Biuletyn 4-2007pdf.pdf

N R 4 ( 7 5 )

kwiecień

2 0 0 7

b i u l e t y n

Bezpłatny dodatek:

płyta DVD z ilmem

„Kryptonim »Pożoga«”

b i u l e t y n

instytutu Pamięci narodowej

Przejście

przez Morze

Czerwone

Z „frontu

z walki

z klerem”

Bezpieka

wobec

ruchu

oazowego

Komunistów

wizja

Kościoła

numer indeksu 374431

nakład 15000 egz.

cena 6,50 zł (w tym 0% VAT)

instytutu Pamięci narodowej

oddZiaŁy iPn

adresy i teleFony

BIAŁYSTOK

ul. Warstatwa 1a, 15-637 Białystok

tel. (0-85) 664 57 03

GDAŃSK

ul. Witomińska 19, 81-311 Gdynia

tel. (0-58) 660 67 00

fax (0-58) 660 67 01

KATOWICE

ul. Kilińskiego 9, 40-061 Katowice

tel. (0-32) 609 98 40

KRAKÓW

ul. Reformacka 3, 31-012 Kraków

tel. (0-12) 421 11 00

LUBLIN

ul. Szewska 2, 20-086 Lublin

tel. (0-81) 536 34 01

ŁÓDŹ

ul. Orzeszkowej 31/35, 91-479 Łódź

tel. (0-42) 616 27 45

POZNAŃ

ul. Rolna 45a, 61-487 Poznań

tel. (0-61) 835 69 00

RZESZÓW

ul. Słowackiego 18, 35-060 Rzeszów

tel. (0-17) 860 60 18

SZCZECIN

ul. K. Janickiego 30, 71-270 Szczecin

tel. (0-91) 484 98 00

WARSZAWA

pl. Krasińskich 2/4/6, 00-207 Warszawa

tel. (0-22) 530 86 25

WROCŁAW

ul. Sołtysowicka 21a, 51-168 Wrocław

tel. (0-71) 326 76 00

BIULETYN INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ

Kolegium: Jan Żaryn – przewodniczący,

Łukasz Kamiński, Kazimierz Krajewski, Filip Musiał,

Barbara Polak, Leszek Próchniak, Jan M. Ruman, Jacek Żurek

Redaguje zespół: Jan M. Ruman – redaktor naczelny (tel. 0-22 431-83-74), jan.ruman@ipn.gov.pl

Barbara Polak – zastępca redaktora naczelnego (tel. 0-22 431-83-75), barbara.polak@ipn.gov.pl

Jacek Żurek – sekretarz redakcji (tel. 0-22 431-83-55), jacek.zurek@ipn.gov.pl

Piotr Życieński – fotograf (tel. 0-22 431-83-95), piotr.zycienski@ipn.gov.pl

sekretariat – Maria Wiśniewska (tel. 0-22 431-83-47), maria.wisniewska@ipn.gov.pl

Projekt graiczny: Krzysztof Findziński; redakcja techniczna: Andrzej Broniak;

łamanie: Tomasz Ginter; korekta: Anna Kaniewska

Adres redakcji: ul. Hrubieszowska 6a, Warszawa

Adres do korespondencji: ul. Towarowa 28, 00-839 Warszawa

www.ipn.gov.pl

Druk: „2 K” s.c., ul. Płocka 35/43, 93-134 Łódź

B I U L E T Y N

NR 4 (75)

KWIECIEń

2007

SPIS TREŚCI

n WYDARZENIA .......................................................................................... 2

Ks. Lucjan Bielas – Odstępstwo od wiary

w Kościele pierwszych wieków ........................................................... 8

n ROZMOWY BIULETYNU

Przejście przez Morze Czerwone

Z Ryszardem Terleckim i Janem Żarynem

rozmawia Jan M. Ruman .................................................................... 13

n KOMENTARZE HISTORYCZNE

Adam Dziurok – Meldunki z „frontu z walki z klerem” ........................ 34

Łucja Marek – Przecieki i wycieki............................................................... 40

Ks. Jarosław Wąsowicz – Likwidacja salezjańskich zakładów

wychowawczych .................................................................................... 49

Ks. Adam Szot – Różanystok 1954 .............................................................. 57

Filip Musiał – Metoda stopniowego werbunku duchownych

(z podręczników SB) ............................................................................ 66

Mirosław Biełaszko – „Tygodnik Warszawski” i jego środowisko

(1945–1948).......................................................................................... 77

Ryszard Mozgol – Ryzykowna gra. Jak Aleksander Bocheński

przyczynił się do powstania „Dziś i Jutro” .................................... 84

Robert Derewenda – Bezpieka wobec ruchu oazowego

(1977–1981) ......................................................................................... 93

n ABC KOMuNIZMu W POLSCE

Jacek Żurek – Komunistów wizja Kościoła ............................................. 104

Na okładce: str. I – Grób Pański z kościoła jezuitów przy ul. Świętojańskiej w Warszawie, początek

lat 80.; str. IV – Msza św. koncelebrowana przez duchownych związanych z opozycją, w kościele

Św. Krzyża w Warszawie, przed sesją w XXX-lecie ROPCiO. Przy ołtarzu od lewej: ks. Bohdan Papiernik,

ks. Bronisław Sroka SJ, ks. Stanisław Małkowski, ks. Władysław Bomba CM (rekolekcjonista),

o. Ludwik Wiśniewski OP, ks. Wojciech Mikulski SJ (dyr. red. progr. kat. w PR) i ks. Hubert Czuma SJ;

zdjęcia: Piotr Życieński.

INSTYTuTu PAMIęCI NARODOWEJ

PLANY DEPARTAMENTU IV

Promocja książki Plany pracy Departamentu IV MSW na lata 1972–

–1979 z udziałem ks. prymasa Józefa kard. Glempa, abp. Jana

Martyniaka, prezesa IPN Janusza Kurtyki i dyrektora BEP IPN Jana

Żaryna odbyła się 28 marca w Warszawie.

Janusz Kurtyka podkre-

ślił, że najnowsza publika-

cja IPN dokumentuje za-

mierzoną politykę państwa

komunistycznego prowa-

dzenia polityki terroru wo-

bec Kościoła. Niezależnie

od oicjalnych deklaracji

i rozmów z przedstawicie-

lami Kościoła, stałą ten-

dencją strategiczną komu-

nistycznego państwa było

zwalczanie Kościoła lub

jego przejęcie, co udało się

zrobić w państwie sowie-

ckim. Kościół, jako jedyna

w Polsce instytucja oparł

się temu nieprawdopodob-

nemu naciskowi, a doku-

menty zebrane w książce

pokazują, jak bardzo nie-

bezpieczne były działania

prowadzone przez komu-

nistyczną bezpiekę. Wielu

planowanych zamierzeń

nie udało się zrealizować,

bo po drugiej stronie stała

mająca tysiąc lat instytucja,

bardzo mocno związana

z narodem. Prymas Józef

Glemp powiedział, że waż-

ne jest dokumentowanie

tych nieodległych czasów.

Należy je dokładnie badać,

żeby poznawać uwarunko-

wania i okoliczności życia

i wzrastania pokolenia Po-

laków, które wytworzyło

inny od komunistycznego

system wartości, zbudowało

wolność i demokrację, wyko-

rzystało możliwość wejścia

do Unii Europejskiej. Między

latami 70. i dzisiejszą Pol-

ską odbył się ogromny skok

w historii. Kościół brał w tym

żywy udział, ale był też zain-

teresowany obroną własnych

praw. Wierny swoim zasadom

musiał być w sprzeczności

z systemem głoszącym ate-

izm. Prymas wyraził wdzięcz-

ność tym, którzy swoją pra-

cowitością i dociekliwością

przyczyniają się do pełniej-

szego poznawania nieodległej

rzeczywistości.

ZMIANY W uSTAWIE O IPN

Prezes Janusz Kurtyka poprowadził 6 marca konferencję prasową w Warszawie na temat

najnowszych zmian w ustawie o IPN, wchodzącej w życie 15 tm. W Niemczech lustracja na

obszarze byłej NRD trwała około 10 lat, a procedura nie była tak rozbudowana jak ta przyjęta

u nas – stwierdził Prezes. Większość pytań dotyczyła jednak lustracji dziennikarzy. Być może

w czasie debaty publicznej okaże się, że jest to przede wszystkim kwestia wiarygodności,

także dla czytelników – podkreślał Janusz Kurtyka.

Podczas konferencji nowy dyrektor pionu śledczego – prokurator Dariusz Gabrel – za-

powiedział wszczęcie postępowań wobec osób odpowiedzialnych za wprowadzenie stanu

wojennego, również na szczeblu terenowym. Dotyczy to także wojewódzkich komendantów

milicji oraz sędziów i prokuratorów, którzy wydawali orzeczenia na mocy dekretu o stanie

wojennym.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: