e-book-Bilans.pdf

Bilans za 2009 r. w jednostkach gospodarczych

Wydanie 1

ISBN 978-83-255-1480-8

Autorzy: Katarzyna Figurska, Anna Kocoñ

Redakcja: Miros³aw Typek

Wydawnictwo C. H. Beck 2009

Wydawnictwo C. H. Beck Sp. z o.o.

ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa

tel. (22) 33-77-600; fax (22) 33-77-601

www.beckinfobiznes.pl

Sk³ad i ³amanie: Marta Œwierk

Wszelkie prawa zastrze¿one.

Rady zawarte w niniejszej publikacji wyra¿aj¹ punkt widzenia Autorów.

Bilans za 2009 r. w jednostkach gospodarczych

Katarzyna Figurska

Anna Kocoñ

Spis treœci

1. Komentarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1

2. Wyjaœnienia do wzoru. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1

2.1. Aktywa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1

2.2. Pasywa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

3. Wzór bilansu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53

1. Komentarz

Bilans jest jednym z podstawowych elementów sprawozdania finansowego.

W bilansie wykazuje siê stany aktywów i pasywów na dzieñ koñcz¹cy bie¿¹cy

i poprzedni rok obrotowy. W przypadku sporz¹dzania bilansu na inny dzieñ bilan-

sowy ni¿ koniec roku obrotowego, w bilansie nale¿y wykazaæ stany aktywów i pa-

sywów na ten dzieñ oraz na dzieñ koñcz¹cy rok obrotowy bezpoœrednio poprze-

dzaj¹cy ten dzieñ bilansowy.

Sprawozdania

finansowe

Wykazana w aktywach bilansu, wartoœæ poszczególnych grup sk³adników akty-

wów wynika z ich wartoœci ksiêgowej, skorygowanej o (art. 46 ust. 2 RachunkU):

dotychczas dokonane odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe oraz odpisy ak-

tualizuj¹ce, w tym równie¿ z tytu³u trwa³ej utraty wartoœci sk³adników akty-

wów trwa³ych,

odpisy aktualizuj¹ce wartoœæ rzeczowych sk³adników aktywów obrotowych,

odpisy aktualizuj¹ce wartoœæ nale¿noœci.

Co do zasady nie kompensuje siê ze sob¹ aktywów i zobowi¹zañ. Wyj¹tkiem s¹ akty-

wa finansowe i zobowi¹zania finansowe. Wykazuje siê je w bilansie w kwocie netto

po kompensacie, je¿eli jednostka ma bezwarunkowe prawo do kompensaty akty-

wów i zobowi¹zañ danego rodzaju i zamierza je rozliczyæ w kwocie netto albo jedno-

czeœnie wydaæ sk³adnik aktywów finansowych i rozliczyæ zobowi¹zanie finansowe.

Prezentacja

w wartoœci

netto

i kompensata

2. Wyjaœnienia do wzoru

2.1. Aktywa

Aktywa to zasoby maj¹tkowe, spe³niaj¹ce ³¹cznie nastêpuj¹ce warunki:

1) s¹ kontrolowane przez jednostkê,

2) maj¹ daj¹c¹ siê wiarygodnie okreœliæ wartoœæ,

3) powsta³y w wyniku przesz³ych zdarzeñ,

4) w przysz³oœci spowoduj¹ wp³yw do jednostki korzyœci ekonomicznych.

Aktywa prezentuje siê w bilansie w podziale na aktywa trwa³e i obrotowe.

1 z56

Bilans za 2009 r. w jednostkach gospodarczych

Poz. A. Aktywa trwa³e

Grupa aktywów trwa³ych obejmuje:

A.I. Wartoœci niematerialne i prawne,

A.II. Rzeczowe aktywa trwa³e,

A.III. Nale¿noœci d³ugoterminowe,

A.IV. Inwestycje d³ugoterminowe,

A.V. D³ugoterminowe rozliczenia miêdzyokresowe.

Poz. A.I. Wartoœci niematerialne i prawne

Wartoœci niematerialne i prawne (WNiP), które nale¿¹ do aktywów trwa³ych, to na-

byte przez jednostkê prawa maj¹tkowe, które (art. 3 ust. 1 pkt 14 RachunkU):

nadaj¹ siê do gospodarczego wykorzystania,

bêd¹ u¿ytkowane d³u¿ej ni¿ rok,

zostan¹ przeznaczone na potrzeby jednostki.

Zalicza siê do nich w szczególnoœci (art. 3 ust. 1 pkt 14 RachunkU):

autorskie prawa maj¹tkowe, prawa pokrewne, licencje, koncesje,

prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów u¿ytkowych

oraz zdobniczych,

know-how , czyli wartoœæ uzyskanych informacji zwi¹zanych z wiedz¹ w dzie-

dzinie przemys³owej, naukowej, handlowej lub organizacyjnej,

nabyt¹ wartoœæ firmy,

koszty zakoñczonych prac rozwojowych.

Obce

WNiP

Do wartoœci niematerialnych i prawnych zalicza siê równie¿ aktywa, które s¹ u¿yt-

kowane na podstawie umowy leasingu finansowego. S¹ to prawa maj¹tkowe, które

nie s¹ w³asnoœci¹ jednostki, a zosta³y przyjête do u¿ywania na mocy umowy z jed-

nostk¹ zwan¹ przez RachunkU „finansuj¹cym” i zgodnie z RachunkU, wykazuje

siê je w ksiêgach i bilansie jednostki sporz¹dzaj¹cej sprawozdanie. Okreœla siê je

jako obce wartoœci niematerialne i prawne.

Aby wykazaæ sk³adnik aktywów u korzystaj¹cego, umowa leasingu musi spe³niaæ

co najmniej jeden spoœród siedmiu warunków wymienionych w art. 3 ust. 4 pkt 1–7

RachunkU. Warunki te s¹ opisane szerzej w punkcie opisuj¹cym rzeczowe aktywa

trwa³e. Leasing wartoœci niematerialnych i prawnych jest jednak niezwykle rzadko

spotykany w praktyce.

Wycena

bilansowa

Wartoœci niematerialne i prawne wycenia siê w bilansie zgodnie ze wzorem:

Wartoœæ brutto WNiP (cena nabycia/koszt wytworzenia)

– Umorzenie

– Odpisy z tytu³u trwa³ej utraty wartoœci

= Wartoœæ bilansowa WNiP

Umorzenie

Umorzenie to zakumulowana amortyzacja. Zgodnie z polskimi zasadami rachun-

kowoœci wszystkie WNiP podlegaj¹ odpisom amortyzacyjnym. Nie dotyczy to je-

dynie zaliczek na WNiP, które dopiero w przysz³oœci stan¹ siê rzeczywistymi pra-

wami maj¹tkowymi. Bêd¹ wówczas podlegaæ amortyzacji, zgodnie z zasadami

przedstawionymi dla poszczególnych rodzajów WNiP poni¿ej.

2 z56

Bilans za 2009 r. w jednostkach gospodarczych

Trwa³a utrata wartoœci zachodzi wtedy, gdy istnieje du¿e prawdopodobieñstwo, ¿e

kontrolowany przez jednostkê sk³adnik aktywów nie przyniesie w przysz³oœci

w znacz¹cej czêœci lub w ca³oœci przewidywanych korzyœci ekonomicznych. Uza-

sadnia to dokonanie odpisu aktualizuj¹cego doprowadzaj¹cego wartoœæ sk³adnika

aktywów wynikaj¹c¹ z ksi¹g rachunkowych do ceny sprzeda¿y netto, a w przypad-

ku jej braku – do ustalonej w inny sposób wartoœci godziwej. Odpisów z tytu³u

trwa³ej utraty wartoœci dokonuje siê przyk³adowo w przypadku zmiany technolo-

gii produkcji, przeznaczenia danej WNiP do likwidacji, wycofania z u¿ywania lub

innych przyczyn.

Trwa³a utrata

wartoœci

W bilansie wartoœci niematerialne i prawne prezentuje siê w nastêpuj¹cych gru-

pach:

A.I.1. Koszty zakoñczonych prac rozwojowych,

A.I.2. Wartoœæ firmy,

A.I.3. Inne wartoœci niematerialne i prawne,

A.I.4. Zaliczki na wartoœci niematerialne i prawne.

Podzia³ WNiP

A.I.1. Koszty zakoñczonych prac rozwojowych

Jako koszty zakoñczonych prac rozwojowych ujmuje siê koszty, które zosta³y po-

niesione na projektowanie, wykonanie i testowanie prototypów i modeli doœwiad-

czalnych, nowych lub udoskonalonych materia³ów, produktów, urz¹dzeñ, syste-

mów. S¹ one wykazywane w bilansie jako wartoœci niematerialne i prawne

wy³¹cznie, gdy spe³niaj¹ wszystkie poni¿sze kryteria (art. 33 ust. 2 RachunkU):

1) produkt lub technologia wytwarzania s¹ œciœle ustalone, a dotycz¹ce ich koszty

prac rozwojowych wiarygodnie okreœlone,

2) techniczna przydatnoœæ produktu lub technologii zosta³a stwierdzona oraz od-

powiednio udokumentowana i na tej podstawie jednostka podjê³a decyzjê

o wytwarzaniu tych produktów lub stosowaniu technologii,

3) koszty prac rozwojowych zostan¹ pokryte, wed³ug przewidywañ, przychoda-

mi ze sprzeda¿y tych produktów lub zastosowania technologii.

Zgodnie z definicj¹ zawart¹ w RachunkU jako wartoœci niematerialne i prawne

mog¹ byæ wykazywane jedynie koszty tych prac rozwojowych, które ju¿ s¹ zako-

ñczone. W zwi¹zku z tym do momentu uznania prac rozwojowych za zakoñczone

koszty tych prac rozwojowych nie mog¹ zostaæ zaprezentowane w bilansie spó³ki

jako wartoœci niematerialne i prawne. Poniewa¿ jednak na pewnym etapie zaawan-

sowania prac (tzw. etap rozwojowy) spó³ka spodziewa siê uzyskania korzyœci

ekonomicznych z ponoszonych nak³adów, nak³ady te spe³niaj¹ definicjê aktywa

z RachunkU. W zwi¹zku z tym oraz zgodnie z omawian¹ poni¿ej zasad¹

wspó³miernoœci z art. 6 ust. 2 RachunkU wydatki takie nie powinny byæ rozpozna-

wane jako koszty okresu. Artyku³ 39 ust. 1 RachunkU daje mo¿liwoœæ aktywowania

ich jako rozliczenia miêdzyokresowe kosztów czynne. W takim przypadku w mo-

mencie zakoñczenia prac rozwojowych i powstania WNiP koszty aktywowane jako

rozliczenia miêdzyokresowe s¹ przeklasyfikowywane do wartoœci niematerialnych

i prawnych.

Zaliczanie

kosztów prac

rozwojowych

do WNiP

Ustawa nie precyzuje, jakie prace mo¿na zaliczyæ do prac rozwojowych. Zgodnie

z art. 10 RachunkU, mo¿na zatem korzystaæ z definicji zawartej w MSR.

Pomocny w tym zakresie mo¿e byæ MSR 38 (§ 8), który wyraŸnie odró¿nia koszty

prac badawczych od kosztów prac rozwojowych, wskazuj¹c, ¿e:

Czynnoœci

zaliczane

do prac

rozwojowych

3 z56

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: