psychologia-w2.doc

PSYCHOLOGIA – WYKŁAD 2

(16/10/2006)

Psychologia procesów poznawczych:

Procesy poznawcze:

ð     spostrzeganie

ð     uwaga

ð     pamięć

ð     myslenie

1)     Spostrzeganie – proces postrzegania jest procesem tworzenia reprezentacji przedmiotu na podstawie informacji otrzymanych z narządów zmysłowych i – w pewnych wypadkach – informacji zawartych w pamięci (Maruszewski T., 2001, Psychologia poznania, GWP, Gdańsk)

Struktura percepcji:

è    kryteria – według:

·         receptorów – np. jakie działają strumienie bodźców (wzrokowe, słuchowe, smakowe, itp.)

·         typu bodźców – działających na organizm i typowych układów bodźców np. ksztaltu, wielkości, przestrzenne, ruchu, czasu, barwy; melodii, słów, szmerów

·         stopnia skomplikowania – reakcji percepcji np. jednostkowe – wrażenia, spostrzeżenia; złożone – wielozmysłowe

Cechy (właściwości) spostrzegania:

ü      stałość spostrzeżeń

ü      organizacja spostrzeżeń – figura i tło

ü      strukturacja bodźców

Fazy procesu spostrzegania:

1.      rejestracja sensoryczna (powstają wrażenia, które następnie budują spostrzeżenia)

2.      faza oceny emocjonalnej

3.      faza rozpoznania treści bodźca

4.      faza oceny znaczenia metaforycznego

Wrażenie – odzwierciedlenie elementarnej cechy zmysłowej zarejestrowanej w wyniku odbioru danych sensorycznych (litera)

Spostrzeżenie – obraz przedmiotu – obraz wszystkich dostępnych cech, rejestrowanych za pośrednictwem różnych zmysłów (wyraz)

2)     Uwaga – jest mechanizmem redukcji nadmiaru informacji – w związku z ograniczeniami systemu poznawczego, zmuszony jest on kontrolować procesy odbioru i przetwarzania informacji, aby uniknąć niebezpiecznych skutków przeładowania. To dzięki uwadze spostrzegamy tylko część bodźców, przypominamy tylko część informacji z pamięci, uruchamiamy tylko jeden proces myslenia, wykonujemy tylko jedno z wielu możliwych do wykonania dziaań (Strelau)

Struktura uwagi:

ð     uwaga mimowolna (spontaniczna) – odruchowa, wywoływana przez określone właściwości docierających informacji, im silniejszy bodziec tym bardziej przyciąga naszą uwagę, cechy, zewnętrzne, barwa, kształt, itp.; stopień zainteresowania przedmiotem

ð     uwaga dowolna – jest wynikiem własnej decyzji; w oparciu o własną decyzję potrafimy się skupić na okreslonej czynnosci

Cechy (właściwości) uwagi:

·         koncentracja, czyli stopień skupienia i natężenia

·         podzielność uwagi

·         pojemność lub zakres uwagi

·         przerzutność uwagi

·         trwałość uwagi