METODA WERONIKI SHERBORNE W PRACY PRZEDSZKOLA.doc

METODA WERONIKI SHERBORNE W PRACY PRZEDSZKOLA

Dlaczego metoda Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne?

Odpowiedź na to pytanie tkwi w jej założeniach i celach. Jest metodą niewerbalną; poprawia komunikację dziecka z otoczeniem, uaktywniając „język ciała i ruchu”. Ruch jest podstawowym i naturalnym środkiem porozumiewania się, wychodzącym z centrum naszego ciała, do którego w pierwszym rzędzie sięgają dzieci małe i osoby z utrudnioną komunikacją słowną. Podstawą porozumiewania się za pomocą „języka ruchów” jest świadomość swojego ciała

Kategorie ruchu w metodzie Ruchu Rozwijającego:

-ruch prowadzący do poznania własnego ciała

-ruch kształtujący związek jednostki z otoczeniem fizycznym –ruch wiodący do wytworzenia się związku z drugim człowiekiem

-ruch prowadzący do współdziałania w grupie

-ruch kreatywny

Ćwiczenia tą metodą można stosować z powodzeniem zarówno w grupie 3 latków 5–latków , jak i w grupie 6-latków. Wykorzystanie tej metody zależy od naszej inicjatywy i zapotrzebowania w danej grupie.
Zaletą tych zajęć jest, to, że nie potrzebujemy właściwie żadnych pomocy, a jedynie dużo wolnej przestrzeni, odpowiednie podłoże i świeże powietrze. Dzięki tym ćwiczeniom, dzieci uczą się poznawać przestrzeń i zachowywać w niej, czują się swobodnie i nie obawiają się otoczenia. Stają się mniej zahamowane i bardziej otwarte na sytuacje problemowe. Metoda ta pozwala dzieciom poznać swoje ciało i uczy kontrolować jego ruchy, ułatwia też nawiązywanie kontaktów, uczy empatii.

Bardzo ważnym walorem metody W. Sherborne jest to, iż w atmosferze radosnej zabawy umożliwia dzieciom zaspokojenie takich potrzeb psychicznych jak: bezpieczeństwa, wzrostu i rozwoju, w tym potrzeb  społecznych i poznawczych. Ponadto Ruch Rozwijający pozwala na osiąganie zamierzonych efektów poprze eliminowanie czynników stresujących typu: nakaz, przymus, strach, obawa.

Współćwiczący muszą wykazać się opiekuńczością, umiejętnością współdziałania i reagowania na potrzeby i możliwości innych.
Dzieci rozwijają i uczą się koncentracji oraz kontrolowania swojego zachowania (różnicowanie płynności ruchów, ćwiczenie siły oraz delikatności i wrażliwości).

Organizacja zajęć stymulująco – terapeutycznych według metody Weroniki Sherborne :

Podejmując jakiekolwiek działanie musimy być świadomi, jaki cel zamierzamy osiągnąć. Projektując zajęcia warto pamiętać, że mają one pomóc dziecku w poznaniu siebie, w zdobyciu do siebie zaufania, w poznaniu innych i nauczeniu się ufania im, a dalej- poprzez nabranie pewności siebie i wiary we własne możliwości – w nauczeniu się aktywnego i twórczego życia.
Podczas organizowania zajęć musimy kierować się następującymi zasadami:

-pamiętaj, że uczestniczenie w zajęciach jest dobrowolne (możesz dziecko zachęcać, dodawać mu odwagi, ale nie zmuszać)
-nawiąż kontakt z każdym dzieckiem: pamiętaj o utrzymywaniu kontaktu wzrokowego w dalszym okresie zajęć, gdy dziecko już zaadaptuje się do udziału w ćwiczeniach (w początkowym okresie kontakt wzrokowy może być zbyt trudny dla dziecka)

-zajęcia powinny być dla dziecka przyjemne i dawać możliwość przeżywania radości z aktywności ruchowej, kontaktu z innymi ludźmi, satysfakcji z pokonywania własnych trudności i lęków, z poczucia większej sprawności fizycznej

-bierz udział we wszystkich ćwiczeniach

-w czasie zajęć ściśle przestrzegaj praw dziecka do swobodnej własnej decyzji, aby miało poczucie kontroli nad sytuacją i autonomii

-zauważaj oraz stymuluj aktywność dziecka, daj mu szansę na twórcze działanie

-miej poczucie humoru

-nie krytykuj dziecka

-chwal dziecko nie tyle za efekt, co za jego starania i wysiłek, a także za każde nowe osiągnięcie ,pokonanie lęku, wykonanie nowego ćwiczenia

-unikaj stwarzania rywalizacji

-rozszerzaj stopniowo krąg doświadczeń społecznych dziecka 
- stopniowo wprowadzamy najpierw ćwiczenia w parach, później w trójkach, a na końcu z większą liczbą osób,

-większość ćwiczeń szczególnie początkowych prowadź na poziomie podłogi

-zaczynaj od ćwiczeń prostych stopniowo je utrudniając

-zmniejszaj udział swojej inicjatywy na rzecz coraz aktywniejszego udziału dziecka w kształtowaniu programu

-proponuj naprzemienne ćwiczenia dynamiczne i relaksacyjne

-miej zawsze na uwadze samopoczucie dziecka, pytaj je o przyzwolenie na intensyfikowanie jego doznań

-ucz dzieci zarówno używania siły, jak i zachowania delikatności i opiekuńczości w stosunku do drugiej osoby

-we wszystkich ćwiczeniach, w których jest to możliwe zadbaj o to, aby dziecko znalazło się także w pozycji dominującej (poprzez zamianę ról)

-zaplanuj początek zajęć tak , aby zawierał propozycje ćwiczeń – spotkań, dających poczucie bezpieczeństwa, oparcia i bliskiego kontaktu

-na zakończenie zajęć zaproponuj ćwiczenia wyciszające, uspokajające

Zajęcia prowadzone tą metodą dają  dobre efekty w stymulacji rozwoju psychicznego i fizycznego wychowanków. Jak już wspomniałam w metodzie tej nie stosuje się rywalizacji, dzieci zahamowane lub nieśmiałe mają taką samą satysfakcję, jak pozostałe., ogromną radość sprawia im bliskość z osobą dorosłą, możliwość wypróbowania swojej siły i narzucanie dominującej roli dorosłemu.

Ruch Rozwijający Weroniki Sherborne w Polsce jest metodą dobrze znaną i stosowaną w pracy z dziećmi z różnymi problemami rozwojowymi i potrzebami edukacyjnymi.
Należy zaznaczyć, że terapia z najmłodszymi dziećmi, zdecydowanie różni się od zajęć z grupą dzieci starszych. Różnice te wyrażają się w rodzaju zabaw i wymaganych trudnościach, a przede wszystkim widoczne są w tempie i dynamice prowadzenia zajęć.

Metoda W. Sherborne może być stosowana wobec dzieci upośledzonych w różnym stopniu. Najlepiej jeśli partnerami tych dzieci są ich rodzice. Partnerami mogą być także starsze dzieci. Stymulacja ruchowa takich dzieci może być wzmacniana muzyką. W pracy z dziećmi upośledzonymi umysłowo trzeba pamiętać o tym, żeby zaspokajać ich specyficzne potrzeby psychiczne  i edukacyjne odpowiednio do możliwości i ograniczeń psychofizycznych występujących w ich rozwoju. W odniesieniu do nich kładziemy nacisk na stopniowe zwiększanie się możliwości dzieci w miarę uczestniczenia w zajęciach. Stosując tę metodę wystrzegamy się oceny osiągnięć dzieci , natomiast obserwujemy postępy w zakresie:

Ø      koncentracji ,

Ø      umiejętności nawiązywania kontaktów z innymi i współdziałania,

Ø      okazywania swej pomysłowości ,

Ø      umiejętności zmiany zachowań w zależności od rodzaju zajęć

Zabawy interakcyjne i integracyjne K.W. Vopel kształcą miedzy innymi :

Ø      delikatność ,

Ø      umiejętność wyrażania sympatii dla innych osób ,

Ø      uwagę ,

Ø      łagodność ,

Ø      ufność .

Wyczuwanie brzucha, pleców, pośladków

*leżenie na plecach,

*leżenie na brzuchu,

*siedząc – kręcenie  się w kółko na pośladkach,

*siedząc – przyciąganie kolan, chowanie głowy, rozprostowywanie się do pozycji leżącej,

*czołganie się na plecach do przodu z wyciąganiem i zginaniem na przemian rąk  i nóg.

Wyczuwanie nóg i rąk

*powitanie samego siebie – witają się (dotykają) ze sobą różne części naszego ciała,

1.      wyczuwanie kolan – siedząc:

*pchanie kolan do siadu prostego (pokonując opór 

*maszerowanie i bieganie z podnoszeniem wysoko kolan,

*w siadzie prostym – rozcieranie i poklepywanie kolan

*siedząc dotykanie łokciami kolan (prawym łokciem lewego kolana i odwrotnie)

2.      wyczuwanie nóg (w ruchu):

*chodzenie, bieganie na sztywnych nogach,

*chodzenie, bieganie na miękkich (gumowych) nogach.

3.      wyczuwanie nóg – siedząc

*dotykanie palcami stóp podłogi

*uderzanie o podłogę piętami.

Wyczuwanie twarzy – siedzenie w kole

*wytrzeszczanie oczu (duże oczy) i mrużenie oczu,

*zabawne miny

*wędrujące miny – uczestnicy siedzą w kole, jedna osoba robi śmieszną minę i przekazuje ją siedzącej obok itd.

Jakie potrzeby zaspokaja metoda Weroniki Sherborne :

Ø      poczucie bezpieczeństwa,

Ø      rozluźnienia, relaksu, rozładowania napięcia,

Ø      dawanie i branie ,

Ø      akceptacja samego siebie ,

Ø      poczucie siły i własnej wartości ,

Ø      bliskiego kontaktu z innymi ludźmi ,

Ø      poczucia własnej energii ,

Ø      satysfakcji związanej z wysiłkiem fizycznym ,

Ø      mobilizacji do pokonywania trudności , sprawdzenie się w trudnej sytuacji ,

Ø      poznanie swojego ciała ,

Ø      odkrywanie własnych możliwości ,

Ø      odczucie własnej energii i drugiego człowieka ,

Ø      więzi z grupą ,

Ø      poczucie partnerstwa ,

Ø      pewności siebie ,

Ø      spontaniczności .

Wspólne zabawy i ćwiczenia dzieci z rodzicami przeprowadzone metodą ruchu rozwijającego W. Sherborne z elementami muzykoterapii i relaksacji

1.      Oddychamy – dziecko leży na podłodze na plecach , rodzic kładzie jedną dłoń na klatce piersiowej dziecka , druga na brzuchu . Dziecko ma zamknięte oczy i wykonuje oddechy ( wciąga powietrze nosem – najpierw unosi się brzuch , potem klatka piersiowa , wypuszcza powietrze ustami ) rodzic kontroluje prawidłowe wykonanie . Zmiana ról .

2.      Patrz i słuchaj – rodzic z dzieckiem trzymają się za ręce i biegają po sali w rytm muzyki . W przerwie w muzyce prowadzący podaje hasło np. przysiad , stop , klęk . Pary wykonują polecenia , kiedy usłyszą muzykę mogą biegać dalej .

3.      Jak bije twoje serce – dziecko w parze z rodzicem . Dziecko kładzie się na plecach , rodzic przykłada ucho do jego serca i słucha bicia . Rytm serca można wyklaskać . Potem zmiana ról .

4.      Patrz i słuchaj – rodzic z dzieckiem trzymają się za ręce i biegają po sali w rytm muzyki . W przerwie w muzyce prowadzący podaje hasło np. drewno , metal , plastik . Pary szybko odnajdują przedmiot wykonany z takiego materiału i dotykają go . Kiedy usłyszą znowu dźwięki muzyki mogą biegać .

Ćwiczenia z w parach (partner aktywny i partner bierny)

*Przygniatanie – jeden z partnerów leży na brzuchu, drugi przygniata go swoim ciężarem (rodzic robi to z wyczuciem swojego ciężaru). Osoba leżąca stara się uwolnić. Zmiana ról.

*Przepychanie – dziecko z rodzicem siadają naprzeciwko siebie i przepychają się stopami. Następnie wstają i starają się przepychać dłońmi. Kilkakrotne zmiany.

*pozycja siedząca: ćwiczący siedzi, opierając się plecami o partnera (nogi ugięte w kolanach) – pcha plecami partnera, starając się pokonać jego opór (zmiana ról),

*ciągnięcie za kostki ćwiczącego, leżącego na brzuchu lub na plecach,

*ciągnięcie za przeguby rąk lub łokci ćwiczącego leżącego na plecach,

*kołysanie: pozycja siedząca, tworzenie fotelika dla ćwiczącego pasywnego i obejmowanie go, łagodnie kołysząc do przodu,

*przyjęcie całego ciężaru ciała partnera: ćwiczący aktywny w klęku podpartym, pasywny kładzie się dowolnie (na plecach, brzuchu, wzdłuż i w poprzek), aktywny porusza się po sali w różnych kierunkach,

*prowadzenie ślepca: ćwiczący zamyka oczy i jest oprowadzany (jest to ćwiczenie trudniejsze, niż się wydaje – wymaga zaufania do przewodnika oraz zdecydowania i pewności siebie osoby aktywnej) ,

*rodzic robi mostek, dziecko obchodzi go na czworakach, przechodzi pod nim i przez niego.

*próba utrzymania równowagi i ciężaru ciała: 

a ) ćwiczący, leżąc na plecach (nogi zgięte), podtrzymuje za ręce współćwiczącego leżącego na brzuchu (plecach) na jego  goleniach, 

b) ćwiczący, leżąc na plecach (nogi podniesione i wyprostowane),  podtrzymuje za ręce współćwiczącego leżącego na jego stopach,

*góry – rodzic klęka na jednym kolanie, dziecko wspina się i staje na ugiętej nodze rodzica,

*malowanie ruchem – jedna osoba maluje swoim ciałem i ruchem różne kształty, figury, druga odtwarza je i mówi co to jest, potem zmiana,

*fale – rodzic wykonuje siad prosty, dziecko siedzi na jego  nogach, razem kołyszą się w prawo i w lewo,

*góry i doliny: ćwiczący zamyka oczy i jest prowadzony przez drugą osobę przez różne przeszkody (jest to ćwiczenie trudniejsze, niż się wydaje – wymaga zaufania do przewodnika oraz zdecydowania i pewności siebie osoby aktywnej),

*pszczoły i kwiatki – rodzic – kwiatek, dziecko – pszczoła. Na umówiony sygnał pszczoła musi odnaleźć swój kwiatek. Kwiatki za każdym razem zmieniają swoje miejsce.

*...