zwalczanie hałasu w ramach dizłalności PIP.pdf

PAŃSTWOWA INSPEKCJA PRACY

Zwalczanie hałasu w środowisku pracy w ramach

działalności kontrolno-nadzorczej i prewencyjnej

Państwowej Inspekcji Pracy

Warszawa, kwiecień 2005 r.

Wprowadzenie

Co najmniej 15 proc. pracowników w Polsce odczuwa hałas przez cały czas

pracy. Hałas powoduje zmęczenie, stres i nieracjonalne zachowanie, niekorzystnie

wpływa na funkcjonowanie organizmu człowieka. Nadmierny hałas w pracy skutkuje

utratą sprawności narządu słuchu, a w konsekwencji trwałym, obustronnym ubytkiem

słuchu – zaliczanym do grupy chorób zawodowych.

Hałas jest wciąż podstawowym szkodliwym czynnikiem fizycznym,

występującym w środowisku pracy. Pomimo stałego spadku liczby osób

zatrudnionych w warunkach zagrożenia hałasem, nie zmienia się praktycznie

wskaźnik zatrudnienia w warunkach zagrożenia (na 1000 zatrudnionych w

zbiorowości objętej badaniami statystycznymi). Zagrożenie związane z nadmiernym

hałasem wzrasta prawie dwukrotnie w przemyśle (zakłady prowadzące działalność

produkcyjną, zakłady wydobywcze lub energetyczne). Stan powyższy przedstawiają

wykresy:

ZATRUDNIENI W WARUNKACH

ZAGROŻEŃ HAŁASEM

(osobozagrożenia*) w tys.

ZATRUDNIENI W WARUNKACH

ZAGROŻEŃ HAŁASEM

Ogółem i w Przemyśle

(osobozagrożenia*) na 1 000 zatr. w danej

zbiorowości

300,0

Źródło: dane GUS

250,0

241,6

236,6

85,7

84,7

84,1

218,9

82,1

200,0

213,0

46,9

Źródło: dane GUS

46,0

46,2

150,0

45,2

* - suma działających na pracownika

szkodliwych czynników

* - suma działających na pracownika

szkodliwych czynników

100,0

Ogółem

Przemysł

2000

2001

2002

2003

2000

2001

2002

2003

Hałas w miejscu pracy kojarzy się zazwyczaj z określonymi czynnościami,

maszynami lub procesami technologicznymi. Pomimo restrukturyzacji i modernizacji

znacznej części przemysłu, zmian w zakresie technologii i organizacji pracy,

przenoszenia się dużych grup pracowniczych do sektora usług i handlu, nie ulega

większym zmianom struktura poszczególnych rodzajów działalności, w których

odnotowuje się największą liczbę zatrudnionych w warunkach zagrożenia

związanego z hałasem.

Poniżej przedstawiono poszczególne rodzaje działalności, charakteryzujące się

wysoką liczbą osób zatrudnionych w warunkach zagrożenia hałasem:

ZATRUDNIENI W WARUNKACH

ZAGROŻEŃ HAŁASEM w 2003 r.

(osobozagrożenia*) w tys.

Z ATRUDNIENI W WARUNKACH

ZAGROŻEŃ HAŁASEM w 2003 r.

(osobozagrożenia*) na 1 000 zatr. w

danej zbiorowości

Źródło: dane GUS

* - suma działających na pracownika

szkodliwych czynników

29,4

20,7

17,2 13,6 12,7 11,6

* - suma działających na pracownika

szkodliwych czynników

C 80775

20 27 35 17

C - GÓRNICTWO I KOPALNICTWO

17 - Włókiennictwo

20 - Produkcja drewna i wyrobów z drewna oraz z korka (oprócz mebli), artykułów ze słomy i materiałów

używanych do wyplatania

27 - Produkcja metali

28 - Produkcja metalowych wyrobów gotowych, z wyjątkiem maszyn i urządzeń

35 - Produkcja pozostałego sprzętu transportowego

Nadmierny hałas w pracy skutkuje utratą sprawności narządu słuchu, a w

konsekwencji stwierdzeniem choroby zawodowej obustronnego trwałego ubytku

słuchu spowodowanego hałasem. Poniżej przedstawiono stałą tendencję

zmniejszania się liczby zawodowego ubytku słuchu oraz rozkład tej choroby wg.

sekcji i podsekcji gospodarki narodowej na podstawie danych Instytutu Medycyny

Pracy w Łodzi dotyczących 2003 r.:

OBUSTRONNY TRWAŁY

UBYTEK SŁUCHU

SPOWODOWANY HAŁASEM

(liczba przypadków)

OBUSTRONNY TRWAŁY UBYTEK SŁUCHU

SPOWODOWANY HAŁASEM wg sekcji i działów

gosp. narodowej

(liczba przypadków)

Źródło: dane IMP w Łodzi

F - BUDOWNICTWO

10 - Górnictwo węgla kamiennego i brunatnego;

wydobywanie torfu

28 - Produkcja metalowych wyrobów gotowych,

z wyjątkiem maszyn i urządzeń

29 - Produkcja maszyn i urządzeń, gdzie indziej nie

sklasyfikowana

35 - Produkcja pozostałego sprzętu transportowego

1 597

173

1 206

915

738

Źródło: dane IMP w Łodzi

2000 2001 2002 2003

Wprawdzie liczba zachorowań na zawodowe uszkodzenie słuchu maleje w

Polsce systematycznie, to jednak wciąż zbyt wielu pracowników zatrudnionych jest w

warunkach zagrożenia na nadmierny hałas.

Działalność kontrolna

Realizując ustawowe zadania Państwowej Inspekcji Pracy w zakresie kontroli

stosowania środków zapobiegających chorobom zawodowym, inspektorzy pracy

kontrolują przestrzeganie przez pracodawców obowiązków w zakresie zapewnienia

ochrony pracowników przed zagrożeniami związanymi z narażeniem na hałas, a w

szczególności:

• przeprowadzania badań i pomiarów hałasu w środowisku pracy i

udostępniania ich pracownikom,

• stosowania programu działań technicznych i organizacyjnych mających na

celu ograniczenie narażenia pracowników na hałas, w przypadkach, gdy

jego poziom przekracza dopuszczalne normy,

• wyposażania pracowników w indywidualne ochrony słuchu, dobrane do

wielkości charakteryzujących hałas oraz ich stosowania,

• oznakowania stref zagrożonych hałasem.

Wyniki kontroli ujętych w programie działania Państwowej Inspekcji Pracy na

2004 r. wykazały wysoki odsetek nieprawidłowości w zakresie ww. zagadnień.

Stwierdzono m.in. :

• brak aktualnych badań i pomiarów hałasu w 1 283 zakładach, w których

zatrudnionych było 18 850 pracowników,

• brak opracowania i zastosowania w praktyce programu działań (rozwiązań

technicznych i organizacyjnych ograniczających narażenie pracowników) w

przypadkach przekroczenia wartości dopuszczalnych hałasu w 147

zakładach, w których zatrudnionych było 4 602 pracowników,

• nieinformowanie pracowników o przekroczeniach wartości dopuszczalnych

hałasu w 126 zakładach, w których zatrudnionych było 1 499 pracowników,

• niewyznaczenie stref zagrożenia hałasem w 448 zakładach, w których

zatrudnionych było 8 392 pracowników,

• brak odpowiednich indywidualnych ochron słuchu w 325 zakładach, w

których zatrudnionych było 1 286 pracowników,

• niewłaściwy dobór indywidualnych ochron słuchu w 35 zakładach,

zatrudniających 1 129 pracowników.

Środki prawne i uzyskane efekty

W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami zastosowano:

• 1 408 decyzji dotyczących wykonania aktualnych badań i pomiarów hałasu

(do momentu sporządzenia niniejszej informacji wykonano 75 % wydanych

decyzji, które dotyczyły 12 324 pracowników),

• 275 decyzji (w tym 21 wstrzymujących prace) nakazujących opracowania i

wdrożenia działań ograniczających narażenie na hałas (dotyczyły zakładów,

w których stwierdzono przekroczenia wartości dopuszczalnych hałasu) –

wykonano 55 % decyzji, które dotyczyły 1 993 pracowników,

• 138 decyzji dotyczących poinformowania pracowników o przekroczonych

wartościach dopuszczalnych hałasu – wykonano 75 % decyzji, które

dotyczyły 754 pracowników,

• 503 decyzje dotyczących wyznaczenia stref zagrożenia hałasem –

wykonano 80 % decyzji, które dotyczyły 5 497 pracowników,

• 369 decyzji (w tym 39 decyzji wstrzymujących prace) dotyczących braku

wyposażenia pracowników w indywidualne ochrony słuchu – wykonano

72 % decyzji, które dotyczyły 848 pracowników,

• 36 decyzji dotyczących niewłaściwego doboru indywidualnych ochron

słuchu – wykonano 67 % wydanych decyzji, które dotyczyły

655 pracowników.

Nieprawidłowości w zakresie zapewnienia ochrony pracowników przed

zagrożeniami związanymi z narażeniem na hałas stwierdzano w takich rodzajach

działalności, jak: zakłady obróbki drewna, zakłady produkcji metali i wyrobów z

metali, zakłady produkcji sprzętu transportowego, zakłady prowadzące procesy

obróbki cieplnej, zakłady energetyki zawodowej, zakłady prowadzące działalność

budowlaną. Zakłady różnych branż charakteryzujące się największym nasileniem

zagrożeń zawodowych, w których stwierdzono szczególnie wysoki poziom zagrożeń

wypadkowych i chorobowych, objęte były, jak w poprzednich latach długofalowym

programem wzmożonego nadzoru nad warunkami pracy. W ramach programu

realizowanego w latach 2001-2003, którym objęto 137 zakładów, liczba

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: