UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI
WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ I ŚRODOWISKA
INŻYNIERIA ŚRODOWISKA
PROJEKT NR 1.:
GOSPODARKA ODPADAMI KOMUNALNYMI
PROJEKT SKŁADOWISKA ODPADÓW
Wykonała:
Iwona Śpiewak
gr. 46B
1. ZAKRES OPACOWANIA:
Zakres opracowania stanowi projekt składowiska odpadów komunalnych wraz z kompostownią.
2. DANE OGÓLNE:
Przedmiotem inwestycji jest kompleks składowiska odpadów komunalnych oraz kompostowni.
Kompleks projektowany jest dla miasta o liczbie mieszkańców wynoszącej 38777, oraz wsi o liczbie mieszkańców wynoszącej 4333. Zakładany okres użytkowania składowiska wynosi 10 lat, czyli do roku 2014. Składowisko wraz z kompostownią leżą na zachód od najbliższych terenów zamieszkałych, w odległości minimum 500 [m] – takie usytuowanie zapewnia, iż najczęściej wiejące wiatry zachodnie nie kierują powietrza znad składowiska na tereny mieszkalne. Przewidywana wielkość powierzchni zajmowanej przez zespół obiektów wynosi 57025,68 [m2]; zróżnicowanie wysokościowe zajmowanego terenu wynosi 8,00 [m]. Projektowana inwestycja leży na terenie umożliwiającym jej realizację, spełniającym wszystkie warunki lokalizacji składowiska wymienione w punkcie 4. Zagospodarowanie odpadów, w podpunkcie 4.3. dotyczącym składowania odpadów.
3. CHARAKTERYSTYKA ODPADÓW KOMUNALNYCH:
Odpady to każda substancja lub przedmiot, którego posiadacz pozbywa się, zamierza się pozbyć lub do pozbycia którego jest zobowiązany.
Przez odpady komunalne rozumie się stałe i ciekłe odpady powstające w gospodarstwach domowych, w obiektach użyteczności publicznej i obsługi ludności, w tym nieczystości gromadzone w zbiornikach bezodpływowych, porzucone wraki pojazdów mechanicznych oraz odpady uliczne, z wyjątkiem odpadów niebezpiecznych z zakładów opieki zdrowotnej i weterynaryjnych.
Odpady klasyfikuje się w zależności od źródła ich powstawania, dzieląc je na 20 grup. Odpady komunalne stanowią grupę dwudziestą (Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001r. w sprawie katalogu odpadów).
3.1. Główne rodzaje odpadów komunalnych:
Skład i ilość odpadów komunalnych są złożone, zmienne w czasie i uzależnione od wielu czynników, tj.
- poziom życia i stopień rozwoju gospodarczego (dynamika powstawania odpadów jest ściśle związana z tempem rozwoju gospodarczego rzutującego na tempo wzrostu wskaźnika jednostkowego spożycia z indywidualnych dochodów ludności)
- wielkość miejscowości, struktura zabudowy, infrastruktura komunalna i usługowa oraz funkcja jednostko osadniczej (intensywność powstawania odpadów maleje liniowo od intensywnej zabudowy miejskiej z centralnymi obszarami obsługi i osiedlami mieszkaniowymi poprzez dzielnice peryferyjne o zabudowie rozluźnionej, aż po otwarte tereny wiejskie)
- przyzwyczajeń ludności (styl życia i gospodarowania odzwierciedla się marnotrawstwem lub gospodarnością, modelem konsumpcji, organizacją żywienia i skutecznością zbiórki selektywnej)
- wyposażenia mieszkań
- pory roku
Z powyższych względów określenie dokładnych danych o ilości i składzie oraz właściwościach odpadów jest możliwe jedynie na podstawie systemowych badań w pełnym cyklu całorocznym.
Z uwagi na skład, właściwości technologiczne, stopień szkodliwości dla środowiska oraz miejsce ich powstawania wyróżnia się następujące grupy odpadów komunalnych:
3.1.1. Odpady użytkowe podatne na procesy segregacji:
Odpadami użytkowymi wykorzystywanymi jako surowiec przetwarzany wtórnie są: makulatura, stłuczka szklana, tworzywa sztuczne, metale. Ilość tej grupy odpadów systematycznie rośnie zarówno na terenach wiejskich jak i miejskich.
MAKULATURA: może być wykorzystywana jako surowiec wielokrotnie, ale po kilku nawrotach (5 lub 6) włókna celulozowe stają się tak krótkie, iż makulatura sama staje się odpadem. Makulatura nadaje się do produkcji tylko gorszej jakości papieru. Zbierana jest do pojemników do selektywnej zbiórki i w takiej postaci zawiera 5,9-17,4% zanieczyszczeń. W makulaturze papier gazetowy stanowi ok. 40%, karton ok. 30%, kolorowy papier gazetowy ok. 15%. Recykling 1 tony makulatury zaoszczędza 2,3-7,0 [m3] miejsca na składowisku, 26 [m3] wody, 1500 litrów ropy. Użycie makulatury zamiast surowców pierwotnych zmniejsza zużycie energii o 75%, emisję zanieczyszczeń do atmosfery o 74%, ilość ścieków przemysłowych o 35%.
TWORZYWA SZTUCZNE: występujące w odpadach to PE, PP, PCV, polistyren, PET(traftalen polietylenu). Z tworzyw sztucznych najpraktyczniejsze do odzyskania są butelki z PET, wyroby kształtowe z PP i PE. Tworzywa sztuczne mogą być wykorzystywane ponownie przy użyciu dwóch metod:
- produkcji granulatu
- depolimeryzacji
W przypadku metody z granulatem surowce muszą być bardzo czyste; w przypadku depolimeryzacji dbałość o dokładną czystość surowca nie jest konieczna, lecz temu procesowi nie każde tworzywo sztuczne można poddać. Sam proces oczyszczania surowca jest bardzo kosztowny. Granulat jest wykorzystywany do produkcji elementów tworzywowych niskiej jakości.
Tworzywa sztuczne są zanieczyszczone w 8-40%; głównym zanieczyszczeniem jest makulatura. Zbierane selektywnie tworzywa sztuczne mogą zawierać jedynie zanieczyszczenia, które łatwo da się oddzielić przez płukanie wodą, zaś ich zawartość nie powinna przekraczać 3% wagowo ( w przypadku folii z PP i PE może sięgać 10%).
STŁUCZKA SZKLANA: może być wykorzystywana wielokrotnie do ponownego wytworzenia szkła użytkowego. Nowoczesna produkcja opakowań szklanych jest prawie bezodpadowa, stąd huty poszukują stłuczki szklanej powstałej poza procesem produkcji tzw. stłuczki pokonsumpcyjnej po recyklingu. Wprowadzenie stłuczki szklanej do ponownego przetopienia szkła przynosi wiele zalet. Pozwala zaoszczędzić na każdej tonie: 1,2 tony surowców (w tym 0,8 tony piasku szklarskiego, 0,25 tony węglanu sodu, 0,15 tony mączki wapiennej, 0,33 energii cieplnej. Ponowne przetapianie szkła nie niszczy pieców do wytopu oraz zmniejsza emisję dwutlenku węgla, dwutlenku siarki, chlorków i pyłów do atmosfery. Do produkcji szkła można stosować surowiec zawierający do 95% stłuczki. Stłuczka zbierana selektywnie zawiera 3-11% zanieczyszczeń. Stłuczka do ponownego wykorzystania nie może zawierać:
- zanieczyszczeń organicznych, w ilości nie większej niż 500 [g] na tonę stłuczki
- piasku, porcelany, kamieni, w ilości nie większej niż 50 [g] na tonę stłuczki
- metali, w ilości nie większej niż 5 [g] na tonę stłuczki
3.1.2. Odpady użytkowe podatne na procesy biodegradacji:
Odpady organiczne (biomasa) to odpady, które podlegają procesowi tlenowego lub beztlenowego rozkładu przy udziale mikroorganizmów. Biomasa to głównie odpady spożywcze oraz pochodzenia roślinnego. Oprócz komunalnych organicznych na składowiska trafia cała masa innych odpadów organicznych tzw. zielonych.
Do odpadów podatnych na procesy biodegradacji zalicza się również osady ściekowe.
BIOODPADY: wytwarzane są głównie w gospodarstwach domowych w ilości około 90-100 [kg/mieszk.]. Odpady spożywcze powinny być wydzielone z masy odpadów komunalnych i wspólnie z innymi odpadami podatnymi na rozkład biologiczny, poddawane kontrolowanym procesom przekształceń biochemicznych np. podczas kompostowania.
Odzysk bioodpadów może następować poprzez:
- selektywne zbieranie
- wydzielanie tych odpadów w sposób mechaniczny w zakładach komunalnych
- zbieranie tych odpadów do worków z tworzyw sztucznych lub specjalnych pojemników na bioodpady
Bioodpadów nie można zbierać do metalowych pojemników, gdyż zawierają dużą ilość wody, która z czasem przekształca się w odcieki silnie korozyjne.
ODPADY ZIELONE: to przede wszystkim:
- masy roślinności niedrzewnej
- listowie drzew i gałęzie z zabiegów pielęgnacyjnych
- odpady drewna i wyrobów drzewnych z zakładów przerobu drewna
- odpady łęciny roślinne z pól i zepsute płody rolne z gospodarstw rolnych
Są dwa podstawowe systemy zbierania odpadów zielonych: 1) dowóz do Centrali Punktów Gromadzenia CPG; 2) metoda zbierania „do krawężnika”, polegająca na zbiórce odpadów zielonych do worków i wystawianiu ich przez mieszkańców przy krawężniku.
OSADY ŚCIEKOWE: osady ściekowe powstające na oczyszczalni muszą być przetworzone na nieszkodliwe produkty końcowe przed ich składowaniem. Mimo, że osady ściekowe nie są zaliczane do odpadów niebezpiecznych, to ze względu na swoje właściwości i możliwość powodowania zagrożenie higieniczno-sanitarnego wymagają starannego unieszkodliwienia. Składowanie osadów ściekowych jest w Polsce najbardziej rozpowszechnioną farmą ich ostatecznego zagospodarowania. Osady ściekowe stanowią również dobry materiał do kompostowania.
3.1.3. Odpady pozostałe: do tego rodzaju odpadów zalicza się:
ODPADY POZOSTAŁE: odpady, dla których recykling jest nieuzasadniony technologicznie i ekonomicznie. Udział tej grupy jest nieduży i wynosi około 6-8%.
ODPADY WIELKOGABARYTOWE: to odpady, które nie mieszczą się w standardowych pojemnikach na odpady. Odpady wielkogabarytowe, jak zużyte meble, sprzęt gospodarstwa domowego, zużyty sprzęt elektroniczny, opakowania przestrzenne itp. Stanowią one 5-10% masy odpadów komunalnych.
ZMIOTKI ULICZNE: doktórach zalicza się odpady uliczne z koszy, zmiotki, odpady z placów targowych; stanowią około 5-7% odpadów komunalnych.
ODPADY BUDOWLANE: obejmują wszystkie odpady powstające w budownictwie, w tym masy ziemne, gruz budowlany, gruz drogowy oraz odpady na placu budowy. Średni skład odpadów budowlanych obejmuje: cegły, beton, tworzywa sztuczne, składniki bitumiczne, drewno, metale, piasek. 35% odpadów budowlanych po rozdrobnieniu stanowi gruz gruby, który wykorzystuje się na cele budowlane jako kruszywo. 30% stanowi frakcja drobna nie mająca dużego znaczenia budowlanego, ale może być wykorzystywana jako warstwa mineralna przykrywająca warstwy odpadów na wysypiskach. Pozostała część nie nadaje się do ponownego wykorzystania i musi trafić na składowisko jako odpad.
3.1.4. Odpady problemowe:
to część odpadów komunalnych obciążonych substancjami szkodliwymi. Pod nazwą odpadów problemowych uwzględnia się zatem wszystkie odpady niebezpieczne, powstające w małych ilościach w gospodarstwach domowych lub małych zakładach rzemieślniczych, pozostałych przedsiębiorstwach lub inwestycjach publicznych, których ilość u danego wytwórcy nie przekracza 500[kg]. Odpady te stanowią zagrożenie życia dla zdrowia człowieka i są niebezpieczne dla środowiska, gruntu i powietrza. Mobilny system zbiórki odpadów niebezpiecznych polega na podstawieniu pojazdu zbierającego te odpady w określonym terminie, w znanym i łatwoosiągalnym miejscu przez użytkownika.
Mimo, iż ilość tego rodzaju odpadów nie przekracza 3% masowych odpadów komunalnych, to odpady te mają znaczący wpływ na środowisko. Odpady niebezpieczne powinny być wyselekcjonowane z odpadów komunalnych, wykorzystywane lub unieszkodliwiane i składowane ostatecznie na specjalnych składowiskach odpadów niebezpiecznych lub o ile jest to możliwe, mogą być składowane na wydzielonych częściach innych składowisk.
4. ZAGOSPODAROWANIE ODPADÓW:
Prowadzenie gospodarki odpadowej wymaga wprowadzenia klasyfikacji odpadów, mającej na celu stworzenie możliwości uporządkowanego postępowania z odpadami. Na prawidłowe postępowanie z odpadami składa się ich bezpieczne dla środowiska wykorzystanie oraz postępowanie w celu ich unieszkodliwienia.
Projektowany układ zagospodarowania odpadów przewiduje powstawanie następujących odpadów komunalnych:
- dla wsi:
tworzywa sztuczne
stłuczka szklana
bioodpady
odpady pozostałe
zmiotki uliczne
odpady wielkogabarytowe
odpady budowlane
osady ściekowe
- dla miasta:
makulatura
odpady zielone
Do podstawowych metod postępowania z odpadami komunalnymi należą: segregacja, kompostowanie i składowanie.
SEGREGACJI podlega: makulatura
Do KOMPOSTOWANIA przeznacza się: bioodpady odpady zielone
SKŁADOWANIU podlegają: zmiotki uliczne
System gospodarki odpadami powinien zatem obejmować:
- selektywną zbiórkę odpadów wykorzystywanych jako surowce wtórne
- selektywne gromadzenie odpadów organicznych przeznaczonych do przetwarzania na
kompost
- selektywne gromadzenie odpadów niebezpiecznych przeznaczonych do specjalnego unieszkodliwiania
- składowanie na wysypiskach odpadów obojętnych po wyselekcjonowaniu użytecznych składników
4.1. Segregacja:
Recykling opiera się na segregacji odpadów i odzysku wielu cennych surowców, które można zawrócić do procesów produkcyjnych w celu ich ponownego wykorzystania. Do prawidłowej realizacji segregacji odpadów jako surowców wtórnych nieodzowne jest przyjęcie odpowiedniego programu segregacji odpadów dostosowanego do warunków lokalnych. Warunki wykorzystania surowców wtórnych reguluje rynek. Selektywne zbieranie odpadów powinno się już odbywać u producenta, czyli w gospodarstwie domowym – nosi to nazwę segregacji pierwotnej. Odpady są zbierane do oddzielnych, specjalnie przeznaczonych pojemników lub worków. Odbiorem wyselekcjonowanych surowców wtórnych i pozostałych odpadów zajmują się wyspecjalizowane przedsiębiorstwa posiadające zezwolenie na świadczenie tego rodzaju usług.
Segregacja wtórna (sortowanie odpadów) polega na ręcznej lub mechanicznej selekcji składników użytecznych z odpadów komunalnych. Odpady są zbierane do wspólnego pojemnika, a następnie przewożone do zakładu sortowania odpadów. W przypadku ręcznej selekcji, użyteczne składniki są wybierane spośród odpadów podawanych na taśmie sortowniczej. W przypadku sortowni mechanicznej rozdzielenie jest dokonywane w specjalnych urządzeniach – do selekcji wykorzystuje się zróżnicowanie własności fizyko-chemicznych poszczególnych składników odpadów. Najczęściej stosowane układy technologiczne oparte są na wstępnym rozdrobnieniu odpadów. Odpady po separatorze magnetycznym złomu żelaznego oraz separatorach metali nieżelaznych są rozdrabniane w rozdrabniarce, następnie podawane są przenośnikiem taśmowym pod separator powietrzny, w którym strumień powietrza rozdziela lekkie frakcje, tj. papier i tworzywa sztuczne, od ciężkich zanieczyszczeń mineralnych i organicznych. Lekkie frakcje są oddzielane w cyklonie i formowane w bele po sprasowaniu. Pozostały materiał jest kierowany do przesiewacza bębnowego.
Wydzielone w procesie surowce wtórne są wykorzystywane ponownie w procesach produkcyjnych. System sortowania mechanicznego poza wyższymi kosztami inwestycyjnymi i kosztami utrzymania urządzenia, powoduje zanieczyszczenie odzyskiwanych surowców wtórnych, co pociąga za sobą konieczność oczyszczania surowców przed dalszą przeróbką.
Podstawową korzyścią wynikającą z segregacji odpadów jest zmniejszenie ilości odpadów kierowanych do składowania.
Segregacja odpadów powinna obejmować odpady niebezpieczne. Odpady niebezpieczne powinny być wyselekcjonowane z odpadów komunalnych, wykorzystywane lub unieszkodliwiane i składowane ostatecznie na specjalnych składowiskach odpadów niebezpiecznych lub o ile jest to możliwe, mogą być składowane na wydzielonych częściach innych składowisk.
4.2. Kompostowanie:
Kompostowanie polega na wyodrębnieniu ze strumienia odpadów substancji organicznej pochodzenia roślinnego i zwierzęcego tzw. biomasy, i poddaniu jej procesom biochemicznym, chemicznym i fizycznym prowadzącym do wykorzystania naturalnych procesów rozkładu substancji organicznych przy udziale mikroorganizmów. Korzyści płynące z stosowania biologicznego unieszkodliwiania odpadów to:
- zmniejszenie objętości odpadów ( w zależności od długości trwania procesu) o ponad 30%
- eliminacja w wyniku kompostowania niekorzystnych procesów zachodzących...
wojtekklimczak1