podział na partycje - wprowadzenie, podstawy.pdf - dokumenty(3) - piotrvx

Podział na partycje

Każdy, kto miał już do czynienia z komputerem z pewnością wie, że niejednokrotnie system informuje użytkownika o obecności kilku

dysków, choć tak naprawdę zamontowane jest tylko jedno fizyczne urządzenie. Jak to się zatem dzieje? Aby móc w pełni to zrozumieć,

trzeba bliżej zapoznać się z pojęciem partycji.

Autor: Gabriel Owczarski

Logiczna struktura dysku

Partycja to nic innego jak pewien obszar , który symuluje dysk. Dziwnie to brzmi, ale można to porównać do ogromnego pola na

którym są wytyczone poszczególne działki, na przykład budowlane. A więc partycja to po prostu dysk logiczny. W komputerze może być

zainstalowany jeden duży dysk fizyczny, na którym jest kilka dysków logicznych. W systemach Windows są one oznaczane literami

alfabetu od C do Z.

dysku

W czasach gdy powstawały pierwsze dyski twarde ich wielkość nie była oszałamiająca. Dysk o wielkości 20 megabajtów był wtedy bardzo

pojemnym medium. Inżynierowie nie przewidzieli, że w przyszłości dane na dyskach mogą zajmować aż tak wiele miejsca, dlatego

zaproponowano, że dysk może być podzielony na maksymalnie cztery partycje. I tak pozostało aż do dzisiaj. Szybko jednak okazało się, że

cztery partycje to za mało. Zostało wprowadzone pojęcie partycji rozszerzonej (extended). I tak dysk może posiadać maksymalnie cztery

partycje, z tym że jedną z nich może być partycja rozszerzona. Na twardym dysku można założyć od 1 do 3 partycji podstawowych

(primary) + jedną partycję rozszerzoną (extended) lub tylko 4 partycje podstawowe. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie aby istniała

tylko jedna partycja podstawowa obejmująca całą dostępną pojemność dysku.

Dyski w Windows

Rys 1. Partycje widziane w

Windows

systemie

W systemach dyski, a dokładniej mówiąc partycje, oznaczane są literami alfabetu. Litery A i B zarezerwowane są dla stacji

dyskietek, natomiast litery od C do Z używane są do oznaczania partycji i innych nośników danych takich jak napędy CD czy dyski SCSI.

Jak łatwo wyliczyć, system może obsłużyć 26 niezależnych nośników danych. Z taką organizacją nazewnictwa dysków wiąże się pewna

niedogodność. Zmiana liczby partycji na dysku często skutkuje zmianą litery przypisanej do danej partycji. A skoro system rozpoznaje

partycje posługując się literami, może się okazać, że wcześniejszy dysk E jest teraz dyskiem D. Oczywiście można ten problem rozwiązać

przypisując “na sztywno” literę do określonej partycji.

Dyski w Linuksie

Oznaczanie dysków w Linuksie znacznie różni się od sposobu przyjętego w Windows. Na początku należy zapamiętać, że Linux

urządzenia postrzega jako pliki. I tak każde urządzenie w Linuksie ma swój odpowiednik w katalogu /dev. Aby odwołać się do jakiegoś

urządzenia, system wykorzystuje do tego odpowiedni plik w tym katalogu. Oczywiście nazwy plików są zorganizowane w sposób

logiczny i przejrzysty.

Rys 2. Partycje widziane w systemie

Windows

GNU/Linux

Jak wiemy, dyski są podłączane do komputera za pomocą specjalnej taśmy. Jedną taśmą można podpiąć dwa dyski (fizyczne). Z reguły

płyta główna komputera umożliwia podpięcie czterech fizycznych dysków za pomocą dwóch taśm. Każda z taśm podłączona jest do

osobnego kanału kontrolera. Dwa dyski podłączone jedną taśmą do jednego kanału kontrolera muszą być jakoś rozróżniane. Do tego służą

zworki na dysku. Można je ustawić w pozycji MASTER albo SLAVE. I tak jeden z dysków będzie ustawiony jako MASTER a drugi jako

SLAVE. Identyczna zasada obowiązuje dla każdego kanału kontrolera.

Nazwy dysków twardych w Linuksie rozpoczynają się od liter hd (ang. hard disk ). Potem występuje litera, która określa fizyczne miejsce

podłączenia danego dysku (fizycznego). I tak określenie hda będzie odnosić się do dysku podłączonego do pierwszego kanału i

ustawionego jako MASTER. Aby odwołać się do dysku podłączonego do pierwszego kanału i ustawionego jako SLAVE, posłużymy się

nazwą hdb. Dysk podłączony do drugiego kanału i ustawiony jako MASTER będzie się nazywał hdc, a w przypadku ustawienia SLAVE

— hdd.

Samo określenie hdx pozwala odnieść się do całego fizycznego dysku. Aby odwołać się do konkretnej partycji na danym dysku, dodajemy

jej numer począwszy od 1. I tak pierwsza partycja dysku hda to po prostu hda1, druga to hda2 i tak dalej. Numery partycji w Linuksie od 1

do 4 są zarezerwowane dla partycji podstawowych lub rozszerzonych. Załóżmy, że na dysku są dwie partycje podstawowe, jedna

rozszerzona a w niej dwie kolejne – łącznie cztery. Więc nasz dysk wygląda tak:

hda1 - pierwsza partycja,

hda2 - druga partycja,

hda5 - trzecia partycja,

hda6 - czwarta partycja.

Jak łatwo zauważyć, numeracja partycji logicznych zawartych w partycji rozszerzonej rozpoczyna się od hda5 niezależnie od liczby partycji

podstawowych.

Uwaga – w przypadku dysków SCSI lub SATA (nowy standard, praktycznie wszystkie nowe komputery posiadają dyski SATA), nazwy

dysków nie będą zaczynać się od litery h, lecz s, np. sda, sdb, etc.

Partycja SWAP

W Linuksie można wyróżnić zasadniczo dwa rodzaje partycji: użytkowe i systemowe. Pod pojęciem użytkowe rozumiemy partycje, które

można wykorzystać do przechowywania danych. Mówiąc systemowe mamy na myśli takie, z których korzysta tylko i wyłącznie system.

Przykładem takiej partycji jest partycja SWAP. Jest to partycja, która jest używana jako zapasowa pamięć. Spełnia tę samą rolę co plik

wymiany w systemie Windows.

Wielkość partycji SWAP jest uzależniona od ilości pamięci operacyjnej zainstalowanej w danym komputerze. Pokazano to w poniższej

tabeli.

Ilość pamięci RAM

Zalecana wielkość SWAP

mniej niż 256MB

Ilość RAM * 2

od 256MB do 512MB Ilość RAM * 1,5 ale nie więcej niż 512MB

więcej niż 512MB

512M

Oczywiście nie należy tych zaleceń traktować jak odgórny nakaz. Są to wielkości zalecane. Nie ma potrzeby tworzyć większych partycji

wymiany z racji tego, że w razie nagłej potrzeby można stworzyć na dowolnym dysku plik o dowolnej wielkości i nakazać systemowi, aby

go użył jako dodatkowej pamięci SWAP.

W przypadku, gdy chcemy używać hibernacji minimalna wielkość SWAP to ilość pamięci RAM.

Partycje użytkowe

Przygotowując partycje na potrzeby użytkowe często tworzy się jedną partycję na potrzeby systemu operacyjnego i osobną partycję na

potrzeby użytkowników. Pozwala to zwiększyć bezpieczeństwo danych użytkowników w razie poważnej awarii dysku czy systemu,

chociaż to ostatnie jest bardzo mało prawdopodobne.

W systemie Windows do poszczególnego dysku logicznego (partycji) odwołujemy się poprzez podanie litery, która go symbolizuje. W

Linuksie jest inaczej. Wszystkie nośniki danych łączone są w jedną spójną całość. Główny system plików oznacza się znakiem “/”. W nim

są zawarte katalogi i pliki. Każdy z dodatkowych dysków montuje się w jakimś katalogu głównego systemu plików. Oczywiście nic nie

jest przypadkowe. Dla partycji z danymi użytkowników przeznaczono katalog “/home”. Po zamontowaniu w katalogu “/home” partycji z

danymi użytkowników można używać zawartości dysku po prostu “wchodząc” do owego katalogu.

Przykładowy podział na partycje w systemie może wyglądać następująco:

Linux

Partycje Rozmiar Użyte Dost. Prc% Punkt montowania

/dev/hda1 14G 13G 106M 100% /

/dev/hda2 23G 22G 941M 96% /home

/dev/hda3 1G SWAP

W podanym przykładzie, mamy dwie partycje systemowe (na system i na dane) oraz partycję SWAP. W większości przypadków taki

podział powinien być odpowiedni na typowy desktop.

Więcej informacji

Jak zmienić wielkość partycji Windows?

Podział dysku z Ubuntu Live-CD

Wskazówki do planowania podziału dysku na partycje z dokumentacji Gentoo

Podziel się na:

podział na partycje - wprowadzenie, podstawy.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: