PTAKI 1'07.pdf

(6184 KB) Pobierz
217310238 UNPDF
217310238.030.png
217310238.040.png
SPIS TREŚCI
Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Pta-
ków jest zarejestrowaną organizacją po-
zarządowa, zajmującą się ochroną dzikich
ptaków i miejsc, w których one żyją. Na-
szym celem jest zachowanie i promowa-
nie dziedzictwa przyrodniczego dla dobra
obecnych i przyszłych pokoleń. Podstawą
naszych działań są wyniki wiarygodnych
badań naukowych. Swoje zadania realizu-
jemy poprzez Sekretariat, sieć Grup Lokal-
nych i Członków. Towarzystwo jest otwarte
dla wszystkich, którzy podzielają naszą
troskę o przyrodę. OTOP jest partnerem
BirdLife International – międzynarodowej
federacji ochrony ptaków.
PTAKI – kwartalnik
Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków
Nr 1’07 (55) – marzec 2007
W NUMERZE
FOTOREPORTAŻ
Laureaci konkursu „Zimowe Liczenie w obiektywie”
2
CO W TRAWIE ŚPIEWA
Ptasi goście, A. Marczewski
4
PTASI SĄSIEDZI
Puszczyk uralski, Strix uralensis Pallas 1771, P. Szczepaniak
Prace nagrodzone w konkursie „Moja wakacyjna przygoda
z ptakami”
6
9
Z LORNETKĄ WŚRÓD PTAKÓW
Rozpoznawanie sikor: ubogiej i czarnogłówki, P. Rowiński
Ostoja ptaków „Ujście Wisły”, G. Sawicki
11
13
Wydawca:
Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków
ul. Hallera 4/2
80-401 Gdańsk
tel./ fax: +48 58 341 26 93
OCHRONA PRZYRODY
Ochrona gniazd i siedlisk lęgowych ptaków, D. Ożarowski
Bocian biały – najbardziej oczekiwany posłaniec wiosny,
D. Pawlak
Zły klimat dla ptaków, A. Marczewski
Wielkie nadzieje, wielkie wyzwania – burzliwe losy projektu
ochrony wodniczki, M. Radziszewski
Afrykańskie zimowiska wodniczki odnalezione, Paweł Szalański
1 Kwietnia – Międzynarodowy Dzień Ptaków, G. Sawicki
15
17
19
20
22
24
Adres korespondencyjny oraz adres redakcji:
Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków
ul. Odrowąża 24
05-270 Marki
tel./ fax: +48 22 761 90 51
SYLWETKI
Wywiad z profesorem Andrzejem Dyrczem – dokończenie,
M. Radziszewski
25
RYNEK WYDAWNICZY
Coś specjalnego, co sprawia mi przyjemność, T. Cofta
27
e-mail: office@otop.org.pl
ZACZNIJ DZIAŁAĆ
III Zimowe Liczenie Ptaków w Parkach i Ogrodach, A. Marczewski
28
Redaguje kolegium w składzie:
KĄCIK MŁODEGO PTASIARZA
Ptasie abecadło – część VIII, G. Sawicki
30
Paweł Kozłowski (redaktor naczelny), Antoni Marczewski,
Danuta Pawlak, Gerard Sawicki.
FOTOREPORTAŻ
Laureaci konkursu „Zimowe Liczenie w obiektywie”
31–32
ISSN 1232-2121
© Copyright by Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony
Ptaków
Zdjęcie na okładce:
„W deszczowym śniegu” fot. Krzysztof Machnacki –
I nagroda w konkursie „Zimowe Liczenie w obiektywie”
Skład:
Paweł Kozłowski
Druk:
Oficyna Wydawnicza OIKOS
oikos@oikos.net.pl
OTOP jest polskim partnerem BirdLife International
Nakład: 2 000 egz.
Za treść artykułów odpowiadają ich autorzy
Działalność OTOP jest wspierana przez Królewskie
Towarzystwo Ochrony Ptaków z Wielkiej Brytanii
Kwartalnik Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków
Strona 3
217310238.046.png 217310238.052.png 217310238.001.png 217310238.002.png 217310238.003.png 217310238.004.png 217310238.005.png 217310238.006.png 217310238.007.png 217310238.008.png 217310238.009.png 217310238.010.png 217310238.011.png 217310238.012.png 217310238.013.png 217310238.014.png 217310238.015.png 217310238.016.png 217310238.017.png 217310238.018.png 217310238.019.png
 
CO W TRAWIE ŚPIEWA
PTASI GOŚCIE
LIPIEC–LISTOPAD 2006
ciu Wisły (15.08, A. Kośmicki, G. Bela) oraz nad zbior-
nikiem Wonieść (woj. wielkopolskie, 29.08, A. Goław-
ski, S. Kuźniak, P. Tryjanowski). Z kolei nad Zbiornikiem
Turawskim (woj. opolskie) co najmniej trzykrotnie
stwierdzono obecność młodocianego biegusa ark-
tycznego Calidris melanotos (w tym 22 i 30.09, infor-
macja: A. Wojciechowski). Na początku październi-
W okresie letnio-jesiennym aż siedmiokrotnie wi-
dziano w Polsce kurhannika Buteo rufinus. Pojedyn-
cze osobniki spotkano m.in. na wyspie Wolin (28.07,
Z. Kajzer, Ł Ławicki), w okolicach stawów w Objezie-
rzu w Wielkopolsce (15.08, P. Wylegała, A. Batycki,
W. Trawiński) czy nad zbiornikiem Jeziorsko koło Łodzi
(15.08, M. Prange i inni).
Kolejnym stepowym gatunkiem był błotniak stepo-
wy Circus macrourus. Dnia 27.08 młodego ptaka
nad Zbiornikiem Mietkowskim (woj. dolnośląskie) wi-
dział T. Drazny, a P. Czechowski tego samego dnia
obserwował dorosłego osobnika w miejscowości
Kłopot (woj. lubuskie). Najlepszym miejscem do ob-
serwacji rzadkich ptaków szponiastych na Polesiu
było latem Krowie Bagno w okolicach Poleskiego
Parku Narodowego. Dnia 1.07 pojawił się tam orzeł
stepowy Aquila nipalensis (J. Wójciak, R. Bochen,
K. Tchórzewski) w szacie ptaka niedorosłego. Osobni-
ka w tej samej szacie widziano tam również trzy dni
później (S. Aftyka, G. Potakiewicz, P. Szewczyk, M. Ur-
ban). Poza nim ta sama grupa obserwowała rów-
nież raroga Falco cherrug. Drugie stwierdzenie raro-
ga w omawianym okresie miało miejsce 29.10 w Stu-
dziance na terenie Borów Dolnośląskich, natomiast
dorosły orzeł stepowy widziany był w Smolniku koło
Komańczy w Bieszczadach 11.09 (M. Ostański).
Dnia 19.08 w Damienicach koło Bochni (woj. mało-
polskie) schwytano osłabionego młodocianego orła
cesarskiego Aquila heliaca. Ptak przeszedł rehabili-
tację i został wypuszczony na wolność. W Bolkowie
na Dolnym Ślasku A. F. Felger 1.08 zaobserwował so-
koła skalnego Falco eleonorae (odmiana ciemna).
Stawy Przemkowskie (woj. dolnośląskie) gościły 2.07
pelikana kędzierzawego Pelecanus crispus (S. Ruba-
cha, A. Krystek i inni). W kompleksie stawów w Gór-
kach koło Wiślicy (woj. świętokrzyskie), gdzie przy-
puszczalnie ten sam pelikan przebywał pod koniec
czerwca, 30.08 widziano młodocianego czerwona-
ka Phoenicopterus ruber (A. Grzegolec). Z kolei 24.09
na stawie „Kasztelan” w kompleksie Stawów Zator-
skich pracujący tam rybacy obserwowali i sfotogra-
fowali dwa ibisy kasztanowate Plegadis falcinellus.
Żwirowiec stepowy Glareola nordmanni pojawił się
6.09 na stawie „Maciek Kanałowy” w Goczałkowi-
cach Zdroju (J. Betleja). Najpóźniej w tym samym
miejscu ptak był widziany 11.09 (J. Jagiełko). Obser-
wowano go również 21.10 na stawach Adolfin koło
Oświęcimia (S. Gacek).
Na początku lipca na Zbiorniku Turawskim
J. Stasiak obserwował terekię Xenus cinereus. Bro-
dziec ten obserwowany był również w sierpniu: w Ujś-
Biegus arktyczny Calidris melanotos
ka (1.10) dokonano trzech niezależnych obserwacji
młodocianych przedstawicieli tego gatunku: na
Zbiorniku Turawskim (A. Wojciechowski i inni), Zbiorni-
kiem Otmuchowskim (woj. opolskie, J. Szymczak,
M. Wybraniec) i na Zalewie Szczecińskim koło Świno-
ujścia (Ł. Ławicki i in.). Do grona rzadkich biegusów
obserwowanych jesienią w Polsce dołączył 15.10
biegus płowy Tryngites subruficollis, który pojawił się
na stawach Bielice koło Namysłowa w woj. opolskim
(M. Stajszczyk). Pod koniec sierpnia w zachodniej
części kraju odnotowano co najmniej 10 obserwacji
Wydrzyk wielki Stercorarius skua
morneli Charadrius morinellus, z czego większość na
Pomorzu Zachodnim. Zaobserwowano tam najwięk-
sze dotychczas stado w Polsce, liczące 21 osobni-
ków (pola w miejscowości Otok pod Gryficami,
P. Zientek, Ł. Borek). W październiku ubiegłego roku
pojedynczy osobnik czajki towarzyskiej Vanellus gre-
garius – środkowoazjatyckiego gatunku zagrożone-
Strona 4
www.otop.org.pl
217310238.020.png 217310238.021.png 217310238.022.png 217310238.023.png 217310238.024.png 217310238.025.png 217310238.026.png 217310238.027.png 217310238.028.png 217310238.029.png 217310238.031.png 217310238.032.png 217310238.033.png 217310238.034.png 217310238.035.png 217310238.036.png 217310238.037.png 217310238.038.png
 
CO W TRAWIE ŚPIEWA
go wyginięciem – przebywał od 8 do 22.10 na sta-
wach Wielikąt (woj. śląskie). Znajdował się w dużym
stadzie czajek, podobnie jak inny przedstawiciel te-
go gatunku widziany nad zbiornikiem Jeziorsko (8.10,
P. Gębski).
W omawianym okresie dwukrotnie stwierdzono
mewę obrożną Larus sabini. Dorosły ptak przebywał
na noclegowisku na stawach Przeręb koło Zatora
(woj. małopolskie, 20–21.09, P. Malczyk i inni). W Uj-
ściu Wisły 11.11 stwierdzono osobnika w szacie pierw-
szorocznej lecącego w górę rzeki (A. Kośmicki i inni).
Ujście Wisły było jednym z miejsc, gdzie w okresie
letnio-jesiennym spotkano orlicę Larus ichthyaetus
(13.08, M. Radziszewski). Pozostałe to: stawy Dzwono-
wo (woj. zachodniopomorskie, Ł. Borek i inni), plaża
wschodnia w Świnoujściu (Ł. Ławicki i inni), Stawy
Milickie (W. Lenkiewicz), miejski odcinek Wisły w Toru-
niu (D. Łukasik) oraz Jezioro Pakoskie (woj. kujawsko-
pomorskie, J. Winiecki). Nad Jeziorem Pakoskim 11.11
widziano również wydrzyka wielkiego Stercorarius
go ptaka. Cały czas pozostając nad morzem, warto
wspomnieć o trzech stwierdzeniach świstunki żółta-
wej Phylloscopus inornatus w Ujściu Wisły. Miały one
miejsce pierwszego (P. Zięcik, S. Rubacha, P. Mal-
czyk), drugiego (P. Malczyk, S. Rubacha, O. Krystek)
i dwunastego października (P. Malczyk, S. Rubacha).
Dnia 2.10 ptak został schwytany i zaobrączkowany,
natomiast 12.10 oznaczono gatunek po głosie. In-
nym rzadkim zaobrączkowanym w Polsce gatun-
kiem była zaroślówka Acrocephalus dumetorum,
schwytana 9.07 podczas prac obozu ornitologiczne-
go nad zbiornikiem Siemianówka.
Dnia 22.10 na zbiorniku Cedzyna w woj. świętokrzy-
skim widziano nura białodziobego Gavia adamsii
(Ł. Misiunia), a od 11 do 26 listopada na Zalewie Ze-
mborzyckim w Lublinie pływał lodowiec Gavia im-
mer (S. Aftyka i inni). W listopadzie zaobserwowano
jaskółkę rudawą Cecropis daurica (23.11, plaża koło
Międzyzdrojów, Z. Kajzer). Było to pierwsze stwierdze-
nie tego gatunku w okresie jesiennym.
Burzyk szary Puffinus griseus
skua (P. Wylegała, M. Kupczyk, A. Winiecki). Pod-
czas dwóch ostatnich dni sierpnia wydrzyk ten zo-
stał stwierdzony także nad zbiornikiem Siemianów-
ka na Podlasiu (R. Mores). W sierpniu zanotowano
3 wydrzyki tęposterne Stercorarius pomarinus (31.08,
G. Neubauer) w Górkach Wschodnich koło Gdań-
ska. Dnia 9.10 pojedynczego ptaka widzieli w Ujściu
Wisły Z. Kajzer, S. Rubacha i P. Malczyk, a 5.11
w Gdańsku-Stogach P. Zieliński. Pojedyncze wydrzyki
długosterne S. longicaudus na początku września
obserwowano w Górkach Wschodnich (P. Zieliński,
G. Neubauer) i w Ujściu Wisły (G. Neubauer). Nie
można przemilczeć dwóch bardzo ciekawych ob-
serwacji ptaków pełnomorskich – burzyka szarego
Puffinus griseus (20.10, Krynica Morska, A. Janczyszyn
i E. Fritze) oraz nawałnika dużego Oceanodroma
leucorhoa (29.10, Gdańsk-Stogi, P. Zieliński). Morzem
na polskie wybrzeże dotarł również alczyk Alle alle.
Jeden z uczestników obozu ornitologicznego nad
jeziorem Kopań koło Darłówka znalazł 5.11 martwe-
Sowa jarzębata Surnia ulula
Dnia 30.10 na Bagnie Ławki w Dolinie Biebrzy poja-
wiła się sowa jarzębata Surnia ulula, która trzymała
się okolicy niemal przez cały listopad, przyciągając
tam miłośników ptaków z całej Polski.
Antek Marczewski
antek.marczewski@otop.org.pl
Źródła:
www.clanga.com
www.forum.przyroda.org
PPPtaki@yahoogroups.com
www.otop-leszno.eko.org.pl
Kwartalnik Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków
Strona 5
217310238.039.png 217310238.041.png 217310238.042.png 217310238.043.png 217310238.044.png 217310238.045.png 217310238.047.png 217310238.048.png 217310238.049.png 217310238.050.png 217310238.051.png 217310238.053.png 217310238.054.png 217310238.055.png 217310238.056.png 217310238.057.png 217310238.058.png 217310238.059.png
 
Zgłoś jeśli naruszono regulamin