11.10.11
T: Informacjonalizm- dominująca cecha współczesnego świat. Opisuje stan współczesnej kultury. Jest wręcz nową epoka kulturową
przełom neolityczny- 50-30 tys. lat p.n.e. człowiek tak wyewoluował, że zaczął komunikować się za pomocą języka, co spowodowało, że „uzyskał” pamięć
Teraz ma być podobnie. W przyszłości nastąpią ogromne przeobrażenia kulturowe.
U podstaw informacjonalizmu leży informacja. Odgrywa ona dużą rolę ze względu na aspekt społeczny i gospodarczy
XVIII/XIXw- następuje urbanizacja, zmniejsza się rola pracy fizycznej
W czasach współczesnych następuje kolejna przemiana- zmniejsza się rola przemysłu cięzkiego. Rodzi się nowe zjawisko- wzrost sektora usługowego
Konsekwencje informacjonalizmu:
-informacja jest wszechogarniająca i zaczyna mieć charakter czegoś zawartego w mediach
-powstają nowe zawody związane z informacją
-następuje zmiana hierarchii w prestiżu niektórych zawodów
-rodzi się nowa, rządząca warstwa społeczna- netokracja- arystokracja sieciowa, nowa elita władzy- osoby zajmujace się tworzeniem całego oprogramowania, administracją portali, osoby zwiazane z internetowym biznesem, biegłe w uzywaniu narzędzi internetowych (graficy, twórcy gier), twórcy dużych portali (np. facebook). Władza tych ludzi polega na tym, że mogą odciąć nas od internetu.
Konsumtariat- ludzie, którzy zajmuja się konsumpcją szeroko rozumianą. Chłoną wszystko co dostarczają media, używają współczesnych gadżetów. Mamy tu do czynienia z konsumpcją zindywidualizowaną (mamy możliwość wyboru spośród niezliczonej ilości rozrywek, produktów itp.)
personalizacja- wiele programów umożliwia tworzenie własnego profilu i dostosowanie urządzenia pod siebie. Nie jest się zdanym na to co podsunął producent
hakerzy- elita intelektualna, posiadają niesłychaną biegłość informatyczną. Można powiedzieć, że są nową warstwą rządzącą
netokraci- ich cechą jest ekskluzywność, uwielbiają ekskluzywne formy informacji, miejsca, rozrywek. Stąd wynika ich elitarność
Informacjonalizm:
-początek nowej epoki
-produkcja, przetwarzanie, rozpowszechnianie informacji to podstawa
-narodził się w wyniku różnych technologii
-nowe grupy społeczne jakie wygenerował: netokraci, koncumtariat
80'/70'- rozpowszechnienie komputerów osobistych
1991- początek internetu do zastosowania cywilnego
Trudno podać początek informacjonalizmu. Można przyjąć, że to koniec XXw. Miejsce narodzin to USA. Internet uruchomiony w Genewie i Szwajcarii
Na początku XXw o wyglądzie informacjonalizmu stanowi Web 2.0. Ma charakterystyczną kulturę:
II faza- po 2000r- najważniejsza cecha- interaktywność (nie tylko jesteśmy zdani na to co dla nas jest serwowane, ale możemy sami tworzyć treści). Nie ma podziału na twórców informacji i odbiorców.
08.11.11
T: Kultura popularna a kultura masowa
kiedyś istniała elita, która tworzyła dzieła (literatura, malarstwo, rzeźba, muzyka) również skierowane do elity. Pozostałe grupy społeczne tworzyły coś co nazywano kulturą ludową, drobnomieszczańską. Elita pogardzała nią. Taki stan rzeczy przetrwał do końca XVIIIw.
Pod koniec XVIIIw- epoka oświecenia, początki społeczeństwa kapitalistycznego, demokracji
upowrzechnienie się kapitalizmu-> zjawisko industrializacji i urbanizacji. W ślad za nim postępowała walka z analfabetyzmem, bo industrializacja wymagała ludzi, którzy potrafiliby obsługiwać maszyny
W efekcie tych procesów powstały nowe grupy społeczne- wzrost robotników i klasy mieszczańskiej
W XIXw kiedy te zjawiska przybrały na sile, zaczęła się zmieniać kultura. Powstała kultura masowa
Elementy kultury masowej:
-nastawiona na masowego, jednolitego odbiorcę
-rozwijała się prasa codzienna
-pojawiają się masowe centra rozrywki (puby, kawiarnie)
-koniec XIXw-> kino
-parki w których organizuje się występy
-XIXw-> operetka (repertuar dostosowany do przeciętnej widowni)
-XXw-> musicale
-I poł. XXw-> radiofonia
-rozrasta się druk czytelniczy
-upowrzechnia się powieść skierowana do czytelnika masowego, poradniki, przewodniki
Rozwój kultury masowej trwa do połowy XXw.
Pojawia się nowy rodzaj kultury- kultura popularna.
II poł. XXw-> szereg zdarzeń o charakterze społecznym:
Zjawiska:
-wzrost znaczenia mediów; zdominowały życie przeciętnego człowieka, pojawia się telewizja (lata 50' XXw)
-lata 60' XXw- pierwsze sputniki- dzięki nim sygnały telewizyjne mogą docierać wszędzie na ziemi; powoli media stają się głównym źródłem informacji o świecie
-bunt przeciwko muzyce klasycznej (Europa), muzyce jazzowej (USA)
-wyzwolenie obyczajowe, seksualne
-narodziła się forma kultury alternatywnej do panującego modelu. Stworzona przez ówczesnych studentów, młodych ludzi
-nowe rodzaje muzyki, literatury, typy filmów
-Dzięki mediom można było rozpowszechniać wartości kulturalne na całym świecie.
-Nowe treści czerpały z kultury wysokiej i masowej.
-Pojawiło się zjawisko miksowania w sztuce. Przestało być ważne czy coś należy do kultury elitarnej czy masowej. Ważne było czy coś jest popularne. Od tego zaczęto mówić o kulturze popularnej
kultura masowa- nowe treści tworzone dla nowych grup społecznych, często krytykowane przez osoby z kultury wysokiej. Treści kulturalne nie były zróżnicowane; społeczeństwo biernym odbiorcą
kultura popularna- nie jest skierowana do konkretnego odbiorcy, ale do wszystkich. Od lat 60' XXw umacnia się przemysł rozrywkowy. Generowana przez wielkie stacje medialne, biznes, obecnie internet
macdonaldyzacja- obecna kultura: dominujące treści rozprzestrzeniają się z Ameryki na resztę świata; odbiorca ma wpływ na treść, często współuczestniczy w ich tworzeniu; zaciera się podział na dawców i odbiorców
06.12.11
T: Język a kultura.
Teza Sapira- Whorfa:
-zajmowali się plemieniem Hopi i Azande
-porównywali ich życie, języki, zwyczaje ze współczesnym społeczeństwem anglosaskim
-stwierdzili, że poszczególne języki wyznaczają nasz sposób widzenia świata
-badali też życie i język eskimosów
strukturalizm
strukturaliści posługują się pojęciem znaku. Znak nie odnosi się do rzeczywistości pozajęzykowej. Znaczenie znaku jest relacją wewnątrzjęzykową
twórca strukturalizmu: de Saussure
-dokonał rozróżnienia języka na 2 części:
W jaki sposób tworzy się znaczenie?
Strukturalisci budują schematy aby pokazać znaczenie
Słynni strukturaliści Streimas i Hjemslev stworzyli w tym celu magiczny kwadrat:
Zdaniem strukturalistów, struktura tekstów kulturowych naśladuje strukturę języka
Propp- zajmował się bajkami; Levi-Strauss- badał mity
Poststrukturalizm
Podważenie pewnych stwierdzeń strukturalizmu. Zachowuje stwierdzenie, że żyjemy pośród znaków
przedstawiciel: Deleuze
Nie sposób ustalić jednego znaczenia słów. Twierdził, że nie istnieje żaden fundament języka.
Znaczenie wyrazu w pewnym momencie uprzywilejowuje pewne znaczenie „czarnego” i „białego”, spycha na bok inne znaczenie
Hierarchię znaczeń można odwracać.
20.12.11
T :Media, nadzór, władza i społeczeństwo panoptyczne
nadzór- kontrola nad społeczeństwem, Nierozerwalnie wiąże się z władzą
Nowoczesne formy nadzoru związane są z kapitalizmem. Badania na ten temat zaczął Fecau (władza kojarzy się z wiedzą)
kapitalizm to system oparty na biurokracji, która wprowadza ład. Oparty na racjonalnych przesłankach
W Europie władza kojarzona z obserwowaniem, wzrokiem
Panoptikon- wymyślony w XVIIIw; rodzaj więzienia; pomieszczenie z centralnym punktem ze strażnikami, którzy mogą wszystko kontrolować, ale sami są niewidoczni
władza wzroku
Przykłady kontroli za pomocą władzy wzroku:
-nowożytny szpital
-zakład psychiatryczny
-szkoła
praktyki kontrolujące=praktyki dyscyplinujące; szczególną rolą zaczęły odgrywać od XVIIIw do poł. XXw.
Początkowy nadzór polegał na bezposredniej obserwacji.
Teraz pojawiły się nowe media, więc i nowe formy kontroli (kamery, satelity, poprzez pośrednictwo internetu, elektroniczne bransoletki dla więźniów)
Społeczeństwo zaczyna przypominać wielki panoptikon (np. surfując po internecie nie zdajemy sobie sprawy że jesteśmy obserwowani)
Spadone