Afazja.doc

Afazja – określenie wszystkich zaburzeń rozumienia mowy, myślenia i znajdowania właściwych słów. Niektórzy autorzy na oznaczenie zaburzeń mowy używają terminu dysfazja, natomiast afazja oznacza całkowitą utratę mowy.

Rodzaje afazji:

Afazja motoryczna = afazja ruchowa (afazja Broci) – zachowane rozumienie, mowa niepłynna. Utrata zdolności powtarzania usłyszanych słów

Afazja sensoryczna = czuciowa(afazja Wernickiego) – trudność w rozumieniu mowy, mowa płynna, lecz często bezsensowna(ponieważ nie ma wewnętrznej kontroli). Utrata zdolności powtarzania usłyszanych słów.

Afazja amnestyczna(afazja nominacyjna) – utrata zdolności powtarzania usłyszanych słów. Zachowane rozumienie i mowa spontaniczna.

Afazja czuciowa transkorowa - trudność w rozumieniu mowy, mowa płynna, lecz często bezsensowna(ponieważ nie ma wewnętrznej kontroli). Zachowana zdolnośc powtarzania usłyszanych słów.

Afazja ruchowa transkorowa - zachowane rozumienie, mowa niepłynna. Zachowana zdolność powtarzania usłyszanych słów.

Dyzartria – zaburzenia artykulacji, czyli tworzenia dźwięków mowy.

Rodzaje:

Spastyczna, hipotoniczna, taktyczna, hipokinetyczna, dyskinetyczna(hiperkinetyczna)

Do najczęściej występujących zaburzeń chodu należą:

·         Zaburzenia występujące u chorych z niedowładem połowicznym (chód koszący)

·         Zaburzenia spotykane w zespole Parkinsona

·         Chód drobnymi kroczkami

·         Zaburzenia związane z ataksją

·         Chód niepewny

Chód parkinsonowski – objaw dysfunkcji zwojów podstawy, najczęstsze przyczyny: choroba Parkinsona, działanie silnych środków uspokajających

Chód drobnymi kroczkami – świadczy o rozlanym, obustronnym zaburzeniu czynności kory mózgu, najczęstsze przyczyny: rozlana choroba naczyniowa mózgu (jama poudarowa)

Chód krzyżowy – objaw niedowładu kurczowego kończyn dolnych, najczęstsze przyczyny: porażenie mózgowe, stwardnienie rozsiane, ucisk na rdzeń kręgowy

Ataksja czuciowa – wskazuje na utratę czucia ułożenia (dodatnia próba Romberga), najczęstsze przyczyny: neuropatia obwodowa, uszkodzenia tylnych sznurów rdzenia

Ataksja móżdżkowa – przechylenie w kierunku strony uszkodzenia, najczęstsze przyczyny: leki (np.fenytoina), alkohol, stwardnienie rozsiane, choroba naczyniowa mózgu

Chód kaczkowaty – świadczy o osłabieniu bądź niewydolności mięśni bliższych, najczęstsze przyczyny: choroby mięśni dosiebnych, wrodzone obustronne zwichnięcie stawu biodrowego

Chód w apraksji – świadczy o zaburzeniu korowych procesów integracji ruchów, zwykle w wyniku uszkodzenia płata czołowego, najczęstsze przyczyny: wodogłowie z prawidłowym ciśnieniem śródczaszkowym, choroba naczyniowa mózgu

Chód w porażeniu połowicznym – jednostronne uszkodzenie ośrodkowego neuronu ruchowego, najczęstsze przyczyny: udar, stwardnienie rozsiane

Opadanie stopy – najczęstsze przyczyny – jednostronne: porażenie mięśnia strzałkowgo wspólnego, uszkodzenie szlaków piramidowych, uszkodzenie korzenia L5, obustronne: neuropatia obwodowa

Próba Romberga:

Przeprowadzenia badania

Poprosić pacjenta, aby stojąc złączył stopy.

- Pacjent przez kilka sekund stoi nieruchomo

Lekarz powinien uprzedzić pacjenta, że jest gotów go podtrzymać, gdy zacznie się on przechylać(i powinien być naprawdę na to przygotowany)

- jeśli pacjent pada, gdy ma otwarte oczy, badania nie można wykonać

- poprosić pacjenta aby zamknął oczy

Wyniki i interpretacja:

Pacjent stoi, gdy ma oczy otwarte i gdy ma oczy zamknięte = próba Romberga ujemna – wynik prawidłowy

Pacjent stoi gdy ma oczy otwarte, i pada, gdy ma oczy zamknięte = próba Romberga dodatnia – utrata czucia ułożenia 

Ocena napięcia mięśniowego:

Pacjent powinien być rozluźniony, a przynajmniej mieć odwróconą uwagę(rozmowa itp.). Każdy ruch należy wykonać kilka razy z różną prędkością

Kończyny górne – chwycić dłoń pacjenta jak przy powitaniu i przytrzymać przedramię. Nawracać i odwracać(suponować) przedramię. Następnie obracać dłoń, trzymając za nadgarstek. Przytrzymać przedramię i łokieć i poruszać kończyną w pełnym zakresie ruchów od zgięcia do wyprostu w stawie łokciowym.

Kończyny dolne:

Napięcie mięśni w okolicy stawu biodrowego

Pacjent leży z wyprostowanymi nogami. Obracać kolano z boku na bok

Napięcie mięśni w okolicy stawu kolanowego

Podłożyć dłoń pod kolano i raptownie unieść kończynę pacjenta, obserwując piętę. Unieruchomić staw kolanowy i skokowy. Prostować i zginać kończynę w stawie kolanowym.

Napięcie mięśni w okolicy stawu skokowego

Przytrzymać staw skokowy. Zginać stopę ku grzbietowi i podeszwie

Najczęstsze trudności:

Pacjenci nie rozluźniają mięśni. Polecenie rozluźnienia mięśni zwykle pogarsza sytuację. W takim przypadku należy odwrócić uwagę pacjenta rozmową na inny temat lub poprosić, aby liczył od 100 do 0.