TYGODNIK PRAWA GOSPODARCZEGO z 6 kwietnia 10 (nr 66).pdf

nr 66 (2697)

6 kwietnia 2010

Tygodnik Prawa

Gospodarczego

PROCEDURY

KONTRAKTY ORZECZNICTWO

SPIS TREŚCI

Przewodnik

OPINIA

Jak zarejestrować znak

towarowy i na nim zarabiać

Akty notarialne jednak ważne

» str. C2

EKSPERT WYJAŚNIA

Kto i na jakich zasadach

odpowiada za zobowiązania

Znaki towarowe są ważnym elementem wizerunku firmy, ponieważ

identyfikują produkowane przez nią towary i świadczone usługi.

Firma posiadająca zarejestrowany znak towarowy może z tego czerpać

korzyści, np. sprzedać go lub pozwolić za wynagrodzeniem

na jego używanie innym przedsiębiorcom.

spółki z o.o. w organizacji

» str. C2

Przedsiębiorca, którego znak

został bezprawnie wykorzystany,

może żądać naprawienia szkody

» str. C5

» strony C4–C5

PRAWO HANDLOWE

Nowe prawo

Jak zaskarżyć uchwałę

walnego zgromadzenia spółki

» str. C3

Pełnomocnicy z urzędu

dla niezamożnych spółek

PRAWO EUROPEJSKIE

Wypełnienie formularzy sprawia kłopot

nie tylko powodom, ale także sądowi

nie ma dostatecznych środków na za-

płatę honorarium należnego zawodowe-

mu pełnomocnikowi procesowemu. Sąd

skontroluje takie oświadczenie, jeżeli na

podstawie okoliczności sprawy lub

wskutek oświadczenia strony przeciw-

nej poweźmie wątpliwości co do rzeczy-

wistego stanu majątkowego tego, kto do-

maga się adwokata lub jest już zastępo-

wany przez urzędowego pełnomocnika.

Sąd uwzględni prośbę o ustanowienie

zastępstwa procesowego, jeżeli uzna

udział adwokata lub radcy prawnego

w procedurze za potrzebny. Wniosek

zgłoszony po raz pierwszy w postępowa-

niu apelacyjnym, kasacyjnym lub ze

skargi o stwierdzenie niezgodności z pra-

wem prawomocnego orzeczenia sąd

przeważnie przekaże do rozpoznania

I instancji. Będzie jednak i sam mógł

uznać prośbę za uzasadnioną.

W razie oddalenia wniosku strona nie

będzie mogła ponownie domagać się

ustanowienia adwokata lub radcy praw-

nego, powołując się na te same okolicz-

ności. Trzeba również pamiętać, że zgło-

szenie wniosku o ustanowienie adwoka-

ta oraz złożenie środka odwoławczego

od odmowy nie wstrzyma biegu toczące-

go się postępowania. Może je jednak nie-

co opóźnić, jeżeli będzie chodziło o usta-

nowienie zastępcy dla powoda na pod-

stawie wniosku zgłoszonego w pozwie

lub przed wytoczeniem powództwa.

O wyznaczenie adwokata lub radcy

prawnego sąd zwróci się do właściwej

okręgowej rady adwokackiej lub rady

okręgowej izby radców prawnych. Te

wyznaczą któregoś ze zrzeszonych

prawników. Uczynią to niezwłocznie,

tzn. nie później niż w ciągu dwóch tygo-

dni. Zawiadomią o tym sąd, podając

adres do doręczeń wyznaczonego adwo-

kata lub radcy prawnego.

Strona będzie mogła wskazać we wnio-

sku prawnika, którego chciałaby widzieć

w roli swego zastępcy procesowego.

Wówczas okręgowa rada lub izba, w mia-

rę możliwości, w porozumieniu ze wska-

zaną osobą, wyznaczy ją dla wnioskują-

cej o to strony. Adwokat lub radca praw-

ny może natomiast – z ważnych przyczyn

– wnosić o zwolnienie go z obowiązku za-

stępowania konkretnej strony w proce-

sie. I jeśli sąd przychyli się do takiej proś-

by, znów zwróci się do organów samorzą-

du zawodowego adwokatów lub radców

o wyznaczenie kolejnej osoby.

Nowe przepisy mówią również, że je-

śli adwokat lub radca prawny ustano-

wiony w związku z postępowaniem ka-

sacyjnym lub ze skargi o stwierdzenie

niezgodności z prawem prawomocnego

orzeczenia nie stwierdzi podstaw do

wniesienia takiej skargi, będzie musiał

niezwłocznie zawiadomić o tym i stronę,

i sąd. Powinien to zrobić nie później niż

w terminie dwóch tygodni od momentu,

w którym się dowie o wyznaczeniu. Do

stosownego pisma będzie musiał dołą-

czyć sporządzoną przez siebie opinię

o braku podstaw do wniesienia skargi.

Co ważne – opinia taka nie będzie dołą-

czana do akt sprawy ani przesyłana

stronie przeciwnej.

Dobromiła Niedzielska-Jakubczyk

dobromila.niedzielska@infor.pl

Wierzytelność francuskiego dłużnika

zgłasza się według francuskich reguł

» str. C6

Od 19 kwietnia każdy, kto w postę-

powaniu sądowym potrzebuje po-

mocy radcy prawnego lub adwoka-

ta, a go na to nie stać, może ubiegać

się o wyznaczenie profesjonalnego

pełnomocnika. Z możliwości tej mo-

gą skorzystać także przedsiębiorcy.

Strona zwolniona w całości lub w części

z kosztów sądowych nawet przed zmia-

ną procedury cywilnej mogła domagać

się ustanowienia adwokata lub radcy

prawnego. Trybunał Konstytucyjny

uznał jednak (w wyroku z 16 czerwca

2008 r., P 37/07) takie postawienie spra-

wy za niezgodne z konstytucją. Dlatego

od 19 kwietnia, po wejściu w życie nowe-

lizacji kodeksu postępowania cywilne-

go, również ten, kogo sąd nie zwolnił od

płacenia kosztów, może żądać zastęp-

stwa prawnego z urzędu. Osoba taka

musi tylko złożyć oświadczenie, że nie

jest w stanie uiścić wynagrodzenia

adwokata lub radcy prawnego bez

uszczerbku dla koniecznego, czyli naj-

skromniejszego, utrzymania dla siebie

i rodziny. Zmiana jest ważna dla przed-

siębiorców, ponieważ wprowadza moż-

liwość ubiegania się o pomoc prawną

z urzędu również przez inne podmioty

niż osoby fizyczne. Teraz również osoba

prawna lub jednostka organizacyjna po-

zbawiona tego przymiotu, lecz wyposa-

żona przez ustawę w zdolność sądową

(np. spółka jawna), będzie mogła ubie-

gać się o pełnomocnika z urzędu. Nie-

mniej i ona będzie musiała wykazać, że

ORZECZNICTWO

Sąd powinien zbadać,

czy umowa nie ogranicza konkurencji

Organ bierze pod uwagę plan

zagospodarowania przestrzennego

» str. C7

Wspólnicy odpowiadają

solidarnie za zaciągnięte długi

Zastaw rejestrowy

nie zawsze jest skuteczny

Przyjęty przekaz nie wygasa

z momentem ogłoszenia upadłości firmy » str. C8

Za tydzień

Jakie nowe prawa zyskują wykonawcy

i podwykonawcy robót budowlanych

Podstawa prawna

Ustawa z 17 grudnia 2009 r. o zmianie usta-

wy – Kodeks postępowania cywilnego oraz

niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 7, poz. 45).

C 2

Tygodnik Prawa Gospodarczego

6 kwietnia 2010 nr 66 (2697) www.gazetaprawna.pl

Komentarze – opinie

WAŻNE DATY

OPINIA

Odpowiedzialność maklerów

Akty notarialne jednak ważne

Od 6 kwietnia 2010 r. zlikwidowano działanie

wstecz ustawy o obrocie instrumentami finanso-

wymi w razie prowadzenia postępowań przeciwko

takim osobom jak maklerzy.

W razie pociągnięcia do odpowiedzialności osób łamią-

cych regulacje dotyczące papierów wartościowych, bę-

dą stosowane przepisy względniejsze dla zainteresowa-

nego, jeżeli te czyny karalne popełnili pod rządami usta-

wy o publicznym obrocie papierami wartościowymi,

która poprzedzała wejście w życie ustawy o obrocie in-

strumentami finansowymi. Wyjątek stanowią sytuacje,

w których przepisy nowego aktu byłyby względniejsze

dla sprawcy. Zmiana została wprowadzona zgodnie

z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego. Mówi o tym

ustawa z 22 stycznia 2010 r. o zmianie ustawy o obrocie

instrumentami finansowymi (Dz.U. nr 44, poz. 252).

Nieporozumieniem jest stanowcze

twierdzenie o nieważności wszyst-

kich aktów notarialnych, gdzie

w imieniu spółdzielni działał jeden

pełnomocnik i konieczności ich po-

nownego podpisywania.

W Gazecie Prawnej z 26 marca 2010 r. uka-

zał się artykuł pt. „Wykupione mieszkania

spółdzielcze z nieważnymi aktami nota-

rialnymi”. Wywołał on niemałe porusze-

nie, co jest zrozumiałe, zważywszy na ilość

osób, które do tej pory zawarły umowy

o ustanowienie odrębnej własności lokali

spółdzielczych i przeniesienia prawa wła-

sności. Wydaje się jednak, że brak precy-

zji języka użytego w tej publikacji dopro-

wadził do nieporozumienia polegającego

na błędnym utożsamieniu pojęcia organu

osoby prawnej oraz pełnomocnika.

Zasadą jest, że każda osoba może doko-

nywać czynności prawnych samodzielnie

lub przez przedstawiciela (art. 86 kodek-

su postępowania cywilnego). Jeśli chodzi

o osobiste dokonywanie czynności, to

w przypadku osób fizycznych polega ono

na osobistym działaniu tych osób. Nato-

miast osoby prawne, a takimi są również

spółdzielnie z mocy art. 11 par. 1 ustawy z 16

września 1982 r. – Prawo spółdzielcze (t.j.

Dz.U. z 2003 r. nr 188, poz. 1848 ze zm.),

działają poprzez swoje organy (art. 38 k.c.).

Organ osoby prawnej nie jest odrębnym

podmiotem prawa, ale elementem jej

struktury organizacyjnej. Podmiotem pra-

wa jest sama osoba prawna, a działanie or-

ganu traktuje się jako działanie samej oso-

by prawnej. Faktycznie za osoby prawne

zawsze będą działały konkretne osoby fi-

zyczne, jednak nie muszą one legitymować

się jakimś szczególnym umocowaniem do

takiego działania. Wystarczy, że są człon-

kami danego organu osoby prawnej.

Drugą możliwością działania podmiotu

prawa jest działanie przez przedstawicie-

la. W przeciwieństwie do organu osoby

prawnej przedstawiciel jest odrębnym pod-

miotem prawa, który wyraża swą własną

wolę, lecz czyni to w imieniu i ze skutkiem

dla reprezentowanego. Zgodnie z art. 96

kodeksu cywilnego umocowanie do takie-

go działania może wynikać albo z ustawy

(przedstawicielstwo ustawowe), albo z wo-

li reprezentowanego (pełnomocnictwo).

Z powyższego wynika, że osoby prawne

mogą działać albo poprzez swoje organy

(działają wówczas osobiście), albo poprzez

pełnomocnika. Takie samo prawo przysłu-

Piotr Skibiński

notariusz w Stargardzie Szczecińskim

raźnie podkreślić, że pierwszy z tych prze-

pisów dotyczy działania organu, drugi zaś

pełnomocnika. Tylko pierwszy mówi o re-

prezentacji łącznej, drugi zaś takiego ogra-

niczenia nie formułuje. Tym samym jeśli

spółdzielnia mieszkaniowa działa poprzez

swój organ, wówczas oświadczenia woli

powinni składać łącznie dwaj członkowie

zarządu lub członek zarządu z pełnomoc-

nikiem. Zupełnie inaczej jest natomiast,

gdy w imieniu spółdzielni działa jej pełno-

mocnik, a tak było w większości przypad-

ków, o których mowa w powołanym na

wstępie artykule. Jeśli pełnomocnikowi te-

mu udzielono notarialnego pełnomocnic-

twa do określonego rodzaju czynności (np.

ustanawiania odrębnej własności lokali

i przenoszenia prawa własności) i było to

pełnomocnictwo udzielone zgodnie z art.

54 prawa spółdzielczego (np. przez dwóch

członków zarządu), to pełnomocnik ten,

pozostając odrębnym od spółdzielni pod-

miotem prawa, może działać jednoosobo-

wo (oczywiście o ile szczególne ogranicze-

nia w tym zakresie nie wynikają z treści

samego pełnomocnictwa).

Wydaje się, że wnioski zawarte we

wspomnianej na wstępie publikacji zosta-

ły posunięte zbyt daleko. Omawiany tam

problem może dotyczyć jedynie nielicz-

nych przypadków (o ile w ogóle miały one

miejsce), gdy za spółdzielnię działał jeden

członek zarządu i to tylko wtedy, gdy nie

miał on stosownego pełnomocnictwa do

reprezentacji spółdzielni jako jej pełno-

mocnik. Niezależnie od powyższego trze-

ba też wskazać, że nieporozumieniem jest

stanowcze twierdzenie o nieważności

wszystkich aktów notarialnych, gdzie

w imieniu spółdzielni działał jeden pełno-

mocnik i konieczności ich ponownego

podpisywania. Ewentualnych błędów

w reprezentacji nie da się usunąć jedynie

wówczas, gdy za spółdzielnię przy podpi-

sywaniu aktów notarialnych działa jej or-

gan – zarząd (np. jeden członek zarządu

niebędący pełnomocnikiem). Nie dotyczy

to natomiast sytuacji, gdy w imieniu spół-

dzielni działa pełnomocnik, gdyż w tym

przypadku art. 103 k.c. wprowadza tzw.

bezskuteczność zawieszoną, polegającą

na tym, że umowa może zostać potwier-

dzona przez podmiot, w imieniu którego

działała osoba, która albo w ogóle nie by-

ła umocowana, albo była umocowana wa-

dliwie. Wystarczy zatem potwierdzenie

umowy, a staje się ona ważna.

guje też spółdzielniom, zaś art. 54 i 55 pra-

wa spółdzielczego w żaden sposób tego nie

wyklucza.

Artykuł 54 par. 1 zd. 1 prawa spółdzielcze-

go wskazuje, że oświadczenia woli za spół-

dzielnię składają dwaj członkowie zarządu

lub jeden członek zarządu i pełnomocnik.

Regulacja ta jednoznacznie posługuje się

sformułowaniem „oświadczenia woli za

spółdzielnię”, a więc dotyczy działania or-

ganu spółdzielni, jakim jest jej zarząd, któ-

ry działa „za spółdzielnię”, a nie pełnomoc-

nika, który działa „w imieniu spółdzielni”.

Przepis ten ogranicza zatem zarząd (organ

spółdzielni) w ten sposób, że oświadczenia

woli mogą składać albo dwaj członkowie

zarządu łącznie, albo jeden członek zarzą-

du wraz z pełnomocnikiem i na tym polega

istota wyrażonej tam reprezentacji łącznej.

Całkowicie nieuzasadnione jest nato-

miast przenoszenie tego łącznego charak-

teru działania na czynności dokonywane

przez pełnomocnika i twierdzenie, że

w imieniu spółdzielni nie może działać je-

den pełnomocnik, lecz zawsze musi on

działać z członkiem zarządu. Taka teza by-

łaby zaprzeczeniem istoty pełnomocnic-

twa. Jest ona sprzeczna nie tylko z przepi-

sami kodeksu cywilnego, ale też art. 55

prawa spółdzielczego, który wyraźnie po-

zwala na udzielenie jednemu z członków

zarządu lub innej osobie pełnomocnictwa,

przy czym nie chodzi tu tylko o dokonywa-

nie czynności prawnych związanych z kie-

rowaniem bieżącą działalnością gospodar-

czą spółdzielni, ale także o dokonywanie

czynności określonego rodzaju lub czyn-

ności szczególnych. Wykładnia tego prze-

pisu, a zwłaszcza dwukrotne powtórzenie

w jego treści słowa „pełnomocnictwa” jed-

noznacznie wskazuje na to, że pełnomoc-

nictwo rodzajowe lub szczególne wcale nie

musi być powiązane z kierowaniem bieżą-

cą działalnością spółdzielni.

Omawiając stosunek art. 54 prawa spół-

dzielczego do art. 55 tej ustawy, trzeba wy-

BHP gazowników

Od 9 kwietnia 2010 r. obowiązują nowe zasady do-

tyczące bezpieczeństwa i higieny pracy przy wy-

konywaniu niebezpiecznych czynności przy budo-

wie i eksploatacji sieci gazowych.

Ustalono procedury obowiązujące przy budowie, remon-

tach i eksploatacji sieci, podobnie jak przy uruchamia-

niu instalacji gazu ziemnego oraz w czasie montażu i de-

montażu gazomierzy. W pomieszczeniach technologicz-

nych bez stałej obsługi i w przyległych do nich prze-

strzeniach, w których mógłby nastąpić wybuch, trzeba

prowadzić okresowe pomiary stężenia metanu. W razie

konieczności prowadzenia prac przy plastikowych ele-

mentach sieci napełnionych gazem, w trakcie robót na-

leży zapewnić odprowadzanie ładunków elektrostatycz-

nych. Natomiast przed przystąpieniem do montażu lub

demontażu gazomierza trzeba sprawdzić, czy instala-

cja nie jest pod napięciem elektrycznym. Obowiązkowe

jest wtedy połączenie instalacji przed i za gazomierzem

przewodem wyrównawczym zapewniającym ciągłość

elektryczną. Należy również sprawdzić, czy został za-

mknięty dopływ gazu przed gazomierzem. Po montażu

należy odpowietrzyć i napełnić instalacje oraz spraw-

dzić szczelność połączeń przyrządem o czułości co naj-

mniej 0,25 proc. metanu lub przy zastosowaniu środka

spieniającego. Prace takie jak odpowietrzanie, badanie

czy czyszczenie czynnych gazociągów powinny być wy-

konywane przez co najmniej dwie osoby, by mogły wza-

jemnie się asekurować. Wszystkie reguły związane z in-

stalacjami gazowymi określa teraz rozporządzenie mi-

nistra gospodarki z 28 grudnia 2009 r. w sprawie bez-

pieczeństwa i higieny pracy przy budowie i eksploatacji

sieci gazowych oraz uruchamianiu instalacji gazowych

gazu ziemnego (Dz.U. nr 2, poz. 6).

DNJ

Tygodnik Prawa

Gospodarczego

Redaktor prowadząca:

Teresa Siudem, tel. (022) 530 41 28

teresa.siudem@infor.pl

EKSPERT WYJAŚNIA

Kto i na jakich zasadach odpowiada za zobowiązania spółki z o.o. w organizacji

Wraz z dwoma wspólnikami planu-

jemy założenie spółki z ograniczo-

ną odpowiedzialnością. Kto i w ja-

kim zakresie będzie odpowiedzial-

ny za zobowiązania spółki z o.o.

w organizacji, dopóki nie zostanie

ona zarejestrowana w KRS.

Jak wynika z art. 161 kodeksu spółek

handlowych (k.s.h.), z chwilą zawar-

cia umowy spółki z ograniczoną od-

powiedzialnością powstaje spółka

z ograniczoną odpowiedzialnością

w organizacji. Czas pozostawania

spółki w stanie organizacji ma służyć

głównie przygotowaniu podstaw

funkcjonalnych i ekonomicznych pod

działanie przyszłej spółki z ograni-

czoną odpowiedzialnością. W tym

czasie powinien zostać dokonany

wybór organów spółki, a także powi-

nien zostać zgromadzony kapitał

przewidziany w umowie spółki.

Choć cechą charakterystyczną spółki

z o.o. w organizacji jest tymczasowość,

to jednak może we własnym imieniu

nabywać prawa, w tym własność nie-

ruchomości i inne prawa rzeczowe, za-

ciągać zobowiązania, pozywać i być

pozywaną. Wynika to z art. 11 par.

1 k.s.h. Natomiast zgodnie z przepisem

art. 11 par. 2, do spółki kapitałowej

w organizacji w sprawach nieuregulo-

wanych w ustawie stosuje się odpo-

wiednio przepisy dotyczące danego

typu spółki po jej wpisie do rejestru.

Istotne znaczenie mają uregulowania

zawarte w art. 13 par. 1 k.s.h. Jedno-

znacznie określają, że za zobowiąza-

Jarosław Chałas

radca prawny, partner zarządzający,

Kancelaria Prawna Chałas i Wspólnicy

spółkę z o.o. w organizacji reprezentu-

je zarząd albo pełnomocnik powołany

jednomyślną uchwałą wspólników.

Za zobowiązania spółki z o.o. w orga-

nizacji, w sposób solidarny ze spółką

i osobami, które działały w jej imieniu,

odpowiedzialność ponosi także

wspólnik. Trzeba jednak zrobić za-

strzeżenie, że ta odpowiedzialność

ograniczona jest do wartości niewnie-

sionego wkładu na pokrycie objętych

udziałów. Wniesienie pełnego wkładu

na udziały powoduje zatem wyga-

śnięcie odpowiedzialności wspólnika.

Natomiast zwolnienie z odpowie-

dzialności osób działających w imie-

niu spółki z o.o. w organizacji nastę-

puje przez zatwierdzenie ich czynno-

ści przez zgromadzenie wspólników.

W momencie wpisu do rejestru spół-

ka z o.o. w organizacji staje się spółką

z ograniczoną odpowiedzialnością.

Oznacza to, że przyjmuje docelową

formę ustrojową spółki z o.o. Z tą

chwilą uzyskuje również osobowość

prawną i staje się podmiotem praw

i obowiązków spółki z o.o. w organiza-

cji. W ten sposób zrealizowana zostaje

zasada kontynuacji, nie tylko w sferze

działań gospodarczych, ale również

w zakresie odpowiedzialności za zo-

bowiązania spółki z o.o. w organizacji.

nia spółki kapitałowej, czyli również

spółki z o.o., w organizacji odpowiada-

ją solidarnie spółka i osoby, które dzia-

łały w jej imieniu. Grupa osób mogą-

cych działać w imieniu spółki z o.o.

w organizacji jest określony w art. 161

par. 2 k.s.h. Według tego przepisu,

Opracował Krzysztof Tomaszewski

Podstawa prawna

Ustawa z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek

handlowych (Dz.U. nr 94, poz. 1037 ze zm.).

6 kwietnia 2010 nr 66 (2697) www.gazetaprawna.pl

Tygodnik Prawa Gospodarczego

C 3

Prawo handlowe

DR HAB. KATARZYNA BILEWSKA o uprawnieniach akcjonariuszy

Jak zaskarżyć uchwałę walnego zgromadzenia spółki

ROZMOWA

i kształt pozostałych. Jedno-

cześnie Sąd Najwyższy wska-

zał, że podstawą do takiego

uchylenia jest art. 2 k.s.h.

w związku z art. 58 par. 3 ko-

deksu cywilnego, stosowa-

nym przez analogię.

W przypadku stwierdzania

nieważności czynności praw-

nej nie budzi bowiem wątpli-

wości możliwość stwierdze-

nia tejże nieważności tylko co

do jej części – chyba że czyn-

ności by nie dokonano bez za-

kwestionowanego fragmen-

tu. Zasadę tę można odnieść

odpowiednio także do uchy-

lania uchwał walnego zgro-

madzenia.

niczego (zob. postanowienie

SA w Warszawie z 18 listopa-

da 2008 r., sygn. akt VI ACz

1842/08, niepubl.). W przy-

padku zgłoszenia obu tych

żądań uznać bowiem należy,

że żądanie ewentualne nie ma

samodzielnego bytu – sąd

orzeka o nim tylko w sytuacji,

gdy oddala roszczenie głów-

ne. Nie zachodzi zatem ku-

mulacja roszczeń uzasadnia-

jąca wnoszenie opłaty w po-

dwójnej wysokości. Jeżeli

więc, na przykład, powód

wnosi o stwierdzenie nieważ-

ności, ewentualnie uchylenie,

trzech uchwał walnego

zgromadzenia, wnosi opłatę

tylko od jednego żądania,

z uwzględnieniem faktu, że

kwestionuje trzy uchwały,

a zatem opłatę sądową w wy-

sokości 3 x 2000 zł, czyli łącz-

nie 6000 zł.

strowej zależy od wyniku in-

nego, toczącego się postępo-

wania. Jeżeli okazałoby się, że

uchwała jest wadliwa, a sąd

procesowy stwierdziłby to

prawomocnym orzeczeniem,

wpis dokonany na jej podsta-

wie należałoby uznać za nie-

dopuszczalny i wymagający

wykreślenia.

KRZYSZTOF TOMASZEWSKI

Czy przyjęta podczas wal-

nego zgromadzenia uchwa-

ła, która jest sprzeczna ze

statutem spółki, może zo-

stać zaskarżona w drodze

wytoczonego przeciwko

niej powództwa?

KATARZYNA BILEWSKA*

Uchwała walnego zgroma-

dzenia sprzeczna ze statutem

może być zaskarżona na mo-

cy art. 422 par. 1 kodeksu spół-

ek handlowych. Przyjmuje się

jednak, że sama sprzeczność

ze statutem nie jest wystar-

czająca dla uchylenia uchwa-

ły w oparciu o ten przepis. Ko-

nieczne jest, aby uchwała jed-

nocześnie godziła w interes

spółki lub miała na celu po-

krzywdzenie akcjonariusza.

Sprzeczność uchwały ze

statutem może dotyczyć jej

treści i trybu powzięcia.

Uchwała jest w swojej treści

sprzeczna ze statutem, jeżeli

reguluje inaczej materię ob-

jętą unormowaniem danego

statutu (np. ustala liczbę

członków rady nadzorczej

spółki na osiem osób, pod-

czas gdy statut przewiduje

skład od trzech do sześciu).

Sprzeczność trybu powzięcia

uchwały ze statutem zacho-

dzi natomiast, gdy występu-

ją uchybienia formalne w po-

stępowaniu zmierzającym do

powzięcia uchwały, np. pod-

czas głosowania w trakcie ob-

rad walnego zgromadzenia.

Nie chodzi przy tym o każ-

dą sprzeczność, lecz tylko

o taką, której wystąpienie

miało wpływ na powzięcie

uchwały. Zdarza się tak, gdy

uchwała zapadła w sprzecz-

ności z postanowieniem sta-

tutu ustalającym większość

głosów wymaganą dla po-

wzięcia uchwały. Przykłado-

wo błędnie przyjęto, że dla

powzięcia uchwały wymaga-

na jest bezwzględna więk-

szość głosów, i ogłoszono po-

wzięcie uchwały, a następnie

ją zaprotokołowano jako po-

wziętą, podczas gdy statut

dla powzięcia danej uchwały

wymagał kwalifikowanej

większości trzech czwartych

głosów.

Sprzeczność ze statutem

oznacza przy tym niezgod-

ność z jego konkretnym po-

Czy można wskazać rów-

nież inne przesłanki prze-

mawiające za zawiesze-

niem postępowania reje-

strowego?

Za zawieszeniem postępowa-

nia rejestrowego w przypad-

ku wytoczenia powództwa

zaskarżającego uchwałę

przemawia także ograniczo-

ny zakres kognicji sądu reje-

strowego. Bada on jedynie,

czy dołączone do wniosku

o wpis dokumenty (a więc

także uchwały) są zgodne

pod względem treści i formy

z przepisami prawa. Nato-

miast zgodność z rzeczywi-

stym stanem podlega ocenie,

tylko gdy są w tym zakresie

uzasadnione wątpliwości. Co

więcej, w jednym z ostatnich

orzeczeń odnoszących się do

postępowania rejestrowego

Sąd Najwyższy wskazał, że

sąd rejestrowy nie powinien

samodzielnie oceniać ważno-

ści uchwał stanowiących

podstawy wpisu (uchwała SN

z 4 czerwca 2009 r., sygn. akt

III CZP 30/09). Z tego wzglę-

du zawieszenie postępowania

rejestrowego w przypadku

zaskarżenia uchwały będącej

jego podstawą, choć nie jest

obligatoryjne, znajduje uza-

sadnienie w charakterze po-

stępowania rejestrowego.

Tylko niektóre uchwały

walnego zgromadzenia

spółki akcyjnej są zgłaszane

do rejestru przedsiębiorców KRS

Ile kosztuje zaskarżenie

uchwał zgromadzenia spół-

ki kapitałowej? Czy jeżeli

w pozwie zaskarżonych zo-

stanie kilka uchwał, to

trzeba wnieść wyższe opła-

ty niż w przypadku zaskar-

żenia jednej z nich?

Zasady wnoszenia opłat są-

dowych od pozwów zawiera-

jących żądanie stwierdzenia

nieistnienia, nieważności lub

też uchylenia uchwały zgro-

madzenia wspólników (wal-

nego zgromadzenia) określa

art. 29 pkt 3)–5) ustawy z 28

lipca 2005 r. o kosztach sądo-

wych w sprawach cywilnych.

Zgodnie z tym przepisem, od

pozwu w takiej sprawie po-

biera się opłatę stałą w wyso-

kości 2000 zł.

Zgodnie z utrwaloną prak-

tyką sądową oznacza to, że od

każdej zaskarżonej w pozwie

uchwały pobiera się opłatę

w tej wysokości. Przykłado-

wo, jeżeli pozwem zaskarżo-

na jest jedna uchwała zgro-

madzenia, opłata sądowa wy-

nosi 2000 zł, jeżeli zaś za-

skarżonych jest pięć uchwał,

opłata wynosi 5 x 2000 zł,

czyli łącznie 10 000 zł.

Brak jest natomiast przepi-

sów regulujących opłatę od

pozwu zawierającego żądanie

kwestionujące jedynie część

uchwały. W takim przypadku

również należy zatem uiścić

opłatę w wysokości 2000 zł.

Jeżeli natomiast w pozwie

sformułowano żądanie ewen-

tualne, np. stwierdzenia nie-

ważności, ewentualnie uchy-

lenia uchwały zgromadzenia,

to wówczas opłata pobierana

jest jedynie od żądania zasad-

Czy zaskarżenie konkret-

nej uchwały walnego zgro-

madzenia może wpłynąć

na proces jej rejestracji?

Wyjaśnijmy, że tylko niektó-

re uchwały walnego zgroma-

dzenia spółki akcyjnej są

zgłaszane do rejestru przed-

siębiorców KRS i podlegają

rejestracji przez sąd rejestro-

wy. Do tej grupy należy

zwłaszcza uchwała w przed-

miocie zmiany statutu spółki,

podwyższenia oraz obniżenia

kapitału zakładowego. Co do

zasady, zaskarżenie takich

uchwał w trybie powództwa

o uchylenie lub stwierdzenie

nieważności nie wpływa na

postępowanie rejestrowe.

Art. 423 par. 1 kodeksu spółek

handlowych stanowi bowiem

wyraźnie, że zaskarżenie

uchwały walnego zgro-

madzenia nie wstrzymuje po-

stępowania rejestrowego.

Ma to zapobiegać instru-

mentalnemu traktowaniu

powództw zaskarżających

uchwały przez akcjonariuszy

i przeciwdziałać sabotowaniu

przez nich wykonywania

uchwał.

Sąd rejestrowy może jednak,

po przeprowadzeniu rozpra-

wy, zawiesić postępowanie re-

jestrowe. W przypadku wsz-

częcia postępowania o uchyle-

nie bądź stwierdzenie nieważ-

ności uchwały zachodzi

bowiem przypadek, w którym

rozstrzygnięcie sprawy reje-

stanowieniem. Dla wykaza-

nia zasadności powództwa

o uchylenie uchwały w trybie

art. 422 par. 1 k.s.h. nie wy-

starcza zatem ogólne stwier-

dzenie, że uchwała jest

sprzeczna ze statutem. Nie-

zbędne jest przytoczenie

konkretnego postanowienia

i precyzyjne wskazanie, na

czym polega sprzeczność

z nim danej uchwały.

Sprzeczność wskazana w art.

422 par. 1 k.s.h. może zresztą

dotyczyć dowolnego roz-

strzygnięcia zawartego

w statucie, bez względu na je-

go umiejscowienie i treść.

brymi obyczajami i mają na

celu pokrzywdzenie akcjona-

riusza, nie byłoby celowe

efektywne uchylanie całej

uchwały. W ten sposób – po-

przez uchylenie całej uchwa-

ły – mogłoby bowiem dojść do

unicestwienia rozwiązań po-

prawnych formalnie i ko-

rzystnych z punktu widzenia

spółki i akcjonariuszy.

Za dopuszczalnością uchy-

lenia części uchwały przema-

wiają jednak nie tylko wska-

zane wyżej argumenty funk-

cjonalne. Wydaje się, że sko-

ro sąd może uchylić uchwałę

w całości, to tym bardziej mo-

że dokonać jej uchylenia

w części. Istnieje jednak w tej

sytuacji niebezpieczeństwo,

że wskutek takiego częścio-

wego uchylenia dojdzie do

niedopuszczalnej, bo ingeru-

jącej w integralną wolę akcjo-

nariuszy, modyfikacji tego ak-

tu woli walnego zgromadze-

nia. Dlatego też Sad Najwyż-

szy – w wyroku z 19 grudnia

2007 r. (sygn. akt V CSK

350/07, LEX nr 371391) wyra-

ził pogląd, że uchylenie czę-

ści uchwały walnego zgroma-

dzenia jest możliwe jedynie

wtedy, gdy w uchwale można

wyróżnić autonomiczne czę-

ści, a uchylenie jednej z nich

nie wpływa na doniosłość

Przepisy kodeksu spółek

handlowych przewidują

możliwość uchylenia

uchwały walnego zgroma-

dzenia. Czy natomiast do-

puszcza się możliwość

uchylenia jej w części?

Taką ewentualność należy

z całą pewnością rozważyć.

Często bowiem bywa tak, że

przesłanki uchylenia uchwa-

ły odnoszą się jedynie do nie-

których jej postanowień. Je-

żeli np. uchwała walnego

zgromadzenia przewiduje

wiele zmian w statucie spół-

ki i wprowadza postanowie-

nia statutu, z których tylko

niektóre są sprzeczne z do-

Podstawa prawna

Ustawa z 15 września 2000 r.

– Kodeks spółek handlowych (Dz.U.

nr 94, poz. 1037 z późn. zm.).

Ustawa z 23 kwietnia 1964 r.

– Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16,

poz. 93 z późn. zm.).

Ustawa z 28 lipca 2005 r. o kosz-

tach sądowych w sprawach cywil-

nych (Dz.U. nr 167, poz. 1398

z późn. zm.).

* dr hab. Katarzyna Bilewska ,

adwokat, szef Zespołu Sporów

Korporacyjnych w Kancelarii

Salans, specjalizuje się w prawie

spółek handlowych i sporów

korporacyjnych.

Promocja

PRAWO BIZNES POLITYKA

Skorzystaj w pełni z ulg w PIT – kup serię e-poradników w formacie pdf

Jak skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej

Jak uniknąć pułapek, odliczając ulgę prorodzinną

Jak uniknąć pułapek, odliczając ulgę internetową

Wejdź i zamów na: www.gazetaprawna.pl/e-poradnik

C 4

Tygodnik Prawa Gospodarczego

6 kwietnia 2010 nr 66 (2697) www.gazetaprawna.pl

Przewodnik

Jak zarejestrować znak

towarowy i na nim zarabiać

Znaki towarowe są ważnym elementem wizerunku firmy, ponieważ identyfikują produkowane przez

nią towary i świadczone usługi. Firma posiadająca zarejestrowany znak towarowy może z tego czerpać

korzyści, np. sprzedać go lub pozwolić za wynagrodzeniem na jego używanie innym przedsiębiorcom.

Adam Makosz

adam.makosz@infor.pl

w Urzędzie Patentowym znak ten nabrał cha-

rakteru odróżniającego w następstwie jego uży-

wania (tzw. wtórna zdolność odróżniająca). Jak

stwierdził jednak Wojewódzki Sąd Administra-

cyjny w Warszawie w wyroku z 23 marca

2007 r. (sygn. akt VI SA/Wa 2184/2006), wielo-

letne używanie określonego oznaczenia przez

przedsiębiorcę nie wystarczy, by znak nabył

wtórną zdolność odróżniania, gdyż nie spełnia

wymagania używania danego oznaczenia wy-

łącznie przez jednego przedsiębiorcę.

Opłaty związane z ochroną znaków towarowych

Znakiem towarowym może być każde ozna-

czenie, które można przedstawić w sposób gra-

ficzny, pod warunkiem że nadaje się ono do od-

różnienia towarów lub usług jednego przedsię-

biorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa.

Znakiem towarowym może być także nazwa,

symbol, grafika lub nawet adres domenowy,

a także sama kompozycja kolorystyczna czy for-

ma przestrzenna. Przedsiębiorcy mogą uzyskać

urzędową ochronę na oryginalny kształt towa-

ru lub opakowania, a nawet melodię lub inny sy-

gnał dźwiękowy, który jest wykorzystywany np.

w reklamach. Przedmiotem ochrony może być

jednak tylko znak towarowy jako całość, a nie

część (fragment) tego oznaczenia handlowego,

niezależnie od jego kompozycji.

■ 550 zł – za zgłoszenie znaku towarowego

■ 100 zł – od oświadczenia o korzystaniu

z pierwszeństwa – za każde pierwszeństwo

■ 500 zł – za zgłoszenie w postaci elektro-

nicznej znaku towarowego

■ 100 zł – od wniosku o przekształcenie

rejestracji międzynarodowej w zgłoszenie

krajowe

■ 120 zł – za przekazanie zgłoszenia

wspólnotowego znaku towarowego

■ 80 zł – od wniosku o przywrócenie ter-

minu lub wniosku o uwzględnienie uchy-

bienia terminowi z powodu nadzwyczaj-

nych okoliczności

■ 100 zł – za wydanie duplikatu świadec-

twa ochronnego

■ 1000 zł – od wniesionego sprzeciwu

■ 1000 – od wniosku o wniesienie skargi

do sądu administracyjnego

■ 400 zł – opłata okresowa

(za 10-letni okres ochrony) do

trzech klas towarowych według

obowiązującej klasyfikacji towarów,

za każdą klasę

Wniosek o rejestrację

Przedsiębiorcy, którzy chcą uzyskać prawo

ochronne na znak towarowy, muszą zgłosić ta-

kie oznaczenie do Urzędu Patentowego RP.

Można tego dokonać osobiście, przez pełno-

mocnika lub przesyłając za pośrednictwem

poczty. Zgłoszenia może dokonać zarówno

przedsiębiorca prowadzący działalność jako

osoba fizyczna, jak i w formie spółki prawa han-

dlowego.

W procedurze prowadzonej przez Urząd Pa-

tentowy obowiązuje zasada: kto pierwszy zło-

ży wniosek o rejestrację danego znaku, ten bę-

dzie miał pierwszeństwo do jego rozpatrze-

nia. Zgłoszenie uważa się za dokonane w dniu,

w którym wpłynęło ono do Urzędu Patentowe-

go. W pewnych sytuacjach możemy jednak

mieć do czynienia z tzw. pierwszeństwem

uprzednim, kiedy data wpływu wniosku bę-

dzie miała drugorzędne znaczenie. Zgodnie

z art. 124 prawa własności przemysłowej,

pierwszeństwo do uzyskania prawa ochron-

nego przysługuje w Polsce na zasadach okre-

ślonych w umowach międzynarodowych we-

dług daty pierwszego prawidłowego zgłosze-

nia znaku towarowego (w innym kraju), jeże-

li zgłoszenie w polskim Urzędzie Patentowym

zostanie dokonane w okresie sześciu miesię-

cy od tej daty. Kolejny przepis wprowadza

pierwszeństwo dla przedsiębiorców, którzy

wystawili towar oznaczony tym znakiem na

oficjalnej wystawie międzynarodowej, pod wa-

runkiem że zgłoszenie tego znaku towarowe-

go nastąpi także w okresie sześciu miesięcy

od tej daty. Wspomniane dwa wyjątki związa-

ne z pierwszeństwem uprzednim do rejestra-

cji znaku są prawem zbywalnym i podlegają

dziedziczeniu. Przedsiębiorca może sprzedać

lub kupić pierwszeństwo uprzednie w formie

pisemnej umowy.

Zgłoszenie uważa się za dokonane w dniu,

w którym wpłynęło do Urzędu Patentowego

RP lub zostało odebrane telefaksem. W przy-

padku przesłania zgłoszenia telefaksem orygi-

nał zgłoszenia należy dostarczyć w terminie

30 dni od daty nadania.

W zgłoszeniu należy określić znak towarowy

oraz wskazać towary, dla których znak ten jest

przeznaczony. Jedno zgłoszenie może dotyczyć

tylko jednego znaku i musi zawierać w szcze-

gólności podanie i dokumentację przedstawia-

jącą formę graficzną czy dźwiękową oznacze-

nia. W szczególnych przypadkach, np. gdy

przedsiębiorca będzie korzystał z uprzednie-

Odmowa rejestracji

Bezwzględne przeszkody rejestracyjne

Nie udziela się praw ochronnych na ozna-

czenie, które:

■ narusza prawa osobiste lub majątkowe

osób trzecich,

■ jest sprzeczne z prawem,

porządkiem publicznym lub dobrymi

obyczajami,

■ wprowadza nabywców w błąd, w szcze-

gólności co do charakteru towaru, jego ja-

kości, pochodzenia,

■ zostało zgłoszone w złej wierze

do Urzędu Patentowego w celu uzyskania

ochrony,

■ zawiera nazwę lub skrót nazwy Rzeczy-

pospolitej Polskiej bądź jej symbole – go-

dło, barwy, hymn, państwowy znak jakości

i znak bezpieczeństwa.

Względne przeszkody rejestracyjne

■ kolizja zgłoszonego znaku z zarejestrowa-

nym oznaczeniem geograficznym w sytu-

acji, gdy ograniczałoby to nadmiernie możli-

wość używania oznaczenia geograficznego,

■ kolizja zgłoszonego znaku, który przed

datą pierwszeństwa był powszechnie zna-

ny i używany jako znak towarowy dla towa-

rów pochodzących od innej osoby,

■ kolizja zgłoszonego znaku z wcześniej

zarejestrowanym znakiem towarowym,

którego ochrona już wygasła,

■ ryzyko wprowadzenia w błąd odbiorców,

poprzez skojarzenie znaku ze znakiem wcze-

śniejszym,

■ identyczność – podobieństwo zgłoszone-

go znaku do wcześniejszego znaku towaro-

wego, który jest znakiem renomowanym.

Charakterystyka znaku

Jednym z podstawowych zadań znaków towa-

rowych w obrocie gospodarczym jest ochrona

przedsiębiorcy przed nieuczciwymi konkuren-

tami, którzy mogą starać się podrabiać jego pro-

dukty, obniżając ich jakość i tym samym uzna-

nie wśród konsumentów. Jest również wyraźną

informacją dla konsumentów, że kryjący się pod

nim towar lub usługa ma określoną jakość. Aby

uzyskać formalną ochronę znaku towarowego (a

ściślej prawo ochronne), należy zarejestrować

znak towarowy w Urzędzie Patentowym RP.

Prawo własności przemysłowej wymienia jed-

nak wiele sytuacji, w których udzielenie prawa

ochronnego na znak towarowy jest niedopusz-

czalne. Zasadniczo nie udziela się praw ochron-

nych na oznaczenia, które nie mają dostatecz-

nych znamion odróżniających. Chodzi o sytu-

acje, kiedy oznaczenia nie nadają się do odróż-

niania w obrocie towarów, dla których zostały

zgłoszone (np. prawdziwe jedzenie, czy znak

słowny wskazujący jedynie na miejsce pocho-

dzenia towarów z Hiszpanii). Znakami towaro-

wymi nie mogą być też oznaczenia, które skła-

dają się wyłącznie z elementów mogących słu-

żyć w obrocie do wskazania w szczególności ro-

dzaju towaru, jego pochodzenia, jakości, ilości,

wartości, przeznaczenia, sposobu wytwarzania,

składu, funkcji lub przydatności (np. kiełbasa

krakowska, krzesło obrotowe). Przedsiębiorcy

często próbują również zarejestrować nazwy,

które weszły do języka potocznego lub są zwy-

czajowo używane w uczciwych i utrwalonych

praktykach handlowych (np. kwiaciarnia, dro-

geria). Podstawowym warunkiem uzyskania

prawa ochronnego na znak towarowy jest więc

posiadanie przez niego tzw. zdolności odróżnia-

jącej. Prócz tego ustawa wymienia również wie-

le innych podstaw do odmowy rejestracji znaku

towarowego. Zostały wymienione w art. 131 i 132

prawa własności przemysłowej (patrz ramka).

Odmowa udzielenia prawa ochronnego z po-

wodu braku dostatecznych znamion odróżnia-

jących nie może nastąpić w szczególności, jeże-

li przed datą zgłoszenia znaku towarowego

go prawa pierwszeństwa, wymagany będzie

dowód potwierdzający okoliczność, na którą

powołuje się wnioskodawca.

Opłata za zgłoszenie znaku towarowego wy-

nosi w swoim podstawowym wymiarze 550 zł

i dodatkowo 120 zł od każdej klasy towarowej,

powyżej trzech, według obowiązującej klasyfi-

kacji towarów i usług. Dokonując zgłoszenia,

należy jednak zwrócić uwagę na aktualnie obo-

wiązujące stawki opłat, gdyż podlegają one

okresowej zmianie.

Uprawniony przedsiębiorca może od tego mo-

mentu wskazywać, że jego znak został zareje-

strowany, poprzez umieszczenie w sąsiedztwie

znaku towarowego litery „R” wpisanej w okrąg.

Uprawnienia przedsiębiorcy

Przedsiębiorca, któremu przysługuje prawo

ochronne na znak towarowy, ma wiele upraw-

nień. Przede wszystkim nabywa wyłączne

prawo do jego używania w sposób zarobkowy

i zawodowy na całym obszarze Polski. Może

to robić przez cały czas trwania urzędowej

ochrony, tj. 10 lat od momentu zgłoszenia zna-

ku. Okres ochrony może być, rzecz jasna,

przedłużony dla wszystkich lub wybranych

towarów na następne okresy dziesięcioletnie.

Prawo ochronne powstałe po zgłoszeniu zna-

ku jest poza tym zbywalne i podlega dziedzi-

czeniu. Można więc je sprzedać innemu

przedsiębiorcy.

Właściciel zarejestrowanego znaku towarowe-

go ma prawo do umieszczenia go na towarach

objętych rejestracją lub ich opakowaniu i wpro-

wadzania tak oznaczonych towarów do obrotu

gospodarczego. Prawo do używania znaku to-

warowego uprawnia także do jego wykorzysty-

wania w celach reklamowych.

Decyzja o przyznaniu ochrony

Urząd Patentowy wydaje decyzję o udzieleniu

prawa ochronnego, jeżeli nie stwierdzi braku

ustawowych warunków wymaganych do uzy-

skania prawa ochronnego na znak towarowy. Re-

jestracja następuje pod warunkiem uiszczenia

opłaty za dziesięcioletni okres ochrony. W razie

nieuiszczenia opłaty w wyznaczonym terminie

decyzja o udzieleniu prawa ochronnego wygasa

i przedsiębiorca, któremu zależy na rejestracji

znaku, musi ponownie przechodzić całą proce-

durę. Udzielone prawa ochronne na znaki towa-

rowe podlegają wpisowi do rejestru znaków to-

warowych i zostają potwierdzone przez wydanie

świadectwa ochronnego na znak towarowy.

6 kwietnia 2010 nr 66 (2697) www.gazetaprawna.pl

Tygodnik Prawa Gospodarczego

C 5

Przewodnik

Przedsiębiorca musi pamiętać, że zgodnie

z art. 169 prawa własności przemysłowej znak

towarowy podlega wygaszeniu, jeżeli nie był

używany przez pięć lat wstecz. Używanie zna-

ku polega na nakładaniu go na towary i usługi

oraz umieszczaniu w reklamie. Stosowanie go

w korespondencji na drukach firmowych

i w materiałach informacyjno-historycznych nie

spełnia tego wymogu. Musi być ono realne, rze-

czywiste i wiązać się z wprowadzeniem towa-

rów lub usług do obrotu gospodarczego (wyrok

Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego

w Warszawie z 16 maja 2007 r., sygn. akt VI

SA/Wa 455/2007).

Wzór umowy licencyjnej do znaku towarowego

Umowa licencyjna do znaku towarowego Piekarnie Specjały

2. Zarówno Licencjobiorca, jak i Licencjodawca może wypowie-

dzieć umowę z zachowaniem miesięcznego terminu wypowiedze-

nia.

3. Umowa może zostać rozwiązana bez zachowania terminu poda-

nego w pkt 1 w razie naruszenia przez którąkolwiek ze stron obo-

wiązków wynikających z umowy.

4. Niezalażenie od postanowień pkt 1–3 umowa traci moc z dniem

wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy.

§ 6

Licencjodawca zobowiązuje się podejmować działania zmierzające

do utrzymania ochrony znaku towarowego na terytorium Polski,

w tym do ponoszenia opłat związanych z prawem ochronnym i zło-

żenia w Urzędzie Patentowym RP, nie później niż w terminie 5 dni

od daty podpisania niniejszej umowy, wniosku o wpis licencji do re-

jestru znaków towarowych

Zawarta w Gdańsku 1 kwietnia 2010 r. pomiędzy:

Polskie Specjały sp. z o.o., z siedzibą w Warszawie, ul. Jasna 1, wpi-

saną do rejestru przedsiębiorców przez Sąd Rejonowy w Warsza-

wie, Wydział IX Gospodarczy – Krajowego Rejestru Sądowego pod

numerem KRS: 1000000001, reprezentowaną przez Jana Kowal-

skiego, zwanym dalej Licencjodawcą,

Pierkarnia Adam Nowak z siedzibą w Gdańsku, ul. Norwida 3

zwanym dalej Licencjobiorcą.

Udzielanie licencji

Przedsiębiorca uprawniony z prawa ochronne-

go na znak towarowy może udzielić innej osobie

upoważnienia do używania znaku, zawierając

z nią umowę licencyjną. Jest to najpopularniej-

szy sposób zarobkowego wykorzystania prawa

ochronnego na znak towarowy. Dzięki niej

przedsiębiorca, który ma wyłączne prawo do

korzystania ze znaku towarowego w obrocie go-

spodarczym, umożliwia legalne posługiwanie

się znakiem także innym podmiotom w zamian

za stosowne wynagrodzenie.

Umowa licencyjna wymaga, pod rygorem

nieważności, zachowania formy pisemnej.

Można w niej ograniczyć korzystanie ze zna-

ku towarowego (licencja ograniczona). Jeże-

li w umowie licencyjnej nie ograniczono za-

kresu korzystania z wynalazku, licencjobior-

ca ma prawo korzystania ze znaku w takim

samym zakresie jak licencjodawca (licencja

pełna).

Licencja wygasa najpóźniej z chwilą wyga-

śnięcia prawa do znaku towarowego. Strony

mogą jednak przewidzieć dłuższy okres obo-

wiązywania umowy w zakresie postanowień in-

nych niż licencja, obejmujących w szczególno-

ści odpłatne świadczenia konieczne do korzy-

stania ze znaku.

Ważną zasadą związaną z udzielaniem licencji

na użytkowanie znaku towarowego jest domnie-

manie, że jeżeli umowa licencyjna nie zastrzega

wyłączności korzystania z niego w określony

sposób, udzielenie licencji jednej osobie nie wy-

klucza możliwości udzielenia licencji innym oso-

bom, a także jednoczesnego korzystania ze zna-

ku przez uprawnionego przedsiębiorcę (licen-

cja niewyłączna). Licencjobiorca może wskazać,

że korzysta z licencji na używanie znaku towa-

rowego, poprzez umieszczenie oznaczenia „lic.”

w sąsiedztwie znaku towarowego. Licencjobior-

ca jest z kolei zobowiązany, na żądanie licencjo-

dawcy, wskazać na używanie znaku na podsta-

§ 1

Przedmiotem umowy jest udzielenie licencji na słowno-graficzny

znak towarowy Polskie Specjały, chroniony na terytorium Polski

prawem ochronnym nr 123456, zwanym dalej znakiem towaro-

wym.

§ 7

Licencjobiorca zobowiązuje się do uiszczenia na rzecz Licencjo-

dawcy:

1) jednorazowej opłaty licencyjnej w wysokości 10 tys. zł

2) okresowych opłat licencyjnych w wysokości 2 proc. przychodów

uzyskanych przez Licencjobiorcę w okresie każdego roku, liczone-

go od dnia zawarcia umowy.

§ 2

Licencjodawca oświadcza, że jest wyłącznie uprawnionym z tytułu

prawa ochronnego na znak towarowy i może nim rozporządzać

oraz, że znak towarowy nie jest obciążony jakimikolwiek prawami

czy roszczeniami osób trzecich,

§ 8

1. W zakresie nieuregulowanym w umowie stosuje się przepisy Ko-

deksu cywilnego oraz ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo

własności przemysłowej.

2. Umowa została sporządzona w dwóch jednobrzmiących egzem-

plarzach

§ 3

Licencjodawca udziela Licencjobiorcy upoważnienia do używania

znaku towarowego w takim samym zakresie co Licencjodawca na

całym terytorium Polski.

§ 4

Licencjobiorca może udzielić sublicencji na używanie znaku towa-

rowego w zakresie udzielonego mu upoważnienia tylko za pisemną

zgodą Licencjodawcy.

W imieniu Licencjobiorcy

W imieniu Licencjodawcy

§ 5

1. Umowa zostaje zawarta na okres 3 lat.

załącznik

kopia świadectwa ochronnego

wie licencji przez umieszczenie takiego ozna-

czenia.

szonego w Urzędzie Patentowym, na który

nie udzielono jeszcze prawa ochronnego, jak

również do umowy o korzystanie ze znaku,

a stanowiącego tajemnicę przedsiębiorcy,

można też stosować przepisy o umowie licen-

cyjnej.

Ważną regułą związaną z posiadaniem praw

do zarejestrowanego znaku towarowego jest

to, że nawet jeżeli uprawniony przedsiębior-

ca posiada prawo ochronne na znak towaro-

wy, to nie może zakazać innym osobom uży-

wania zarejestrowanego znaku towarowego

lub podobnego oznaczenia w obrocie, jeżeli

znaku tego nie używał w sposób rzeczywisty

zgodny z przepisami prawa własności prze-

mysłowej (wskutek takiego działania nie po-

nosi on bowiem żadnej straty). Przedsiębior-

ca dysponujący prawem ochronnym nie mo-

że zakazać posługiwania się przez inną oso-

bę nazwą, pod którą prowadzi ona działalność

gospodarczą, jeżeli nazwa ta nie jest używa-

na w charakterze oznaczenia towarów będą-

cych przedmiotem tej działalności i nie za-

chodzi możliwość wprowadzenia odbiorców

w błąd co do pochodzenia towarów. Może tak

być w szczególności ze względu na różny pro-

fil działalności lub lokalny zasięg używania tej

nazwy (np. zarejestrowane oznaczenie Ma-

trix dla producenta kosmetyków nie upraw-

nia do zakazania używania tej nazwy właści-

cielowi dyskoteki). Wyjątkiem może być sytu-

acja, gdy osoba używająca zarejestrowanego

oznaczenia działa w złej wierze.

Korzystanie bez licencji

Uprawniony z licencji może udzielić dalszej

licencji (sublicencja) tylko za zgodą podmio-

tu uprawnionego ze znaku towarowego. Za-

wsze udzielenie dalszej sublicencji jest niedo-

zwolone. Licencja podlega, na wniosek zain-

teresowanego, wpisowi do rejestru. Upraw-

niony z licencji wyłącznej wpisanej do

rejestru może na równi z uprawnionym ze

znaku towarowego dochodzić roszczeń z po-

wodu wszelkich naruszeń praw wynikających

z licencji, chyba że umowa stanowi inaczej.

W razie przejścia znaku towarowego obcią-

żonego licencją, umowa licencyjna jest sku-

teczna wobec następcy prawnego. Do umo-

wy o korzystanie ze znaku towarowego zgło-

Podstawa prawna

Ustawa z 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności

przemysłowej (Dz.U. z 2003 r. nr 119, poz. 1117

ze zm.).

EKSPERT WYJAŚNIA

Przedsiębiorca, którego znak został bezprawnie wykorzystany, może żądać naprawienia szkody

Przedsiębiorca kierujący roszcze-

nia przeciwko osobie, która naru-

szyła jego uprawnienia do znaku

towarowego, musi przedstawić do-

wody wykazujące bezprawność

działań pozwanego. W zależności

od podstawy roszczenia niezbęd-

ne może być też udowodnienie na-

ruszenia renomy znaku bądź ryzy-

ka pomyłki odbiorców co do po-

chodzenia towarów.

Przepisy przewidują wiele instrumen-

tów umożliwiających przedsiębior-

com ochronę znaków towarowych.

Ustawa z 30 czerwca 2000 r. – Prawo

własności przemysłowej reguluje

kwestie dochodzenia roszczeń od nie-

uczciwych konkurentów rynkowych.

Z naruszeniem prawa ochronnego na

znak towarowy mamy do czynienia

w sytuacji, kiedy inna osoba bezpraw-

nie używa w obrocie identycznego

znaku w odniesieniu do takich sa-

mych towarów lub znaku identyczne-

go lub podobnego do takich samych

lub podobnych towarów. Musi zacho-

dzić tutaj jednocześnie ryzyko wpro-

wadzenia w błąd odbiorców, którzy

np. kojarzą ów znak z naszym zareje-

strowanym znakiem towarowym (np.

w sprawie Gellwe przeciwko Maspex

czy Horteksu przeciwko Hortino).

Ochrony może oczekiwać także oso-

ba, której znak towarowy cieszący się

renomą został bezprawnie użyty do

oznaczenia jakichkolwiek towarów, je-

żeli takie używanie mogło przynieść

używającemu nienależną korzyść lub

być szkodliwe dla znaku chronionego.

Bezprawnym używaniem cudzego

znaku towarowego będzie też posłu-

giwanie się nim w domenie interneto-

wej. Co ważne, z roszczeniem można

wystąpić także m.in. przeciwko im-

porterowi, który wprowadził na rynek

towary oznaczone znakiem towaro-

wym, w sposób bezprawnie narusza-

jący nasze prawa.

W powyższych przypadkach poszko-

dowanemu przedsiębiorcy przysłu-

guje roszczenie o zaniechanie naru-

szeń, o wydanie bezpodstawnie uzy-

Ewa Kałuska

aplikant radcowski

z Kancelarii Pietrzak & Sidor

klientów w błąd co do ich pochodze-

nia. Warto skorzystać z możliwości

żądania usunięcia skutków niedo-

zwolonych działań poprzez złożenie

jednokrotnego lub wielokrotnego

oświadczenia odpowiedniej treści np.

w prasie lub poprzez wysłanie listów

do klientów (na podstawie ustawy

prawo własności przemysłowej moż-

na jedynie żądać podania do publicz-

nej wiadomości części albo całości

wydanego orzeczenia).

Przedmiotowe roszczenia podlegają

rozpoznaniu przez sądy w postępo-

waniu cywilnym. W większości przy-

padków będziemy mieli do czynienia

z postępowaniem gospodarczym, tj.

gdy spór o znak towarowy powstał

między przedsiębiorcami w związku

z prowadzoną przez nich działalno-

ścią gospodarczą (należy więc mieć

świadomość rygoryzmu tego rodzaju

postępowania np. prekluzję dowodo-

wą, czyli obowiązek spoczywający na

stronie dochodzącej swoich roszczeń

w postępowaniu gospodarczym, któ-

ra musi podać w pozwie wszelkie

twierdzenia oraz dowody na ich po-

parcie – pod rygorem oddalenia zgło-

szonych później. Oznacza to koniecz-

ność podania w pozwie wszelkich

twierdzeń i wniosków, nawet w formie

ewentualnej). Sądem właściwym do

rozpoznania sprawy o ochronę prawa

do znaku towarowego będzie sąd

okręgowy, właściwy dla miejsca sie-

dziby pozwanego ewentualnie miej-

sca gdzie nastąpiło naruszenie. Wpis

sądowy w sprawach o ochronę zna-

ków towarowych jest stały i wynosi

600 zł. Jeżeli jednak powództwo

obejmuje także roszczenia majątko-

we, wówczas podlega dodatkowej

opłacie w wysokości 5 proc. wartości

dochodzonego roszczenia.

Jak w każdym procesie, obok wska-

zania, że pozwany naruszył nasze

prawo do znaku towarowego, ko-

nieczne jest przedstawienie dowo-

dów wykazujących nasze prawa do

znaku oraz bezprawność działań po-

zwanego.

skanych korzyści, a w przypadku za-

winionego naruszenia, także o napra-

wienie wyrządzonej szkody. Usunię-

ciu skutków naruszenia będzie służy-

ło wycofanie z obrotu lub zniszczenie

bezprawnie wytworzonych lub ozna-

czonych przedmiotów (sąd może

orzec o tym na wniosek).

Dodatkowej ochrony można docho-

dzić na podstawie ustawy z 16 kwiet-

nia 1993 roku o zwalczaniu nieuczci-

wej konkurencji. Czynem nieuczciwej

konkurencji jest m.in. takie oznacze-

nie towarów, które może wprowadzić

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: