczone są do składowania.

Właściwości technologiczne odpadów można prawidłowo określić jedynie na podstawie badań prowadzonych w co najmniej cyklu rocznym.

3. Sposób przeprowadzania zbiórki odpadów na terenie miasta i gminy:

Na terenie gminy wprowadzono system zbiórki odpadów opierający się na gromadzeniu odpadów w pojemnikach ustawionych w wyznaczonych miejscach na terenie gminy oraz bezpośrednim odbieraniu odpadów z posesji.

Odpady odbierane są od mieszkańców raz na dwa tygodnie.

Na terenie gminy funkcjonuje zorganizowany system zbiórki odpadów wielkogabarytowych oraz odpadów niebezpiecznych.

Gmina prowadzi także selektywną zbiórkę odpadów, opierającą się na gromadzeniu poszczególnych grup odpadów (tj. szkło białe i kolorowe, plastik, makulatura) w odpowiednich pojemnikach oznaczonych odpowiednimi kolorami. Znaczna część odpadów komunalnych to surowce, które można ponownie wykorzystywać. Dlatego sukcesywnie zwiększa się ilość wysegregowanych odpadów, które są odbierane przez firmy zajmujące się utylizacją odpadów.

4. Opis obiektów i urządzeń znajdujących się na projektowanym składowisku odpadów:

- budynek administracyjno-socjalny- jest to obiekt usytuowany przy wjeździe na składowisko, przy drodze dojazdowej. Budynek ten jest przeznaczony  do prowadzenia i gromadzenia dokumentacji oraz dla obsługi stanowiska, znajdują się w nim biura oraz szatnie  oraz natryski dla obsługi.

- sieć wodociągowa – jej zadaniem jest doprowadzenie wody z wodociągu do hydrantu oraz budynku socjalnego. Sieć usytuowana jest wzdłuż drogi dojazdowej do budynku socjalnego, jednak nie została zaznaczona na planie obiektu.
-  myjnia – jest to obiekt o wymiarach 3,0x18,0 [m] usytuowany przy wyjeździe ze składowiska, jego zadaniem jest zabezpieczenie przed wydostawaniem się ze składowiska zanieczyszczeń przenoszonych na kołach samochodów dostarczających odpady na składowisko.

- waga- jest urządzeniem przeznaczonym do ważenia ilości wwożonych na składowisko odpadów; jej wymiary to 3,0x18,0 [m].

- pomieszczenia garażowe- jest to obiekt przeznaczony do przechowywania sprzętu o mniejszych gabarytach niż kompaktor tj. taczek, łopat itd.

- boksy- są to metalowe przegrody, w których gromadzone są sprasowane odpady przeznaczone do ponownego wykorzystania. Boksy znajdują się na placu wraz z pomieszczeniami garażowymi i kontenerami.

- kontenery- są to pojemniki na odpady dowożone przez potencjalnych mieszkańców. Kontenery znajdują się na placu wraz z pomieszczeniami garażowymi i boksami.

- magazyn odpadów niebezpiecznych- jest to budynek przeznaczony do gromadzenia odpadów niebezpiecznych przed ich przetransportowaniem do zakładu utylizacji.

- kompaktor-  jest to maszyna poruszająca się po masie dowożonych odpadów,  przeznaczona do zagęszczania masy odpadów w celu zgromadzenia jak największej ilości odpadów na jak najmniejszym obszarze.

- garaż dla kompaktora- jest to obiekt usytuowany tuż przy bryle składowiska, służy do zabezpieczenia kompaktora po zakończeniu jego pracy na składowisku. Ze względu na możliwość zniszczenia głównej drogi dojazdowej do składowiska, od garażu prowadzi osobna droga przeznaczona do przejazdu kompaktowa na składowisko.

- zbiornik odcieków

- powierzchnia składowiska- jest to bryła składowiska obliczona i zaprojektowana na daną objętość odpadów komunalnych.

- plac przygotowania surowców do kompostowania- jest to wyodrębniony plac, na którym prowadzi się zbiórkę surowców nadających się do kompostowania oraz ich odpowiednie przygotowanie do tego procesu.

- plac wstępnego kompostowania-  na placu tym znajduje się 20 pryzm z kompostem.

- plac dojrzewania kompostu- zlokalizowany tuż przy placu wstępnego kompostowania, znajduje się na nim 7 pryzm z kompostem.

- plac-magazyn kompostu-  plac ten zlokalizowany jest przy placu dojrzewania kompostu; służy on do gromadzenia kompostu przed jego użyciem.

- plac mas ziemnych- jest to plac, którego celem jest gromadzenie nadmiaru ziemi. Plac ten zlokalizowany na zachód misy składowiska.

-  pas zieleni ochronnej – to pas zieleni otaczającej teren składowiska, o szerokości 10 [m]..

- główna droga dojazdowa- jest to  biegnąca droga biegnąca od bramy wjazdowej do bryły składowiska i otaczająca ją.

- ogrodzenie- wykonane z siatki metalowej otacza składowisko ze wszystkich stron, zabezpieczając w ten sposób przed nielegalnym wwożeniem odpadów i dostaniem się na składowisko niepowołanych osób.

5. Zasady pracy składowiska:

Odpady komunalne przywożone z terenu miasta i wsi na składowisko odpadów są rejestrowane przez obsługę (ważone do ewidencji odpadów) i kierowane na wyznaczone poletko robocze składowiska. Dowiezione odpady rozplanowywane są na warstwie

składowania i zagęszczane kompaktorem, by zgromadzić jak największą ilość odpadów na

jak najmniejszym obszarze. Dzięki zagęszczeniu uzyskuje się większą spoistość podłoża, po

którym pojazdy dowożące odpady poruszają się bez narażenia na grzęźnięcie. Odpadki wysypywane są z pojazdów, a następnie rozplantowane kompaktorem.
Dowożenie odpadów do poletek roboczych odbywa się siecią dróg tymczasowych umiejscowionych na każdej poprzedniej warstwie. Odpady składowane są  3 warstwami o grubości 6m, 10m i 5,7m równolegle do dna czaszy składowiska i przykrywane warstwą izolacyjną 0,20 m. Zaleca się, aby każda warstwa składowanych odpadów składała się z zagęszczonych warstw pośrednich o grubości 0,3- 0,4 m. Właściwe nachylenie skarp formowanych warstw wynosi 1:3. Do wykonania warstw izolacyjnych używany jest gleba, folia i geowłókniny, grunt mineralny, żwir.

Pojazdy wjeżdżające i opuszczające teren wysypiska przejeżdżają przez myjnie uzupełnianą raz w tygodniu 2% roztworem podchlorynu sodowego. Długość myjni wynosi 18 [m].

Powierzchnię składowiska utrzymuje się w takim stanie, by zapobiegać tworzenie się kałuż. Ponadto powierzchnia i teren składowiska jest być regularnie oczyszczana z rozwiewanych przez wiatr odpadów oraz chwastów.
Negatywne oddziaływanie składowiska na wody podziemne jest również skutecznie hamowane poprzez system drenów i ekranu izolującego. Składowisko powoduje zanieczyszczenie powierzchni gleby, ale jest to proces powolny. Akustyczne oddziaływanie składowiska na otoczenie jest znikome, a jego wpływ na walory krajobrazowe i systemy przyrodnicze nie jest znaczący.   
W celu określenia wpływu składowiska na środowisko prowadzony jest jego monitoring obejmujący wody gruntowe i opadowe oraz gaz wysypiskowy (zgodnie z Rozporządzeniem MŚ z 9 XII 2002 w sprawie zakresu, czasu, sposobu oraz warunków prowadzenia monitoringu składowisk odpadów- Dz.U.nr 220, poz. 1858).

6. Potencjalni odbiorcy odpadów:

• Cementownie- stanowią jedne z najważniejszych zakładów mogących być potencjalnymi zakładami przetwórstwa odpadów. Wynika to z faktu, że w Polsce praktycznie nie istnieją profesjonalne zakłady unieszkodliwiania odpadów i wy-budowane specjalnie do tego celu. Jednocześnie w naszym kraju istnieje kilkanaście cementowni, które eksploatują piece pracujące w temperaturze ok. 1400 oC. Jest to temperatura umożliwiająca rozłożenie praktycznie wszystkich substancji i związków chemicznych. Oznacza to skuteczną i absolutną likwidację wszelkich odpadów oraz wbudowanie ich w strukturę krystaliczną klinkieru, szczególnie metali ciężkich. Wszystko to powoduje, że w piecach cementowych można unieszkodliwiać skutecznie prawie wszystkie odpady organiczne (po ich uprzed-nim przygotowaniu) oraz nieorganiczne zawierające metale ciężkie.Polskie cementownie produkują rocznie ok. 10-16 mln ton cementu, co przy 1,5% dodatku odpadów umożliwia przynajmniej teoretycznie unieszkodliwienie tą metodą ok.150 tysięcy ton odpadów na rok.

• Cegielnie- mogą wykorzystywać odpady przemysłowe w bardzo ograniczonym zakresie. Temperatury wypalania cegieł wynoszą około 900 oC i są niewystarczające do skutecznego likwidowania większości odpadów. W ubiegłych latach były podejmowane liczne próby wbudowywania w cegłę i wyroby ceramiczne odpadów pogalwanicznych. Metoda ta nie przyniosła spodziewanych rezultatów gdyż metale te były zbyt łatwo wypłukiwane z wyrobów przez wodę.
Jedynie wyroby ceramiczne, takie jak szkło i porcelana mogą skutecznie wiązać metale ciężkie gdyż są wytapiane i wypalane w temperaturach nawet do 1500 stopni C. Jednakże z uwagi na walory estetyczne tych wyrobów dodatek do nich odpadów jest praktycznie niemożliwy. W unieszkodliwianiu innych odpadów np. zawierających związki organiczne metody te nie znalazły zastosowania.

• Spalarnie- istnieją w Polsce nieliczne spalarnie odpadów innych niż niebezpieczne. Koszty spalania w takich spalarniach nie są duże. Metoda ogranicza  się jedynie do niektórych grup odpadów, które w procesie spalania nie wytwarzają dioksyn. Spalarnię odpadów niebezpiecznych występują jeszcze rzadziej.

• Stosujących recykling- w Polsce niektóre zakłady prowadzą ograniczony recykling w odniesieniu do odpadów zawierających drogie minerały lub metale i to pod własne potrzeby. Usługi w tym zakresie są bardzo nieliczne. Jako przykład można podać Spółkę MAYA, która odbiera zużyte źródła światła i odzyskuje z nich rtęć oraz luminofory. Istnieje też kilka firm odzyskujących z materiałów fotograficznych srebro.

• Zakłady przetwórstwa i przetwarzania odpadów- w tym zakresie działalności istnieje wiele zakładów stosujących różne metody postępowania z odpadami. Można oszacować, że takich zakładów jest kilkadziesiąt. Wiele z nich prowadzi bardzo ograniczoną działalność dotyczącą jednego lub kilku różnych odpadów lub też prowadzących działalność tylko dla jednego macierzystego zakładu jako spółka stowarzyszona. Każda z tych firm realizuje swoje własne koncepcje postępowania.

• Odbiór ostateczny- możliwości aktualnie istniejących odbiorców odpadów są duże. Można je oszacować na setki tysięcy ton rocznie. Jednakże zaniedbania w zakresie racjonalnego rozwijania gospodarki odpadami w Polsce, powodują że możliwości te są tylko potencjalne.
Od kilku lat rozważa się w Polsce, możliwości wykorzystania do unieszkodliwiania niektórych grup odpadów cementowni. Zakłady te niechętnie współpracują przy unieszkodliwianiu odpadów ponieważ polskie prawo w tym zakresie odpadów nie odpowiada normom i zasadom obowiązującym w UE. Innym hamującym czynnikiem jest skala dostaw odpadów i ich forma. Cementownie skłonne byłyby przyjmować odpady ale w dużych ilościach i jednorodne. Wynika to z konieczności utrzymywania stałych parametrów pracy pieca. Jedynie duże zakłady przetwórstwa odpadów przemysłowych mogą być w przyszłości partnerami dla cementowni. 

• Huty:

-szkła- mogą potencjalnie wykorzystywać odpady zawierające krzemiany, węglany oraz tlenki i sole żelaza, miedzi, niklu, kobaltu. Wynika to z faktu, że są to podstawowe surowce stosowane przy produkcji szkła. Jednakże z uwagi na walory estetyczne wyrobów szklanych ich przezroczystość i jednorodność, dodatek do nich odpadów jest praktycznie niemożliwy.

-stali- w praktyce wykorzystują odpady stali i żelaza ale w tym przypadku odpady te są traktowane jako surowce wtórne. W zakresie innych odpadów nie stanowią wykorzystania pieców typu martenowskiego do likwidacji odpadów. Metoda ta polega na podawaniu odpadów na stopioną warstwę żelaza. W procesie tym zachodzi w bardzo wysokiej temperaturze szereg procesów w wyniku których związki organiczne ulegają spaleniu a pozostałości nieorganiczne przechodzą do żużla lub rozpuszczają się w stali. Wadą metody jest generowanie odpadowego żużla i duża energochłonność.

-metali kolorowych- w praktyce wykorzystują rudy i surowce wtórne zawierające metale kolorowe. W zakresie odpadów nie stanowią potencjalnych zakładów unieszkodliwiania.

7. Akty prawne regulujące zasady pracy składowisk odpadów:

- ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska /Dz. U. Nr 62 poz.627 z późniejszymi zmianami /,

- ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach /Dz. U. Nr 62 poz.628 z późniejszymi zmianami /,

- ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych /Dz. U. Nr 63 poz. 638 z późniejszymi zmianami /,

- ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej /Dz. U. Nr 63 poz. 639 z późniejszymi zmianami /,

- ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach /Dz. U. Nr 132 poz. 622 z późniejszymi zmianami/,

- ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o wprowadzeniu ustawy . Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw /Dz. U. Nr 100 poz. 1085 z późniejszymi zmianami /.

II. CZĘŚĆ OBLICZENIOWA:

Dane projektowe:

-          Liczba mieszkańców:

Miasta - 65000 LM

Wsie – 25000 LM

-          % mieszkańców objętych wywozem ( miasta i wsie) MOW - 80%

1.     Bilansu odpadów:

1.1.  Liczba mieszkańców w roku bazowym LMt :

...