Piżmak.pdf

krtkim ciemnobrunatnym wÿosiu, od strony brzusznej jaŰniejsze. Samica ma 6 sutek

piersiowych i 4 brzuszne. Masa ciaÿa piƌmakw wynosi od 0,6 do 2 kilogramw.

Piƌmak nie gardzi ƌadnħ roŰlinnoŰciħ znajdujħcħ siĶ w zasiĶgu jego krtkich,

lecz ruchliwych przednich ÿapek. Zjada wszelkie roŰlinne czĶŰci, poczħwszy na

korzeniach, a na liŰciach skośczywszy. Ƌeruje na pĶdach, zioÿach jak rwnieƌ korze

oraz wszelakich owocach. Zimħ posiÿkuje siĶ bogatymi w skrobiĶ i inne zwiħzki

zapasowe kÿħczami trzciny i tataraku. DietĶ uzupeÿnia pokarmem zwierzĶcym.

Gÿwnie sħ to miĶczaki i skorupiaki zbierane z dna.

Szkoda, ƌe jest to coraz rzadszy goŰĚ naszych ÿowisk. Jego populacjĶ

przetrzebiÿy norki oraz przesadna melioracja, warto jednak poszukaĚ go w ÿowisku,

gdyƌ jest jednħ z ÿadniejszych oznak wiosny.

Od kwietnia do paƊdziernika samica moƌe wielokrotnie przystĶpowaĚ do

rozrodu. W naszych warunkach klimatycznych z reguÿy wyprowadzane sħ 3-4 mioty.

Po okoÿo 4 tygodniowej ciħƌy rodzi siĶ od 3 do 9 Űlepych mÿodych. Po okresie laktacji

(4 tygodnie) mÿode opuszczajħ gniazdo. Rosnħ bardzo szybko. Po 4 miesiħcach waƌħ

0,5 kg, a po upÿywie 5 miesiĶcy sħ zdolne do rozrodu. Znaczne redukcje w populacji

mÿodych osobnikw powodujħ wiosenne roztopy, powodujħce podniesienie siĶ lustra

wody, co czĶsto prowadzi do zalania domostwa wraz z niedoÿĶƌnymi jeszcze mÿodymi

a skutkujue ich Űmierciħ z powodu zatopienia lub wychÿodzenia.

Piƌmak pochodzi z Ameryki Pÿnocnej. Do Europy zostaÿ sprowadzony na

poczħtku dwudziestego wieku. Obecnie wystĶpuje on w Europie ůrodkowej i

Wschodniej oraz miejscami w Skandynawii i Europie Zachodniej, a zasiĶg jego

wystĶpowania ciħgnie siĶ na wschd po SyberiĶ. W Polsce wystĶpuje na terenie caÿego

kraju, mniej lub liczniej, zasiedlajħc wszelakie wody Űrdlħdowe. Wymogi Piƌmaka nie

sħ duƌe, toleruje on nawet znacznie zanieczyszczenie wody, oraz nie jest specjalnie

wybredny jeŰli chodzi o wielkoŰĚ zbiornika, jako ƌe moƌna go spotkaĚ nawet w

miejscach, ktre na pierwszy rzut oka nie przypominajħ nawet maÿego stawu.

NajczĶŰciej zamieszkuje w przybrzeƌnej strefie zbiornikw i ciekw wodnych.

Piƌmaki preferujħ ƌycie rodzinne (czyli para rodzicw i z reguÿy mioty z

danego roku) i zamieszkujħ w norkach, kopanych w groblach oraz nabrzeƌu. Zdarza

siĶ rwnieƌ, ƌe budujħ kopczyki z muÿu, oraz roŰlinnoŰci. WyjŰcia z gniazd, zarwno te

w norach, jak i w kopcach, znajdujħ siĶ pod powierzchniħ wody, gdyƌ w ten sposb

piƌmaki sħ w stanie szybko ujŰĚ drapieƌnikowi lħdowemu. Od lutego do maja oraz od

wrzeŰnia do listopada ma miejsce szczeglna aktywnoŰĚ piƌmakw, poÿħczona z

intensywnymi wĶdrwkami (jak wszystkie zwierzĶta terytorialne, piƌmaki majħ

tendencje do wĶdrwek). Ich gÿwna aktywnoŰĚ dobowa przypada na zmierzch oraz

noc, choĚ zdarzajħ siĶ okresy aktywnoŰci dziennej (gÿwnie podczas budowy

domostwa lub podczas godw).

Piƌmak jest jedynym polskim zwierzĶciem ÿownym naleƌħcym do gryzoni. Z

wyglħdu przypomina krzyƌwkĶ szczura z nutriħ. Ma szczurzo-bobrowaty tuÿw, na

ktrym znajduje siĶ masywna, jak na jego gabaryty gÿowa. Oczy i uszy osadzone

wysoko, w jednej linii z nozdrzami. Uszy i nos majħ moƌliwoŰĚ zamykania siĶ, a cechy

te sprzyjajħ dÿugotrwaÿemu nurkowaniu (jednorazowo do 10 minut pod wodħ). þapki

tylnie sħ znacznie wiĶksze od przednich i stanowiħ siÿĶ poruszajħca piƌmaka w wodzie.

Ogon jest stosunkowo dÿugi, przypominajħcy wyglħdem szczurzy. Futerko gĶste, o

Piƌmak niegdyŰ uwaƌany byÿ za szkodnika wyrzħdzajħc faktyczne szkody

tam, gdzie jego liczebnoŰĚ byÿa znaczna. Kopiħc nory potrafi on uszkadzaĚ i dziurawiĚ

waÿy przeciwpowodziowe, niszczyĚ groble i umocnienia brzegw zbiornikw

wodnych. Obecnie ze wzglĶdu na swojħ maÿa a w niektrych rejonach niemal Űladowħ

obecnoŰĚ, piƌmak nie moƌe byĚ juƌ odbierany w roli szkodnika.

Piƌmak, oprcz czÿowieka, ma wielu naturalnych wrogw znacznie redukujħcych jego

populacjĶ. Naleƌħ do nich gÿwnie norka, czyniħca prawdziwe spustoszenie w

populacji, jak rwnieƌ w mniejszym stopniu lisy oraz drapieƌniki ÿasicowate. Rwnieƌ

choroby potrafiħ trzebiĚ jego populacjĶ a najbardziej znanħ jest tularemia, nasilajħca siĶ

w okresach suszy i spadku poziomu wd.

z Ï o mÿodym piƌmaku.

Ï w okolicach wargowych wÿosy czuciowe.

Ï organy odpowiedzialne za wydzielanie piƌma.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: