RAMOWY PROGRAM SZKOLENIA OGÓLNEGO Pracowników administracyjno – biurowychCel szkolenia:Celem szkolenia jest opanowanie przez uczestników szkolenia wiedzy i umiejętności w zakresie:- Identyfikacji i oceny zagrożeń związanych z wykonywaną pracą - Metody ochrony przed zagrożeniami dla zdrowia i życia pracowników - Kształtowania warunków pracy w sposób zgodny z przepisami i zasadami bhp- Postępowanie w razie wypadku oraz sytuacjach awaryjnychTEMATY SZKOLENIA1. Regulacje prawne z zakresu ochrony pracy,w tym a) Praw i obowiązków pracowników i pracodawców w zakresie BHP oraz odpowiedzialności za naruszenie tych zasadObowiązki pracodawcy w zakresie BHP Obowiązki pracownika w zakresie BHP- Ponosi odpowiedzialność za stan bhp- Pracodawca jest obowiązany, chronić zdrowie i życie pracownika poprzez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu nauki i techniki - Organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy - Zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawać polecenia usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolowania wykonywania tych poleceń - Zapewniać wykonanie nakazów,wystąpień decyzji i zarządzeń wydanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy- Zapewnić wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy - Pracodawca oraz osoba kierująca pracownikami są obowiązani znać przepisy o ochronie pracy,w tym przepisy BHP oraz zasady - Znać przepisy BHP, brać udział w szkoleniach i instruktażach z tego zakresu i poddawać się egzaminom sprawdzającym- Wykonywać pracę zgodnie z przepisami i zasadami BHP oraz stosować się do wytycznych przełożonych- Dbać o należyty stan maszyn i urządzeń oraz ład i porządek w miejscu pracy- Poddawać się badaniom wstępnym, okresowym, kontrolnym oraz innym zaleceniom lekarskim i stosować się do ich wskazań- Niezwłocznie zawiadomić przełożonego o zauważonym w zakładzie pracy ( w instytucji) wypadku, albo zagrożeniu życia lub zdrowia ludzkiego oraz ostrzec współpracowników o znajdującym się w rejonie zagrożenia niebezpieczeństwieOsoba kierująca pracownikami - Organizować stanowiska pracy zgodnie z przepisami i zasadami bhp - Dbać o sprawność środków ochrony indywidualnej oraz ich stosowanie zgodnie z przepisami- Organizować, przygotować i prowadzić pracę, uwzględniając zabezpieczenie pracowników przed wypadkami przy pracy,chorobami zawodowymi i innymi chorobami związanymi z warunkami środowiska pracy - Dbać o bezpieczny i higieniczny stan pomieszczeń pracy i wyposażenia technicznego,a także o sprawności środków ochrony zbiorowej i ich stosowanie zgodnie z przeznaczeniem - Egzekwować przestrzeganie przez pracowników przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy - Zapewnić wykonanie zaleceń lekarza sprawującego opiekę zdrowotną nad pracownikamib) Ochrony pracy kobiet i młodocianych OCHRONA PRAC KOBIETKodeks pracy zabrania jakichkolwiek dyskryminowania pracowników m.in. ze względu na pleć. Istnieje pewna grupa prac szczególnie uciążliwych i szkodliwych dla zdrowia, przy których wykonywaniu zabroniony jest udział kobiet. Wykaz tych prac ujęto w Dz.Uz96.Nr114poz.545 to rozporządzenie się ciągle się zmienia.Wykaz prac wzbronionych kobietą1.Praca związana z wysiłkiem fizycznym i transportem ciężarów oraz wymuszoną pozycją ciała 1. Wszystkie pracę, przy których najwyższe wartości obciążenia pracą fizyczną, mierzone wydatkiem energetycznym netto na wykonywanie pracy,przekraczają 5,000kJ na zmianę roboczą,a przy pracy dorywczej –20kJ/min2. Ręczne podnoszenie i przenoszenie ciężarów o masie przekraczającej:a) 12kg- przy pracy stałejb) 20kg-przy pracy dorywczej (do 4 razy na godzinę w ciągu całej zmiany roboczej)3. Ręczna obsługa elementów urządzeń (dźwigni, korb, kół sterowniczych itp.),przy której wymaganej jest użycie siły przekraczającej:a) 50N –przy pracy stałejB) 100N-przy pracy dorywczej4.Przenoszenie ciężarów o masie przekraczającej:A) 50kg-przy przewożeniu na taczkach jednokołowychB) 80kg- przy przewożeniu na wózkach 2,3,4-kolowychC)300kg-przy przewożeniu na wózkach po szynach5.Kobietom w ciąży w okresie karmienia:a) Wszystkie prace, przy których najwyższa wartość obciążenia pracą fizyczną mierzona wydatkiem energetycznym netto na wykonywanie pracy, przekraczają 2.900KJ na zmianę robocząb) Praca w pozycji wymuszonejc) Pracę w pozycji stojącej łącznie ponad 3 godziny w czasie zmiany Roboczej2.Prac w mikroklimacie zimnym, gorącymKobietą w ciąży w okresie karmienia:a) Praca w warunkach, w których wskaźnik PMV(przewidywana ocena średnia) określany zgodnie z Polską Normą jest większy od –1,5b) Prace w warunkach, których wźkaznik PMV( przewidywana ocena średnia) określona zgodnie z Polską Normą,jest mniejszy od 1,5c) Pracę w środowisku, w którym występują nagłe zmiany temperatury powietrza w zakresie przekraczającym 15 C4. Prac w hałasie i drganiach Pracę w środowisku, w którym wartości ważone przyspieszenia drgań oddziaływujących na organizm człowieka przez koniczyny górne, mierzone zgodnie z Polskimi Normami, dla drgań o różnej wartości wzpółczynika szczytu przy ciągłym 8- godzinnym oddziaływaniu na organizm przekraczają wartości podane w tabeli Składowe drgań Wartości ważone przyspieszenia drgań (m/s )K 2 23X,Y,Z(x,y,z) 0,26 0,6 0,93Prace w środowisku, w którym wartości ważone przyspieszenia drgań o ogólnym oddziaływaniu na organizm człowieka, mierzone zgodnie z Polską Normą, dla drgań o różnej wartości współczynnika szczytu przy ciągłym 8-godzinnym oddziaływaniu na człowieka, przekraczają wartości podane w tabeli Składowe drgań Wartości ważone przyspieszenia drgań (m/s )K 2 2Poziome X,Y (x) Pionowe Z (z) 0,10,13 0,150,2 0,30,4Kobietom w ciąży:a) Prace w środowisku,w którym poziom ekspozycji na hałas odniesiony do 8-godzinnego dnia pracy, mierzony zgodnie z Polskimi Normami, przekracza wartość 65dBb) Prace w środowisku, którym poziom ciśnienia akustycznego hałasu infradźwiękowego mierzony zgodnie z Polskimi Normami, przekracza wartości podane w tabeli(dla 8-godzinnej ekspozycji na hałas)Częstotliwości środkowa pasm oktawowych(Hz) Poziom ciśnienia akustycznego(dB)8;16 8531,5 80c) prace w środowisku, w których poziom ciśnienia akustycznego hałasu ultradźwiękowego mierzony zgodnie z Polskimi Normami przekracza wartości podane w tabeli.Częstotliwość środkowa pasm tercjowych(kHz) Dopuszczalny poziom ciśnienia akustycznego(dB)10:12,5,16 7720 8725 10231,5,40,50,63,80,100 1075.Prace narażające na działanie pól elektromagnetycznych, promieniowania jonizującego i nadfioletowego oraz prac przy monitorach ekranowychKobietom w ciąży:a) Prace w zasięgu pól elektromagnetycznych o natężeniach przekraczających wartość dla strefy bezpiecznej b) Prace w środowisku, w którym występują przekroczenia ¼ wartości najwyższych dopuszczalnych natężeń promieniowania nadfioletowego, określonych w przepisach w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy c) Prace w warunkach narażenia na promieniowanie jonizujące d) Prace przy obsłudze monitorów ekranowych –powyżej 4 godzin na dobę6.Prace pod ziemią, poniżej poziomu gruntu i na wysokości1.Prace pod ziemią we wszystkich kopalniach, z wyjątkiem pracy:a) Na stanowiskach kierowniczych, nie wymagające stałego przebywania pod ziemią i wykonywania pracy fizycznejb) W służbie zdrowia c) W okresie studiów w ramach przygotowania zawodowego d) Wykonywanej dorywczo i nie wymagającej pracy fizycznej 2. Kobietom w ciąży:a) Praca na wysokości –poza stałymi galeriami, pomostami, podestami i innymi stałymi podwyższeniami, posiadającymi pełne zabezpieczenie przed upadkiem (bez potrzeby stosowania środków ochrony indywidualnej przed upadkiem),oraz wchodzenie i schodzenie po drabinach i klamrach b) Prace w wykopach oraz zbiornikach otwartych 7. Prace w podwyższonym lub obniżonym ciśnieniu8. Prace w kontakcie ze szkodliwymi czynnikami biologicznymi:Kobietom w ciąży i w okresie karmienia:a) Prace stwarzające ryzyko zakażenia: wirusem wątroby typu B, wirusem ospy wietrznej, wirusem różyczki, półpaśca, wirusem HIVb) Prace przy obsłudze zwierząt dotkniętych chorobami zakaźnymi i inwazyjnymi9. Prace w narażeniu na szkodliwych substancji chemicznych :Kobietom w ciąży i w okresie karmienia:a) Pracę w narażeniu na działanie czynników rakotwórczych i o prawdopodobnym działaniu rakotwórczym, określonych w odrębnych przepisachb) Pracy w narażeniu na niżej wymienione substancje chemiczne niezależnie od ich stężenia w środowisku pracy:- Chloropren- 2-etyloksenol- Etylenu dwubromek- Mangan- Styren- Rtęć i jej związki organiczne i nieorganiczne- Preparaty od ochrony roślin- Węgla dwusiarczekc) Pracę w narażeniu na działanie rozpuszczalników organicznych, jeżeli ich stężenie w środowisku pracy przekraczają wartości 1/3 najwyższych dopuszczalnych stężeń10. Prace grożące ciężkimi urazami fizycznymi i psychicznymi Kobiety w ciąży i w okresie karmienia:a) pracę w wymuszonym rytmie pracy (np. na taśmie)b) pracę w wewnątrz zbiorników i kanałów c) pracę stwarzające ryzyko ciężkiego urazu fizycznego lub psychicznego np. gaszenie pożaru udział w akcjach ratowniczych, pracę z materiałami wybuchowymi, prace przy uboju zwierząt hodowlanych oraz obsłudze rozpłodnikówSzczególnej ochronie podlega kobieta w ciąży, gdzie pracodawcy w tym czasie nie wolno- Wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę (za wyjątkiem upadłości firmy lub gdyby rozwiązanie umowy nastąpiło z winy pracownicy danego zakładu)- Zatrudniać kobiety w godzinach nadliczbowych i porze nocnej- Bez zgody kobiety delegować ją poza stałe miejsce pracy Pracodawca wówczas jest zobowiązany:- Przenieść do innej pracy kobietę w ciąży lub karmiącą dziecko piersią, zatrudnioną przy pracy wzbronionej kobietą w ciąży, a jeżeli jest to niemożliwe zwolnić ją na czas niezbędny z obowiązku świadczenia pracy- Przenieść do innej pracy, skrócić jej czas pracy lub zwolnić na czas niezbędny z obowiązku świadczenia pracy , kobietę w ciąży która przedstawi zaświadczenie lekarskie o przeciwwskazaniach do wykonywanej pracy- Udzielać ciężarnej płatnych zwolnień od pracy na zalecenia przez lekarza badania lekarskie związane z ciążąW świetle kodeksu pracy młodociany- osoba, która ukończyła 16 lat, a nie przekroczyła 18 lat. Zabronione jest zatrudnienie osoby, która nie ukończyła 16 latWolno zatrudniać tylko tych młodocianych, którzy:- Ukończyli, co najmniej gimnazjum- Przedstawią świadectwo lekarskie stwierdzające, że praca danego rodzaju nie zagraża ich zdrowiuMŁODOCIANI ZATRUDNENI SĄ NA NASTĘPUJĄCYCH ZASADACH- Młodociani nie posiadający żadnych kwalfikaji zawodowych mogą być zatrudnieni jedynie w celu przygotowania zawodowego- Możliwe zatrudnienie młodocianego na podstawie umowy o pracę przy wykonywaniu lekkich prac, których wykaz określa pracodawca po uzyskaniu zgody lekarza- W okresie odbywania zajęć szkolnych tygodniowy wymiar czasu pracy młodocianego nie może przekraczać 12h, a w okresie ferii szkolnych 35h t tydzień i 7 h na dobę- Pracodawca jest zobowiązany zwalniać młodocianego do pracy na czas zajęć szkolnych - Młodociany podlega wstępnym badaniom lekarskim przed przystąpieniem do pracy oraz badaniom kontrolnym i okresowym w czasie jego wykonywania- Czas pracy młodocianego nie powinien przekraczać 8h/dobęc) Wypadków pracy i chorób zawodowych oraz świadczeń z nimi związanychWypadek przy pracy- zdarzenie nagłe wywołane przyczyną zewnętrzną,może spowodować uraz lub śmierć,które nastąpiło w związku z wykonywaną pracą.Brak któregokolwiek członu powoduje, że wypadek nie może być zdefiniowany jako wypadek przy pracy.Nagłość zdarzenia – ma miejsce wtedy, gdy w czasie dniówki roboczej, pracownik ulegnie wypadkowi. Włączając w to drogę do pracy i z pracy Przyczyna zewnętrzna- wszelkiego rodzaju urazy mechaniczne, chemiczne cieplne,siły przyrody działania osób trzecich Związki z wykonywaną pracą – zdarzenie ma miejsce wtedy, gdy nastąpiło:- Podczas lub w związku z wykonywaniem czynności na rzecz pracodawcy np. usunięcie awarii przez pracownika, jeżeli w trakcje wykonywania tych czynności pracownik uległ wypadkowi w drodze pomiędzy siedzibą pracodawcy, a miejscem wykonywania obowiązku wynikające ze stosunku pracy Związki z pracą:-dojście pracownika do zakładu pracy -udanie się do przełożonego-zwolnienie pracownika, w celu wizyty u lekarza lub załatwianie spraw osobistych Podział wypadków przy pracy - wypadki śmiertelne- wypadki ciężkie- wypadki zbioroweDokumentacja powypadkowa- Protokół powypadkowy- Statystyczna karta wypadku - Rejestr zakładowywych wypadków przy pracy- Szkice sytuacyjne Zespół powypadkowy - Pracownik służby BHP- Społeczny inspektor pracy Choroba zawodowa- została spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy. Przy ocenie działania czynników szkodliwych należy uwzględnić:- Stopień i czas narażenia zawodowego - Rodzaj wykonywanej pracy Każde podejrzenie o chorobę zawodową w danym zakładzie musi być zgłoszone na piśmie przez pracodawcę organowi Inspekcji Sanitarnej oraz inspektorowi pracy.Świadczenia przysługujące pracownikowi z tytułu wypadków przy pracy:-Rodzaj świadczenia Świadczenie zdefiniowaneZasiłek chorobowy Przysługuje ubezpieczonemu, którego niezdolność do pracy była spowodowana wypadkiem lub chorobą zawodową Świadczenie rehabilitacyjne Przysługuje ubezpieczonemu, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy Zasiłek wyrównawczy Przysługuje ubezpieczonemu, który jest pracownikiem, gdy jego wynagrodzenie uległo obniżeniu wskutek stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiuJednorazowe odszkodowanie Przysługuje rodzinie zmarłego pracownika który był ubezpieczony lub rencistaRenta z tytułu niezdolności do pracy Przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy w skutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej Renta szkoleniowa Przysługuje ubezpieczonemu stosunku, do którego orzeczono celowość przekfalfikowania zawodowego ze względu na niezdolność do pracy w dotychczasowym zawodzie spowodowaną wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową Renta rodzinna Przysługuje członka rodzinny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty z tytułu wypadków przy pracy lub choroby zawodowej Dodatek do renty rodzinnej Przeznaczony dla sieroty zupełned) Profilaktyka opieki zdrowotnej nad pracownikami Wstępnym badania lekarskim podlegają osoby:- Przyjmowane do pracy- Pracownicy młodociani przenoszeni na inne stanowiska pracy i inni pracownicy przenoszeni, a których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe- Badania wstępnym nie podlegają jednak osoby przyjmowane do pracy u danego pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy, a podstawie kolejnej umowy zawartej po rowiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy o prace z tym pracownikiem- Pracownik podlega okresowym badania. W przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni, powodowanej chorobą, pracownik podlega ponadto kontrolnym badania lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywanej pracy na dotychczasowym stanowisku- Okresowe i kontrolne badania lekarskie przeprowadza się w miarę możliwości w godzinach pracy w związku z przeprowadzonymi badaniami pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, w razie wyjazdu na badania do innej miejscowości przysługują mu należności na pokrycie kosztów przejazdu według tabel przy podróżach służbowych - W razie stwierdzenia u pracownika choroby zawodowej, pracodawca na podstawie orzeczenia lekarskiego, zobowiązany jest przenieść pracownika do innej pracy na czas określony w tym orzeczeniu e)Nadzoru i kontroli nad warunkami pracy Nadzór wewnętrzny nad warunkami pracy Nadzór zewnętrzny nad warunkami pracy Pracodawca Państwowa Inspekcja Pracy Pracownik służby BHP Inspekcja SanitarnaOsoba kierująca Pracownikami Organizacje Związkowe 2. Ergonomia w kształtowaniu warunków pracy Słowo ergonomia jest pochodzenia greckiego i składa się z dwóch członów ergon- praca i nómos- prawo.Za autora terminu ergonomia uważa się Polaka Wojciecha Jastrzębskiego, który w 1857 r w czasopiśmie „Przyroda i Przemysł” opublikował artykuł Rys ergonomii, czyli nauki o pracy, opartej na prawach zaczerpniętych z nauk przyrodniczych.Jastrzębskiego można uważać za prekursora polskiej ergonomii Ergonomia – jest nauką zajmującą się przystosowaniem maszyn, urządzeń, narzędzi stanowisk roboczych do psychofizycznych wartościowości człowieka, a zatem uzyskanie pełnego komfortu pracy.Ergonomia łączy, więc podstawowe elementy nauki o człowieku i nauki o człowieku i nauk techniczno organizacyjnych.Prowadzone badania wykazały, że dla uzyskania pełnego komfortu pracy należy uwzględnić jeszcze szereg dalszych czynników, wchodzą tutaj w grę takie czynniki jak - Warunki środowiska pracy, a więc mikroklimat, częstotliwość powietrza, hałas, drgania, promieniowanie- Wysiłek fizyczny związany z wykonywaną pracą (przełączenie dźwigni sterujących)- Warunki psychiczne, monotonia pracy, koncentracja uwagi, estetyka otoczenia, czytelność wskaźników, barwy itp.- Warunki psychologiczne i socjologiczne, takie jak odpoczynek, stosunki międzyludzkie i społeczneErgonomia, korzysta z takich nauk jak - Fizjologia pracy- Technika i technologia- Psychologia inżynieryjna - Normowanie pracy- Higiena pracy- Antropometria- Itp.Ergonomia jest, więc integracją wszystkich dziedzin wiedzy o człowieku oraz niektórych nauk technicznych, wykorzystuje też w swoich działaniach nauki ścisłe jak fizyka, chemia.Ergonomia koncepcyjna – związana z projektowaniem nowych maszyn, urządzeń, stanowisk pracy, czy całych wydziałów lub zakładów.Ergonomia korekcyjna- działa przede wszystkim na rzecz poprawy istniejących warunkówErgonomia badawcza- zajmuje się badaniami naukowymi przydatnymi do praktycznego stosowania W działalności służb bhp najważniejszą rolę odgrywa ergonomia korekcyjna.Bardzo duże znaczenie ma dostosowanie maszyny do fizycznych możliwości człowieka.Nie można jednak pomijać w tym aspekcie ogólnych informacji związanych z fizjologią pracy, gdyż pozwala ona na bardziej precyzyjną ocenę jej uciążliwości. Z punktu widzenia wydatku energetycznego w czasie pracy przyjmuje się następujące klasyfikacjeWielkość wydatku energetycznego w kcalStopnie ciężkości pracy Brutto na minutę Netto na 8- godzin pracyBardzo lekka 2,5 Do 300Lekka 2,5-5,0 300-800Średnia 5,0-7,5 800-1500Ciężka 7,5-10,0 1500-2000Bardzo ciężka 10,0-12,5 2000-3000Krańcowo ciężka 12,5 Ponad 3000Podstawową wartością jest w pracy fizjologiczne funkcjonowanie organizmu pracownika, którego obciążenie warunkami pracy powinno być zredukowane do minimum, a wypoczynek, określony potrzebami, stosowny w optymalny sposób.Praca człowieka może byćPraca statyczna-, gdy ciało przy wysiłku znajduje się w bezruchu Praca dynamiczna-, gdy wysiłkowi towarzyszy ruch ciałaPraca może dotyczyć ograniczonej grupy mięśni i narządów bądź też całego organizmu. Praca mięśni ogólnie biorąc polega na przetworzeniu drogą przemiany materii, energii cieplnej w mechaniczną. Wykorzystanie pracy przez mięśnie jest uwarunkowane ich budową anatomiczną, zawartość składników chemicznych i specyficznym ukrwieniem i unerwieniem. Własne zasoby energetyczne mięsni wystarczą na stosunkowo krótki okres pracy, następnie zużywane są zapasy energetyczne organizmu. Przy braku dostateczna energii z zewnątrz, możliwości wykonania przez organizm byłoby krótkotrwałe i prowadziłyby do szybkiego wystąpienia uczucia zmęczenia.Przemiana materii organizmu w warunkach pracy jest tym szybsza, im większy jest wysiłek wkładany w wykonywaną czynność. Z tego względu zapotrzebowanie kaloryczne pracujących fizycznie jest znacznie zróżnicowany. Istotną sprawą są tutaj posiłki regeneracyjne (substraty energetyczne)dla pracowników, a szczególnie ich wydawanie w okresie zimowym.3.Ocena zagrożeń czynnikami szkodliwymi dla zdrowia uciążliwymi i niebezpiecznymi występującymi w procesach pracy oraz metody ochrony przed tymi zagrożeniami Zagrożenie- stan środowiska pracy mogący spowodować wypadek lub chorobę .według Polskiej normyCzynniki niebezpieczne ,szkodliwe i uciążliwe w procesie pracy można podzielić na dwie podstawowe grupy Czynniki niebezpieczne (urazowe) , które poprzez swoje działanie na człowieka mogą spowodować wypadek przy pracy bądź uraz. Zagrożenie mogą spowodować następujące czynniki :- Elementy ruchome i luźne- Elementy ostre i wystające- Przemieszczanie się ludzi- Poparzenia - Pożar lub / wybuchWymienione wyżej zagrożenia należą do czynników fizycznych działają na pracownika w sposób nagły.Czynniki szkodliwe i uciążliwe.Działają na pracownika przez dłuższy okres mogą spowodować obniżenie sprawności fizycznej i psychicznej pracownika np. obniżenie wydajności pracy lub zmiany w stanie zdrowia wywołujące w ostateczności choroby zawodowe.Czynniki te dzielimy na cztery podstawowe grupy1. Czynniki fizyczne:-hałas ( ustalony, nieustalony, hałas infradziwiękowy, hałas ultradźwiękowy)-wibracje(ogólna oddziaływaniu na pracownika przez koniczyny górne)-mikroklimat- Promieniowanie optyczne (widzialne, podczerwone i ultrafioletowe)- Promieniowanie jonizujące- Promieniowanie laserowe- Pole elektromagnetyczne ( niskie i wysokiej częstotliwości)- Pole elektrostatyczne- Pyły przemysłowe2. Czynniki chemiczne:W zależności od rodzaju działania na organizm człowieka dzielimy je na:- Toksyczne- Drażniące- Uczulające- Rakotwórcze- Mutagenne- Upośledzające funkcje rozrodczeW zależności od drogi działania na organizm człowieka przez:- Drogi oddechowe- Skórę i błony śluzowe- Przewód pokarmowy 3. Czynniki biologiczne:- Mikroorganizmy roślinne i zwierzęce( bakterie, wirusy, grzyby,pierwotniaki) oraz wytwarzające przez nie toksyny i alergeny- Makrorganizmy roślinne i zwierzęce4. Czynniki psychofizyczne - Obciążenia fizyczne (statyczne i dynamiczne)- Obciążenia psychonerwowePodział ten nie jest oczywiście ostry, ponieważ mogą występować czynniki szkodliwe zaliczane np. do grupy czynników chemicznych, których działanie może być nagłe i powodować wypadek przy pracy np. trucizny zaliczane do substancji toksycznychOgólne zasady oraz metody likwidacji lub ograniczenia wpływu niebezpiecznych szkodliwych i uciążliwych czynników występujących w procesie pracy Wskazane jest aby wyżej wymienione czynniki ,były analizowane pod kątem działania na organizm pracownika oraz możliwie eliminować lub ograniczać jego emisje.O to kilka zasad likwidacji lub ograniczenia wpływu tych czynników na pracownika:1. Eliminacja źródeł niebezpiecznych i szkodliwych czynników realizowana przez:- dobór nieszkodliwych surowców lub zastępowanie bardziej szkodliwych mniej szkodliwymi , półfabrykatów i innych materiałów stosowanych w procesach technologicznych - dobór procesów technologicznych oraz maszyn i urządzeń nie stwarzających zagrożeń czynnikami fizycznymi , chemicznymi , biologicznymi- unieszkodliwienie odpadów2.Ograniczenie oddziaływania tych czynników przez odsunięcie człowieka z obszaru ich oddziaływania realizowane poprzez:- Zastąpienie człowieka przez roboty - Mechanizacje, automatyzacje - Optymalne rozmieszczenie lub wydzielenie uciążliwych urządzeń- Stosowanie sygnalizatorów stanów niebezpiecznych lub uniemożliwienie wejścia człowieka w strefie zagrożenia3. Ograniczenie oddziaływania na człowieka czynników niebezpiecznych i szkodliwych przez odsłonięcie strefy narażenia. Należy przy tym wziąć pod uwagę:- Stosowanie odpowiednich kubatur budynku lub pomieszczeń, stosowanie środków ochrony przed przenikaniem emitowanych czynników np. zabezpieczenie przed przenikaniem w różnej poztacji promieniowania, stosowanie materiałów dźwiękoizolacyjnych itp.- Hermetyzacja procesów produkcyjnych przed wydostawaniem się w otoczenie człowieka gazów, par cieczy i ciał stałych (pyłów)- Stosowanie zbiorowych w pomieszczeniach oraz na stanowiskach pracy (osłony, ekrany, obudowy izolacyjne, wentylacja, klimatyzacja)4. Ograniczenie zagrożenia tych czynników dzięki zastosowaniu ochron osobistych realizowana przez:- Dobór właściwie stosowanych ochron osobistych, w zależności od istniejących zagrożeń- Odpowiednie przygotowanie i konserwację ochron osobistych- Zasady przydziału ochron osobistych- Stosowanie znaków nakazu stosowania ochron5. Ograniczenie zagrożenia człowieka czynnikami niebezpiecznymi i szkodliwymi przez dobór pracowników, właściwą organizację pracy oraz oddziaływanie na bezpieczne zdrowie pracowników. Bierze się tutaj pod uwagę: - Przestrzeganie przeciwwskazań zdrowotnych do zatrudnienia na danym stanowisku- Przestrzeganie obowiązku zatrudnienia pracowników o właściwych kfalfikacjach zawodowych - Dobór psychologiczny- Ostrzeganie o zagrożeniach i zakresie wykonywania pewnych czynności (sygnały bezpieczeństwa, znaki i barwy bezpieczeństwa)4.Organizacja stanowisk pracy z komputerami i innymi urządzeniami biurowymiOrganizacja stanowiska komputerowegoWyposażenie stanowiska komputerowego pod kątem ergonomicznym jest to:- komputer wraz z oprzyżadowaniem (monitor, klawiatura, mysz ,drukarka , itp.) , a także stół i siedziska i inne sprzęty- podczas pracy z komputerem pracownik może być narożny, na czynniki szkodliwe i uciążliwe .Czynniki szkodliwe- pole elektrostatyczne rzędu do 100 V/m w odległości około 50 cm od ekranu wywołanego wysokim potencjałem dodatnim monitora ekranowego- promieniowanie elektromagnetyczne indukowane przez prąd i napięcie o różnych pasmach częstotliwości ,szczególnie małych (Elf) i bardzo małych (ULF) częstotliwości - promieniowanie jonizujące- promieniowanie ultrafioletowe...
yock