kluczowe porblemy socjologii władza panowanie sposób analizy socjologicznej samo pojecie wšłdzy wymaga pewneo rozważenia ogólne pojęcie włšdzy szczególny rodzaj włšdzy jakim jest włšdza polityczna (nazywana panowaniem) aby doć do analizy tego czym jest włšdza polityczna trzeba zrozumiec czym jest wladza wladza jesz szczególnum sposobem kształtowania zachowani innych ludzi nie kazde panownaie zakłada posiadanie włšdzy sa trzy sposoby kształtowawnia zachowania innych ludzi włšdza sytuacja w której nasze zachowanie jest kaształtowane przez innych to jest sytuacja bardzo czesta 1)kształtowanie zachowania przez wpływ 2)inny rodzaj tranzakcja cos za co chce zeby mi kto skopał ogódek bo mnie sie niechce daje mu 200 zł za skopanie ogródka władza pojawia sie wtedy ktos ma prawo wydawac poleccenia a2ga ossboaa ma obowiazek sie do tego polecenia zastosować policjant który daje znak lizakiem ze mamy sie zatrzymac ma włšdze mam obowiazek sie zatrzymac przełożony ma prawo polecic podwładnemu okreslonej czynnosci ten kto ma włšdzy ma możliwoć sankcje waldza jest oparta na społęcnej akceptacji stosunku wladzy społ. akceptuje fakt ze policjant ma prawo zatrzymac kogos akceptuje pewien rodzaj uprawnień tego kto sprawuje włšdze nie powiemy ze bandyta wymusza pod grobš użyci noża ma włšdze - nie dlatego ze ten stosunek nie jest społęcznie akceptowany 3)Pewnym szczegółnym roadzajem wšłdzy jest panowanie polityczne szczególnoć władzy politycznej polega na 2ch okolicznosciach po pierwsze wladza polityczna jest sprawowana nad wszytkimi którzy znajduja się na terytorium danego panstwa zaden inny organ nie ma uprawnienia w stosunku do wszystkich zajdujacych sie na teryrorium panstwa 2ga rzec Jest to ta włšdza która ma prawo użyc przemocy wobec tych ktorzy się nie stosujš tym sielniejszy jest autorytet włšdzy im mniej wladza musi uzywac przemocy wladza publiczna jest od dawna tematem zainteresowania 3główne paradygmaty socjologicznej panowania paradygmaty nie musza byc wykluczajace nie musza sie wykluczac paradygmatem jest aspekt rozpatrywanie pod kontem interesów którym wladza polityczna służy pierwszy najwczesniejszy paradygmat socjologii to jest najczęstrzy paradygmat pojawiajacy sie w dyskursie społ komou majš służyć reformy to pytanie pojawia sie czesto pojawia się najwczesniej paradygmat interesu pojawia sie przed wiosnšludów sejm nad renem rozpatrywał ustwe o kradzieży drewna marks wladza panstwowa dziala w intereseie klasy ekonomicznie panujacej ci kotrzy maj motyw podporzadkowania klasy panujacej w jaki sposob posiadacze eekonomiczni maj choroniic swoje panowanie ekonomiczne jesli nad polcicja sady musi bronic prawa włšsnoć jesli ktos nic nie ma prawo wlsaniosci nic dla niego nie znaczy maja motyw ale i możłiwoći rodku materialne stwarzaja im najróżniejsze możliwoći podporzšdkowywwania sobie włšdzy politycznej hadnel w ktorym ktos oferuje swoja sile polityczna nie negujac tego ze wladza słuzy intersu okreslonych klar zrocili uwage ze od czasów marksa sie cos zmieniło wzrosła siła polityczna tych klas któe które nie sš panujace ekonomicznie w konsekwencji powidamy kluczem do zrozumienia wladza publiczna jest intreumentem realizacji różńorodnych interesów ekonmicznych i społęcznej harold lasswell 1902 1978 Politics: Who Gets What, When, and How polityka kto otrzymuje kiedy i jak Drugi paradygmat analizy władzy spojrzenie na wladze jako intrument realizacji okreslonych przekonań idei paradygmat ideologiczny 3ci paradygmat teoria elit odpowiedz na pytanie kto zrzšdzi kto sprawuje wladze najciekawsza teoria w tym zakresie pochodzi od 2ch wloskich teoretyków Gaetano Mosca (1858-1941) Vilfredo Pareto (1848-1923) wywchodza z założęniea ze wladza nieanalzey dowszsytkich Ci korzy sprawuja wladze sa pod pewnymi wzgladami inni niz ogół sprawowanie wladzy wymaga pewnych szcegolnych dyspozycji pareto grupa ktora sprawuje wladze ma wlasny inters w tym by utrzymac włšdze w swoim ręku poniewaz jednak wszsycy jednak jestesmy poddani prawom biologii starzejemy sie i umieramy elita tworzy mechanizmy ktore zepewniaja a w kazdym razie zapewniaja dziedziczenie wałdzy tym ktorzy pochodza z kregu włšdzy z upływem czasu w szeregach elity jest coraz wiecej ludzi ktorzy nie maja osobitych pedyspozycji by byc w elicie wiec nastepuje pogorszenie jakosci elity jednoczenie poza jej szereagmi powstaje grupa ktora ma talenty polityczne- grupa kontrelitarna w pozniejszyh nadaniach cała ta konstrukcja zosotaje pozbawiona historiozoficznejotoczki empirycznej faktem jest ze waldza jest sprawowana przez węższy kršg ludzi jakie cechy maja Ci ludzie? skad oni sie wywodza? jak dalece ona jest zamknieta czy otwarta? liczne analiczy pokazuja ogromone roznice miedzy panstwami np miedzy demokratycznymi francja jest uderzajcym przykłšdem tego jaki dalece grupy sprawujace wladze maja wlasnie charakter wšłdzy miarš jest teh otwartoći jest odbudowanie sie elity we francji jak i w stanach zdednoczonych wystepuje niezwykle czeste zjawisko dziexdziczenuia przynależńoći do elity w systemach okrzepłych w których nie było wojny etc wystepuje wyrana tendencja do dziediczenia elity dwaj 4paradygmat parawomocnosc włšdzy weber nawzywal to legalimitet wladza jest prawowita ze jest uznwana za prawowitš punktem wyjća dla weberera jest nie tylko dlaczego więc akceptujemy wladzie tych kotrzy nia nad nami sprawuja Pierwszym jest tradycja. Syn sprawuje władze bo jego ojciec był politykiem. Drugim rodzajem panowania jest panowanie chrazymatyczne ci ktorych inni uwazaja ze obarzonych szczególnym darem 3ci rodzaj panowania legalne Podstawš legalitymizacji wladzy jest ze waldze sprwauje sie zgodnie zprewem sprawuje waldze na podstawie legitmacji Te model nie wyczerpuja wszystkich typów uprwowmocnienia włšdzy jeden ktory jes wazny uprawomocnienie przez sukces problemem z włšdzš sukcesu jest fakt ze w momencie gdy nie ma sukcesu- nastepuje kryzys włšdzy inaczej w webeowskich paradygmató ..<sprawdza w imie jakich waroći jest sprawowane weberowski paradygmat uprawomocnienia włšdzy owocuje zainteresowaniem socjologów i politykó subiekktywego stosunku dodwłšdzy czym wlada jest dla obywateli problematyka kultury oplitycznej 63 Gabierl Almod Sidnay Cyvilic culture wiedzy wartoći wzóów zachowań te wartosci sa kluczowe dl okreslonych panstw wiec przemiotem jest skupienie na różńcach studium empiryczne i wprpwadznie kategorii kultury polityki wprowadzniea badań nad politykš ktore isei rozwinęły badania lmšda były prowadzone w w stanach w niemczech we włoszech w meksyku jaki rodzaj kultury politycznej sprzyja utrzymaniu sie systemu politycznego almad wprowadza typologie klutur politycznych kultura poddańcza charakterystyczne jes tto ze luddie akceptuja wezbarunkowo o autorytet włšdzy i rezygnuja z włšsnego w nim udzišłu drugim rodzajem kujltury jes tkultura parafialna ma namysli tyce kultury polityczne które mysla os wojej mšłej zbiorowoci 3cie kultura uczestniczšca w tkorej aktywne uczestniczaca w podejszcie teoretyczne almonda owocowało wysypem badan tego typu polska byłš pierwzym krajem ówczesnego bloku komunistycznego byłš pierwzym krajem dostarczajac cziekawych danych czym włšdza byłš dla ówczesnego obywateli kultura plemienna decyzje podejmowane na weicach kultura polityczna teokratyczna oparta na teokracja rzšdy duchownych kulutra despotyczna oparta da bezwzlednej wladzy przy braku lub znikomej woli dla oparte na neikontrolowanej włšdzy nowoczesna kultura polityczna pojawia sie w dwuch odmianach autorytarnej atuorytaenrej i demokratycznej autorytarna cechuje akcepracja dle niedemokratycznej wšłdzy cow kulturze polityczen autorytarne j powoduje posłuszeńtwo eob ec włšdzy w jej ramach mozemy zaobsrtwowac dewa rózńę warianty klultury politycznej autorytarnym w sęsie weższym i totalitar autorytarnej abywatele sš zachecani do tego by do polityk isie nie ewtraclali swiadome darzenie do tego byodpolitycznic obywateli natomiast otalitarna kujltura olityczna polegałš na upolitycznienia obywateli dobry obywatel to taki tkore sie onganizuje elementy najkich jest oparta kultua demokratyczna zasada wolnosci politycznej kazdedzialsnodsc polityczne kotre nie łšmie praa ; <a prawo nie o granicza demokratyzmu> obowiazek obywateelski angażówania sie w sprawy polityczne akceptownanie różnorodnoći
perla290187