00:00:30:Panie i panowie, | zebrali�my si� dzi� tutaj 00:00:35:aby op�akiwa� strat� | czego� dla nas drogiego. 00:00:42:Jeste�my tutaj dzisiaj, by powiedzie� | do widzenia do specjalnego przyjaciela, 00:00:48:aby powiedzie� do widzenia dla pomys�u. 00:00:51:Kto� m�g�by powiedzie�, �e | by� dzi� tutaj zebranym 00:00:55:aby op�aka� strat� samochodu | jest p�j�ciem za daleko. 00:01:04:KTO ZABI� SAMOCH�D ELEKTRYCZNY? 00:01:18:W 1996 elektryczne samochody pojawi�y si� | na drogach ca�ej Kalifornii. 00:01:26:By�y ciche i szybkie, 00:01:28:nie wytwarza�y spalin | i porusza�y si� bez benzyny. 00:01:32:Dziesi�� lat p�niej, te futurystyczne | samochody prawie ca�kowicie znikn�y. 00:01:40:Co si� sta�o? 00:01:41:Dlaczego powinni�my tropi� | ducha elektrycznego samochodu? 00:01:49:To nie by� pierwszy raz | kiedy elektryczny samoch�d zosta� zabity. 00:01:53:sto lat temu, | by�o wi�cej pojazd�w elektrycznych na drodze 00:01:56:ni� samochod�w spalinowych. 00:01:59:Dla wielu ludzi elektryczne | samochody by�y samochodami z wyboru. 00:02:03:By�y ciche i spokojne, | i mog�y by� �adowne w domu. 00:02:08:samochody spalinowe dla por�wnania wymaga�y | kr�cenia korb� i produkowa�y spaliny. 00:02:15:Jestem tak stara �e pami�tam elektryczne samochody, 00:02:19:od samego pocz�tku. 00:02:21:mia�am wtedy oko�o sze�ciu lat, | gdy jecha�am wys�ucha� symfonii 00:02:25:w tym ukochanym ma�ym elektrycznym samochodzie. 00:02:28:By�y bardzo ciche i mia�y | okna wykonane ze szk�a. 00:02:33:To by�o prawie jak | siedzie� wewn�trz ogromnej lampy. 00:02:38:Co si� sta�o? 00:02:40:Dlaczego samoch�d spalinowy wygra� | z elektrycznym samochodem? 00:02:44:Jak XX wiek nabra� szybko�ci, 00:02:47:elektryczny samoch�d zgubi� p�d. 00:02:50:Automatyczny rozrusznik, ta�szy | olej i produkcja masowa 00:02:54:da�y przewag� samochodowi benzynowemu. 00:02:57:Do 1920, silnik spalinowy | wygra� wy�cig 00:03:01:w kontroli na drogach. 00:03:03:I nadszed� wiek nowoczesnej motoryzacji. 00:03:16:z setek milion�w | samochod�w zbudowanych w XX wieku, 00:03:19:prawie �aden nie by� elektryczny. 00:03:23:By�y szykowne. | By�y szybkie. 00:03:26:I dawa�y Amerykanom otwart� drog�. 00:03:30:Ale jak z czasem poszli�my dalej, | ich skaza numer jeden sta�a si� oczywista. 00:03:38:Smog. 00:03:49:Kalifornia ma najgorsz� | jako�� powietrza w pa�stwie. 00:03:52:I ma to wp�yw na nasze najwi�ksze skupiska zamieszkania. 00:03:57:W mojej dzielnicy, mamy to, co si� | nazywa "czarn� chmur� �mierci" 00:03:59:to wisi nad strefami port�w | i obszarami otaczaj�cymi porty. 00:04:04:Widzimy tego przera�aj�ce skutki: 00:04:08:wsp�czynniki astmy, wsp�czynniki raka, | nieprawid�owy rozw�j p�uc u dzieci, 00:04:14:szczeg�lnie u tych, kt�re nie by�y | dopuszczone do zabaw na zewn�trz 00:04:16:W 1989, badania odkry�y 00:04:19:�e jedna z czterech os�b w wieku | od 15 do 25 lat w Los Angeles 00:04:24:mia�a powa�ne uszkodzenie p�uc | i chroniczn� chorob� oddechow�. 00:04:29:W 1990, by�o 41 alarm�w I stopnia| podniesionych z powodu smogu. 00:04:35:Oboj�tnie jakim rodzajem samochodu je�dzimy, 00:04:37:ka�dy galon (3,785 litra) paliwa, kt�ry spalamy, 00:04:40:emituje 19 funt�w (8,5 Kg) | dwutlenku w�gla w powietrze. 00:04:44:im wi�cej paliwa spalamy, | tym wi�cej CO2, kt�rego wytwarzamy. 00:04:48:Je�eli czego� nie zrobisz z | tym CO2, je�eli nie ograniczysz technicznie jego emisji 00:04:53:to trafia prosto do atmosfery 00:04:55:a CO2 jest gazem globalnego ocieplenia. 00:05:01:Wierz�, �e problemy z | globalnym ociepleniem b�d� daleko wi�ksze 00:05:05:ni� problemy spo�ecznego bezpiecze�stwa 00:05:08:albo nawet problemy zwiazane z terroryzmem. 00:05:10:Mamy odpowiednik nuklearnej bomby zegarowej 00:05:14:w naszych r�kach, | z powodu globalnego ocieplenia. 00:05:17:Je�eli choroba p�uc spowodowana zanieczyszczeniem | powietrza jest niewa�na, 00:05:21:je�eli wszystkie te rzeczy si� nie licz�, | b�dziemy w niez�ych tarapatach. 00:05:24:Mamy kryzys zdrowia spo�ecznego. 00:05:26:i dlatego musimy mie� motywacje | i musimy mie� alternatywy. 00:05:30:Przedsi�biorstwa samochodowe eksperymentowa�y | z alternatywami przez rok, 00:05:33:ale �adnej z nich nie uda�o si� | wydosta� poza obszar test�w. 00:05:38:Pami�tam, �e gdy by�em przewodnicz�cym w | radzie Tennessee Valley Authority, 00:05:43:promowali�my elektryczny | samoch�d w p�nych latach 70'tych. 00:05:47:Nawet zaplanowa�em wy�cig 00:05:51:od Gatlinburg w stanie Tennessee | do Nashville 00:05:54:pomi�dzy Paulem Newmanem | a Robertem Redfordem. 00:05:57:Wszystko uda�o si� rozkr�ci� | po czym u�wiadomi�em sobie, �e zdobyli�my nawet og�lnokrajowy rozg�os 00:06:02:ale w salonach wystawowych nie by�o �adnych elektrycznych samochod�w. 00:06:06:Potrzeba by�o innego rodzaju wy�cigu, aby | zrobi� z samochodu elektrycznego, samoch�d przysz�o�ci. 00:06:11:Sunraycer by� pojazdem nap�dzanym s�o�cem, | kt�ry zosta� skonstruowany tutaj, w AeroVironment, 00:06:17:w celu wygrywania wy�cigu. 00:06:20:W 1987, GM odnios�o zwyci�stwo | w �wiatowym Wy�cigu S�onecznym w Australii 00:06:24:jedynym w swoim rodzaju s�onecznie nap�dzanym poje�dzie elektrycznym | nazwanym Sunraycer. 00:06:29:Zach�cony jego sukcesem, | prezes General Motors Roger Smith 00:06:33:poleci� temu samemu zespo�owi projektant�w, | by zbudowali prototyp elektrycznego samochodu codziennego u�ytku. 00:06:39:Je�eli mieli�my p�j�� pe�n� par� | do przodu z elektrycznymi samochodami 00:06:42:elektronika musia�a by� wystarczaj�co dobra | by koncepcja by�a wykonalna, 00:06:46:i w�a�nie w tym momencie pojawi�a si� praca Alana Cocconi. 00:06:49:Zbudowa�e� prototyp | dla tego w twoim gara�u? 00:06:53:Tak. M�j gara� | nie jest przeci�tnym gara�em, 00:06:55:to ca�kiem spora sk�adnica maszynowa i elektroniczne | laboratorium. Ale zgadza si�, zbudowa�em to tu. 00:06:59:To jest jak trzykana�owy wzmacniacz stereo. | To dostarcza w�a�ciwych wielko�ci fal 00:07:03:w w�a�ciwej cz�sto�ci, by sterowa� silnikiem | we wszystkich rodzajach warunk�w jezdnych. 00:07:07:wi�c to jest 100 000 Watowy wzmacniacz stereo. 00:07:10:Alan przem�g� system zasilaj�cy | by m�c stworzy� samoch�d elektryczny 00:07:14:zupelnie innych od tych, kt�re by�y | stosowne wcze�niej. 00:07:21:Oni trzymali ten samoch�d w sekrecie, | du�o lepiej ni� jakikolwiek inny sekret w Detroit 00:07:26:poniewa� to zosta�o ca�kowicie | skonstruowane tutaj w Kalifornii 00:07:28:wi�c to naprawd� by�o du�ym zaskoczeniem | kiedy ujawniono go 00:07:31:na wystawie samochod�w w Los Angeles. 00:07:33:To b�dzie naprawd� wielki krok | naprz�d dla zwyk�ych ludzi 00:07:36:doje�d�aj�cych do pracy, | i z pracy 00:07:40:je�eli nie musisz je�dzi� wi�cej | ni� 120 mil na dzie�. (ok. 192 km) 00:07:43:Innym �artem jaki robili�my sobie 00:07:45:to nazywanie pojazdu Uderzeniem (Impact) 00:07:49:To robi�o du�e wra�enie, to by�o bardzo zaawansowane techniczne | i by�o interesuj�cym za�o�eniem 00:07:54:�e mamy swego rodzaju Corwett� | samoch�d typu elektrycznego, 00:07:58:dwudrzwiowy, g�adka stylizacja i | mo�emy zrobi� z tego niez�y biznes. 00:08:03:To by�o interesuj�ce. 00:08:05:Kierownik programu zadzwoni� do mnie i powiedzia�: 00:08:07:"Czy chcia�by� by� w��czony | do program elektrycznego pojazdu? " 00:08:11:"�wietnie. Co | mia�bym tam robi�? " 00:08:13:A on mi odpowiedzia�: "Po prostu zbuduj popyt na | elektryczny samochod na ca�ym �wiecie. " 00:08:17:Powiedzia�em: "Czy masz jakie� instrukcje? " 00:08:18:On wzi�� czysty kawa�ek papieru, | popchn� go do przodu do mnie i powiedzia�: 00:08:21:"�adnych instrukcji. Sam to wymy�lisz. " I w | ten spos�b do��czy�em do programu. 00:08:26:To nabra�o du�ego zainteresowania | w przemy�le, 00:08:31:ale zrobi�o co� jeszcze. 00:08:33:przyku�o uwag� Kalifornijskiej Komisji Zasob�w Powietrza. | "California Air Resources Board" 00:08:37:Kalifornijska Komisja Zasob�w Powietrza, 00:08:40:znana pod skrotem CARB, 00:08:42:dostrzeg�a w elektrycznym samochodzie | szans�, aby rozwi�za� inny problem. 00:08:47:Skoro General Motors ju� og�osi� 00:08:49:�e b�dzie | produkowa� elektryczne pojazdy 00:08:53:zanim nawet zaadoptowali�my ustaw�, 00:08:56:technologia elektrycznych pojazd�w | sta�a si� bardzo 00:09:01:obiecujac� technolgi�. 00:09:03:Wiedz�c, �e nowoczesny samoch�d | elektryczny jest mo�liwy, 00:09:06:W�adze Kalifornii podj�y si� �mia�ego | i bezprecedensowego kroku. 00:09:10:Wyda�y ustaw� o Zerowej Emisji Spalin. 00:09:14:Ustawa by�a prosta. 00:09:15:Je�eli producenci samochod�w chcieli | kontynuowa� sprzeda� samochod�w w Kalifornii, 00:09:20:cz�� z tych samochod�w musi by� | pojazdami bezspalinowymi. 00:09:24:Poprzeczka zostala ustawiona wysoko. 00:09:26:Powiedzieli: 2% w 1998, 5% w 2001 00:09:29:i 10% w 2003. 00:09:31:Dla przedsi�biorstw samochodowych | by�y tylko dwie opcje; 00:09:35:przestrzega� prawa albo walczy� z nim. 00:09:38:Ostatecznie, zrobili obie rzeczy naraz. 00:09:57:Elektryczny samoch�d jest tutaj 00:10:02:EV1 od General Motors. 00:10:05:Prototyp o nazwie "Impact" przekszta�ci� si� w EV1, 00:10:08:pierwszy, nowoczesny samoch�d elektryczny masowej produkcji 00:10:11:od g��wnego przedsi�biorstwa samochodowego w USA. 00:10:15:GM wybra� dzia� marki Saturn, aby rozpocz�� sprzeda� | w Kalifornii i Arizonie. 00:10:20:Kupi�am mojego pierwszego Saturna kiedy mia�am 17 lat, | a oni powiedzieli; 00:10:23:"Czy chcesz tutaj pracowa�? " 00:10:25:OK pomy�la�am - to b�dzie dobra praca na czas college'u, 00:10:27:To dobre zaj�cie na czas studi�w. 00:10:29:To doprowadzi�o do tego, �e kocham | samochody bardziej ni� to co studiowa�am, 00:10:32:a trzy lata p�niej og�oszono | program EV1, do kt�rego do��czy�am. 00:10:37:By�o nas trzynastu, wi�kszo�� | oko�o dwudziestki, niezale�ni, 00:10:42:nie�onaci, bez dzieci - ch�tni do robienia | czegokolwiek dla ma�ych pieni�dzy. 00:10:47:Zajmowali�my si� konkretnymi regionami. 00:10:50:Moja grupa zacz�a od Los Angeles, 00:10:52:pracowa�am ze wszystkimi: | od in�ynier�w i student...
kandr