Teleangiektazje i wenektazje
Układ naczyniowy skóry
· Naczynia skóry, mające podstawowe znaczenie dla regulacji cieplnej tworzą głęboki splot naczyniowy na granicy skóry właściwej i tkanki podskórnej oraz powierzchniowy splot podbrodawkowy
· Ścisły związek naczyń krwionośnych skóry i tkanki podskórnej powoduje, że tkanka podskórna zostaje często wtórnie wciągnięta w proces chorobowy toczący się w skórze
· Splot podbrodawkowy zaopatruje brodawki skórne, do samego naskórka, natomiast naczynia krwionośne nie wnikają a odżywianie jego odbywa się przez krążenie limfy
· Układ naczyniowy skóry składa się z naczyń żylnych i tętniczych oraz z sieci naczyń włosowatych (kapilarów), przedwłosowatych (prekapilarów). Drobne naczynia, zwłaszcza żylnego splotu podbrodawkowego, odgrywają rolę w wielu procesach zapalnych
· W otoczeniu przydatków – mieszków włosowych i gruczołów potowych naczynia krwionośne tworzą odmienne sploty. Na podkreślenie zasługuje, że górna część mieszków włosowych jest zaopatrywana przez inne naczynia niż część dolna
· Naczynia limfatyczne włosowate zaczynają się w warstwie brodawkowatej skóry i łączą się w sieć poniżej tej warstwy. W tkance podskórnej występuję druga sieć naczyń limfatycznych, zbierających chłonkę z okolicy gruczołów potowych, łojowych i mieszków włosowych
Definicja teleangiektazji i wenektazji
· Zmiany naczyniowe określane jako ‘pajączki’ lub ‘popękane’ naczynia krwionośne są trwale rozszerzonymi naczyniami włosowatymi splotu podbrodawkowego, które przeświecają przez naskórek w postaci czerwonych ‘nitek’
· Wpływa na rozszerzanie naczyń krwionośnych na twarzy ma wiele czynników
· Pierwszym jego objawem jest zaczerwienienie tzw. rumień. Początkowo rumień mija ale z biegiem czasu utrwala się, pozostaje na stałe. W konsekwencji powstają wyraźne, trwale rozszerzone naczynia krwionośne, które prześwitują przez naskórek
· Jest to wykwit niewyczuwalny przy dotyku różniący się od skóry otaczającej wyłącznie zabarwieniem. W skrajnych przypadkach mogą one ściśle przylegać do siebie tak, że dają obraz jednorodnego zaczerwienienia – tzw. teleangiectatic erythema
· Prawidłowe określenie tego stanu to:
ü Teleangiektazje – rosacea, cuperosa (występują na środku twarzy, skrzydełkach nosa i policzkach)
ü Wenektazje (występują na kończynach dolnych – na udach)
· Towarzyszą schorzeniom skóry i zaburzeniom ogólnoustrojowym
· Mogą być liczne – tworzą sieć dając zaczerwienienie całej skóry lub pojedyncze – plamy
· Są jedną z najczęściej występujących zmian w układzie naczyniowym skóry
· Występują głównie u kobiet, ponieważ hormony estrogenowe działają rozluźniająco na mięśnie naczyń, co prowadzi do zwiększenia ich skłonności do poszerzania się
Cera z problemami naczyniowymi
· Rozszerzone naczynia mogą powstać przy każdym typie cery, ale szczególnie narażona jest skóra delikatna, cienka, wrażliwa
· Cera wrażliwa
ü Ten typ cery występuje zarówno u młodych jak i u starszych osób
ü Charakterystyczna cienka skóra, z tendencją do rozszerzania naczyń i rumieńców na policzkach
ü Bywa sucha lub normalna – produkuje mało łoju, miejscami wcale, ale może być również tłusta lub mieszana
ü Ochronny płaszcz hydrolipidową (wodno – tłuszczowy) nie funkcjonuje
ü Raczej bez wyprysków, lecz często bywa zaczerwieniona lub pokryta plamami, w dotyku gorąca
ü Bardzo szybko reaguje obrzękiem, swędzeniem lub pieczeniem w wypadku zewnętrznego lub wewnętrznego kontaktu z alergenem (kosmetyki, używki)
ü Wymaga pieczołowitej pielęgnacji (ochrony przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi – wiatrem i chłodem)
Podział teleangiektazji i wenektazji
· Wyróżnia się dwa rodzaje teleangiektazji:
ü Pierwotne (samoistne) – tworzą się samoistnie. Najczęściej występują tuż po urodzeniu (skóra marmurowa, naczyniasta), związane z zespołami wrodzonymi (rodzinnie dziedziczne, krwotoczne rozszerzenie naczyń krwionośnych, np. choroba Rendu – Oslera). Samoistne rozszerzenia naczyń włosowatych pojedyncze lub uogólnione może pojawić się u dzieci, kobiet w ciąży, jak również u osób starszych (teleangiectasia senilis)
ü Wtórne (nabyte) – wyglądają podobnie jak samoistne. Występują w schorzeniach skóry i ogólnoustrojowych, po ekspozycji na czynniki atmosferyczne oraz po leczeniu mogą pojawić się u dzieci, jak i u dorosłych bez względu na płeć. W przebiegu schorzeń:
Ø Skóry – występują najczęściej w trądziku różowatym, łojotokowym zapaleniu skóry, twardzinie, toczniu rumieniowatym, skórze barwnikowej i pergaminowej, chorobie Bourneila – Pringla i innych. Najczęściej zajmują twarz – policzki i skrzydełka nosa. Są pojedyncze lub liczne, bardzo ciemne lub tworzące rumień (teleangiectatic erythema). Mogą towarzyszyć innym zmianom skórnym.
Ø Ogólnoustrojowych – uogólnione lub ograniczone rozszerzenie naczyń włosowatych, występuje w nadciśnieniu tętniczym, niewydolności krążenia, schorzeniach wątroby i zaburzeniach hormonalnych
Ø Po ekspozycji na czynniki atmosferyczne – pojedyncze teleangiektazje na twarzy – na skrzydełkach nosa, przegrodzie nosowej i policzkach – pojawiają się przy nadmiernej ekspozycji na: promienie UV (zarówno słońce jak i solarium), wysoką i niską temperaturę, wahania temperatury, wiatr, dużą wilgotność. Teleangiektazje często występują u rolników, hutników, marynarzy. Istnieje nawet określenie ‘skóra żeglarzy’
Ø Jatrogenne (po leczeniu) – mogą być spowodowane długotrwałym stosowaniem miejscowo preparatów sterydowych na twarz. Występują szczególnie u osób: predysponowanych – mających cienki naskórek, jasną karnację, trądzik różowaty, ze schorzeniami ogólnoustrojowymi, po naświetleniach RTG, mogą występować także u dzieci
· Wenektazje (rozszerzenia żylakowate) – jest to odmianą teleangiektazji, występującą na kończynach dolnych- uda, okolica podkolanowa, podudzie, okolica kostki przyśrodkowej
ü Są to rozszerzenia żylne. Mają kolor sinawy, sino granatowy, wiśniowy, są grubsze i większe od typowych teleangiektazji
ü Wyglądem przypominają miotełkę, siateczkę czy wachlarzyk – stąd określenia wenektazje miotełkowate, siateczkowate, wachlarzowate
ü Czynnikami sprzyjającymi powstawaniu wenektazji są predyspozycje rodzinne (genetyczne), kruche ściany (schorzenia naczyń krwionośnych, otyłość, długotrwałe przebywanie w pozycji stojącej i noszenie nieodpowiedniego obuwia (wysokie obcasy, wąski czubek buta), ciąża, niska aktywność ruchowa, a także antykoncepcja hormonalna, używanie zbyt ostrych gąbek, szczotek do mycia ciała powoduje przekrwienie, które również może doprowadzić do uszkodzenia naczyń
Przyczyny powstawania teleangiektazji i wenektazji
· Predyspozycje rodzinne (genetyczne)
· Zaburzenia hormonalne (okres dojrzewania i menopauza)
· Schorzenia skórne i ogólnoustrojowe
· Osłabione ściany naczyń i schorzenia naczyń krwionośnych
· Nadciśnienie tętnicze
· Niewydolność krążenia
· Zaburzenia krzepnięcia krwi
· Niedokwaśność żołądka
· Schorzenia wątroby
· Częste zaparcia
· Przewlekłe zatrucia
· Wodzona wrażliwość skóry, cienki naskórek, jasna karnacja
· Towarzyszy starzeniu się skóry
· Częsta depilacja gorącym woskiem
· Długotrwałe leczenie, np. preparatami sterydowymi
· Naświetlenia promieniami RTG
· Czynniki emocjonalne
· Używanie zbyt ostrych gąbek, szczotek do mycia ciała, które powodują przekrwienie
· Ciąża
· Stosowanie hormonalnych środków antykoncepcyjnych
· Otyłość
· Niska aktywność ruchowa
· Długotrwałe przebywanie w pozycji stojącej
· Noszenie nieprawidłowego obuwia (wysokie obcasy, czubki buta)
· Nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV (zarówno słońce jak i solarium)
· Wysoka i niska temperatura
· Wahania temperatury
· Wiatr
· Duża wilgotność
· Choroby nóg – teleangiektazje występujące najczęściej w trądziku różowatym, łojotokowym zapaleniu skóry, twardzinie, toczniu nie rumieniowatym, skórze barwnikowej i pergaminowej, chorobie Bournevila – Pringla i innych
Mechanizm powstawania teleangiektazji i wenektazji
· Cera z problemami naczyniowymi to efekt upośledzenia krążenia skórnego
· Prawidłowe naczynia krwionośne rozszerzają się i kurczą w zależności od zmieniających się warunków
· Gwałtowny wzrost temperatury ciała, np. gorączka, wysiłek fizyczny
· Gdy ten stateczny mechanizm zostanie zanurzony z różnych przyczyn naczynia zaczynają rozszerzać się, tworząc teleangiektazje i wenektazje, natomiast leczą się bardzo opornie albo wcale
Objawy występujące u teleangiektazjan i wenektazjan
· Teleangiektazje i wenektazje mają kolor czerwony, wiśniowy, granatowy, niebieski
· Ze względu na wygląd dzielimy je na:
ü Liniowe, drobne, pojedyncze – nie mające połączeń między sobą
ü Grupowe
ü Miotełkowate
ü Groniaste – wyglądające jak grona
ü Siatkowate – grube i częściowo przebiegają podskórnie
ü Tworzące połączenia między sobą
ü Pajączkowate, promieniste – rozchodzą się promieniście na boki od centralnego, najszerszego naczynia
ü Guzkowe – nierównomiernie rozsiane punktowe rozszerzenia naczyń
ü Rozsiane – powstają w następstwie przebytego zakrzepowego zapalenia żył lub przewlekłej niewydolności żylnej
Leczenie teleangiektazji i wenektazji
· Przed leczeniem należy wykluczyć istnienie aktywnych chorób mogących spowodować wystąpienie powikłań po zabiegu
· Wybór najskuteczniejszej metody usuwania teleangiektazji i wenektazji zależy od lokalizacji, typu i nasilenia zmian
· W przypadku wykrycia przyczyn powstania rozszerzonych naczyń krwionośnych możliwe jest leczenie choroby podstawowej
· Po zakończeniu leczenia choroby podstawowej lub w przypadku nie wykrycia jej możliwe jest usunięcie rozszerzonych naczyń metodami wykorzystywanymi w gabinetach kosmetycznych lub lekarskich
· Usunięcie teleangiektazji polega na zamykaniu naczynia krwionośnego z obu stron na jego przebiegu
Inwazyjne i bezinwazyjne metody leczenia teleangiektazji i wenektazji
· Metody inwazyjne
ü Elektrokoagulacja (diatermia chirurgiczna)
Ø Jest to metoda inwazyjna
Ø Polega na koagulacji tkanek za pomocą prądu o wysokiej częstotliwości lub powierzchowna z użyciem małego prądu
Ø Zabieg jest bolesny i może powodować oparzenia naskórka, a w efekcie powstawanie blizn
Ø Nie w każdym przypadku prowadzi do trwałego zamknięcia, u niektórych zdaje egzamin w przypadku bardzo drobnych zmian śródskórnych
Ø Powierzchowną koagulację stosuje się w gabinetach kosmetycznych przy likwidacji miejscowych rozszerzeń naczyń krwionośnych na twarzy
ü Galwanokaustyka (elektrokaustyka)
Ø Wykorzystanie prądu stałego
Ø Rozżarzonym kauterem (żegadłem) wykonujemy termiczne ścinanie białek
ü Termoliza
Ø Polega na termicznym zniszczeniu światła naczyń krwionośnych poprzez prąd zmienny
ü Elektroliza
Ø Prąd stały niszczy tkanki przez działanie chemiczne
ü Metoda blend
Ø Połączenie termolizy, elektrolizy – jest mniej bolesne i bardziej skuteczne
ü Kriochirurgia (krioskleroterapia)
Ø Stosuje się podtlenek azotu i ciekły azot
Ø Przy likwidowaniu rozszerzonych naczyń
Ø Powoduje ona przebarwienia skóry i nie daje spodziewanego efektu kosmetycznego
ü Skleroterapia
Ø Polega na wstrzykiwaniu środków zamykających naczynia do głównego naczynia doprowadzającego krew do mikrożylaków
Ø Jest to metoda najefektywniejsza, bezpieczna i mało bolesna
Ø Nie występują przebarwienia ani blizny
ü Fotokoagulacja
Ø Wykorzystywana jest przy pomocy wysokiej energii i pulsowaniu światła (IPL)
ü Laseroterapia
Ø Wiązka laserowa dzięki odpowiedniej długości fali absorbowana jest przez krwinki czerwone, powodując tu zjawisko fototermolizy
Ø Energia świetlna skupiona w krwinkach przetworzona jest na energię cieplną
Ø Ciepło uszkadza krwinki oraz przenosi się na komórki wyścielające wnętrze naczynia krwionośnego powodując powstanie mikrozakrzepu wewnątrz naczynia i jego zamknięcie...
Princess_Diana