z.strategiczne - książka.doc

ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE – streszczenie książki

ROZDZIAŁ 1

   Strategia – system pewnych wartości, przy pomocy których przedsiębiorstwo rozpoznaje i ocenia pojawiające się szanse i zagrożenia oraz zgodnie z którymi wybiera i podejmuje określone działania, mające na celu zapewnienie mu długotrwałej egzystencji

4 główne ujęcia strategii – K.Obłój:

a)             Traktowanie strategii jako tworzenie i egzekwowanie planu działania [najbardziej popularne]

b)             Strategia jako pozycja organizacji względem otoczenia

c)             Strategia jako względnie trwały wzorzec działania organizacji, jak zbiór pewnych trwałych reguł i sposobów reakcji wsparty kultura organizacji

d)             Strategia jako proces samoidentyfikacji organizacji, odkrywania i kształtowania jej tożsamości

   Strategia wg R.Krupskiego – przyjęte zachowanie się organizacji względem jej otoczenia

I jej wnętrza. Przyjęte zachowania firmy zawarte są zarówno w jej planach działania, jak i we wzorcach postępowania.

Strategia wg H.Mintzberga – przyjął koncepcję mix, określając strategię w formie „5 x P”:

-           P jako plan lub rodzaj świadomie zamierzonego działania

-           P jako pattern [model] jako synonim sformalizowanego, ustrukturalizowanego działania

-           P jako ploy [sterowanie], działanie zmierzające do realizacji konkretnego celu

-           P jako position, poszukiwanie korzystnej pozycji w otoczeniu, dającej trwałą przewagę konkurencyjną

-           P jako perspective, postrzeganie swojej pozycji w przyszłości

Podstawą strategii jest zespół działań strategicznych tzn. wątków:

a)             Wątek celów – za strategiczne uznaje się postępowanie koncentrujące się na formułowaniu celów długookresowych

b)             Wątek planu – strategiczne jest planowe zaangażowanie zasobów w dłuższym okresie czasu

c)             Wątek otoczenia – strategiczne są decyzje zwiększające konkurencyjność firmy w otoczeniu

d)             Wątek koncentracji – skupienie energii i zasobów na wybranych najważniejszych obszarach działania

e)             Wątek czasu – strategiczna jest długookresowa perspektywa, jak również traktowanie walki z czasem jako przewagi strategicznej przedsiębiorstwa

f)              Wątek zmiany – za strategiczne uznaje się decyzje, które pociągają za sobą istotne zmiany strukturalne, eliminują opór przeciwko zmianom, oraz tworzą klimat im sprzyjający

g)             Wątek naczelnego kierownictwa – skuteczna strategia wymaga od naczelnego kierownictwa uczestnictwa i wspierania procesu planowania strategicznego a także inicjowania i podtrzymywania zaangażowania w ten proces wszystkich pracowników

Planowanie jest tym bardziej strategiczne gdy:

-           bardziej długotrwałe są skutki planu i im trudniej je odwrócić

-           im więcej funkcji organizacji obejmuje plan

-           im większa uwagę skupia na formułowaniu i wyborze celów

Podstawowe wyróżniki koncepcji zarządzania:

J.Stoner i CH.Wankela podają 5 zasadniczych cech planowania strategicznego:

-           podstawowe zagadnienia

-           ramy dla codziennych decyzji

-           długoterminowa perspektywa

-           koncentracja energii i zasobów

-           zaangażowanie naczelnego szczebla

Według K.Andrewsa dobra strategia powinna koncentrować się na czterech podstawowych problemach:

-           zasięgu określającego na jakich rynkach organizacja będzie konkurować

-           dystrybucji zasobów, a więc sposobu w jaki organizacja alokuje swoje zasoby miedzy różne, konkurencyjne zastosowania

-           wyróżniającej kompetencji, czyli tym co organizacja robi szczególnie dobrze

-           synergii, a więc sposobu w jaki różne obszary działalności firmy uzupełniają lub wspomagają inne dziedziny

Model strategii K.Obłoja składa się z :

a)             domeny działania – określa gdzie i komu firma zamierza sprzedawać swoje wyroby lub usługi

b)             strategicznej przewagi – pozostawanie w ramach wybranej domeny bardziej atrakcyjnym partnerem niż inne firmy

c)             celów strategicznych – określają co konkretnie organizacja zamierza osiągnąć w kolejnych okresach i pozwala kontrolować, czy firma osiąga sukces

d)             funkcjonalnych programów działania – przełożenie koncepcji strategii na konkretne działania na każdym stanowisku pracy

Rozwój koncepcji zarządzania:

a)             otoczenie przeszkadzająco- oddziałujące jest charakterystyczne dla: orientacji rynkowej i zarządzania marketingowego

b)             otoczenie „burzliwe pole” jest charakterystyczne dla: orientacji globalnej i zarządzania strategicznego

c)             otoczenie spokojne zestrukturyzowane jest charakterystyczne dla: orientacji produkcyjnej i zarządzania funkcjonalnego

d)             otoczenie spokojne-przypadkowe jest charakterystyczne dla: orientacji przedsiębiorczej i zarządzania przez doświadczenie

2 podejścia na kwestię uwzględniania kategorii celu w strukturze przedmiotowej strategii:

-klasyczna szkoła harwardzka – traktuje cele jako immanentną część strategii, upatrując istotę formułowania strategii w procesie kształtowania celów [w literaturze zagranicznej reprezentują ten pogląd: A.Chandler i K.Andrews, w krajowej: K.Obłój]

- wąski zakres pojęcia strategii – zawiera proces kształtowania celu, traktując cele jako punkty wyjścia dla identyfikacji strategii [w literaturze zagranicznej reprezentują ten pogląd: H.Ansoff, C.Hofer, D.Schendel, w krajowej: Z.Pierścionek]

5 cech strategii,, które powodują, ze jest ona osią, wokół której obracają się wszystkie pozostałe główne działania organizacji:

a)             horyzont czasu – wyrazu strategia używa się do opisu czynności związanych z odległym horyzontem w czasie

b)             efekty – wyniki posługiwania się strategią mogą ujawnić się dopiero po dłuższym okresie, jednak ich efekt będzie znaczny

c)             skupienie wysiłków – skuteczność strategii wymaga skupienia działalności i wysiłków na względnie ograniczonej wiązce zamierzeń

d)             układ decyzji – w większości strategii konieczne jest podejmowanie wielu decyzji określonego typu w czasie. Decyzje te musza się wzajemnie wspierać, tworząc konsekwentny układ

e)             wszechobecność – strategia obejmuje szerokie pasmo działań

Zarządzanie strategiczne, jest zespołem działań, które:

-           mają charakter procesu, a więc ciągu działań, następujących w określonej sekwencji, lub tez powiązanych sprzężeniami zwrotnymi

-           charakteryzuje określona struktura

-           posiadają sformułowany cel

-           są umiejscowione w systemie wyższego rzędu

-           są wynikiem ewolucji teorii i praktyki zarządzania

Zarządzanie strategiczne pełni 3 podstawowe funkcje:

a)             stałe badanie otoczenia w celu wykrywania i analizy trendów, które mogą stanowić szanse i zagrożenia dla przetrwania czy rozwoju przedsiębiorstwa. Podstawowa role odgrywa tu proces prognozowania

b)             analizę słabych i silnych stron przedsiębiorstwa [SWOT], czyli diagnozę procesów i struktur, która powinna ujawnić potencjał i rzeczywiste możliwości przedsiębiorstwa

c)             wybór oraz praktyczną realizację strategii działania. Jest to proces ciągły, w którym analiza zarówno przedsiębiorstwa jak i otoczenia musi ulęgać rewizji w świetle nowych informacji, co oznacza dokonywanie pewnych korekt i zmian w realizowanej strategii

Podstawowe wyróżniki koncepcji zarządzania:

a)             przedsiębiorcze

b)             funkcjonalne

c)             marketingowe

d)             strategiczne

Różnice miedzy zarządzaniem strategicznym, a planowaniem strategicznym:

-           zarządzanie strategiczne koncentruje się nie tylko na formułowaniu strategii, ale także na jej wdrożeniu

-           rozszerza analizę otoczenia

-           skupia uwagę na problemach strukturalnych, organizacyjnych, kadrowych, motywacyjnych, komunikacyjnych, kontrolnych i kulturowych

2 nowe aspekty zarządzania strategicznego:

a)             konieczność nadania procesowi zarządzania dużej elastyczności:

-           uświadomienie sobie, ze zmiana jest stanem normalnym a nie patologiczny

-           gotowość poszukiwania nowych metod działania w warunkach ryzyka

-           zdolność do rozwiązywania konfliktów oraz akumulowania w twórczy sposób doświadczeń

-           zdolność do przeprojektowywania organizacji, metod i technik zarządzania

b)             konieczność uwzględniania w podejmowaniu decyzji strategicznych przez firmy interesów organizacji i grup społecznych pozostających w otoczeniu

-           grupy te formułują własne kryteria oceny decyzji podejmowanych prze firmy oraz wywierają na nie aktywny wpływ

-           żądają ujawniania zarówno przesłanek decyzyjnych jak i wszelkich kluczowych decyzji

-           chcą czynnie uczestniczyć w decyzjach podejmowanych przez przedsiębiorstwa, a także wywierają presję na rządy, aby zwiększyły swą kontrolę nad sektorem gospodarczym

Strategia korporacji wg B.Wawrzyniaka to zbiór założeń dotyczących:

-           celów

-           określenia rodzajów działalności, które przedsiębiorstwo zamierza prowadzić

-           sposobu kreowania nowych rodzajów działalności

-           sposobów zarządzania tymi działalnościami

3 podejścia do polityki strategicznej:

a)             przedsiębiorcze:

-           twórca strategii jest szef firmy

-           strategia jest konsekwencją wizji szefa

-           wizja wyznacza kierunek podstawowych działań, rozwój firmy następuje „wielkimi krokami”

-           stosowana w małych, nowych scentralizowanych organizacjach z charyzmatycznym przywódcą

b)             przystosowujące:

-           strategię tworzy się na drodze przetargów i negocjacji

-           rozwój firmy następuje „małymi kroczkami”

-           stosowana w zdecentralizowanych organizacjach o rozproszonej władzy

c)             planujące:

-           tworzenie strategii polega na systematycznym planowaniu, opartym na sformalizowanych przewidywaniach, jest w części zbiurokratyzowane

...