WYKAZ ZAGADNIEŃ DO EGZAMINU Z PKM I i PKM II DLA KIERUNKU MECHANIKA I BUDOWA MASZYN

I.                   KONSTRUOWANIE PODSTAWY

Obszar zainteresowania przedmiotu podstawy konstrukcji maszyn, pojęcie konstrukcji i cech konstrukcyjnych, kryteria i ich znaczenie w procesie konstruowania, metody dochodzenia do koncepcji optymalnego rozwiązania konstrukcyjnego, algorytm konstruowania, zasady konstruowania: jednoznaczności, prostoty, pewności optymalnego obciążenia/tworzywa/stateczności/stosunku wielkości związanych, pojęcie trwałości i niezawodności urządzenia.

II.                POŁACZENIA – ANALIZA STANU OBCIĄŻENIA

Rodzaje gwintów i ich zastosowania, istota samohamowności połączenia gwintowego, tarcie w połączeniu gwintowym, sposoby konstrukcyjnego obniżenia oporu tarcia, optymalny stan obciążenia w parze: śruba-nakrętka, dobór momentu jaki należy przyłożyć do nakrętki współpracującej ze śrubą obciążoną siłą wzdłużną, które z zasad konstruowania (p. punkt I) są typowe dla połączenia gwintowego, analiza stanu obciążenia śruby i uszczelnienia w połączeniu kołnierzowym, analiza stanu obciążenia w następujących rodzajach połączeń: wpustowym, kołkowym, ciernym (np. z pierścieniami stożkowymi), klinowym poprzecznym.

III.             PRZENOSZENIE/HAMOWANIE MOMENTU OBROTOWEGO

Znaczenie sprzęgieł w budowie maszyn, relacje geometryczne i dynamiczne między sprzęganymi wałami oraz ich wpływ na postać konstrukcyjną sprzęgła, porównanie sprzęgła sztywnego z podatnym, charakterystyka i budowa sprzęgieł tłumiących, sprzęgło zębate – budowa i model matematyczny, sprzęgła przegubowe – budowa i charakterystyczna cecha ich działania, budowa synchronizatora w sprzęgłach o sprzężeniu kształtowym, okres rozruchu sprzęgła ciernego – praca tarcia, istota oraz znaczenie iloczynu p´v, porównanie sprzęgła tarczowego ze stożkowym.

Budowa i zasada działania hamulców ciernych: klockowego pojedynczego i podwójnego, taśmowego zwykłego, sumowego i różnicowego, szczękowego, obliczenie ciepła tarcia w hamulcu,

IV.             OSIE I WAŁY

Podział wałów, zasady konstrukcyjnego kształtowania wałów, kształtowanie czopów, zasady osadzanie kół/ tarcz na wałach za pomocą wpustów, sposoby ograniczania działania karbu, sztywność giętna/skrętna wału, prędkość krytyczna wału, ugięcie statyczne wału a prędkość krytyczna, wał sztywny/wał giętny, obliczanie wytrzymałościowe/zmęczeniowe wałów, materiały na wały.

V.                 ŁOŻYSKOWANIE WAŁU – ŁOŻYSKA TOCZNE

Podstawowe funkcje łożyska w budowie maszyn, tarcie potoczyste, rodzaje łożysk tocznych i ich zastosowania, zalety i wady łożysk tocznych, nośność statyczna i dynamiczna łożyska, obciążenie zastępcze łożyska i jego trwałość, przypadek ruchomego wałka i osłony, sposoby osadzania wałów w łożyskach tocznych, dobór łożysk z katalogu.

PKM II

VI.             ŁOŻYSKOWANIE WAŁU – ŁOŻYSKA ŚLIZGOWE

Tarcie graniczne, mieszane i płynne, charakterystyka olejów, smarowanie hydrostatyczne i hydrodynamiczne, sztywność warstwy smarnej, liczby Hersey’a i Sommerfelda, konstrukcja łożysk hydrostatycznego i hydrodynamicznego, materiały ślizgowe, diagnostyka pracy łożyska ślizgowego, łożyska specjalne (powietrzne, wspomagane polem magnetycznym). Uszczelnienia spoczynkowe i ruchowe, uszczelnienia węzłów łożyskowych oraz siłowników hydraulicznych.

VII.          TRANSFORMACJA MOMENTU I PRĘDKOŚCI OBROTOWEJ

Podział przekładni mechanicznych, wskaźniki przekładni mechanicznych, rodzaje i charakterystyki przekładni ciernych i pasowych, kinematyka przekładni pasowej, poślizg pasa, algorytm konstruowania przekładni pasowej, wariatory cierne..

Przekładnie zębate, współpraca kół zębatych, koła walcowe o zębach prostych i skośnych, linia przyporu, liczba pokrycia, koła stożkowe, przekładnie ślimakowe, korekcja uzębienia, pitting, obliczanie kół zębatych, układy napędowe jedno i wielostrumieniowe – przekładnie planetarne (obiegowe), konstruowanie korpusów przekładni, smarowanie i uszczelnianie przekładni.

Analiza dynamiki układów napędowych, tłumienie drgań wałów.

Synteza wykładów – poszukiwanie uogólnień.