41_44.pdf

Akwizycja danych przez Ethernet − zdalny moduł pomiarowy

P R O J E K T Y

Akwizycja danych

przez Ethernet

Zdalny moduł pomiarowy,

część 2

W†drugiej czÍúci artyku³u

przedstawiamy trudniejsz¹ dla

elektronikÛw czÍúÊ systemu

zdalnej akwizycji danych -

programowanie sieciowe.

Rekomendacje :

prezentujemy system

pomiarowy o†ogromnych

walorach poznawczych - autor

zintegrowa³ w†nim bowiem

zaawansowany system pomiaru

temperatury i†jednoczeúnie

pokaza³, w†jaki sposÛb

wyniki pomiarÛw udostÍpniÊ

za pomoc¹ Ethernetu.

Oprogramowanie

wspÛ³pracuj¹ce ze

zdalnym termometrem

Poniøsze opisy dotycz¹ Win-

dows 98SE - instalacje pod 2000/

NT/XP bÍd¹ wymaga³y zastosowa-

nia instrukcji dostarczanych ra-

zem z†pakietami.

tania przez inn¹ aplikacjÍ bez

wychodzenia z†programu,

- wyúwietla informacyjn¹ ikonÍ

w†obszarze podajnika ( tray ) -

w†opisie ( hint ) ikony moøna

odczytaÊ ostatni¹ wartoúÊ tem-

peratury.

Przy tym odczycie nie jest

potrzebny øaden interfejs ekrano-

wy - wyúwietlamy zatem (komen-

d¹ w†kontekstowym menu ikony)

tylko proste okienko dialogowe

wyboru i†czasowego wy³¹czenia

portu szeregowego.

Do obs³ugi portu szeregowego

z†pod³¹czonym poprzez adapter op-

toizolacyjny uk³adem modemu sie-

ciowego ST7537 s³uøy komponent

TRsPort . Natomiast komunikacjÍ

z†baz¹ danych umoøliwia modu³

mysql.pas dostarczaj¹cy funkcje

API MySQL pozwalaj¹ce na bez-

poúrednie odwo³ania do bazy. Del-

phi w†wersji Personal Edition nie

posiada (w odrÛønieniu od edycji

profesjonalnych) øadnych kompo-

nentÛw wspomagaj¹cych progra-

mowanie bazodanowe - jednak

w†naszym zastosowaniu (gdy uøy-

Program komunikacyjny

PT1000.EXE

Program komunikacyjny (napi-

sany w†bezp³atnym Delphi 6†PE -

kody ürÛd³owe s¹ dostÍpne w†ma-

teria³ach pomocniczych na p³ycie

CD-EP7/2003) realizuje nastÍpuj¹-

ce zadania:

- wysy³a co pewien czas zapyta-

nie do oddalonego termometru,

- wykrywa i†sygnalizuje brak od-

powiedzi,

- prawid³ow¹ odpowiedü dekoduje

i†otrzyman¹ wartoúÊ temperatury

zapisuje wraz z†czasem wykona-

nia pomiaru do tabeli MySql,

- pozwala na wybÛr uøywanego

portu szeregowego,

- pozwala na okresowe wy³¹cze-

nie portu w†celu jego wykorzys-

Elektronika Praktyczna 7/2003

Akwizycja danych przez Ethernet − zdalny moduł pomiarowy

wamy tylko niewielkiej liczby da-

nych) nie jest to przeszkod¹, gdyø

funkcje API MySQL s¹ w†zupe³-

noúci wystarczaj¹ce. Wszystkie

szczegÛ³y zainteresowani znajd¹

w†kodzie ürÛd³owym.

Nasza ma³a baza nazywa siÍ Po-

goda i†zawiera tylko jedn¹ tabelÍ

meteo z†polami:

- Czas typu DATETIME,

- Tempout typu FLOAT.

Moøemy oczywiúcie uøyÊ in-

nych nazw, ale musi byÊ zacho-

wana zgodnoúÊ z†kodem odwo³aÒ

do bazy w† PT1000.EXE .

Ostatnim zabiegiem koniecz-

nym do w³aúciwej wspÛ³pracy

programÛw jest udostÍpnienie bib-

lioteki Libmysql.dll zawieraj¹cej

funkcje API i†dostarczonej razem

z†pakietem w†podkatalogu

[lib\opt] . Kopiujemy j¹ albo do

foldera z†plikiem PT1000.EXE , al-

bo - lepiej - do domyúlnego

foldera [windows\system] .

Instalacja us³ugi jest wykony-

wana w†konsoli DOS-owej komen-

d¹ apache -i -n nazwa_uslugi . Po

wykonaniu znajdziemy odpowied-

ni wpis w†rejestrze HKEY_LO-

CAL_MACHINE/Software/Micro-

soft/Windows/CurrentVersion/Run-

Services .

Pod W9x zalety us³ugi s¹ ogra-

niczone - sprowadzaj¹ siÍ prak-

tycznie do ukrycia procesu przed

uøytkownikiem. PracÍ us³ugi mo-

øemy jednak nadal w†razie potrze-

by kontrolowaÊ komendami kon-

solowymi apache -n nazwa_uslugi

-k start/restart/stop/shutdown, co

moøe byÊ przydatne np. przy

zmianach konfiguracji.

Jeúli chcemy umieúciÊ nasz¹

witrynÍ w†miejscu odpowiedniej-

szym niø domyúlne [htdocs] , za-

k³adamy oddzielny folder, np.

c:\webroot , w†ktÛrym umieszcza-

my kod w³asnej strony powitalnej

jako plik index.html (jest to do-

myúlny plik otwierany przez prze-

gl¹darkÍ po po³¹czeniu siÍ z†wit-

ryn¹). Wtedy jednak musimy

w†konfiguracji httpd.conf zaktuali-

zowaÊ wpis DocumentRoot (w na-

szym przypadku DocumentRoot

ìc:/webrootî - uwaga na uniksowy

slash) i†zaraz potem ustawiÊ dla

naszego foldera uprawnienia do-

stÍpu (sekcja Directory ìc:/webrootî

>.....< /Directory >, zawartoúÊ moøe-

my pozostawiÊ domyúln¹).

Naleøy zaznaczyÊ, øe Apache'a

nie naleøy uøywaÊ pod W9x jako

serwera internetowego. Te syste-

my zupe³nie siÍ do tego nie

nadaj¹ ze wzglÍdu na brak zabez-

pieczeÒ i†nisk¹ stabilnoúÊ. Nato-

miast z†powodzeniem moøna wy-

konywaÊ rozmaite testy w†ma³ych

bezpiecznych sieciach, domowej

lub niewielkiej firmowej (jak

w†prezentowanym przyk³adzie).

Serwer bazodanowy

MySQL

Aby PT1000.EXE mÛg³ wyko-

nywaÊ zapisy do tabeli, musimy

mieÊ uruchomiony serwer MySQL

udostÍpniaj¹cy swoje funkcje.

Przez d³ugi czas zarÛwno MySQL,

jak i†Apache by³y praktycznie do-

men¹ uøytkownikÛw Linuksa. Te-

raz sytuacja radykalnie siÍ zmie-

ni³a - bez problemu moøemy

stosowaÊ te znakomite i†bezp³atne

narzÍdzia rÛwnieø w†úrodowisku

Windows. Na firmowej stronie

MySQL znajdziemy gotowy

ìokienkowyî instalator, ktÛry

praktycznie samodzielnie umieúci

serwer na naszym dysku. W†fol-

derze [docs] znajdziemy teø pe³n¹

dokumentacjÍ, ktÛra pozwoli na

wyjaúnienie wszelkich niejasnoú-

ci. Przed uruchomieniem serwera

naleøy sprawdziÊ, czy w†naszej

maszynie mamy zainstalowany

protokÛ³ TCP/IP (dotyczy to tylko

komputerÛw bez dostÍpu do In-

ternetu). W†razie potrzeby w†ok-

nie konfiguracji otoczenia siecio-

wego dodajemy protokÛ³. Do kon-

troli nad serwerem najlepiej uøyÊ

dostarczonego razem z†pakietem

programu winmysqladmin.exe (w

folderze [bin] ), ktÛry oprÛcz wielu

uøytkowych informacji oferuje tak-

øe sprawne uruchamianie i†zatrzy-

mywanie, przygotowanie i†edycjÍ

pliku startowego. ini oraz umiesz-

czenie wpisu w†menu Autostart .

Po udanym zainstalowaniu

i†uruchomieniu serwera przygoto-

wujemy niewielk¹ bazÍ danych,

w†ktÛrej bÍd¹ przechowywane in-

formacje przekazywane przez

PT1000.EXE . Do tego celu moøe-

my uøyÊ dowolnego klienta

MySQL - nawet najprostszego kon-

solowego mysql.exe dostarczanego

z†pakietem, ktÛry jednak wymaga

znajomoúci sk³adni poleceÒ SQL.

Warto wiÍc wyszukaÊ w†sieci ja-

kieú dogodniejsze narzÍdzie - bar-

dzo sympatyczny w†uøyciu jest

m.in. klient phpMyAdmin ze stro-

ny http://www.phpwizard.net/pro-

jects/phpMyAdmin , ktÛry jednak

wymaga uruchomienia najpierw

serwera http z†nastÍpnego punktu.

Serwer http Apache

Apache rÛwnieø oferuje na

firmowej stronie gotowy instalator

dla Windows. Mamy obecnie do

wyboru najnowsz¹ wersjÍ serii

2†oraz starsz¹ 1.3.27. W†naszym

przyk³adzie uøyta zosta³a starsza

wersja - w†zupe³noúci wystarcza-

j¹ca dla bardzo niewielkich wy-

magaÒ testowego uk³adu. Po in-

stalacji mamy od razu serwer

wstÍpnie skonfigurowany, ze stro-

n¹ startow¹ witryny ustawion¹ na

folder [htdocs] oraz z†u³atwiaj¹cy-

mi pracÍ wpisami do Menu Start.

WstÍpnie uruchamiamy serwer ja-

ko aplikacjÍ konsolow¹ (z pozycji

menu Start>Programy>Apa-

che>Start Apache in Console ).

Jeúli teraz w†przegl¹darce WWW

wpiszemy adres localhost (albo

ìcyfrowoî http://127.0.0.1), po-

winna siÍ otworzyÊ powitalna

strona Apache. PracÍ Apache'a

w†konsoli koÒczymy sekwencj¹

ctrl+c .

Jeúli chcemy, aby serwer star-

towa³ samoczynnie razem z†syste-

mem, mamy do wyboru dwie

moøliwoúci:

1.UmieúciÊ skrÛt w†folderze Auto-

start , co jest o†tyle niewygodne,

øe przy wy³¹czaniu systemu

trzeba konsolÍ Apache'a rÍcznie

zamykaÊ.

2.ZainstalowaÊ Apache'a jako

us³ugÍ ( service ). W†domowych

Windows 9x opcja ta ma cha-

rakter eksperymentalny i†dzia³a-

nie nie jest gwarantowane.

W†testowym uk³adzie uda³o siÍ

uruchomiÊ w†ten sposÛb wersjÍ

1.3.22 pod W98SE, ale wersja

2.0 juø odmawia³a wspÛ³pracy.

PHP4

JÍzyk php s³uøy do pisania

skryptÛw wykonywanych po stro-

nie serwera http. Ze wzglÍdu na

swoje zalety i†przystÍpnoúÊ (wy-

nikaj¹c¹ z†przejÍcia wielu elemen-

tÛw C) zdoby³ szerokie uznanie

i†szybko siÍ rozpowszechni³. Oczy-

wiúcie serwer musi byÊ wyposa-

øony w†oprogramowanie wyko-

nawcze dla skryptÛw. WspÛ³praca

Apache'a z†PHP moøe siÍ odby-

waÊ w†dwojaki sposÛb:

- tak jak w†przypadku skryptÛw

CGI modu³ wykonawczy php.exe

Elektronika Praktyczna 7/2003

Akwizycja danych przez Ethernet − zdalny moduł pomiarowy

Rys. 8 . Wygląd testowej strony w oknie przeglądarki WWW

LoadModule php4_module c:/

php/sapi/php4apache.dll Ad-

dModule mod_php4.c

- informujemy serwer, ktÛre pliki

powinny byÊ poddane ìobrÛbceî

PHP - znajdujemy i†odkomento-

wujemy liniÍ (ew. dopisujemy

jeúli brak):

AddType application/x-httpd-

php.php.phtml

(tylko w†plikach z†podanymi roz-

szerzeniami bÍd¹ wykonywane

skrypty, moøemy do swoich tes-

tÛw dodaÊ teø dla uproszcze-

nia. html - w†normalnej pracy

serwera jest to b³¹d, gdyø po-

woduje stratÍ czasu na analizÍ

plikÛw z†za³oøenia bez skryptÛw,

natomiast przy prÛbach umoøli-

wi dopisywanie skryptÛw do

istniej¹cego kodu html bez zmia-

ny rozszerzeÒ plikÛw na . php ).

Jeøeli Apache by³ uruchomio-

ny, musimy go zatrzymaÊ. Ponow-

ne uruchomienie w†konsoli po-

winno powiadomiÊ nas o†prawid-

³owym skonfigurowaniu (np. Apa-

che/1.3.22 (Win32) PHP/4.1.0 run-

ning... ). Jeúli serwer ìnie przyj¹³î

PHP, musimy sprawdziÊ wszystko

jeszcze raz i†ewentualnie zajrzeÊ

jest traktowany jako zewnÍtrzny

program i†uruchamiany oddziel-

nie dla kaødego pliku,

- php moøe byÊ zintegrowane

z†Apache'em poprzez dynamicz-

nie ³adowan¹ bibliotekÍ funkcji

( php4ts.dll ), co znacznie przy-

úpiesza wykonywanie programu.

Gotowy instalator dla Win-

dows konfiguruje wszystko tylko

dla pierwszego przypadku. Dlate-

go wykonujemy instalacjÍ oraz

konfiguracjÍ rÍcznie:

- plik zip z†pakietem php rozpa-

kowujemy do wybranego folde-

ru, np. c:\php ,

- do folderu [Windows\System]

kopiujemy potrzebne biblioteki:

g³Ûwn¹ php4ts.dll , odpowiadaj¹-

c¹ za wspÛ³pracÍ z†Apache'em

php4apache.dll z†podkatalogu

[sapi] oraz biblioteki wbudowa-

nych rozszerzeÒ z†podkatalogu

[dll] (jeúli jakieú biblioteki juø

s¹, to nadpisujemy je nowymi

tylko wtedy, gdy coú nie zechce

funkcjonowaÊ - kaødorazowo

wykonuj¹c przed zmian¹ kopiÍ

zapasow¹ poprzedniej wersji),

- do folderu [Windows] kopiuje-

my plik php.ini-dist jako

php.ini ,

-w† php.ini (sekcja Path and di-

rectories ) dopisujemy úcieøki do

naszego foldera ze stron¹ WWW

( doc_root = ìc:/webrootî ) oraz

do foldera z†bibliotekami dodat-

kowych rozszerzeÒ php ( exten-

sion_dir = ìc:/php/extensionsî ).

Teraz dodatkowo musimy poin-

formowaÊ Apache'a o†moøliwoúci

korzystania z†php. Wykonujemy

to, edytuj¹c plik httpd.conf :

- dopisujemy (moøna na koÒcu)

instrukcje ³adowania modu³u:

List. 1. Listing opisu przykładowej strony w języku HTML

<HTML>

<HEAD>

</HEAD>

<TD WIDTH="230"

align="center"

bgcolor="silver">Czas ostatniego pomiaru</TD>

<TD WIDTH="230"

align="center"

bgcolor="lime">

$link = mysql_connect("localhost","root","") or die("Wrong");

mysql_select_db("Pogoda");

$query = "SELECT * FROM meteo";

$result=mysql_query($query);

$row=mysql_fetch_array($result);

print (substr($row[0],6,2)."/".substr($row[0],4,2)."/".substr($row[0],0,4).

"  g. ".substr($row[0],8,2).": ".substr($row[0],10,2));

mysql_close($link);

</TD>

</TR>

<TD WIDTH="230"

align="center"

bgcolor="silver">Temperatura zewnętrzna</TD>

<TD WIDTH="230"

align="center"

bgcolor="lime">

printf ("%1.1f    st.C", $row[1]);

</TD>

</TR>

</TABLE>

</BODY>

</HTML>

Elektronika Praktyczna 7/2003

Akwizycja danych przez Ethernet − zdalny moduł pomiarowy

do bogatych, dostarczanych z†pa-

kietami manuali. Na koniec wy-

konujemy ostatni prosty test dzia-

³ania php, lokuj¹c na stronie

odnoúnik do jakiegoú zupe³nie

prostego pliku . php zawieraj¹cego

krÛtki skrypt (np. echo ìPhp is

OKî; albo Phpinfo();).

towej strony znajduje siÍ w†ma-

teria³ach pomocniczych na p³ycie

CD-EP7/2003 (wygl¹d strony

przedstawiono na rys. 8 ). ZwrÛÊ-

my uwagÍ na ustawienie odúwie-

øania tabelki z†wartoúciami na

czas zgodny z†czÍstotliwoúci¹ od-

czytu termometru. Opis przygoto-

wany w†HTML dla prezentowanej

strony pokazano na list. 1 .

Na koniec jeszcze ogÛlna uwa-

ga. Czytelnicy obeznani z†tematyk¹

sieciow¹ z†pewnoúci¹ nie bÍd¹

zachwyceni maksymalnie uprosz-

czonym sposobem przedstawienia

oprogramowania. Jednak artyku³

absolutnie nie pretenduje do rangi

samouczka dla webmasterÛw i†po-

cz¹tkuj¹cych administratorÛw. Mia³

za zadanie prezentacjÍ moøliwoúci

po³¹czenia w†funkcjonaln¹ ca³oúÊ

pozornie bardzo odleg³ych technik

w†ramach prostego, ale sprawdzo-

nego i†dzia³aj¹cego przyk³adu -

jednoczeúnie nie wykraczaj¹c za

bardzo poza sferÍ elektroniki.

Jerzy Szczesiul, AVT

jerzy.szczesiul@ep.com.pl

Wyúwietlenie wartoúci

temperatury

Teraz moøemy uøyÊ zainstalo-

wanych narzÍdzi do wyúwietlania

na naszej stronie wartoúci tempe-

ratury oraz czasu pomiaru, loko-

wanych w†tabeli meteo przez

PT1000.EXE . Ca³y opis html tes-

Wzory p³ytek drukowanych w for-

macie PDF s¹ dostÍpne w Internecie

pod adresem: http://www.ep.com.pl/

?pdf/lipiec03.htm oraz na p³ycie

CD-EP7/2003B w katalogu PCB .

Elektronika Praktyczna 7/2003

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: