Witaminy.pdf

WIIHIHIMM u lUflOiecaiCireroiJ [ErgocalCiferoIJ - stosowanie witaminy D w kremach nie

ma teoretycznego uzasadnienia, podobnie jak nie ma danych odnośnie wchłania-

nia jej przez naskórek. Przypuszcza się, że z uwagi na rozpuszczalność w tłusz-

czach przenika przez naskórek.

Kosmetycznymi objawami niedoboru witaminy D są:

• skłonność do próchnicy zębów i paradontozy,

• łysienie i zły stan wfosów,

• kruchość paznokci,

• skłonność o łojotoku skóry.

WITAMINA E [Tocopherol] - jest kluczowym składnikiem kosmetyków do pielęgnacji

skóry Witamina E ma kilka izomerów, z których szczególnie aktywny jest alfa-

tokoferol (octan alfa-tokoferolu), octan witaminy E. Jest on stabilny i odporny na

działanie powietrza, światła i jest dobrze wchłaniany przez skórę.

Zmniejsza uszkodzenia skóry, rumień i opuchliznę spowodowaną promieniami UV -

stad jego stosowanie w preparatach do i po opalaniu/. Hamuje wydzielanie hista-

miny. Powoduje zmniejszenie, ale nie leczenie blizn. Ponieważ sprzyja tworzeniu

się kolagenu w miejscu skaleczonym. Ma działanie przeciwzapalne. Jest dobrą

substancją nawilżającą dla cery suchej.

Wykazuje silne działanie antyoksydacyjne, ponieważ wbudowuje się w warstwy

ochronne naskórka i struktury błon komórkowych, chroni przed wolnymi rodnikami

znajdujące się tam substancje o charakterze tłuszczowym. W efekcie zapobiega

wysuszaniu skóry, uszkodzeniom komórkę i powstawaniu stanów zapalnych.

WITAMINY

Witaminy są ważnymi składnikami preparatów kosmetycznych z uwagi na ich

działanie biologiczne i fizjologiczne. Bywają stosowane w preparatach o różnym

przeznaczeniu Poszczególne witaminy mogą być używane jako antyutleniacze,

r 7 vlLśLodki-Drzeciwdziałaiące powstaw^flUjjQQfladllgnkó,w i nitrozoamin. regulatory

keratynizaćji oraz środki nawilza|ąco*^miękczająca.W kosmetyce wszechstronne

zastosowania mają^ńastępujące witaminy: witamina^A^rowitamina A (beta-

karotern), B,, B 5 , B 6 , D, E, H a także NNKT, zawarte w olejach roślinnych, uznane

jako witamina F. Inne witaminy wykorzystywane są w kosmetyce przeważnie w po-

staci surowców i przetworów z tych surowców. Do szczególnie bogatych w witami-

ny należą glony morskie i inne „owoce morza" (trany, małże, kawior), drożdże, pro-

dukty pszczele (pyłki, wosk, mleczko), świeże owoce, niektóre surowce roślinne.

Kosmetologię interesuje problem przenjkąr^j^Mssinj^zez^kórę. Stopień wchła-

niania zależy od podłoża, w jakim ją zawieszone bądź rozpuszczone i od sposobu

wprowadzenia tego podłoża w skórę, a następnie włączenie witamin do procesów

metabolicznych skóry. Ostatnio najlepsze wyniki osiągnięto przy zastosowaniu ko-

smetyków liposomowych.

WITAMINA A [Retinol; Retinyl Acetate] - terminem witamina A określa się grupę

związków chemicznych naturalnych pochodzenia zwierzęcego zwanych retinoidami

oraz szereg ich pochodnych. Mają one zbliżoną budowę chemiczną 1 aktywność

biologiczną, która objawia się likwidowaniem niedoboru witaminy A w pożywieniu

Do kompleksu związków chemicznych nazywanych witamina A należy retinol czyli

właściwa, najczęściej spotykana w naturze postać witaminy A, oraz produkty jej

utlenienia: retinal i kwas retinolowy (kwas retinowy, tretinoida). Jedynie retinol wy-

kazuje pełną aktywność witaminy A, pozostałe dwa związki mają tylko niektóre jej

właściwości biologiczne.

Retinal i kwas retinowy powstają w organizmach żywych z retinolu, a ten z kolei

z prowitaminy A czyli z beta karotenu. Powstanie kwasu retinolowego z retinolu jest

procesem nieodwracalnym. Proces ten przebiega wg schematu:

beta karoten=> retlnol=> rełlnal=> kwas retinolowy

Witamina A występuje przede wszystkim w organizmach zwierzęcych np. w wątro-

bach zwierząt morskich i lądowych.

Naturalne formy witaminy A są rzadko stosowane w kosmetykach dlatego, że są

niestabilne. Znacznie częściej stosuje się jej pochodne, z reguły - estry, nazywane

po prostu estrami witaminy A, np. palmitynian lub octan.

Wszystkie retinoidy ulegają utlenieniu tlenem z powietrza i promieniami UV.

FUNKCJE WITAMINY A W SKÓRZE. Rola retinoidów w funkcjonowaniu skóry jest bar- "

dzo złożona i polega na:

WITAMINA FIArachidonlc Acld (and) Llnoleic Acid (and) Linolenic Acid] to omówione

wcześniej tłuszcze, roślinne i zwierzęce złożone z trójglicerydów Niezbędnych Nie-

nasyconych Kwasów Tłuszczowych (NNKT). Podstawowym składnikiem witaminy F

jest kwas linolenowy. Bierze on udział w estryfikacji ceramidów, które są głównym

składnikiem lipidów międzykomórkowych warstwy rogowej naskórka. Ponadto

w skład witaminy F wchodzą kwasy: linolowy [Linoleic Acid} C17H31COOOH, arachi-

donowy [Arachidonic Acid} C19H31COOH, linolenowy [Linolenic Acid] C 17 H 2 9COOH.

Najbogatszym źródłem witaminy F są oleje roślinne tj. olej z kiełków zbóż, olej z o-

woców awokado, olej ze słodkich migdałów, olej z orzechów laskowych, olej z pe-

stek winogron, olej z wiesiołka lub ogórecznika. Oleje te są używane do najlep-

szych kosmetyków typu tłuszczowego, również w formie liposomowej. Przeznaczo-

ne dla cery suchej, delikatnej, wrażliwej na mydło, alergicznej, także do włosów

przesuszonych i zniszczonych ora kosmetyków dla dzieci.

Polski preparat LINOMAG zawiera frakcje NNKT w postaci soli magnezowych wy-

dzielonych z oleju lnianego. Jest on stosowany w kremach, maściach i zasypkach

służących do pielęgnacji skóry nawet niemowląt, a leczniczo przy opatrzeniach i

podrażnieniach

W dermatologii leczniczo witaminę F stosuje się najczęściej w postaci oleju z wie-

siołka, ogórecznika lub awokado przy leczeniu łuszczycy, alergii wrodzonej i wielu

innych chorób skóry.

WITAMINA H * blotyna [Biotin] - jest to witamina niedawno odkryta dla kosmetyki. Bie-

rze udział w syntezie kwasów tłuszczowych i aminokwasów. W kosmetyce witami-

na H jest stosowana w kremach do cery szczególnie wrażliwej, ze skłonnością do

trądziku i w preparatach przeciwłojotowkoych, szczególnie do włosów. W dermato-

logii były prowadzone próby stosowania biotyny w leczeniu trądzika, łojotoku skóry

owłosionej, zapalenia skóry połączonego z łuszczeniem naskórka. Powszechnie

jest stosowana w preparatach do pielęgnacji włosów niekiedy razem z d-pan-

tenolem. Kosmetycznie niedobór witaminy H objawia się: łuszczeniem skóry i skłon-

nością do stanów zapalnych.

Naturalnym źródłem biotyny jest bób, kukurydza, ziemniaki, kalafior, cebula oraz

niektóre grzyby.

• normalizowaniu procesów normalnej reprodukcji komórek w warstwie podstawowej,

• jest niezbędna dla procesów normalnej reprodukcji komórek w warstwie pod-

stawowej,

• przyspiesza*cykl odnowy naskórka przez co warstwa rogowa staje się cieńsza,

zanikają procesy nadmiernego rogowacenia (hyperkeratozy), poprawia się

struktura warstwy rogowej, a tym samym wzmacnia się funkcja ochronna,

zmniejsza się ilość wyparowanej wody;

• reguluje procesy melanogenezy (tworzenia barwnika) dzięki czemu zmniejszają

się przebarwienia i plamy,

• działa przeciwstarzeniowo tzn. poprawia ogólną kondycję i pomaga w prawidło-

wym rozwoju naskórka. Efektem tego jest wygładzenie, zmiękczenie .skóry, po-

prawa kolorytu, ustąpienia szarego odcienia, poprawa ochronnych i z-mniejsze-

nie utraty wody.

STYMULACJA PROCESÓW ZACHODZĄCYCH W SKÓRZE WŁAŚCIWEJ. Witamina A powo-

duje w skórze właściwej znaczne zwiększenie zawartości protein, zwłaszcza - kola-

genu, odnowę komórek, przyspieszenie metabolizmów. Efektem tego jest: poprawa

wyglądu skóry, zwiększenie elastyczności i sprężystości czyli wyrównywanie

zmarszczek. Efekty można zauważyć nawet po 2 tygodniach stosowania preparatu

z witaminą A.

Ponadto witamina A zwiększa aktywność fibroblastów znajdujących się w skórze

właściwej tj. komórek produkujących kolagen, czyli białko odpowiedzialne za ela-

styczność i sprężystość skóry. Pod działaniem witaminy A mało aktywne formy ko-

mórek skóry (fibrocyty) przechodzą w pełnowartościowe fibroblasty, a te z kolei

produkują kolagen.

ZWALCZANIE WOLNYCH RODNIKÓW. Witamina A i prowitamina A mają zdolność ha-

mowania procesów utleniania rodnikowego, gdyż wychwytują je nawet przy nie-

wielkich stężeniach, dzięki czemu stanowią skuteczną ochronę głębszych warstw

skóry. Mogą hamować procesy destrukcyjne, wywołane przez wolne rodniki po-

wstające w trakcie utleniania komórkowego - czyli odgrywają istotną rolę w starze-

niu się skóry.

Prowitamina A zabezpiecza skórę przed nadmiernym działaniem słońca, ponieważ

ma działanie również przeciwwolnorodnikowe. ty

ZMNIEJSZENIE RYZYKA POWSTAWANIA NOWOTWORÓW SKÓRY. Zmniejszenie ryzyka

• nowotworów skóry wiąże się z działaniem przeciwwolnorodnikowym. Systematycz-

ne stosowanie kosmetyków z zawartością retinoidów zmniejsza w skórze zawar-

tość „nienormalnych" cząsteczek kwasów nukleinowych, które mogą być inicjato-

rami procesów nowotworowych.

WITAMINA B, - ANEURYNA, TIAMINA [Thiaminel - w postaci czystej nie jest stosowana

w kosmetykach, lecz w formie przetworów w surowców bogatych w ten związek

Występuje w drożdżach, kiełkach roślin tj. lucerna, rzodkiew, słonecznik, len, gor-

czyca oraz w nasionach roślin strączkowych. Dermatologii stosowana przy leczeniu

niektórych alergii i czyraczności.

WITAMINA B 2 rybOflawina fRybOflavinl - występuje często razem z witaminą B, Jest

stosowana w kuracjach przeciwtrądzikowych, przy łojotokowym zapaleniu skóry,

w schorzeniach bton śluzowych, przy pękaniu warg i łojotoku włosów.

PROWITAMINA B 5 d-pantenol {panthenol] czyli alkoholowy analog kwasu pantoteno-

wego, stosowany miejscowo wnika w skórę, przekształca się w witaminę B5, tj.

w kwas pantotenowy, często stosowany w kosmetykach. Jest aktywny biologicznie

w zakresie pH 4-6, nietoksyczny, nie powoduje uczuleń i podrażnień, przenika do

włosów, skóry i paznokci jest łatwo rozpuszczalny w wodzie i alkoholu.

D-pantenol ma następuje działanie na skórę:

WITAMINA B s - pirydoksyna [Pyridoxine]

Leczniczo stosuje się witaminę B s w stanach łojotokowych skóry, trądziku mło-

dzieńczym, przy zapaleniu warg i języka, przy otyłości, gdyż przyspiesza spalanie

węglowodanów w organizmie oraz przy niektórych zaburzeniach nerwowow-

miesniowych.

W kosmetykach witamina B 6 jest dodawana do kremów odżywczych, przeciw-

zmarszczkowych i do szamponów do włosów przetłuszczających się.

WITAMINA C - kwas askorbinowy [AscorbiC Acid] - ma działanie ogólnoustrojowe i jest

niezbędna do prawidłowego przebiegu wielu procesów metabolicznych. Stad także

jej wpływ na wygląd i stan skóry, tkanki łącznej, błon śluzowych, naczyń krwiono-

śnych. Zabezpiecza organizm przed:

• przedwczesnym starzeniem się, gdyż bierze udział w reakcjach biochemicznych

m.in. w przekształcaniu prokolagenów w kolagen I i III,

• działa jako substancja neutralizująca wolne rodniki. Chroni proteiny (kolagen

i elastynę), przyspiesza regenerację białek i witaminy E. Ponadto unieczynnia

nitrozoaminy i nitrozoamidy.

Witaminy E i C różnią się nie tylko zakresem działania w zwalczaniu wolnych rodni-

ków, ale również samym procesem ich neutralizowania. Witamina E stykając

się z wolnym rodnikiem neutralizuje go i ulega rozpadowi. Natomiast witamina C po

zniszczeniu wolnego rodnika „na chwilę" przechodzi w formę niestabilną, jednak

wraca do poprzedniego stanu i może w dalszym ciągu skutecznie neutralizować

wolne rodniki.

• Ochrania przed promieniami UV. Mechanizm ochronny przed promieniowaniem

UVB jest związany z jej działaniem przeciwwolnorodnikowym. Natomiast me-

r.hanizm działania przeciw promieniom UVA objawia się zmniejszaniem ilości

kwasu askorbinowego w naskórku, a jego ubytek trzeba równoważyć odpo-

wiednią dietą i kosmetykami, aby nie doprowadzić do zmniejszenia funkcji

ochronnych skóry. Obecnie coraz

częściej stosuje się 6-palmitynian kwasu askorbinowego tzw. palmitynian askorby-

lu. który łatwo wnika w lipidy naskórka, a niekiedy nawet może dotrzeć do skóry

właściwej. Slwierdzono, że pod działaniem enzymów zostaje przekształcony w

kwas askorbinowy. Skuteczną metodą wprowadzenia kwasu askorbinowego w głąb

warstwy rogowej naskórka jest zamknięcie go w liposomach. Najlepsze rezultaty

daje połączenie obydwu metod - wprowadzenie, do kosmetyków lipofilowych form

witamin C w formie liposomów ułatwiających wnikanie i pozwalających na stopnio-

we uwalnianie składnika czynnego.

Witamina C i jej lipofilowe pochodne w chodzą w skład wielu kosmetyków, z reguły

stosuje się je w mieszaninie z innymi składnikami czynnymi, a przede wszystkim

z witaminami A i E.

Również w kosmetyce stosuje się witaminę C w postaci wyciągów z owoców dzikiej

róży. rokitnika, żurawin, soków z owoców cytrusowych. Maseczki kosmetyczne

przygotowane ze świeżych owoców i warzyw są nadal formą stosowania tej witami-

ny do pielęgnacji skóry.

• posiada własności lecznicze

• regeneruje naskórek po oparzeniach w formie 5% maści,

• leczy egzemy i owrzodzenia

• polecany do pielęgnacji włosów zniszczonych, łamliwych, w-przypadku łysienia

z zanikiem mieszków włosowych,

• leczy podrażnienia naskórka u niemowląt,

• przyspiesza proces leczenia i usuwania zaczerwienienia skóry,

• jest doskonałym nawilżaczem skóry, gdyż ma zdolność zatrzymywania wilgoci i

przyciągania włosy z otoczenia,

• przeciwdziała rogowaceniu naskórka,

• przeciwdziała plamom barwnikowym na skórze,

• ma działanie ochronne przed promieniowaniem UV, ponieważ osłabia wystę-

powanie rumienią.

WITAMINA PP - niacyna, amid kwasu nikotynowego [Niaclnamidel - wpływa na prze-

mianę wodną w skórze i rozszerza naczynia krwionośne. Niedobór jej w organizmie

objawia się zmianami skórnymi tj. rumienię, obrzęki lub sączące pęcherze. Zmiany

te występują na skórze podczas opalania.

Witamina PP leczy uczulenie na promienie UV i liszaje rumieniowe.

Występuje w drożdżach, mięsie, rybach, ziemniakach, mleku, jeżynach, czarnej po-

rzeczce, owocach dzikiej róży.

GERMALL115 [Imidazolidinyl Urea] imidozolidynomocznik dopuszczalne stężenie wy-

nosi 0,6%.

HIBITAN [Chlorhexidine Digiuconate] dwuoctan chlorheksydyny lub dwuglikonian chlor-

heksydyny. Dopuszczalne stężenie - 0,3% w przeliczeniu na czystą chlorheksydynę.

FENOKSYETANOL [PhenoxyethfflO!] stosowany w stężeniu do 1,0%.

EUXYL 400 [Melhylodibromo Slutaronitrile (and) Phenoxye!hanolJ stosowany w stężeni!

do 0,2%.

KATHON CG [Methylchloroisolfłiazolinone (and) MeihylisaHifazoHnoneJ stosowany w

stężeniu 0,05%.

=> BARWNIKI ORGANICZNE NATURALNE

ALKANINA jest czerwonym baryvnikiem stosowanym do barwienia szminek, brylantyn

i płukanek do ust. Otrzymywana jest z korzeni południowoeuropejskiej rośliny o na-

zwie alkana barwierska (alćena tinetoria) przez wytrawianie etanolem Alakanina

jest czerwona mazista substancją rozpuszczalną w alkoholu etylowym, eterze,

tłuszczach. W środowisku alkalicznym zmienia barwę na niebieską.

CHLOROFIL - barwnik zielony otrzymywany przez ekstrakcję acetonem lub alkoholem

etylowym zielonych części roślin. Ma właściwości dezynfekujące i dezodoryzujące

Jest trwałym barwnikiem.

KAROTEN - barwnik pomarańczowy wyodrębniony z marchwi przez ekstrakcję ole-

jem. Karoten jest prowitaminą A. Używany do barwienia preparatów tłuszczowych.

SZAFRAN jest żółtoczerwonym barwnikiem roślinnym, są to sproszkowane kwiaty

szafranu lub proszek otrzymany przez wysuszenie wyciągu wodnego albo alkoho-

lowego z szafranu.

HENNA jest barwnikiem pochodzenia roślinnego, są to wysuszone i sproszkowane

liście krzewu'lawsonii, rosnącego w krajach o ciepłym klimacie, stosowane od bar-

dzo dawna do barwienia włosów,

KARMIN jest barwnikiem czerwonym pochodzenia zwierzęcego otrzymywanym z ko-

szenilli, owadów żyjących na kaktusach srodkowamerykańskich.

: BARWNIKI ORGANICZNE SYNTETYCZNE

FLUORESCEINA jest fluoryzującym barwnikiem syntetycznym otrzymywanym przez

kondensację rezorcyny z bezwodnikiem kwasu ftalowego. Jest stosowana do bar-

wienia mydeł preparatów sosnowych do kąpieli itp.

BARWNIKI

Trudno wyobrazić sobie wyroby kosmetyczne bez barwników. Cała kosmetyka ko-

lorowa tzn kredki do warg, cienie, tusze, pudry, lakiery i emalie do paznokci oraz

pasty ao zębów, perfumy, wody toaletowe, płyny do kąpieli, mydła toaletowe itp.

używa różnych barwników. Wiele z tych wyrobów barwi się w celu nadania im es-

tetycznego wyglądu, dostosowanego do przyzwyczajeń i wymagań użytkowników.

Kolor harmonizuje z rodzajem wyrobu i jego zapachem np.

• płyn do kąpieli o zapachu sosnowym ma kolor zielony,

• płyn do mycia naczyń o zapachu miętowym też jest koloru zielonego, natomiast

o zapachu cytryny - żółty.

Barwniki dodaje się do wyrobu również dlatego, aby uatrakcyjnić go np. mydlą pro

dukowane na bazie ciemnych kwasów tłuszczowych miałyby barwę brązową, pod-

czas gdy mydła np. różowe klient kupuje chętniej. Bez odpowiednich barwników nie

istniałaby tzw. kosmetyka kolorowa.

Wymagania stawiane barwnikom:

• nie mogą wywoływać podrażnień błon śluzowych i alergii,

• nie mogą zawierać metali ciężkich (As, Pb, Cu) i substancji o własnościach tok-

sycznych,

• muszą odznaczać się trwałością barwy tzn. wymagany kolor nie może ulegać

zmianie pod wpływem światła, tlenu z powietrza,

• barwnik nie może ulegać zmianie pod wpływem rozcieńczonych kwasów, czyli

barwa musi być odporna na zmiany pH środowiska, wymagania chemiczne re-

gulują przepisy PZH i Colour lndex (Cl.).

PODZIAŁ BARWNIKÓW

EOZYNA jest czerwonym barwnikiem syntetycznym otrzymywanym przez bromowa-

nie fluoresceiny. Roztwory wodne są czerwone z lekkim odcieniem fioletowym.

RODAMINA jest barwnikiem syntetycznym o pięknej barwie czerworjef i niebieskiej

fluoiescencji. Jest używana do barwienia wielu wyrobów kosmetycznych na kolor

od różowego do czerwonego. Oprócz tych barwników często są stosowane orto i

meta aminofenole, rezorcyna, siarczan para—toluenodwuamjny.

PODZIAŁ BARWNIKÓW W ZALEŻNOŚCI ÓITzASTOSOWANIA , ~

• rozpuszczalne w odpowiednio dobranych rozpuszczalnikach np. woda, alkohol

etylowy, tłuszcze, węglowodory.

• barwniki nierozpuszczalne w wodzie i innych rozpuszczalnikach. Do. nich zali-

czamy laki i pigmenty. Są to barwniki trwale związane z nośnikiem Takimi no-

śnikami najczęściej są tlenek glinowy lub .siarczan barowy,

• pigmenty perłowe, które dają efekt w preparatach kosmetycznych, zwłaszcza

w kredkach do warg, tuszach i pastelach do powiek, emaliach do paznokci.

Obecnie stosuje się następujące pigmenty perłowe:

• naturalną esencję perłową, otrzymywaną z łusek pewnych gatunków ryb. Skła-

da się ona z olbrzymiej ilości kryształków, w których odbija się światło nadające

perłowy efekt,

• mika na bazie dwutlenku tytanu - daje efekt lustrzano-metaliczny. W prepara-

tach do produkcji których użyto miki pod mikroskopem można dostrzec po-

szczególne płytki.

=> BARWNIKI I PIGMENTY NIEORGANICZNE: biel cynkowa i tytanowa, ochry.. Grafit,

sadze, tlenki żelaza

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: