I Logopedia teoretyczna a logopedia praktyczna-wprowadzenie do przedmiotu:
1. Rozumienie logopedii, rozwój logopedii w Polsce
2. Przedmiot i zadania logopedii
3. Interdyscyplinarność logopedii-miejsce logopedii wśród innych nauk i związek z innymi dziedzinami wiedzy
4. Specjalności w logopedii, obszar ich zainteresowań
5. Organizacja i rozwój opieki logopedycznej w Polsce - stan i perspektywy
6. Stan mowy dzieci polskich w świetle statystyk
Literatura:
Przedmiot Logopedii. W: Komunikacja językowa i jej zaburzenia. Red. S. Grabias. Lublin 1991. S. 5-25.
Jastrzębowska G., (2003), Przedmiot, zakres zainteresowań i miejsce logopedii wśród innych nauk. W: Logopedia. Pytania i odpowiedzi. Podręcznik akademicki. Red. T. Gałkowski, G. Jastrzębowska. T. I, Wyd II. Wyd. Uniw. Opol., Opole, s. 301– 329.
Jastrzębowska G., (2003), Stan i perspektywy opieki logopedycznej w Polsce. W: Logopedia. Pytania i odpowiedzi. Podręcznik akademicki. Red. T. Gałkowski, G. Jastrzębowska. T. I, Wyd II. Wyd. Uniw. Opol., Opole, s. 301-314, s. 315 – 329.
Minczakiewicz E., (1997), Mowa, rozwój, Zaburzenia, Terapia. Wyd. WSP, Kraków.s.. 7-23.
Minczakiewicz E., Początek i rozwój polskiej logopedii. Kraków 1998.
Siedlaczek –Szwed A., Opieka logopedyczna dzieci z zaburzeniami mowy, [w:] Edukacja w jednoczącej się Europie.
Słodownik-Rycaj E., System opieki logopedycznej w Polsce i w Anglii. Wyd. Akadem. „Żak”, Warszawa 2007.
II Biomedyczne podstawy logopedii: podstawy anatomii i fizjologii układu nerwowego
a) nerwy czaszkowe a mowa
b) budowa centralnego układu nerwowego
4. Neuroanatomiczne podstawy funkcjonowania układu ruchu
-układ piramidowy
-układ pozapiramidowy
5.Neuroanatomiczne podstawy funkcjonowania układu czucia
-najważniejsze analizatory w czynnościach mowy
-czynności mowy a lewa półkula mózgowa
-czynności mowy a prawa półkula mózgowa
6.Struktury centralnego układu nerwowego biorące udział w czynnościach mowy
-procesy nadawania i odbioru mowy- mózgowe obszary mowy
Kozołub A., Biomedyczne podstawy logopedii. W: Red. T. Gałkowski, G. Jastrzębowska. Logopedia. Pytania i odpowiedzi. Podręcznik akademicki. T. I, Wyd. Uniw. Opol., Opole 2003, s. 85-126,
Sadowski B., Rola mózgu w procesach nadawania i odbioru mowy. W: Red. T. Gałkowski, E. Szeląg, G. Jastrzębowska. Podstawy Neurologopedii. Podręcznik akademicki. Wyd. Uniw. Opol., Opole 2005, s. 43-97.
Minczakiewicz E. , (1997)., Mowa, Rozwój, Zaburzenia, Terapia. Wyd. Naukowe WSP Kraków., s. 30-44.
III Lingwistyczne podstawy logopedii (lingwistyczne, biomedyczne i psychologiczne ujęcie mowy).
1.Teorie lingwistyczne
a) Mowa - składniki aktu mowy (Jastrzębowska 2003, s. 330-349)
b) Strukturalistyczne ujęcie mowy-język jako system (Rakowska 2003, s. 15-39, (Jastrzębowska 2003, s. 330-349)
c) Mowa w ujęciu gramatyki generatywnej-kompetencja językowa
d) Mowa w ujęciu socjolingwistyki – kompetencja komunikacyjna (S. Grabias 2001, s. 14-20, Rakowska 2003, s. 46-55, (Jastrzębowska 2003, 335-337)
e) Funkcje języka (Rakowska 2003, s. 20-22)
2. Budowa języka jako środka porozumiewania się- język jako system, podsystemy języka (Rakowska 2003, s. 15-39)
-Fonetyka a fonologia – artykulacja (Gajda 2003, s. 27-36)
Sprawności realizacyjne (Jastrzębowska 2003, s. 337-338)
Czynności mowy: nadawanie, odbiór, ekspresja mowy, percepcja mowy (Jastrzębowska 2003, s. 337-344)
Gajda S. , O językowym planie wyrażania [W:] Red. T. Gałkowski, G. Jastrzębowska. Logopedia. Pytania i odpowiedzi. Podręcznik akademicki. T. I, Wyd. Uniw. Opol., Opole 2003, s. 27-36.
Głodowski (1999), Bez słowa. Komunikacyjne funkcje zachowań niewerbalnych. Warszawa.
Grabias S. (2001), Zaburzenia mowy. Mowa, Teoria, Praktyka. Wyd. UMCS, Lublin 2001, s. 14-21.
Jastrzębowska G., (1996), Podstawy logopedii dla studentów logopedii, pedagogiki, psychologii, filologii, Opole, s. 23-29.
Jastrzębowska G. (2003), Lingwistyczne, biomedyczne i psychologiczne ujęcie mowy. W: Red. T. Gałkowski, G. Jastrzębowska. Logopedia. Pytania i odpowiedzi. Podręcznik akademicki. T. I, Wyd. Uniw. Opol., Opole 2003, s. 330-349.
Minczakiewicz E., (1997), Mowa, rozwój, Zaburzenia, Terapia. Wyd. WSP, Kraków. S. 44-48.
Rakowska A.(2003), Język, komunikacja, niepełnosprawność. Wybrane zagadnienia. Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej. Kraków., s.7-15, s. s. 20-22. S. 23-29, s.15-39, s.46-55.
IV Rozwój mowy dziecka
1. Procesy rozwoju psychomotorycznego i ich związek z kształtowaniem się i rozwojem mowy (Jastrzębowska 2003, s. 357-358; Rakowska 2003, s. 58-63)
2. Mózgowa organizacja języka ( Jastrzębowska 2003, s. 350-351)
3. Kształtowanie się systemu językowego w ontogenezie, trudności w przyswajaniu mowy i języka (Jastrzębowska 2003, s. 351-356; Rakowska 2003 s.40-46)
5. Fazy rozwoju języka wg Kaczmarka i Slobina (Jastrzębowska 2003, 356-357 i 288-289; Rakowska 2003 s.40-46)
6. Koncepcje nabywania zdolności językowych przez dzieci z psycholingwistycznego punktu widzenia (Ligęza 2003, s. 283-287)
7. Przebieg rozwoju mowy dziecka (Ligęza 2003, s. 290-296; Demel 1987)
Jastrzębowska G., (1996), Podstawy logopedii dla studentów logopedii, pedagogiki, psychologii, filologii. Opole, s.23-29.
Jastrzębowska G. (2003), Lingwistyczne, biomedyczne i psychologiczne ujęcie mowy. W: Red. T. Gałkowski, G. Jastrzębowska. Logopedia. Pytania i odpowiedzi. Podręcznik akademicki. T. I, Wyd. Uniw. Opol., Opole 2003, s. 350-358.
Ligęza M. (2003), Podstawy psycholingwistyki rozwojowej, Red. T. Gałkowski, G. Jastrzębowska. Logopedia. Pytania i odpowiedzi. Podręcznik akademicki. T. I, Wyd. Uniw. Opol., Opole 2003, s. 279-297..
Rakowska A.(2003), Język, komunikacja, niepełnosprawność. Wybrane zagadnienia. Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej. Kraków, s. 40-46, s. 55-58, s. 58-63, s. 63-66, s. 67-74.
V Zaburzenia mowy związane z uszkodzeniem centralnego układu nerwowego i obwodowego układu nerwowego
1. Klasyfikacje zaburzeń mowy wg S. Grabiasa i wg H. Mierzejewskiej, D. Emiluty-Rozya (Jastrzębowska 2003 s. 371-388)
Wyjaśnienie pojęć: zaburzenie mowy, zaburzenie języka, wada mowy, wada wymowy, terapia logopedyczna, reedukacja mowy, rehabilitacja (Jastrzębowska 2003, s. 370)
-niedosłuch, głuchota: zaburzenia procesu przyswajania języka przez dzieci niesłyszące (Rakowska 2003, s. 75-82; Gałkowski 2003, s. 210-233)
-niedorozwój umysłowy: zróżnicowanie rozwoju mowy w upośledzeniu umysłowym (Rakowska 2003, s.126-130; Obuchowska 1999, s. 166-286)
-autyzm: charakterystyka ograniczenia porozumiewania się u autystyków (Rakowska 2003, s. 145-150; Pisula w: Obuchowska 1999, s. 290-313; Randall 2001 s. 133-139; Jaklewicz 1993,s. 31-36 ( mowa dziecka autystycznego, s.87-96-opisy przypadków )
-dzieci z zespołem Downa (Minczakiewicz 1995; Cunningham C. , 1992)
-zaburzenia artykulacji (dyslalie, dysglosje, dysartrie, rozszczepy podniebienia) (Jastrzębowska 1995 s. 62-88)
-zaburzenia rytmu i tempa mowy (jąkanie, zacinanie się, mowa bezładna) : Sawa 1990, s.62-63, Tarkowski, 1990, s. 47-133 (Jastrzębowska 1995, s. 88-111)
-opóźnienie rozwoju mowy (Jastrzębowska 1995, s. 49-62)
-dyslalia, zaburzenia artykulacji (Jastrzębowska 2003, t.2 s. 143:Sołtys –Chmielowicz 2005, s. 421)
-afazje dziecięce i nabyte (Jastrzębowska 1995 s. 112-136; Pąchalska 2005, s. 750-764)
-trudności w czytaniu i pisaniu (Bogdanowicz 2004, s.12-20, 23-33, 34- 37, s. 60-67)
-psychotyczne i psychopatyczne zaburzenia mowy (Czernikiewicz 2001 s.8-12)
-osoby z chorobą Alzheimera- obraz zaburzeń mowy w otępieniu
alzheimerowskim (Domagała 2007 s. 11- 48)
-jednostki chorobowe związane z zaburzeniami głosu: zaburzenia fonacji
(mutyzm, afonia , dysfonia, mowa aryngektomowanych)
Czernikiewicz A, Woźniak T. (2001), Schizofazja. W: Logopedia PTL. Lublin s.8-12.
Gałkowski T., Jastrzębowska G., i inni (2003), Mowa dzieci niedosłyszących i głuchych. W: Red. T. Gałkowski, G. Jastrzębowska. Logopedia. Pytania i odpowiedzi. Podręcznik akademicki. T. I, T.II Wyd. Uniw. Opol., Opole 2003, s. 210-233.
Jaklewicz H., Autyzm wczesnodziecięcy, GWP, Gdańsk, 1993, s. 31-36 ( mowa dziecka autystycznego, s.87-96-opisy przypadków.
Jastrzębowska G. (2003), Klasyfikacje zaburzeń mowy. W: Red. T. Gałkowski, G. Jastrzębowska. Logopedia. Pytania i odpowiedzi. Podręcznik akademicki. T. I, Wyd. Uniw. Opol., Opole 2003, s. 371-388.
Pąchalska M. (2005), Neuropsychologiczna diagnostyka afazji. W: Podstawy neurologopedii. Opole, s. 750-764).
Rakowska A. (2003), Język, komunikacja, niepełnosprawność. Wybrane zagadnienia. Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej. Kraków.s. 75-82, s. 126-130, s. 145-150.
Minczakiewicz E., (1995), Gdy u dziecka rozpoznano zespół Downa. Poradnik dla rodziców i wychowawców. Kraków.
Obuchowska I. (1999), Dziecko niepełnosprawne w rodzinie. WsiP. Warszawa. S. 290-313.
Randall P., Parker J. (2001), Autyzm. Jak pomóc rodzinie. Gdańskie Wyd. Psych. Gdańsk, s. 133-139.
Sawa B., Dzieci z zaburzeniami mowy, WSiP, Warszawa, 1990, s.62-63 Tarkowski Z. , Jąkanie, PWN, Warszawa 1999, s. 47-133.
Sołtys-Chmielowicz (2005), Podstawy neurologopedii, Opole .
6. Zaburzenia komunikacji językowej (Zaburzenia mowy)
Komunikacja dzieci i osób doroslych z różnymi zaburzeniami mowy:
§ komunikacja osób niesłyszących: koncepcje rozwijania umiejętności komunikowania się (Rakowska 2003, s. 78-92); nabywanie kompetencji komunikacyjnej w interakcjach rówieśniczych poza środowiskiem rodzinnym (Gałkowski 2003 s. 253-255; Siła-Nowicki 1996)
§ komunikacja dzieci upośledzonych umysłowo- kształcenie umiejętności językowych i komunikacyjnych (Rakowska 2003, s. 130-140, Tarkowski 2003,s. 203-209)
§ komunikacja dzieci z głęboką wieloraką niepełnosprawnością- dzieci
głębiej upośledzone umysłowo (L. Łukaszewicz, Biuletyn 2004, nr 1, s.22- 27.)
§ komunikacja dzieci autystycznych, komunikacja niewerbalna w autyzmie): metody terapii i rozwijania umiejętności komunikacyjnych, oddziaływanie stymulujące proces komunikacji w autyzmie (Rakowska 2003, s. 150-155; Gałkowski 2001 s. 357-362)
§ komunikacja dzieci z porażeniem mózgowym (Minczakiewicz 1997 s.54-65+ przykłady, Kułakowska 1997, s. 33-36; Twardowski 1999 s. 521)
§ komunikacja osób z afazją i dyzartrią (moje prace), ujęcie ICD-10,
(Troszczyńska-Nakonieczna , Panasiuk 2000, s.62-64, s.72-79)
§ komunikacja osób z jąkaniem (Sawa B. 1990, s. 69; Tarkowski 2003, s. 176-190)
§ komunikacja w opóźnieniu rozwoju mowy- studium przypadku ( Troszczyńska- Nakonieczna, 2007, Sawa 1990 s. 44-48)
§ komunikacja w zaburzeniach artykulacji (dyslalie, dysglosje, rozszczepy podniebienia (Sawa 1990, s. 54-58, Styczek 1979 s. 338-351; Jastrzębowska 2003 s. 191-201)
§ ...
kot_teofil