w1p1.pdf

GŁÓWNY URZĄD GEODEZJI I KARTOGRAFII

DEPARTAMENT GEODEZJI KARTOGRAFII I SYSTEMÓW

INFORMACJI GEOGRAFICZNEJ

SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE

CZĘŚĆ 1a. WPROWADZENIE DO POMIARÓW SATELITARNYCH

Opracowanie: Leszek Jaworski

Korekta: Bernard Kontny

Weryfikacja: Jarosław Bosy

Projekt współfinansowany

przez Unię Europejską

Europejski Fundusz

Rozwoju Regionalnego

Materiał szkoleniowy

Reprodukowanie, kopiowanie, fotografowanie, skanowanie

części lub całości materiału bez zgody Głównego Geodety

Kraju jest zabronione

Wszelkie prawa zastrzeżone – Główny Geodeta Kraju

1/66

WPROWADZENIE

W 2007 roku obchodziliśmy uroczyście 50-lecie wystrzelenia

pierwszego sztucznego satelity Ziemi.

Było to 4 października 1957 roku a satelitą był radziecki SPUTNIK 1.

Patrząc na stan obecny i plany rozwoju satelitarnych systemów

nawigacyjnych można uznać, że osiągnęły one pełnie rozkwitu.

Poszczególne kraje przedstawiają coraz ambitniejsze plany budowy

narodowych systemów o zasięgu globalnym.

W efekcie za kilka lat być może osiągniemy stan, w którym w każdym

momencie w dowolnym miejscu Ziemi będziemy widzieli nie 5 czy 6

satelitów, ale 30 lub więcej.

Wszelkie prawa zastrzeżone – Główny Geodeta Kraju

2/66

POCZĄTKI (1)

W 1960 pojawił się pierwszy satelita nawigacyjny –

TRANSIT 1B , rozpoczynający erę Globalnych

Nawigacyjnych Systemów Satelitarnych GNSS (ang.

Global Navigation Satellite System).

System NNSS TRANSIT bazował na kilku (4 do 10)

satelitach poruszających się po kołowych orbitach

biegunowych na wysokości 1100 km. Okres obiegu

wokół Ziemi wynosił około 107 minut, a użytkownik

widział nad horyzontem jednego satelitę.

Do wyznaczenia pozycji wykorzystywano zjawisko

Dopplera, a wyznaczenie pozycji statku zajmowało 1–2

godziny z dokładnością rzędu kilkuset metrów.

3/66

POCZĄTKI (2)

NNSS TRANSIT był wykorzystywany również w geodezji. Dokładność

pozycji wyznaczonej z wykorzystaniem orbity precyzyjnej satelitów

wynosiła około 1m.

Nie była to dokładność wymagana przy pomiarze podstawowych osnów

poziomych, ale można było tak wyznaczone punkty traktować jako punkty

kontrolne w sieci astronomiczno–geodezyjnej (SAG).

Taką rolę w Polsce pełniła Krajowa Sieć Dopplerowska - KSD mierzona w

latach osiemdziesiątych.

Ale już w latach siedemdziesiątych ówczesne mocarstwa (U.S.A i ZSRR)

podjęły prace nad nowymi systemami:

amerykański otrzymał nazwę GPS–NAVSTAR (ang. Global

Positioning System – NAVigation Signal Timing And Ranging ),

jego odpowiednikiem po stronie radzieckiej a później rosyjskiej stał

się system GLONASS (ros. Globalnaja Nawigacionnaja Sputnikowaja

Sistiema )

4/66

TECHNIKI SATELITARNE I

KOSMICZNE

Obok systemów nawigacyjnych istniały i istnieją do dziś

techniki pomiarowe, które nigdy nie służyły nawigacji

natomiast są wykorzystywane w geodezji do precyzyjnego

wyznaczenia pozycji i definiowania układów ziemskich.

Najważniejszymi przedstawicielami tych systemów są:

VLBI ( V ery L ong B aseline I nterferometry) –

interferometria długich baz,

SLR ( S atellite L aser R anging) – laserowy pomiar

odległości do satelitów

Wszelkie prawa zastrzeżone – Główny Geodeta Kraju

5/66

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: