Weksel i jego funkcje
WEKSEL- dłużny papier wart.;jest dokumentem sporządzonym w formie przewidzianej przez prawo, zawierającym bezwarunkowe zobowiazanie wystawcy lub osoby przez niego wskazanej do zapłaty określonej osobie w ustalonym terminie i miejscu,w określonej sumie pieniężnej której egzekucja jest wyposażona w specialny rygor wekslowy
FUNKCJE:
1. Płatnicza –wręczony zamiast zapłąty przy zakupie określonych towarów lub usług , wystawienie weksla zwalnia wystawcę od zobowiązania,chociaż nie jest równoznaczny z zapłątą co oznacza że weksel nie jest surogatem pieniądza,możliwość indosowania weksla umożliwia szybkie regulowanie zobowiazań różnego charakteru
2. Kredytowa- wyraża się w udzielaniu dłużnikowi kredytu przez odroczenie płatności na zakupione towary lub usługi do czasu oznaczonego na wekslu,odroczenie terminu płatności przybiera tym samym formę kredytu ku[ieckiego
3. Obiegowa-wyraża się w nieograniczonych możliwościach przenoszenia praw z weksla z jednej osoby na drugą w drodze indosu oraz obrotu wekslami na rynku pieniężno-kredytowym,oznacza to że jeden(i ten sam) weksel może być wręczony jako forma zapłaty w wielu transakcjach handlowych,jest on tym samym dogodnym środkiem płatniczym
4. Gwarancyjna- wyraża się zabezpieczeniem zapłaty weksla przez wszystkie osoby na nim podpisane,istnieje również możliwośc szybkiego dochodzenia wierzytelności w trybie postępowania nakazowego, umożliwia szybkie egzekwowanie roszczeń,stwarza to duży stopień bezpieczeństwa w obrocie pieniężnym
5. Refinansowa-wyraża się w możliwości złożenia weksla w banku do dyskonta tzn. wykupienie go przez bank przed terminem płatności, w takim wypadku bank wypłaca pomniejszoną o wysokość dyskonta sumę uwidocznioną na wekslu przed terminem jego płatności, w ten sposób następuje przyśpieszenie rozliczeń finansowych
Cechy charakterystyczne zobowiązania wekslowego
- samoistne czyli oderwane od przyczyny jaka spowodowała powstanie tego zobowiązania,każda osoba składająca podpis na wekslu musi się liczyć, że możne być zmuszona do zapłaty posiadaczowi dokumentu wymienionej w nim kwoty nawet wówczas, gdy miała uzasadnione podstawy do zgłaszania wobec tej osoby merytorycznych zarzutów,
- umożliwia przenoszenie praw zawartych w dokumencie na inne osoby-pozwala to na posługiwanie się wekslem otrzymanym od jego kontrahenta w celu zapłaty innym kontrahentom,
- solidność zobowiązań –każda osoba, która podpisała się na wekslu jest zobowiązana do uregulowania tego weksla w terminie,
- abstrakcyjność-osoba która spłaca nie musi być związana z sytuacją która przyczyniła się do powstania tego zobowiązania,
- rygoru wekslowego -w przypadku odmowy zapłaty weksla jego posiadacz korzysta z uproszczonego trybu regulowania należnośći,
- samodzielnośc i niezawisłośc zobow. wekslowego poszczególnych osób, które się na wekslu podpisywały,
- pienieżny charakter,
- sformalizowanie dokumentu wekslowego,
- bezwarunkowość zobow. wekslowego-zobowiązanie nieodwołalne
Rodzaje weksli
Różnice, między czekiem a wekslem:
- inne terminy płatności
- inne określenie trasata
- inne funkcje
- czek nie bierze udziału w operacjach wekslowych
- czek nie posiada rygoru wekslowego
- w czeku remitent może być nieoznaczony
- inne terminy sporządzania protestu
Terminy płatności weksla
- za okazaniem,
- w pewien czas po okazaniu,
- w określonym czasie,
- w pewien czas po danej dacie
Miejsce płatności weksla:
- w miejscu zamieszkania siedziby osoby trzeciej,
- w miejscowości w której trasat (dłużnik) ma miejsce zamieszkania
- w innej miejscowości
KLAUZULE WEKSLOWE- aneks do umowy wekslowej, mogąwidnieć na wekslu. Wyróżńiamy:
I. mające moc prawną i mogą dotyczyć:
1. zwolnienia dłuznika wekslowego od odpowiedzialności ,
2. rezygnacji z protestu wekslowego
3. wskazania miejsca płatności osoby
II. KLAUZULY INFORMACYJNE-dotyczą przyczyny powstawania zobowiązań wekslowych są to klauzule nie uwzględniane przez prawo
III. Nie mające mocy prawnej
1. oraz nie powodujące utraty ważności weksla
2. podważają formalno – prawne cechy zobowiązania wekslowego
- indos
- cesja – przelew należności
- dziedziczenie
- wręczenie
INDOS- przeniesienie uprawnień wynikających z weksla na inną osobę, polega na zamieszczeniu na odwrotnej stronie w. odpowiedniego oświadczenia przez dotychczasowego posiadacza o odstąpienie weksla i na wręczeniu dokumentów nowemu posiadaczowi.
PEŁNY-brzmi „ustępuje na zlecenie” i powinien być zaopatrzony podpisem dotychczasowego posiadacza weksla oraz wskazywać na miejsce i datę jego sporządzenia
INDOS NIE ZUPEŁNY(in blanco) ogranicza się jedynie do złożenia podpisu na wekslu przez jego dotychczasowego posiadacza
INDOS PEŁNOMOCNICZY-jest indosem zastępczym, upoważnia do wykonania określonych praw w imieniu indosanta, którego własnością weksel nadal pozostaje
INDOS ZASTAWNICZY- łączy się z przekazaniem weksla indosatariuszowi w formie zastawu w celu zabezpieczenia realizacji występujących wobec niego zobowiązań
INDOS ZWROTNY –gdy dana osoba która była uprzednio indosantem przetrzymuje ponownie dokument lub weksel trafia przed terminem płatności do rąk wystawcy
WYSTAWCA – przy własnym; trasant – przy trasowanym
INDOSANT-żyrant, osoba przenosząca weksel przez indos
INDOSATARIUSZ-żyratariusz,osoba która nabywa weksel przez indos
REMITENT – wierzyciel
TRASAT – dłużnik wekslowy
AKCEPTANT
PORĘCZYCIEL
Weksel można złożyć do dyskonta jeszcze przed terminem jego płatności wówczas bank udziela tzw. Kredytu dyskontowego, wypłacona przez bank suma wekslowa jest pomniejszona o odsetki z tytułu udzielonego kredytu czyli operacje zwane dyskontem wekslowym umożliwiają uzyskanie płynnej gotówki przez dotychczasowego posiadacza weksla już w momencie wyrażenia przez bank zgody na przyjęcie dokumentu
WZÓR NA ODSETKI WEKSLOWE
d- stopa dyskontowa
t- liczba dni od dnia przyjęcia weksla do dnia jego płatności
s- suma wekslowa
L – liczba prcentowa
LS – suma liczb procentowych
Jakie weksle przyjmuje się do redyskonta w NBP?
Redyskonto weksli – przedstawienie zdyskontowanego weksla przez bank do NBP, który stosuje przy tym stopę redyskontową niższą o 2pkt% od stopy dyskontowej.
NBP przyjmuje następujące weksle:
- spełniające wymogi prawa wekslowego oraz zawierające poświadczenie o uiszczeniu opłaty skarbowej
- zawierające zobowiązanie wynikające z obrotu gospodarczego (kupieckie i handlowe)
- podpisane przez solidnych pod względem wypłacalności wystawców i akceptantów (trasowane) lub przez wystawców (własne) oraz przez bank, który dokonał dyskonta
- z terminem płatności wyraźnie określonym
- opatrzony w razie w. Trasowanych bezwarunkowym akceptantem trasata
- opatrzony indosem in blanco, który weksel zdyskontował
- uwzględniające miejsce płatności weksla w oddziałach banku, gdzie dłużnik ma rachunek
- nie zawierających ograniczeń w tekście lub w indosach dotyczących prawa przenoszenia, praw własności weksla lub wyłączających określone osoby spod zwrotnego poszukiwania
- podpisane w sposób umożliwiający bezsporną identyfikację podmiotów, które są zobowiązane
AKCJE-to papier wartościowy który stwierdza bezwarunkowe uczestnictwo właściciela w kapitale spółki akcyjnej uprawniającej do partycypacji w jej zyskach, w formie dywidendy oraz do majątku spółki w przypadku jej likwidacji.
ELEMENTY AKCJI
- zapis udziałowy-zawiera nazwę spółki , wielkość kapitału podstawowego,wartośc nominalną,nazwę akcji na okaziciela lub właściciela, datę emisji,
- arkusz kuponowy –zawiera odcinki służące do inkasowania dywidend,
- talon –służy do otrzymania nowego arkusza kuponu i talonu
- firmę i siedzibę spółki
- sąd, gdzie spółka została zarejestrowana
- datę zarejestrowania spółki
- wartośćnominalną
- liczbęakcji
- serię
- rodzaj
- rodzaje uprawnień szczególnych akcjonariuszy
- przy akcjach imiennych – wysokość dokonanej wpłaty
- ograniczenia, co do przenoszenia praw własności akcji
- przepisy statutu o związanych z akcją obowiązków świadczenia na rzecz spółki
- pieczęć spółki i podpisy zarządu
1. ułatwiają przepływ kapitału w gospodarce,
2. stanowią udział w majątku spółki akcyjnej,
3. są niepodzielne,
4. stanowią finansową podstawę działalności spólki,
5. ich wartość nie może być zwrócona akcjonariuszowi w czasie trwania spółki,
Guardian11