Błony płodowe; powstawanie i ich rola.
W rozwoju zarodkowym niektóre komórki zygoty posłuży do budowy ciała przyszłego organizmu , a niektóre zostaną wykorzystane do wytworzenia struktur zapewniających prawidłowy rozwój zarodka. Strukturami tymi są błony płodowe i łożysko. Powstanie błon płodowych to wyraz adaptacji rozwoju zarodka w warunkach lądowych. Zapewniają mu środowisko wodne, chronią przed urazami mechanicznymi, stanowią powierzchnie wymiany gazowej, magazynują produkty metabolizmu oraz materiały budulcowe i energetyczne. Wyróżniamy cztery błony płodowe, są to: pęcherzyk żółtkowy, owodnia, kosmówka i omocznia.
-Pęcherzyk żółtkowy powstaje jako pierwszy. Powstaje entodermy i mezodermy pozazarodkowej. U ssaków pęcherzyk żółtkowy to narząd szczątkowy nie zawierający żółtka. Jego istnienie jest jednak niezbędne ponieważ wytwarzają się w nim pierwsze naczynia krwionośne i erytrocyty.
-Owodnia powstaje z ektodermalnego nabłonka i tkanki mezenchymatycznej. Otacza ona zarodek tworząc jamę owodni wypełnioną płynem – wody płodowe. Wody płodowe w których znajduje się zarodek zapewniają mu wodne środowisko rozwoju, chronią go przed urazami mechanicznymi i wstrząsami. Wody płodowe zapewniają również swobodę ruchów rozwijającego się płodu. Owodnia nie jest unaczyniona, nabłonek, który ją tworzy pokryty jest mikrokosmkami i znajduje się na błonie podstawnej. Dzięki błonie podstawnej zawierającej włókna kolagenowe owodnia posiada dużą wytrzymałość.
-Kosmówka jest najbardziej zewnętrzną błoną płodową. Kosmówka ma bezpośredni kontakt ze śluzówką macicy i jest integralną częścią łożyska. W kosmówce nie powstają naczynia krwionośne, wrastają w nią naczynia krwionośne pęcherzyka żółtkowego lub omoczni. Dzięki temu krew może przedostać się z płodu do łożyska. Kosmówka zapewnia możliwość dostarczania substancji odżywczych, tlenu, przeciwciał z organizmu matki do rozwijającego się zarodka. Dzięki kosmówce możliwe jest usuwanie z organizmu zarodka szkodliwych produktów przemiany materii (mocznik, dwutlenek węgla).
-Omocznia powstaje najpóźniej. Tworzy się z końcowego odcinka jelita pierwotnego. Omocznia jest bardzo dobrze unaczyniona. Po zrośnięciu się z kosmówką tworzy część płodową łożyska. Przyczynia się do rozwoju dróg moczowych i pęcherza moczowego.
teacher20