Niccolo Machiavelli sztuka wojny według machiavellego cała książka.pdf

Spis treci

Od tumacza 7

Przedmowa

KSIGA I

KSIGA II

KSIGA III

113

KSIGA IV

145

KSIGA V

169

KSIGA VI

191

KSIGA VII

229

KSIGA III

OSIMO: Skoro zmieniamy temat, chciabym, aeby

zmieni te pytajcego, gdy nie po woli mi by pos-

dzonym o zarozumiao, któr to przywar zwykem wyty-

ka innym. Rezygnuj wic z mojego przewodnictwa w roz-

mowie, skadajc je w rce tego z moich towarzyszy, który

by si go zechcia podj.

ZANOBI: Byoby z waszej strony najaskawiej, gdybycie

zechcieli kontynuowa, skoro jednak wola wasza jest odmien-

na, raczcie wskaza, kto ma zaj wasze miejsce.

COSIMO: Obowizek ten wam bym powierzy, panie.

FABRIZIO: Z przyjemnoci wezm go na siebie i post-

pi weneckim zwyczajem, wedle którego najmodsi przema-

wiaj najpierw i nie bez przyczyny — jest to bowiem wicze-

niem dla modych ludzi, a mam takie przekonanie, e modzi

s chtniejsi do roztrzsa sprawy, jak i do tego, aby w czyn

j obróci.

COSIMO: Pada zatem na was, Luigi, i mniemam, e jako

ja rad jestem z takiego nastpcy, tak i wy, panie, bdziecie

radzi jego zapytaniom. Powrómy wic, prosz, do rzeczy,

i nie tramy wicej czasu.

FABRIZIO: Jestem przekonany, e chcc pokaza, jak

wygldaj dobre przygotowania armii do podjcia bitwy, naj-

lepiej byoby opowiedzie, jak Grecy i Rzymianie gotowali

szyki w swoich wojskach. Wziwszy jednak, e sami o rzeczach

tych potraficie przeczyta i je rozway za porednictwem

113

KSIGA III

pisarzy staroytnych, pomin wiele szczegóów i przytocz

tylko to, co uwaam za niezbdne do naladowania, jeli w na-

szych czasach wojska nasze chcielibymy cho troch udosko-

nali. Nie tracc wic ni chwili, przedstawi, jak si wojsko do

bitwy gotuje, jako si sprawy maj, kiedy do niej dojdzie, i co

mona przewiczy w pozorowanych manewrach.

Najwikszym bdem popenianym przez tych, którzy

wojska do bitwy szykuj, jest rozwijanie ich w jeden tylko

front i zmuszanie do jednego tylko natarcia, zdanych na jedn

szans. Wynika to z zaniechania sposobu stosowanego przez

staroytnych, w którym jeden szyk od drugiego otrzymywa

wsparcie 1 . Nie stosujc tego, nie mona ani wspomóc wal-

czcych w szyku na przedzie, ani ich obroni, ani zmieni ich

w czasie bitwy; to za najlepiej byo widoczne u Rzymian.

Aby sposób ten unaoczni, opowiem, jak Rzymianie siy ka-

dego legionu dzielili na trzy klasy; a byli to: hastati , principes

i triari 2 , z których hastati stanowili pierwsz lini armii w zwar-

tych i gbokich szykach, za nimi byli principes ustawieni

w szykach luniejszych, a za tamtymi triari w szykach tak lu-

nych, by mogli w razie potrzeby przyj midzy siebie szere-

gi principes i hastati. Ponadto mieli oni procarzy, uczników

i innych lekkozbrojnych; nie stali oni w tych szykach, lecz

na froncie armii, midzy jazd i piechot. Ci lekkozbrojni roz-

1 Na zasadzie przenikania szyków — przyp. tum.

2 Hastati (wócznicy, z ac. hasta — wócznia) byli to onierze naj-

modsi, do 24 roku ycia; principes (cikozbrojni piechurzy) two-

rzyli w natarciu drug lini; triari , onierze najstarsi, stanowili

trzeci lini — przyp. tum.

114

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: