Wskaźnik
Wartości referencyjne (norma) – wg obowiązujących jednostek
Co jest przyczyną wartości nieprawidłowych?
Hematokryt (HCT)
Kobiety 37-47%
Mężczyźni 40-54% Dzieci 35-49% Noworodki 44-76%
Niedokrwistość, duża utrata płynów.
Hemoglobina (Hb)
Kobiety 12-16%
Mężczyźni 14-18% Dzieci 11-16% Noworodki 16-25%
Niedokrwistość, czerwienica, hemoliza; pozorne zmniejszenie – w ciąży; pozorne zwiększenie– w stanach odwodnienia i w wysokich górach.
Odczyn Biernackiego (OB)
Kobiety 3-10 mm/godz.
Mężczyźni 2-6 mm/godz.
Dzieci od 2 do 14 lat 7-8 mm/godz.
Niedokrwistość, stany zapalne i infekcyjne, martwica tkanek, ostra choroba reumatyczna, procesy nowotworowe.
Krwinki czerwone (RBC)
Kobiety 4,1-5,4 mln/μl
Mężczyźni 4,5-6 mln/μl
Dzieci 4,5-5,1 mln/μl
Noworodki 6 mln/μl
Niedokrwistość, wzmożone tworzenie krwinek przez szpik; zbyt duża ilość płynów, dieta, trening, pobyt w wysokich górach.
Średnia objętość krwinki czerwonej (MCV)
82-94 fl
Średnia zawartość hemoglobiny (MCH)
26-36 pg
Średnie stężenie hemoglobiny (MCHC)
32-36 pg
Płytki krwi (PLT)
150-400 tys./μl
Nieprawidłowe tworzenie płytek przez szpik kostny, nowotwory układu krwiotwórczego, uszkodzenie szpiku kostnego przez promieniowanie, toksyny, powiększenie/usunięcie śledziony, po krwotokach. Wpływ leków, m.in. doustnych środków antykoncepcyjnych, polopiryny (kwasu acetylosalicylowego).
Krwinki białe ogółem (WBC)
do 6. roku życia 6-17 tys./μl
dorośli 4-9 tys./μl
Choroby zakaźne, zatrucia, niedokrwistości, nadczynność tarczycy, zakażenia, stany pokrwotoczne, choroby rozrostowe krwi (białaczki), zawał płuc i serca, martwica wątroby, niewydolność nerek, oparzenia; wysiłek fizyczny, stres.
Albuminy
3,5-5,0 g/dl
Choroby wątroby i nerek, cukrzyca, choroby nowotworowe,oparzenia; zmniejszona synteza albuminy, niedożywienie,urazy, wysoka gorączka, odwodnienie.
Transaminaza alaninowa(ALAT)
Kobiety < 31 IU/l
Mężczyźni < 40 IU/l
Wirusowe zapalenie wątroby, toksyczne uszkodzenie wątroby,zawał mięśnia sercowego; alkohol, wiele leków.
Aminotransferaza asparaginianowa(AST,AspAT)
Zawał mięśnia sercowego, zapalenie mięśnia sercowego,choroby wątroby, mięśni i nerek; alkohol, wiele leków.
Cholesterol
< 200 mg% (< 5,2 mmol/l) HDL(„dobry” cholesterol)
> 55 mg% (> 1,5 μmol/l)
L D L ( „ z ł y ”cholesterol)
< 155 mg% (< 4,01 μmol/l)
Schorzenia nerek, trzustki, cukrzyca, nadwaga, zaburzeniaprzemiany materii; ciąża, stosowanie niektórych leków(np. beta-blokerów, doustnych środków antykoncepcyjnych),dieta, ruch, aktywność fizyczna.
Glukoza
70-100 mg%(3,89-5,55 μmol/l)
Przedawkowanie insuliny lub doustnych leków przeciwcukrzycowych,alkoholizm, zatrucia (np. muchomorem sromotnikowym),cukrzyca, choroby trzustki.
Kreatynina
Kobiety
< 0,9 mg% (< 80 μmol/l)
Mężczyźni
< 1,2 mg% (< 105 μmol/l)
Niewydolność nerek, stosowanie leków uszkadzającychnerki, zatrucia; wysiłek fizyczny.
Kwas moczowy
< 7,0 mg% (< 420 μmol/l) Mężczyźni
< 8,0 mg% (< 480 μmol/l)
Niewydolność nerek, dna moczanowa; stosowaniediuretyków.
Mocznik (BUN)
< 50 mg%(< 8,3 μmol/l)
Dieta bogata w białka, niewydolność nerek; ciąża.
jku1