------------B---------------
1. BIELINEK KAPUSTNIK RZĄD:MOTYLE
RODZINA:BIELINKOWATE
WYGLĄD:samica jest większa od samca,rózni się od niego ilością plam na I parze skrzydeł.U samca jest brak plam lub jest ich bardzo mało.
Jest to dymorfizm płciowy.
Barwa bielinka-biały
Rozpiętość skrzydeł- ok.5 cm
Gąsienice-do 5 cm,barwa larw –zielonkawo-żółta i całe ciało pokryte jest kropeczkami.
Poczwarka jest żółtozielona kropkami na całym ciele ,kanciasta,
przymocowana do podłoża za pomocą nici.
BIOLOGIA
W stadium zimującym jest poczwarka .Na wiosne pod koniec marca lub począt. kwietnia następuje przepoczwarzenie i wylatuja motyle,które po kopulacji składaja jaja w złożach na dolnej części liścia.Na chwastach z rodziny krzyżowych.
Po 10 dniach następuje wylęg larw ,które początkowo żerują gromadnie wyjadając blaszki liściowe.Następnie rozchodzą się i żerują osobno. Po żerowaniu zapoczwarczają się i na początku lipca następuje wylot motyli II pokolenia.
Drugie pokolenie składa jaja na dolnej stronie liścia (na kapuście,kalafiorze)
Poczwarka II pokolenia już zimuje.
Stadium szkodl. -larwy II pokolenia.
Larwy wygryzają liście tworząc gołożery.
2. BIELINEK RZEPNIK
RZĄD:MOTYLE
RODZINA :BIELINKOWATE
WYGLĄD:
-białe zabrwienie skrzydeł, jest mniejszy od bielika kapustnika,ma bledsze plamki,
-jaja składa pojedynczo na dolnej części liścia.Gąsienniczka jest mniejsza od samca, pokryta delikatnymi włoskami.
-stadium zimujące-poczwarka
-dwa pokolenia lub więcej
--róznica w sposobie żerowania
-drugie pkolenie może wgryzać się w główki kapusty.
Mszyca z Ameryki Północnej, mszyca dwudomowa, u nas jest ona jednodomowa, żerująca na jabłoniach. Ciało pokryte wełnistym, puszystym nalotem. Nazywana mszyca krwistą, ponieważ po jej rozgnieceniu wydziela się purpurowy kolor jak krew. Formą zimującą są owady dorosłe i larwy w różnych stadiach rozwojowych, miejscem zimowania są szczeliny kory na pniach, gałęziach oraz na szyjce korzeniowej. W okresie zimy stopniowo osobniki dorosłe zamierają i do wiosny zostają tylko larwy. Wiosną żerują na korze, pniach drzew, gałęziach, kolonie tych mszyc, tworzą na korze puch. Występuje od 6 do 10 pokoleń. Szkodliwość: w miejscu żerowania powstają nieforemne wyrośla, rakowate rany, wzrost zaatakowanych organów jest zatokowy, drzewo może łatwo przemarzać, gorzej owocuje, silnie zaatakowane organy mogą zamierać. Szczególnie szkodliwa w szkółkach owocowych.
Ate
Rząd: motyle
Rodzina: brudnicowate
Bardzo silnie owłosione larwy, zimują jaja które składane są w złożach, jaja przykrywa włoskami i tworzy filcowatą poduszeczkę, na pniach lub na grubych starych konarach, na wiosnę z jaj wylegają się larwy. Są bardzo małe, ale silnie owłosione, a włoski wypełnione są powietrzem. Szybciej rozprzestrzenia się przez larwy a nie przez osobniki dorosłe postacie. Larwy powodują na drzewach (jabłonie) po kilkakrotnych wylinkach są bardzo duże, przepoczwarczają się w miejscach żerowania w koronie drzew. Z poczwarki wylatują owady dorosłe i tu występuje dymorfizm płciowy, samica jest koloru brudno-białego, samiec ceglasto-brązowego, bardzo łatwy do rozróżnienia, samica większa od samca, samiec ma lepszy węch. Po kopulacji samica poszukuje dogodnego miejsca do składania jaj, jaja składa w złożach i przykrywa włoskami pochodzącymi z odwłoka. Walka mechaniczna polega na zdrapywaniu szczotką ryżową złoża jaj, również środki bakteryjne i fosforo-organiczne. Cechy charakterystyczne: trzy larwy. Larwa silnie owłosiona, malutka. Po silnej burzy trzeba sprawdzić czy zostały przyniesione z prądami powietrza inne larwy.
Rodzina:Pilarzowate
Gąsienice (czarna głowa, ciało zielone z kropeczkami), gdy są zaniepokojone zwijają się w S. Żerują na brzegu liścia.
Stadium zimującym jest larwa w kokonach w glebie. Na wiosnę przepoczwarczenie i wylot postaci dorosłych. Kopulacja i składanie jaj w sznureczki wzdłuż nerwów liści od strony dolnej. Z jaj wylęgają się larwy, które żerują gromadnie (gołożery). 3-4 pokolenia.
6. BRUZDOWNICA PĘDÓWKA
Rząd: Błonkówki
Podrząd: Rośliniarki
Rodzina: Pilarzowate
Zimują larwy otoczone kokonem w glebie.
Na wiosnę przepoczwarczenie i składanie jaj przez samicę za pomocą pokładełka do wnętrza pędu. Larwa żeruje wew. Pędu wygryzając małe korytarzyki i larwa żeruje w kierunku od góry do dołu.
2 pokolenia rocznie.
-------C-------------------
CHRABĄSZCZ MAJOWY
RZĄD: Chrząszcze
RODZINA: Żukowate
Wielkość ciała-ok. 1 cm
-cykl rozwojowy trwa 4 lata
(chrząszcz kasztanowiec-5 lat)
(Guniak czerwczyk-2-3 lata)
(ogrodnica niszczylistka-1 rok)
Skrzydła-I para –pokrywy,które maja rożne barwy(od brązowego do zielonego),są lekko owłosione ,bądź metalicznie błyszczące
Czułki-wachlarzowate,u samców większe
.Cecha charakterystyczna jest zakończenie odwłoka u postaci dorosłej-jest to tzw.pygydium ,
Na podstawie kształtu pygydium możemy odróżnić od siebie gatunki.
-larwa wtórna oligopodialna,
w kształcie litery U, zwana pędrakiem .Żyje pod ziemią,i odżywia się korzonkami roślin-.Barwa pędraków - biała, perłowa ,prześwituje treść przew. pokarm..
Biologia
-w stadium zimującym są chrząszcze dorosłe, zimują w glebie na głębokości 20 cm.Na wiosnę wychodzą chrząszcze i przelatują na rośliny ,tam chrabąszcze obgryzają pączki i listki młode .
-wylot chrabąszczy ,jest w maju .
-po zerowaniu na roślinach następuje kopulacja i składanie jaj do ziemi pod powierzchnią gleby
.Z jaj rozwijają się pędraki ,które od razu zaczynają żerowanie.Pod koniec lata przepoczwarczają się w chrząszcze i zimuja w ziemi.
RZĄD:CHRZĄSZCZE
RODZINA:RYJKOWCOWATE
WYGLĄD:aparat gębowy umieszczony na końcu długiego ryjka, za pomocą którego mogą wygryzać długie otwory w tkance roślinnej i tu składają jaja (3-3,5 mm)
Chowacz czterozebny:stadium zimujacymsą postacie dorosłe czyli chrząszcze. Na wiosnę wychodzą z kryjówek, żerują na kwiatach, liściach (żer niezbyt szkodliwy). Po żerowaniu kopulacja i składanie jaj w złożach do ogonków liściowych bądź do nerwu głównego liścia. Z jaj wylęgają się larwy, które żerują gromadnie wewnątrz ogonków liściowych wyżerając wnętrze po czym przenoszą się do pędu wyżerając tkankę. Po żerowaniu idą do gleby, gdzie zapoczwarczają się i młody chrząszcz zimuje. Larwa apodialna z wyodrębniona głową
Chowacz brukwiaczek:jaja składa pojedyńczo do wnętrza pędu, larwy żerują wewnątrz pędu wyjadając wnętrze pędu-pęd robi się pusty, rośliny staja się łamliwe, łodygi pękają, deformacja łodyg. Larwa apodialna z wyodrębnioną głową
Chowacz galasówek:
Występują 2 rasy różniące się terminem występowania:
-rasa późnoletnia-żeruje na rzepaku jarym, larwy wylęgające się przed zimą mogą żerować lub podczas ostrej zimy zimują
-rasa wczesnowiosenna-larwy i chrząszcze żerują na rzepaku ozimym, zimują chrząszcze, jaja składane do szyjki korzeniowej roślin, z których wylęgają się larwy i żerują na szyjce korzeniowej a wydzielina larw powoduje , że roślina (reagując na wydzielinę) wytwarza nadmierną ilość tkanki (galasy).
Chowacz podobnik:larwy żerują w łuszczynach, zimują chrząszcze w glebie, na wiosnę rozpoczynają żerowanie na kwiatach-głównie rzepaku, rzepiku. Po żerowaniu kopulacja, składanie jaj do młodych łuszczyn-samica wygryza otworek w łuszczynie i składa 1 jajo. Larwy żerują na nasionach nieregularnie je wygryzając, zanieczyszczają łuszczyny odchodami. Po żerowani wypadają do gleby, gdzie się zapoczwarczają. Młode chrząszcze
--------------K---------------
Larwy silnie owłosione. Biologia: zimują larwy w dużych gniazdach zimowych, czyli kilkanaście liści sprzędzonych pajęczyną przytwierdzonych do gałęzi, w takim gnieździe może być kilkanaście lub kilkadziesiąt larw. Z gniazd na wiosnę wychodzą i zaczynają żerować na liściach. Niepogodę przetrzymują w tych gniazdach. Włoski wypełnione są substancją podobną do kwasu mrówkowego. Następnie przepoczwarczenie w koronie drzew. Występuje dymorfizm płciowy, samica jest większa od samca, samiec ma lepiej rozwinięty zmysł węchu, samica ma na odwłoku pęczek rudych włosków, a samiec przecineczek czarny. Po przepoczwarczeniu samica po kopulacji składa jaja na spodniej stronie liści, po kilku dniach rozwijają się larwy, owłosione, żerują jeszcze na liściach. Larwy szukają liści ażeby zbudować duże gniazdo. Walka: mechaniczna, zdejmowanie gniazd, środki takie same jak u poprzednim szkodniku.
Rodzina: Ryjkowcowate
Zimuje postać dorosła w szczelinach kory, desek (w okryciach). Na wiosnę wchodzą w pąki kwitnących jabłoni i tam samica składa jaja. Larwa apodialna z wyodrębnioną głową. Cały rozwój odbywa się w pąku. Kwiaty częściowo zostają zjedzone-kwiat żółknie. Najbardziej szkodliwe kiedy są młode (kiedy pąki są słabo zawiązane). Są regulatorami owocowania. 1 pokolenie.
Rząd: Chrząszcze
Zimują jaja w pąkach kwiatostanowych. Na wiosnę z jaj wylęgają się larwy (z małą główką, beznożne), które mogą częściowo lub całkowicie zniszczyć kwiaty. Następnie w pąkach następuje przepoczwarczenie i wylęg postaci dorosłych. Poczwarki ukrywają się w szczelinach kory i są jej szkodnikami. Do IX trwa diapauza letnia. Następnie składają jaja w pąki kwiatostanowe i obgryzają młode przyrosty (pędy) grusz. Szkodliwe wiosną i jesienią. 1 pokolenie.
Zimuje owad dorosły w ściółce lub tuż pod powierzchnią ziemi. Na wiosnę po kopulacji samica składa jaja w pąki kwiatowe (podcinając szypułkę, szypułka zwisa)-pąk taki zasycha i odpada. Uszkadza maliny, truskawki, poziomki, róże.
Rodzina:Kistnikowate
Powoduje robaczywienie malin. Zimuje chrząszcz (postać dorosła) w kolebkach glebowych. Na wiosnę wychodzi i rozpoczyna żerowanie-wygryza liść równolegle do nerwów, nie przecinając nerwów (liść pocięty). Kopulacja i składanie jaj do przekwitłych kwiatów. Z jaj wylęgają się oligopodialne larwy, które żywią się słupkiem i pręcikami kwiatu a następnie wgryzają się do dna kwiatowego i żerują pod owocostanem-słabsze zawiązywanie owocostanu, czasem niewykształcone jagody, maliny wcześnie dojrzewają, są nabrzmiałe, mają nieprzyjemny smak i zapach. Przepoczwarczają się w glebie gdzie zimują. 1 pokolenie.
------------M--------------
Rząd: Pluskwiaki równoskrzydłe
Podrzad: Mszyce
· Rodzina: Mszycowate
Skrzydła- 1 para większa od drugiej
Występują dużych skupieniach. Ciało od 1 mm do 2 mm. Największe ok. 7 mm.
Dużą powierzchnię ciała zajmuje odwłok.
Występują osobniki uskrzydlone i bezskrzydłe.
Na czułkach występują dodatkowe narządy zmysłu tzw. Rhinaria, które pomagają w odbieraniu bodźców zewnętrznych np. wzmacniają węch
Na odwłoku (na 5 i 6 tergicie) znajdują się syfony (2 rureczki). Są one odpowiedzialne za wydalanie wosku, zabezpiecza np. przed środkami chemicznymi, woskowe okrycie ciała. Na końcu ciała znajduje się ogonek ( wyrostek koudalny) którym mszyca wydala spadź. U mszyc występują charakterystyczne zjawiska- występuje przemiana pokoleń ( które mogą różnić się wykonywanymi czynnościami). To jest polifagizm ( czyli wielopostaciowość)
Występuje dzieworództwo. Samice mogą składać jaja ale mogą też rodzić żywe larwy- to żyworództwo. Rozróżniamy 2 rodzaje mszyc- w zależności od żywicieli: jednodomne- monocholocykliczne;
Dwudomne- czyli homocykliczne.
Mszyce jednodomne to takie gatunki które żerują na jednym gat. Żywiciela np. mszyca grochowa, malinowa, porzeczkowa.
Dwudomne- występuje zmiana żywiciela. Występuje żywiciel zimowy, którym jest roślina trwała ( drzewo, krzew, bylina). Żywiciel letni- roślina zielna ( mszyca jabłoniowo- babkowa, porzeczkowo- czyściecowa, śliwowo- czcinowa.
Rozwój mszyc jednodomnych: odbywa się na jednym gatunku rośliny. Stadium zimujące- jaja. Z jaj wylęga się 1 pokolenie- to założycielki rodu. Są to samice głównie bezskrzydłe ( rozmnażają się dzieworodnie dając pokolenie. Założycielki rodu to samice bezskrzydłe. Dzieworodnie rozmnażając się zapoczątkowują 3 pokolenie- migrantek. Składają się z osobników bezskrzydłych bezskrzydłych ze skrzydłami. To pokolenie jest najliczniejsze. Zadaniem tego gatunku jest rozprzestrzenianie się. To pokolenie trwa najdłuższy okres czasu. Pod koniec okresu wegetacji- jak roślina zaczyna zasychać, pokolenie płciowe powstaje. Następuje proces zapłodnienia i samice składają jaja zimujące.
Dwudomne: zimują jaja na żywicielu zimowym ( np. drzewa, krzewy)
Z jaj wylęgają się założycielki rodzin- czyli samice rozmnażające się dzieworodnie, a później potomkinie założycielek rodu tak jak u jednodomnych.dają one początek migrantkom. Pokolenie migrantek. (Samice uskrzydlone i nieuskrzydlone) ma za zadanie przeniesienie kolonii mszyc z żywiciela zimowego na letniego. Jest najbardziej licznym pokoleniem. To pokolenie trwa do końca lata. Pod koniec sezonu pojawia się pokolenie przesiedleńców przesiedleńców składa się z uskrzydlonych samic i samców. Samice przelatują z rośliny zielnej na żywiciela zimowego. Tam samice rozmnażają się dzieworodnie. Rodzą bezskrzydłe samice i dolatują samce. Następuje zapłodnienie i składanie zimujących jaj.
Stadium zimujące- jaja.
Jednodomowa.
Ap. Gębowy- kłująco-ssący.
Larwy i postać dorosła powoduje uszkodzenia.
Mszyce występują w skupiskach na dolnej stronie liścia. Wysysają soki. Brzegi liścia mają różowawe zabarwienie a później liście więdną. Jaja zimują na głąbach. Mogą występować na pędach kwiatostanowych. Wytwarza silny nalot woskowy na swoim ciele.
Kolor-zielonkawy.
Są uskrzydlone i nieuskrzydlone. Zerują na najmłodszych częściach grochu, wysysają z nich soki, gałązki schną i roślina nie rośnie. Kilka pokoleń rocznie. Stadium zimujące- jaja na chwastach, resztkach roślinnych
MSZYCA TRZMIELINOWO-BURAKOWA
Żywiciel- kalina, trzmielina.
Czarne, błyszczące jaja. Występują osobniki bezskrzydłe, uskrzydlone. Żywiciel letni- buraki. Występuje na liściach w licznych koloniach, wysysając soki z liści buraków, powoduje więdnięcie. Może żęrować na nasiennikach buraków. Przenosi w ślinie wirusa żółtaczki i mozaiki buraków. Występuje liczba pokoleń uwarunkowana od temperatur.
MIODÓWKA JABŁONIOWA
Podrząd: Miodówki lub weszki roślinne
Rodzina: Miodówkowate
Miodówki są podobne do mszyc. W spoczynku mają dachówkowato złożone błoniaste skrzydełka. Odróżnia je od mszyc syfon i ogonek (którego miodówki nie mają).
Zimują jaja (jaja koloru pomarańczowego) w łańcuszkach w miejscu odcięcia gałęzi. Na wiosnę (10’C) wylęgają się larwy pierwotne (podobne do postaci dorosłej). Larwy wchodzą między łuski pąków, gdzie wysysają soki i wydzielają spadź-pąk zaklejony spadzią nie rozwija się. Najczęściej występuje w sadach zaniedbanych.
Po żerowaniu i wzroście dorosłe owady mogą żerować na kwiatach i liściach-wysysając soki (aparat gębowy kłująco-ssący). Po kopulacji samica składa jaja w łańcuszkach w miejscu odcięcia gałęzi-brak owocowania, drzewo znacznie osłabione traci mrozoodporność. Występuje 1 pokolenie.
Podrząd: Czerwce
Rodzina: misecznikowate
Gatunek wielożerny, atakuje śliwy, porzeczkę, agrest, winorośl, leszczynę. Formą zimującą są larwy 2 stadium, zimują bez osłony i gromadzą się na dolnej stronie gałęzi. Larwy mają charakterystyczne na brzegach włoski, więc gałąź wygląda jakby było pokryte białawym nalotem. Tracą czułki, oczy i tworzy się tarczka i robi się czarna. Dojrzałe samice składają jaja pod tarczkę, samice obumierają po złożeniu jaj. Z jaj są larwy, które spod tarczki przechodzą na liście, jednokrotnie tam linieją i są przygotowane do zimowania. Szkodliwość: wysysają soki, takie same objawy jak przy skorupiku, ten gatunek wytwarza dużą ilość miodowej rosy, intensywnie spadziuje.
Mszyca jabłoniowa- jednodomowa, która rozmnaża się na jednym gatunku, na roślinach z rodzaju rosaceae
Mszyca jabłoniowo-babkowa
Mszyca jabłoniowo-zbożowa
Mszyca brzoskwiniowo-ziemniaczana
Mszyca śliwowo-trzcinowa
Mszyca wiśniowo-przytulinowa
Mszyca malinowa
Mszyca agrestowa
Mszyca porzeczkowa
Mszyca porzeczkowo-czyściecowa
Stadium zimujące- larwy otoczone kokonem w glebie.
Na wiosnę przepoczwarczenie i wylot i składanie jaj na liściach wzdłuż nerwu głównego. Larwy żerują charakterystycznie:
-zwijają liść równolegle do nerwu głównego tworząc tzw. rureczki (wewnątrz tych liści żerują larwy) i mogą wygryzać w nich otwory.
W lipcu koniec rozwoju.
NASIONNICA TRZEŚNIÓWKA
Rząd: Muchówki
Podrząd: Krótkorogie
Rodzina: Nasionnicowate
Zimuje bobówka w glebie. W połowie V wylatują muchy (3 paski tęczowe na skrzydłach, włoski i trójkątna tarczka na tułowiu). Żeruje na wiśniach i czereśniach. Po kopulacji samica składa jaja pojedynczo do na wpół dojrzałych owoców. Wewnątrz owocu rozwija się larwa alodialna (beznoga)-miąższ gnije. Samica za pomocą pokładełka teleskopowego składa jaja. Wysuwa pokładełko i wpuszcza jajo i z powrotem wsuwa pokładełko. Wydzielają zapachy. Aparat gębowy liżący. Przepoczwarczają się w owocu, lub gdy owoc spadnie larwa wypada na zewnątrz i wchodzi do ziemi.
Występuje 1 pokolenie rocznie.
Rząd: Motyle
Rodzina: Namiotnikowate
Jest mały, biały z czarnymi kropkami na 1 parze skrzydeł. Zimują larwy pod osłonkami jajowymi na gałązkach jabłoni. Na wiosnę larwy rozchodzą się i żerują gromadnie powodując gołożery. Ćzęść larw robi oprzędy (pakieciki z przędzy ustawione rzędami) na drzewach, w których dorasta i przepoczwarcza się.
Po kopulacji późnym latem samica składa jaja na gałęziach. Z jaj w tym samym roku wylęgają się larwy, które żeby przezimować nie odrzucają górnej osłonki jajowej. 1 pokolenie rocznie.
Walka:
-zbierać i palić pakieciki
Rodzina: bielinkowate
Zimuje w małym gnieździe zimowym, czyli z jednego liścia przytwierdzony do kory drzew. Na wiosnę wychodzi i żeruję na liściach. Przepoczwarczenie takie same jak u kuprówki. Największy motyl w sadach, białe skrzydła, niewielki dymorfizm. Samica składa jaja na dolnej stronie liścia. Larwy budują sobie gniazdko, jedno pokolenie rocznie.
-----------O----------------
OPRZĘDZIK SZARY,
OPRZĘDZIK PRĘGOWANY
Stadium zimującym są chrząszcze w miejscu ostatniego żerowania najczęściej w glebie. Wychodzą z gleby i rozpoczynają żerowanie (żer uzupełniający-muszą żerować na roślinach zielonych by uzyskać dojrzałość płciową), wyżerają brzegi liści roślin motylkowych (żer zatokowy), żerują nocą. Jaja składają na roślinach, łatwo są zmywane i trafiają do gleby. Larwy żerują na systemie korzeniowym roślin motylkowych a głównie na brodawkach bakteryjnych (żer nieszkodliwy).Występuje 1 pokolenie rocznie.
jadzika16