Ćwiczenia –  mózgowie (pień mózgu)

2.Mózgowie (encephalon)

-           tyłomózgowie (rhombencehlon)

= rdzeń przedłużony (myelencephalon)- medulla oblongata

= most (pons)

= móżdżek (metencephalon) - cerebellum

-           śródmózgowie (mesencephalon)

-           przodomózgowie (prosoencephalon)

= międzymózgowie (diencephalon)

= kresomózgowie (telencephalon) – półkule mózowe

Rozwój mózgowia

-           OUN powstaje z zewnętrznego listka zarodkowego tj ektodermy

-           po str.grzbietowej ektoderma ulega zgrubieniu tworząc w płaszczyźnie pośrodkowej tzw. Płytkę nerwową

-           płytka nerwowa rozrasta się i wpukla w kierunku brzusznym tworząc rynienkę nerwową

-           brzegi rynienki zbliżają się do siebie i łączą tworząc cewę nerwową

-           wewnątrz cewa ta ma światło będące zawiązkiem kanału środkowego i komór.

-           Część rdzeniowa cewy nerwowej rozrasta się równomiernie,zaś część mózgowa tworzy trzy rozszerzenia tzw.pierwotne pęcherzyki mózgowe :

= tyłomózgowie

      = śródmózgowie

      = przodomózgowie

-           nierównomierny wzrost tych pęcherzyków ,mały w zakresie śródmózgowia i znaczny

      w zakresie tyło i przodomózgowia prowadzi do powstania wtórnych pęcherzyków

      zarodkowych :

      = rdzeniomózgowia i tyłomózgowia wtórnego (tyłomózgowie)

      = międzymózgowie i kresomózgowie  (przodomózgowie)

Pień mózgu – nieparzysta cz. mózgowia w przedłużeniu rdzenia kręgowego

                           (bez półkul  mózgu)

-           podobieństwo do rdzenia kręgowego

-           inny stosunek organizacji istoty białej do szarej

-           istota szara

= słupy rdzenia podzielone włóknami istoty białej tworzą jądra 

·          wzdłuż linii pośrodkowej leżą jądra somatyczne (ruchowe)

·          po bokach leżą jądra wegetatywne

·          zewnętrznie leżą jądra czuciowe

Są to jądra nerwów czaszkowych

Prócz tego występują jądra własne pnia mózgu

-           istota biała

= drogi zstępujące (układają się brzusznie w pniu mózgu)

·          układ piramidowy

            część przeznaczona dla jąder ruchowych nerwów czaszkowych

            część przeznaczona dla rogów przednich rdzenia kręgowego

·          układ pozapiramidowy

złożony z szeregu dróg wychodzących z  jąder pnia mózgu i dochodzących do rogów przednich rdzenia kręgowego.

= drogi wstępujące (układają się grzbietowo w pniu mózgu)

    kilkuneuronowe, prowadzące różne rodzaje czucia

= drogi własne

Rdzeń przedłużony  (opuszka)

-           stożek rozszerzający się ku górze

-           na powierzchni przedniej po obu stronach szcczeliny pośrodkowej przedniej leżą piramidy ( u dołu łączą się ze sznurami przednimi rdzenia kręgowego)

-           w dolnej części rdzenia przedłużonego włókna piramid ulegają skrzyżowaniu, miejsce to zwane jest skrzyżowanie piramid ,a jego dolna część stanowi granicę między rdzeniem kręgowym a rdzeniem przedłużonym

-           po bokach piramid leżą wyniosłości zwane oliwkami .

-           pomiędzy piramidą a oliwką wychodzą w brużdzie bocznej przedniej nici korzeniowe n.podjęzykowego (XII n.czaszkowego)

-           w bruździe bocznej tylnej wychodą nici korzeniowe n.IX (językowogardłowego) , n.X (błędnego) i n.XI ( dodatkowego ) – korzenie czaszkowe

-           na powierzchni tylnej w dolnej części zachowana jest budowa rdzenia kręgowego ,a więc dwa pęczki sznurów tylnych smukły i klinowaty, które ku górze przechodzą w wyniosłości zwane guzkami jądra smukłego i klinowatego

-           powyżej tych guzków obecne są konary dolne móżdżku ograniczające dolną część dołu równoległobocznego

      Most

-           Powyżej rdzenia kręgowego tworzy wyraźne wybrzuszenie dość szeroko uwypuklone

-           W płaszczyżnie pośrodkowej w wybrzuszeniu tym zaznacza się bruzda podstawna

-           Wiązki włókien biegnące poprzecznie do osi długiej mostu tworzą obustronnie konary środkowe móżdżku

-           Na brzegu dolnym mostu ,na granicy z piramida wychodzą korzenie n.VI (odwodzącego) – bardziej od przodu

-           Na granicy mostu i konara środkowego móżdżku wychodzą korzenie n.V (trójdzielnego)

-           Na granicy mostu,rdzenia przedłuzonego i konara środkowego móżdżku wychodzą korzenie n.VII (twarzowego) i n.VIII (przedsionkowo-slimakowego) – bardziej od tyłu ( wychodzi tu także n.pośredni – gałąź czuciowa n.VII )

-           Część grzbietowa mostu stanowi gorną częśc dołu równoległobocznego rozpiętego między konarami górnymi móżdżku (wychodzą z górnej części mostu śródmózgowia  ) i konarami dolnymi (wychodzą z rdzenia przedłużonego)

W zakresie mostu i rdzenia przedłużonego znajdują się ośrodki nerwowe kontrolujące oddychanie i krążenie krwi.

Śródmózgowie

-           w części brzusznej widoczne są symetryczne konary mózgu , między nimi dół międzykonarowy, w którego głębi zawarta jest istota dziurkowana tylna i gdzie wychodzą korzenie n.III (okoruchowego)

-           w częsci grzbietowej wyróżnia się blaszkę pokrywy (dawnej blaszka czworacza), w zakresie której widoczne są wzgórki górne (podkorowy ośrodek wzroku) i wzgórki dolne (część drogi słuchowej)

-           od każdego ze wzgórków odchodzi bocznie pasmo istoty białej zwane ramieniem wzgórka : ramię wzgórka dolnego dochodzi do ciała kolankowatego przyśrodkowego, zas ramię wzgórka górnego do ciała kolankowatego przyśrodkowego

-           poniżej wzgórkow dolnycb pokrywy wychodzi n.IV (bloczkowy)

Móżdżek

-           Składa się  robaka móżdzku i symetrycznych półkul móżdżku

-           Konary móżdżku

-           Narząd równowagi i koordynacji ruchowej.

Przodomózgowie

Międzymózgowie

- podwzgórze  : (ośrodek ukłądu autonomicznego – reguluje czynność narządów wewnętrznych i przemiany chemiczne ustroju) :

  = ciała suteczkowate

  = guz popielaty - > lejek . przysadka mozgowa

  = skrzyżowanie nerwów wzrokowych (pasma wzrokowe),nerwy wzrokowe)

-           wzgórze

= zawiera liczne jądra ,które uczestnicza w przekazywaniu impulsów czuciowych (czucie skórne,mięśniowe,wzrok,słuch) do kory mózgu.

-           nadwzgórze

= szyszynka

= uzdeczka