3. Kongres wiedeński (1 października 1814 - 9 czerwca 1815), kongres przedstawicieli 16 większych państw europejskich, który został zwołany w Wiedniu, w celu dokonania zmian terytorialnych i ustrojowych po rewolucji francuskiej i wojnach napoleońskich.
Głos decydujący mieli przedstawiciele 5 mocarstw: Wielkiej Brytanii (Robert Stewart - wicehrabia Castlereagh), Austrii (Klemens Lothar von Metternich), Rosji (K.W. Nesselrode), Francji (Charles Maurice Talleyrand) i Prus (Karl August von Hardenberg).
Naczelną zasadą, która przyświecała decyzjom podjętym na kongresie była idea restauracji, w świetle której wszystkie zmiany terytorialne i polityczne, jakie zaszły w epoce Wielkiej Rewolucji Francuskiej i wojen napoleońskich zostały uznane za niebyłe. Ponadto kierowano się zasadami legitymizmu, czyli przywrócenia na tron strąconych w czasie rewolucji dynastii, a także zasadą równowagi. Ta ostatnia forsowana była przez Wielką Brytanię, która chciała w ten sposób uniknąć nadmiernego wzmocnienia jednego z mocarstw Europy kontynentalnej.
Postanowienia:
· Powołano Związek Niemiecki.
· Połączono Belgię, Luksemburg i Holandię w Królestwo Niderlandów.
· Utworzono Królestwo Polskie z carem Aleksandrem I jako królem Polski.
· Pod panowaniem Prus znalazło się Wielkie Księstwo Poznańskie, Nadrenia, Westfalia, Pomorze szwedzkie i Rugia.
· Z Krakowa i jego najbliższej okolicy utworzono Rzeczpospolitą Krakowską.
· Szwajcaria otrzymała 3 kantony i stała się federacją 22 kantonów, 20 listopada 1815 r. ogłoszono akt jej wieczystej neutralności.
· Dania po utracie Pomorza i Rugii uzyskała księstwo Lauenburg.
· Szwecja uzyskała duńską Norwegię na zasadzie unii personalnej.
· Austria odzyskała Dalmację, Lombardię i Wenecję oraz wpływy we Włoszech.
· Odtworzono Państwo Kościelne.
· Neapol i Sycylię połączono pod berłem Ferdynanda I.
· Bawaria otrzymała Palatynat Reński i Würzburg w zamian za zrzeczenie się Tyrolu i Salzburga (na rzecz Austrii).
· Hanower podniesiono do rangi królestwa, a kilka księstw do rangi wielkich księstw.
· 8 lutego 1815 r. uchwalono deklarację o zniesieniu handlu niewolnikami.
· Opracowano regulamin dyplomatyczny, który po zmianach dokonanych w 1818 r. obowiązywał do XX wieku.
Kongres wiedeński opowiedział się za tłumieniem ruchów republikańsko-demokratycznych i narodowych w Europie, był pierwszą historyczną próbą utworzenia ładu międzynarodowego w skali kontynentu (Święte Przymierze). Wszystkie uchwały kongresu znalazły się w akcie końcowym z 9 czerwca 1815 r. Postanowienia kongresu:
· zasada legitymizmu - wszyscy władcy są pomazańcami bożymi (tron i ołtarz), tyranem jest ten, kto nie pochodzi ze starej dynastii; tyrania - przejęcie władzy w sposób nielegalny
· zasada równowagi sił - zapewniała Wielkiej Brytanii dominację, bo miała ona najwięcej kolonii
· przekazano Prusom 2/5 Saksonii jako rekompensata za utracone ziemie Polskie na rzecz Rosji.
· Austria uzyskała żupy solne Wieliczki i Bochni, które nie należały do Krakowa.
· utworzono Wolne Miasto Kraków (Rzeczpospolita Krakowska).
· z reszty ziem utworzono Królestwo Polskie pod władzą cara Rosji (obiecano nadanie konstytucji) .
· Niemcy - nie dopuszczono do zjednoczenia Niemiec, ale zredukowano liczbę podmiotów .
· Włochy - nie dopuszczono do zjednoczenia, reaktywowano Państwo Kościelne, zapowiedziano powstanie Królestwa Obojga Sycylii (6 grudnia 1816). Lombardia, Wenecja i Dalmacja zostaną przyłączone do Austrii. Florencja została stolicą księstwa Toskanii. Królestwo Sardynii z Piemontem. Parma. Modena.
· Szwajcaria - utworzenie związku na zasadzie konfederacji, zapowiedziano nadanie wiecznej neutralności (20 listopada 1815), 22 kantony
· Skandynawia - Norwegię przyłączono do Szwecji.
· Niderlandy - utworzono Królestwo Niderlandów pod berłem Dynastii Orańskiej (połączenie Belgii i Holandii) .
· Wielka Brytania - uzyskała piecze nad Królestwem Niderlandów; wyspą Cejlon, Helgoland (ujście Wezery i Łaby), Wyspy Jońskie (z Korfu), Wyspy Normandzkie .
· Rosja - uzyskała Finlandię i Besarabię (Dniestr i Prut).
6. Traktat amsterdamski (oficjalnie: Traktat z Amsterdamu zmieniający Traktat o Unii Europejskiej, Traktaty ustanawiające Wspólnoty Europejskie oraz niektóre związane z nimi akty), TA, umowa międzynarodowa parafowana 17 czerwca 1997 r., podpisana 2 października 1997 r. w Amsterdamie. TA wszedł w życie 1 maja 1999 roku.
Traktat amsterdamski w założeniu miał dostosowywać unijne traktaty do planowanego poszerzenia UE oraz zbliżyć Unię do obywateli, jednak konferencja międzyrządowa przygotowująca traktat nie zdołała wypracować dostatecznie daleko idących zmian, w związku z czym postanowiono, że właściwa rewizja traktatów pod kątem przygotowania do akcesji państw Europy Środkowo-Wschodniej przyjęta zostanie w późniejszym terminie (zobacz: Traktat nicejski). Zmiany uzgodnione w Amsterdamie, choć były mniejsze, niż planowano i tak napotkały problemy z ratyfikacją przez państwa członkowskie (w niektórych krajach musiały odbyć się referenda), co spowodowało przesunięcie o 5 miesięcy planowanego początkowo na 1 stycznia 1999 r. terminu wejścia w życie traktatu.
[Edytuj]
· Wprowadzenie możliwości uchwalenia sankcji dla państwa członkowskiego naruszającego zasady demokracji; przepisy te uchwalono z myślą o przyszłych członkach - państwach postkomunistycznych, okazało się jednak, że Unia była blisko skorzystania z tych zapisów w odniesieniu do kraju z ponad 40-letnią demokracją - Austrii (chodziło o utworzenie rządu z udziałem FPÖ Jörga Haidera).
· Wprowadzenie procedury wzmocnionej współpracy - większość państw członkowskich mogła zadecydować o nawiązaniu bliższej współpracy z wykorzystaniem struktur unijnych, pod warunkiem spełnienia kilku ograniczeń, m.in. otwartości takiej współpracy dla wszystkich państw członkowskich. Jak dotąd ani razu nie wykorzystano tej procedury.
· Wzmocnienie pozycji Parlamentu Europejskiego - dzięki rozszerzeniu zakresu stosowania procedury współpracy może on odtąd zablokować większość propozycji legislacyjnych Komisji. Jednocześnie uproszczono samą procedurę współdecydowania poprzez likwidację III czytania.
· Wzmocnienie prerogatyw Trybunału Sprawiedliwości - może on odtąd rozpatrywać sprawy związane z polityką wizową, azylową, migracyjną oraz ze swobodnym przepływem osób. Kwestie te zostały przeniesione z III filaru UE (tytuł VI TUE) do I filaru (TWE); tym samym zmieniono nazwę III filaru na "Współpraca policyjna i sądowa w sprawach karnych".
· Utworzenie urzędu Wysokiego Przedstawiciela Unii Europejskiej do spraw Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa. Funkcję tę pełni Sekretarz Generalny Rady UE.
· Wprowadzenie koordynacji polityki zatrudnieniowej; utworzono Komitet ds. Zatrudnienia.
· Uproszczenie traktatów założycielskich. Wprowadzenie jednolitej liczbowej numeracji TWE i TUE.
· Komitet Regionów stał się niezależny od Komitetu Gospodarczo - Społecznego
7. Traktat z Maastricht, oficjalnie Traktat o Unii Europejskiej (fr. Traité sur l'Union européenne, ang. Treaty on European Union), TUE, umowa międzynarodowa parafowana 10 grudnia 1991 r., podpisana 7 lutego 1992 r. w Maastricht w Holandii. TUE wszedł w życie 1 listopada 1993 roku po referendach przeprowadzonych w niektórych krajach członkowskich
Najważniejsze cele i postanowienia:
· utworzenie obszaru bez granic wewnętrznych,
· umocnienie spójności gospodarczej i społecznej,
· utworzenie unii gospodarczo-walutowej łącznie z wprowadzeniem wspólnej waluty euro od 1 stycznia 1999 roku i określeniem ...
Dziks