SCENARIUSZE ZAJĘĆ DLA UCZNIÓW NA TEMAT EMOCJI
Cele:
Uczeń:
- nazywa podstawowe uczucia i emocje,
- rozwinie umiejętność rozpoznawania i wyrażania własnych emocji,
- rozwinie umiejętność rozumienia i akceptowania uczuć innych osób,
- zna sposoby radzenia sobie z trudnymi emocjami.
Temat: Rozpoznajemy i nazywamy uczucia.
Ćwiczenie 1.
Zajęcia rozpoczynamy od określenia nastroju każdego dziecka. Nauczyciel zawiesza arkusz papieru z rysunkiem sześciu słoneczek. Na nich widoczne są nazwy uczuć, np.
Pierwsze słonko– smutek
Drugie słonko – szczęście
Trzecie słonko– strach
Czwarte słonko– złość
Piąte słonko – spokój
Szóste słoneczko - radość
Dzieci zapisują na małych karteczkach swoje imię i przyczepiają je do odpowiedniego słoneczka, zgodnie ze swoim nastrojem.
Każde dziecko otrzymuje kartę pracy, na której znajdują się twarze wyrażające: radość, smutek, zamyślenie, złość, strach, zdziwienie. Zadaniem dziecka jest rozpoznać i podpisać te uczucia.
Ćwiczenie 3 – „Co czuję”
Nauczyciel podaje uczniom przykłady różnych sytuacji, w których mogą się znaleźć. Dzieci zaś mimiką i gestem prezentują swoje uczucia.
Przykłady sytuacji:
- słyszę dzwonek na przerwę,
- dostałem jedynkę,
- koledzy biją się na korytarzu,
- jestem sam w ciemnym pokoju.
Dzieci otrzymują listę uczuć i zaznaczają na niej uczucia przyjemne i nieprzyjemne.
Ćwiczenie 5 – Podsumowanie zajęć.
Ćwiczenie 1– „Pudełko z emocjami.”
Uczestnicy losują kartoniki z wypisanymi emocjami. Ich zadaniem jest przyporządkować wylosowaną emocję do pudełka czarnego (uczucia przykre) lub białego (uczucia przyjemne). Mogą również pozostawić kartonik na stoliku obok pudełka. Decyzję muszą uzasadnić.
Ćwiczenie 2 – Uzupełnianie zdań.
Uczniowie siedzą w kręgu. Nauczyciel prosi o dokończenie następujących zdań:
- Czuję się zadowolony, gdy ....
- Czuję się zawiedziony, gdy ...
- Jestem zły, gdy ...
- Boję się, gdy...
- Jestem zdziwiony, gdy...
- Czuję ulgę, gdy ...
Nauczyciel proponuje, aby uczniowie w jak najciekawszy sposób przedstawili rysunki pojęć: radość, smutek, złość. Na zakończenie odbywa się prezentacja wszystkich rysunków, a uczniowie odpowiadają na pytanie co przedstawia ich dzieło.
Ćwiczenie 4 – Podsumowanie zajęć.
Temat: Uczymy się określać i wyrażać uczucia.
Uczniowie siedzą w kręgu. Jeden z nich rzuca „kostką uczuć” (duża kostka z kartonu lub tworzywa z wypisanymi na każdej ściance słowami określającymi stany uczuciowe: smutny, radosny, zaciekawiony, zawstydzony, zły, spokojny), a następnie opisuje chwile, kiedy doznaje uczucia, które „wybrała” kostka. Następna osoba rzuca kostką i sytuacja się powtarza.
Nauczyciel prosi, by każdy uczeń wybrał jedno z wypisanych na tablicy zdań i powiedział je głośno na jeden ze sposobów:
Zdania: Sposoby ekspresji:
- Ale wysoko! - wesoło,
- Jaka czarna ziemia! - ze strachem,
- Gdzie ta góra? - niechętnie,
- Zejdź natychmiast! - żartobliwie,
- Nie pójdę tam. – ze smutkiem,
- Jaki piękny widok! - ze zdumieniem,
- To niebezpieczne. – ze wstydem,
- Pomogę ci. – lekceważąco.
Uczniowie nie ujawniają sposobu, który wybrali z listy, stanowi to zagadkę dla pozostałych. Rozszyfrowanie sposobu poprzez identyfikację emocji zawartych w danej wypowiedzi można ułatwić, pytając dzieci: z jakim uczuciem powiedziała to np. Ola lub jakie uczucie wzbudziła w was ta wypowiedź?
Ćwiczenie 3 – „Nie rozśmieszaj mnie.”
Dzieci dobierają się w pary. Siadają naprzeciwko siebie. Uczeń A usiłuje być poważny i za wszelką cenę stara się nie uśmiechać. Uczeń B ma za zadanie rozśmieszyć partnera. Kiedy mu się uda, następuje zamiana ról.
Po zakończeniu ćwiczeń w parach uczniowie powracają do koła i odpowiadają na pytania, np. jakie uczucia miałeś w trakcie tego ćwiczenia? Czy łatwo było utrzymać powagę? Co ci w tym pomagało, a co utrudniało?
Nauczyciel dzieli klasę na grupy. Każda grupa otrzymuje obrazek, które przedstawiają następujące sytuacje:
- dziecko biegnie ulicą,
- chłopiec siedzi na ławce w parku i płacze,
- matka daje dziecku klapsa,
- gromadka dzieci siedzi przy ognisku i śpiewa,
- dziewczynka śmieje się na widok małego pieska, którego trzyma policjant.
Uczniowie wymieniają jak najwięcej możliwych przyczyn, które spowodowały określone zachowania bohaterów sytuacji. Dzieci próbują znaleźć odpowiedzi na pytanie: Co czują osoby przedstawione na obrazkach?
Temat: Uczymy się określać uczucia innych osób.
Wysłuchanie historii o króliku, czytanej przez nauczyciela i rozmowa kierowana na temat: co się wydarzyło w tym opowiadaniu? np.
- Kto występuje w bajce?
- Co przytrafiło się Prosiaczkowi?
- Jaki miał kłopot?
- Jak się czuł?
- Kto był winien?
Ćwiczenie 2 – praca w grupach.
Ocena zachowania bohaterów opowiadania – udzielanie odpowiedzi na pytania
Jak się zachowywali bohaterowie Jak inaczej mogli się zachować?
opowiadania i co czuli?
Ćwiczenie3.
Układanie w formie opowiadania zakończenia historii o króliku i przedstawienie scenek z użyciem rekwizytów.
Temat: Jak radzimy sobie z trudnymi emocjami.
Ćwiczenie 1 – „Podróż do krainy fantazji” – prowadzący opowiada pewną historyjkę, w trakcie której wykonywane są określone ruchy – wszystkie dzieci je powtarzają albo wymyślają jeszcze jakieś inne dodatkowe. Podróż może odbywać się przez następujące krainy: Radości, Wściekłości, Spokoju itp. Fantazja w czasie podróży nie ma granic. Każda podróż powinna skończyć się w krainie Harmonii i Spokoju.
Ćwiczenie 2 – „Minuta ciszy.”
Nauczyciel poleca położyć dzieciom głowę na rękach, na ławce i zamknąć oczy. Od momentu, gdy nauczyciel wypowie słowo „start” każde dziecko próbuje w myśli odliczyć 1 minutę. Gdy uczestnik odliczy do 60 – ciu podnosi głowę, w ciszy czeka aż wszystkie dzieci zrobią to samo. Gdy wszyscy skończą odliczanie nauczyciel podaje którym dzieciom udało się dokładnie odliczyć minutę.
Burza mózgów na temat: „Jak my radzimy sobie z emocjami”
Z podanych propozycji każdy uczeń wybiera najlepsze dla siebie i wpisuje je na specjalnie przygotowanej karcie.
Inne ćwiczenia do wyboru lub jeśli starczy czasu.
Zabawa „Łańcuch złości” – inscenizowanie uczucia złości mimiką twarzy, tonem głosu, lecz bez używania brzydkich słów i robienia sobie krzywdy.
Dzieci stoją w kole i okazują w dowolny sposób złość względem siebie.
Ćwiczenie 5– „Papierowa wojna” – dzielimy uczniów na dwie grupy. Każda grupa zaznacza sobie takie samo pole walki. Na hasło „wojna” wszystkie dzieci zaczynają formować z papieru kule i obrzucać się nimi nawzajem. Tej grupie, która po zakończeniu starcia będzie miała na swoim polu mniej kul, przyznajemy tytuł zwycięzcy.
Wizualizacja przy muzyce.
Odczytujemy dzieciom przy dźwiękach spokojnej muzyki odpowiednio przygotowany tekst.
Każdy uczestnik zabawy na sygnał nauczyciela ( wolne unoszenie rąk ) zaczyna cicho mruczeć. Mruczenie staje się tym głośniejsze im wyżej znajdują się ręce prowadzącego. Na koniec zabawy, gdy nauczyciel energicznie wyprostuje ręce, wszystkie dzieci wykrzykują „hurra”.
5
kordistoska