Monika Brzezińska

Ochrona i kształtowanie środowiska.

1. Klasyfikacja wód i przydatność do spożycia.

2. Wskaźniki i stopień ich zmian.

Jeżeli przyjmiemy, że w studni nr 6 mamy wody poza zasięgiem oddziaływania składowiska, wtedy będziemy mogli określić jak wysypisko wpływa na wody podziemne.

Najgorsze parametry ma woda ujęta do badań ze studni nr 1- w miejscu składowiska. Większość pomierzonych składników przyjmuje wartości określane dla klasy V.

Amoniak - znaczne ilości w miejscu składowiska – prawie 6-krotnie więcej niż w punkcie nr 6, po drugiej stronie rzeki. Brak prawidłowości rozprzestrzeniania się amoniaku wraz z przepływem wód podziemnych.

Azotany – największa wartość występuje w wodzie ze studni nr 6, po drugiej stronie rzeki niż składowisko. W miejscu składowiska wartości mieszczą się w I klasie, czyli składowisko nie wpływa na podwyższenie wartości azotanów w punkcie nr 6, w którym przyjmuje wartość 73,22 mg/dm3. W studni nr 1 – składowisko – jest o dwa rzędy wielkości mniejsza. Składowisko może mieć wpływ na wodę w studni nr 3, gdzie mamy podobną wartość azotanów. Może to wynikać z tego, że przepływ wód podziemnych w tym regionie następuję współkształtnie do linii biegnącej od studni nr 1 do nr 3.

Fosforany – z pomierzonych wartości tylko w studni nr 1 i nr 3 można wywnioskować, że mamy podobną sytuację, jak w przypadku azotanów – przepływ zanieczyszczeń następuje wraz z przepływem wody podziemnej. W wodzie ze studni nr 3 wartości są o rząd wielkości mniejsze niż w miejscu składowiska.

Chlorki – wyraźnie podwyższona wartość w miejscu wysypiska – wynosi 5014 mg/dm3. W pozostałych studniach jest o dwa rzędy wielkości mniejsza (największa w wodzie ze studni nr 3).

Wodorowęglany - wyraźnie podwyższona wartość w miejscu wysypiska – wynosi 1154 mg/dm3. W pozostałych studniach jest o rząd wielkości mniejsza.

Siarczany – najwyższa wartość jest w wodzie ze studni nr 3. Nieco niższe wartości uzyskano w studniach nr 1, 4 i 6. Z tych analiz wynika, że składowisko nie wpływa znacząco na pomierzone wartości siarczanów.

Krzemionka -  wyraźnie wyższa wartość w wodzie ze studni zlokalizowanej w obrębie składowiska niż w pozostałych studniach. Nieco niższe wartości w studniach nr 3, 5 i 6. Wody w studniach 2 i 4 mają o jeden rząd wielkości mniejsze wartości tego składnika.

Sód – wyraźny wpływ składowiska na wartość składnika w wodzie. W studniach nr 3 i 4 podwyższona wartość sodu w wodzie, ale jest dwa rzędy wielkości mniejsza niż w miejscu wysypiska.

Potas – wyraźny wpływ składowiska na wartość składnika w wodzie. W studniach nr 3 i 4 podwyższona wartość w wodzie, ale jest o rząd wielkości mniejsza niż w miejscu wysypiska. W pozostałych studniach zanotowano wartości o dwa rzędy wielkości mniejsze.

Wapń – najwyższa wartość składnika w studni zlokalizowanej na składowisku. W studniach nr 3 i 6 podwyższona wartość w wodzie, ale jest nieco niższa. W pozostałych studniach zanotowano o rząd wielkości mniejsze wartości niż w miejscu wysypiska.

Magnez – wpływ składowiska na wartość składnika w wodzie, najwyższa wartość zanotowana w studni na terenie składowiska. W studniach nr 3, 4 i 6 podwyższona wartość w wodzie, ale jest o rząd wielkości mniejsza niż w miejscu wysypiska. Pozostałe studnie mają wody ze stężeniami o dwa rzędy mniejszymi niż na składowisku.

Żelazo – w miejscu składowiska wartość składnika w wodzie jest największa. W studniach nr 2, 4 i 5 podwyższona wartość  w wodzie, ale o rząd wielkości mniejsza niż w miejscu wysypiska. W pozostałych studniach stężenia niższe o trzy rzędy wielkości w stosunku do składowiska.

Bor – największe stężenie w studni zlokalizowanej na składowisku. W pozostałych studniach o dwa lub trzy rzędy wielkości mniejsze zanotowane stężenia.

Cynk – największe stężenie w studni zlokalizowanej na składowisku, niewiele niższa wartość zanotowana w studni nr 3 – wpływ składowiska. W pozostałych studniach o rząd lub dwa rzędy wielkości mniejsze zanotowane stężenia.

Glin – największe stężenie w studni zlokalizowanej na składowisku. W pozostałych studniach o rząd lub dwa rzędy wielkości mniejsze zanotowane stężenia.

Mangan – największe stężenie w studni zlokalizowanej na składowisku. W pozostałych studniach o rząd wielkości mniejsze zanotowane stężenia. Tylko studnia nr 6 ma wartość o trzy rzędy wielkości mniejszą.

Składowisko może doprowadzić do podniesienia wartości następujących wskaźników: amoniaku, azotanów, fosforanów, chlorków, wodorowęglanów, krzemionki, sodu, potasu, wapnia, magnezu, żelaza, boru, cynku, glinu i manganu.

3. Część graficzna.

W części graficznej zostały przedstawione następujące składniki: Mangan, Żelazo, Chlorki.

Te składniki zostały wybrane ze względu na duży wpływ, jaki wywierają na wodę, w której są zawarte. Żelazo i mangan wpływają na barwę, smak i zapach wody. Mogą też powodować powstanie zawiesiny w wodzie. Chlorki zawarte w wodzie zmieniają jej smak na słony. Wszystkie składniki, szczególnie mangan, powodują że woda nie jest zdatność do spożycia. Dodatkowo w rejonie składowiska  wszystkie te składniki charakteryzują się podwyższoną wartością stężeń.

Z części graficznej wynika, że składowisko silnie oddziaływuje na otoczenie, szczególnie na wody podziemne. Mamy tu do czynienia z szeroko rozprzestrzenioną aureolą zanieczyszczeń.  Aureole zanieczyszczeń układają się w podobny sposób dla wszystkich zobrazowanych składników. Zagęszczenie izolinii występuje w kierunku północno – wschodnim, aureola rozciąga się też daleko na południowy – zachód, gdzie występują molo zagęszczone izolinie. Ogólnie migracja zanieczyszczeń rozciąga się w kierunku NE – SW, co jest zgodne z kierunkiem linii prądu wód podziemnych, jednak ma większy zasięg w kierunku przeciwnym niż zwrot linii prądu, czyli na SW.

4. Zasięg i wielkość oddziaływania.

Na podstawie graficznego przedstawienia można by określić zasięg i wielkość oddziaływania składowiska na wody podziemne, jednak trzeba brać pod uwagę zanieczyszczenia wody wynikające z niedalekiej obecności domostw – zanieczyszczenia w studni nr 2 mają głównie pochodzenie z okolicznych domów niż ze składowiska.

Wody w studni nr 6 nie powinny być pod wpływem zanieczyszczeń ze składowiska, gdyż znajdują się po drugiej stronie rzeki drenującej. Należy zauważyć, że wody w tym miejscu charakteryzują się dużymi stężeniami wskaźników, często niewiele mniejszymi niż zanotowane w rejonie składowiska. Może tu występować migracja zanieczyszczeń z innego źródła, niż składowisko po drugiej stronie rzeki.

5. Teren prawnie chroniony.

W związku z bezpośrednim sąsiedztwem składowiska i obszaru prawnie chronionego mamy tu do czynienia z przedostawaniem się zanieczyszczeń wód podziemnych na rejon Parku Krajobrazowego. Wynika to chociażby z ukształtowania terenu (spadek w stronę Parku), jak i z linii prądu biegnących od składowiska w kierunku Parku Krajobrazowego.

6. Zalecenia.

Ilość punktów jest niewystarczająca, gdyż powinno być po jednym punkcie w górnym i w dolnym biegu każdego cieku. Tu brakuje punktu w górnym biegu zaznaczonego cieku powierzchniowego.

Zakres analiz jest wystarczający, jeśli chodzi o wskaźniki. Dodatkowo należałoby przeprowadzić analizę gazu składowiskowego. Dla gazu składowiskowego wymagany jest monitoring następujących substancji:

metan (CH4);

dwutlenek węgla (CO2);

tlen (O2).

Częstotliwość wykonywania pomiarów w trakcie roku hydrologicznego wynosi co 6 miesięcy w fazie poeksploatacyjnej składowiska (w takiej fazie jest badane składowisko). Powinny być badane: wielkość przepływu wód powierzchniowych, skład wód powierzchniowych, objętość wód odciekowych, skład wód odciekowych, poziom wód podziemnych, skład wód podziemnych, emisja gazu składowiskowego i skład gazu składowiskowego.